İçeriğe atla

Amerika bizonu

Amerika bizonu
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Artiodactyla
(Çift toynaklılar)
Familya: Bovidae
(Boynuzlugiller)
Gray, 1821
Alt familya: Bovinae
(Sığırlar)
Cins: Bison
Tür: B. bison
Bison bison
Linnaeus, 1758

Amerika bizonu (Bison bison), boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasında yer alan bir türdür. Kuzey Amerika'nın en büyük kara memelisi olan Amerika bizonu, dünyanın da en büyük vahşi büyükbaş hayvanlarından biridir. Geçmişte Ova Kızılderililerinin ana besin kaynağıydı.

Bu canlının iki alt türünden Orman bizonu (Bison bison bison), daha büyük cüssesi ve hörgücünün hem daha uzun, hem de görece köşeli olmasıyla ayrılır. Diğer alt tür olan çayır bizonu (Bison bison athabasacae) ise daha küçük cüsseli ve yuvarlak hörgüçlüdür. Orman bizonunu, cüsse büyüklüğü itibarıyla yalnızca her ikisi de esasen Hindistan'da bulunan dev Bos gaurus ve vahşi su bufalosu geçer.

Amerikan bizonu, her iki alt türü de dikkate alındığında, ABD ve Kanada'nın Büyük Çayırlar (Great Plains) bölgesinde, Kanada'nın iyice kuzeyindeki Büyük Esir Gölü'nden (Great Slave Lake) güneyde Meksika'ya ve doğu Oregon'dan neredeyse Atlas Okyanusu'na kadar olan bir alanda izlenebilmiş devasa sürüler halinde yaşamıştır.

Bir Amerika bizonu'nun Eadweard Muybridge tarafından çekilmiş birkaç fotoğrafının birleştirilmesi ile oluşmuş görüntü


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika</span> Dünyanın kuzey yarıküresindeki bir kıta

Kuzey Amerika, kuzey yarım kürede bulunan, kuzeyde Arktik Okyanusu, doğuda Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi ve kuzeybatıda Büyük Okyanus ile çevrili olan kıtadır.

<span class="mw-page-title-main">Sığırlar</span>

Sığırlar (Bovinae), memeli hayvanların çift toynaklılar (Artiodactyla) takımının, boynuzlugiller (Bovidae) familyasına giren bir alt familya.

<span class="mw-page-title-main">Boynuzlugiller</span> Gevişgetiren bir çift toynaklı familyası, bovidae

Boynuzlugiller (Bovidae), gevişgetiren bir çift toynaklı familyası.

<span class="mw-page-title-main">Antilop</span> Otobur bir memeli hayvan

Antilop, Bovidae familyası içerisindeki 100 kadar otobur memeli türüne verilen addır. Zarif yapılı olan antiloplar da sığırlar gibi çift toynaklı ve geviş getiren hayvanlardandır. Bulunmuş fosiller bize Asya ve Avrupa'nın birçok yerinde antilopların yaşadığını söylemektedir. Buna karşılık antilop türlerinin çoğu Afrika'da, sadece 8 türü Asya'da yaşamaktadır. Kuzey Amerika'ya özgü olan Amerika antilobu ise adına rağmen antiloplarla aynı familyadan bile değildir. Antiloplar, çatallanmadan uzayan boynuzlarını dökmezken, Amerika antilopları çatallanarak uzayan boynuzlarını yılda 1 defa dökerler.

<i>Bos mutus</i>

Bos mutus, Tibet öküzü, Tibet sığırı, Yak veya Hotoz olarak da bilinir. Boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Tibet, Himalaya bölgeleri ve Moğolistan'da bulunan uzun tüylü kamburlu bir sığır türüdür. Büyük evcil bir nüfusa ek olarak küçük korunmasız vahşi bir yak nüfusu vardır. Evcilleri de, yabanileri de sürü hayvanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ren geyiği</span>

Ren geyiği, geyikgiller (Cervidae) familyasından arktik ve subarktik bölgelerinde yaşayan bir geyik türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bizon</span>

Bizon, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasında yer alan Bison cinsine dahil 6 tür canlının ortak adıdır. Bu türlerden yalnızca Amerika bizonu (Bison bison) ile Avrupa bizonu (Bison bonasus) günümüzde soyunu sürdürmektedir. Amerika kıtasında bilinçsizce avlanılması sonucu birçok türünün nesli tükenmiş, birçok türününse tükenme tehlikesi sürmektedir. Bizonlara önceden tüm Avrupa ve Anadolu'da rastlanırken artık sadece Rusya, Ukrayna, Belarus ve Polonya'nın bazı milli parklarında rastlanabilmektedir. Türkiye'de 19. yüzyılda neslinin tükendiği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sığır</span> geviş getirenlerden, boynuzlu büyükbaş evcil hayvanların genel adı

Sığır, memeliler (Mammalia) sınıfının, çift toynaklılar (Artiodactyla) takımının, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasından evcil büