İçeriğe atla

Amerikan Devrimi

Atlantik Devrimleri bir parçası
Amerikan Devrimi
John Trumbull'un Bağımsızlık Bildirgesi, Beşler Komitesi'nin taslağını 28 Haziran 1776'da İkinci Kıtasal Kongre tarafından onaylanmak üzere sunduğunu gösteriyor.
Tarih22 Mart 1765 - 3 Eylül 1783
Süre18 yıl, 5 ay, 1 hafta ve 5 gün
KonumOn Üç Koloni
DüzenleyenBritanya Amerikası kolonistleri
Sonuç

Amerikan Devrimi, 18. yüzyılın ikinci yarısında On Üç Koloni'nin Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazanarak Amerika Birleşik Devletleri adını aldığı dönemi içine alır.[1] Amerika kıtasına ilk göç eden Virjinya kolonisinden sonra 1772 yılına kadar kolonilerin sayısı 13'ü buldu.[1] Kolonilerde yönetim biçimi, baştaki valinin ya yerel olarak seçilmesine ya da kraliyetçe veya doğrudan krallıkça atanması esasına dayanır. Yasama organı da atanmış veya seçilmiş kişilerden oluşmaktadır.

Bu dönemde koloniler Britanya İmparatorluğu'na karşı ayaklandı ve 1773 ile 1783 yılları arasında Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı başlattılar.[1] 1776'da Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi yayımlandı ve 19 Ekim 1781'de de savaş alanında zafer elde edildi.[1] Fransa yeni ulus Amerikalılara para ve mühimmat sağlanmasında önemli bir rol oynamış, Britanya'ya karşı bir koalisyon örgütlemiş ve savaşı sona erdiren Yorktown'daki muharebede belirleyici bir rol oynayan bir ordu ve filo göndermiştir.[1] Öte yandan Amerikalılar kraliyet ve aristokrasiye karşı ayaklanmışlardı ve Fransa'yı bir model olarak almadılar.

Amerikan Devrimi Amerikan halkını saran yeni cumhuriyetçi idealler gibi bir dizi entelektüel ve sosyal değişikliği de içinde barındırıyordu. Bazı eyaletlerde demokrasinin devlet idaresindeki rolü hakkında ateşli tartışmalar yaşanıyordu. Cumhuriyetçiliğe kayış ve giderek yayılan demokrasi geleneksel sosyal hiyerarşide karışıklıklara neden oldu ve Amerikan siyasi değerlerinin temelini oluşturan siyasi ahlâkı yarattı. Devrim dönemi Fransa'nın Amerika'daki kolonilere yönelik askerî tehdidinin sona erdiği 1763 yılında başladı. Britanya kolonilerin savunulması için yapılan harcamalarının büyük bir bölümünün yine koloniler tarafından ödenilmesi gerektiğine karar vererek kolonicilerin hiç de hoş karşılamadığı vergiler dayattı.

Parlamento, 1765 yılında Pul Yasasını kabul etti ve bu yasa,[1] kağıt almak için vergi pullarının satın alınmasının gerektiriyordu. Bu durum kolonilerde büyük tepkilere yol açtı. Ayrıca kolonilerin Britanya parlamentosunda temsilcisi olmadığından birçok kolonici hareketi yasa dışı kabul etti. Boston'daki protestolardan sonra Britanya buraya savaş birlikleri gönderdi.[1] Buna karşılık olarak kendi milislerini seferber etti ve 1775'te savaş başladı. Nüfusun yüzde 15-20 kadarı Britanya'ya sadık olsa da savaş boyunca Vatanseverler savaş boyunca genellikle toprakların yüzde 80-90 kadarını ellerinde bulundurmuşlardır. Öte yandan Britanya, yalnızca birkaç kıyı şehrini kontrol etmekteydi.

1776 yılında 13 koloninin temsilcileri oy birliğiyle Amerika Birleşik Devletleri'ni kuran bir bağımsızlık bildirgesi kabul ettiler.[1] 1778'de Amerikalılar Fransa ile asker ve donanma gücünü dengeleyen bir ittifak kurdular. 1777'de Saratoga'da ve 19 Ekim 1781'de de Yorktown'da iki Britanya ordusu esir alındı ve bunların sonucunda 1783'te Paris Antlaşması ile barış sağlandı. Birleşik Devletler'in kuzeyinde Britanya Kanadası, güneyinde İspanyol Floridası ve batısında da Mississipi Nehri bulunuyordu.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h Allison, Robert J. (2015). The American Revolution: a Very Short Introduction. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0190225063. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Thomas Jefferson</span> 3. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1801–1809)

Thomas Jefferson, Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Bağımsızlık Bildirisi</span> Amerikanın Britanyadan ayrılığını açıklayan bildirge

Amerikan Bağımsızlık Bildirisi, Amerika Birleşik Devletleri'ni kuran belgedir. Belge, 4 Temmuz 1776'da Philadelphia'daki daha sonra "Independence Hall" adı verilen Pennsylvania Eyalet Evi'ndeki İkinci Kıta Kongresi'nde kabul edildi. Bildiri, dünyaya On Üç Koloni'nin neden artık Britanya sömürgesi değil de bağımsız egemen eyalet olarak görüldüğünü açıklamakta.

<span class="mw-page-title-main">On Üç Koloni</span> Britanya İmparatorluğuna ait olan Kuzey Amerikanın doğu kıyısında bulunan 13 kolonidir

On Üç Koloni, Britanya İmparatorluğu'na ait olan Kuzey Amerika'nın doğu kıyısında bulunan 13 kolonidir. 1607'de Virginia Eyaleti'nde Jamestown kasabasının kurulmasıyla kuruluşa başlamış, 1733'te Georgia Eyaleti'nin kurulmasıyla kuruluş tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrimi</span> 1789dan 1799a kadar Fransada devrim

Fransız Devrimi veya Fransız İhtilâli (1789-1799), Fransa'daki mutlak monarşinin devrilip yerine cumhuriyetin kurulması ve Katolik Kilisesi'nin ciddi reformlara gitmeye zorlanmasıdır. Milliyetçilik akımını ve Yakınçağ'ı başlatmasıyla Avrupa ve Dünya tarihinde büyük bir dönüm noktası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Bağımsızlık Savaşı</span>

Amerikan Bağımsızlık Savaşı, 1775–1783 yılları arasında Büyük Britanya ve Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasında geçen ve Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla sonuçlanan savaştır. Amerikan Devrimi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1783)</span>

Paris Antlaşması, 3 Eylül 1783 tarihinde imzalanmış, Konfederasyon Kongresi tarafından 14 Ocak 1784'te, Büyük Britanya Kralı tarafından 9 Nisan 1784'te onanmış ve Büyük Britanya Krallığı ile Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasındaki Amerikan Devrimi Savaşı'nı sona erdirmiş olan barış antlaşmasıdır. Savaşa katılan diğer ülkeler olan Fransa, İspanya ve Hollanda Cumhuriyeti ile Paris Barışı adı altında ayrı anlaşmalar yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Samuel Adams</span> Massachusetts valisi; Amerika Birleşik Devletleri kurucu üyesi (1722 – 1803)

Samuel Adams Amerikalı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi</span> Fransız Devriminin temel belgesi

İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi Fransız Devrimi'nin temelini oluşturan, 26 Ağustos 1789’da demokrasi ve özgürlük sebep gösterilerek yayımlanan temel metinlerden birisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Boston Çay Partisi</span> 1773te Britanya vergilendirmesine karşı yapılan Amerikan protestosu

Boston Çay Partisi, Amerika'daki kolonistlerin Büyük Britanya'dan gelen yüksek vergili çayı ve Büyük Britanya'yı protesto etmek için 16 Aralık 1773'te Boston Limanı'nda İngiliz gemilerindeki tonlarca çayı Kızılderili kılığına girerek denize dökme eylemidir. Bu eylem Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı çıkartan kıvılcımlardan birisi olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Paine</span> İngiliz filozof (1737-1809)

Thomas Paine, Amerikalı siyasi aktivist, filozof, yazar, siyaset kuramcısı ve devrimci. Düşünceleriyle Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı ve Fransız Devrimi'ni etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri tarihi</span> Amerika kıtasının keşfiyle başlayan tarihi olaylar

Amerika Birleşik Devletleri tarihi veya kısaca Birleşik Devletler tarihi, Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulduğu Kuzey Amerika topraklarının üzerinde, tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan geçmişi. Amerika'nın 15. yüzyılın sonlarında Kristof Kolomb tarafından keşfedilmesinden önce bu topraklarda yüzyıllardır sadece Kızılderililer yaşamaktaydı. Keşiften sonra başta İspanya, Fransa ve Büyük Britanya olmak üzere aralarında Hollanda, İsveç ve Portekiz'in de dahil olduğu birçok Avrupa ülkesi buralarda sömürgeler kurdular. Bu sömürgeler arasında Britanya'ya ait On Üç Koloni de vardı. Günümüzdeki ABD 18. yüzyılda Britanya İmparatorluğu'na ait bu sömürgelerin bağımsızlıklarını kazanması sonucu oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">John Hancock</span>

John Hancock, Amerikalı tüccar, devlet adamı ve Amerikan Devrimi'nde önde gelen kişilerden. Massachusetts Eyaleti'nin ilk valisidir. Aynı zamanda Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlandığı kongrenin de başkanlığını yapmıştır. Bildirgeyi imzalayan delegelerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Amerikası</span> Kuzey Amerikadaki eski İngiliz toprakları

Britanya Amerikası ya da İngiliz Amerikası, Kuzey Amerika, Orta Amerika, Karayipler ve Guyana'daki Britanya İmparatorluğu'na 17. ve 18. yüzyılda bağlı olan bölgeleri tanımlamak için kullanılan anakronistik bir terimdir. 1776 yılında On Üç Koloni bağımsızlıklarını ilan edip Amerika Birleşik Devletleri'ni oluşturana kadar Britanya'nın Kuzey Amerika ve Batı Hint Adaları'ndaki kolonileri bu adla bilinmekteydi. Bu tarihten sonra Britanya'nın Kuzey Amerika'da kalan topraklarını tanımlamak için "Britanya Kuzey Amerikası" adı kullanıldı. "Britanya Kuzey Amerikası" adı ilk kez 1783 yılında kullanılsa da Durham Raporu olarak adlandırılan 1839 yılındaki Britanya Kuzey Amerikası'nın Sorunları üzerine Rapor'dan önce yaygın bir kullanıma sahip değildi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik, 1776'da Amerikan ulusunun doğuşundan 1865 yılında 13. değişiklikle kaldırılana kadar, çoğunlukla Afrikalı ve Afroamerikalılardan oluşan taşınır mal statüsünde yasal bir kurumdu. Kölelik, erken sömürge günlerinden beri İngiliz Amerikası'nda uygulanmaktaydı ve 1776'da Bağımsızlık Bildirgesi zamanında on üç kolonide yasaldı. Köleleştirilmiş bir kişi yasal olarak bir tür maldı ve diğer kişisel mallar gibi satın alınabilir, satılabilir veya devredilebilirdi. Bir at gibi, yetenekli köleleştirilmiş bir insan çalıştırılabilir ve yeni köleleştirilmiş insanların üretimi için yetiştirilebilirdi. Kölelik, 1865'e kadar eyaletlerin yaklaşık yarısında sürdü. Ekonomik bir sistem olarak, kölelik, büyük ölçüde kiralama yöntemi ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kıta Ordusu</span> Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında sömürge ordusu

Kıta Ordusu, Amerika Birleşik Devletleri'ni oluşturan eski Britanya kolonilerinin Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı başlatmasının ardından, İkinci Kıta Kongresi tarafından kurulan ordudur. 14 Haziran 1775 tarihinde Kongre kararı ile kurulan Kıta Ordusu, On Üç Koloni'nin askeri çabalarını Büyük Britanya yönetimine karşı başkaldırılarında koordine etmek için oluşturuldu. Kıta Ordusu, eyaletlerin bireysel kontrolü altında kalan veya başka şekilde bağımsız olan yerel milisler ve gönüllü birlikler tarafından desteklendi. General George Washington, savaş boyunca ordunun baş komutanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan milliyetçiliği</span> Amerikada ortak kimlik anlayışını destekleyen bir çeşit milliyetcilik

Amerikan milliyetçiliği, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bir sivil milliyetçilik, kültürel milliyetçilik, ekonomik milliyetçilik veya etnik milliyetçilik biçimidir. Amerikalılar'in bir millet olduğunu ve Amerikalıların kültürel bütünlüğünü desteklediğini iddia eden milliyetçiliktir. Genel anlamda, Amerikalı kültürüne, diline ve tarihine duyulan sevgiden ve ABD ile Amerikalılar halkından kaynaklı gurur duygusundan esinlenen siyasi ve sosyal hareketler ve düşünceler içerir. Amerikan milliyetçileri genellikle kendilerini Britanyalıdan ziyade ağırlıklı olarak Amerikalılar olarak görüyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nin Kurucu Babaları</span>

Birleşik Devletler'in Kurucu Babaları veya sadece Kurucu Babalar veya Kurucular, On Üç Koloni'yi birleştiren, Büyük Britanya'dan bağımsızlık için savaşa öncülük eden ve yeni Amerika Birleşik Devletleri için bir hükûmet çerçevesi oluşturan bir grup Amerikan lideridir.

Konfederasyon Dönemi, 1780'lerde Amerikan Devrimi'nden sonra ve Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın onaylanmasından önceki Amerika Birleşik Devletleri tarihinin dönemiydi. 1781'de Amerika Birleşik Devletleri Konfederasyon Maddelerini'nin onaylanmasının ardından Amerikan Devrim Savaşı'ndaki İngiliz ve Amerikan güçleri arasındaki son büyük kara savaşı olan Yorktown Savaşı'nda galip geldi. Amerika'nın bağımsızlığı, 1783 Paris Antlaşması'nın imzalanmasıyla doğrulandı. Acemi Amerika Birleşik Devletleri, birçoğu güçlü bir ulusal hükûmet ve birleşik siyasi kültür eksikliğinden kaynaklanan çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Dönem, yeni, daha güçlü bir ulusal hükûmet kuran Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın onaylanmasının ardından 1789'da sona erdi. Bağımsızlığın ilanından sonra aylar boyunca bir takım gerilemelerle karşılaşan Amerikalıların sebatlı davranışları sonuçta onlara başarı getirdi. Ağustos 1776'da New York'un Long Island bölgesinde yer alan çatışmada zor durumda kalan Washington, başarılı bir geri çekilme harekâtı gerçekleştirdi ve birliklerini küçük sandallar içinde Brooklyn'den Manhattan kıyılarına geçirdi. İngiliz Generali William Howe iki kez tereddüt etti ve Amerikalıların kaçmalarına izin verdi. Howe, buna karşılık, Kasım ayında, Manhattan Adası'ndaki Washington Kalesi'ni ele geçirdi. New York kenti savaşın sonuna kadar İngilizlerin elinde kaldı.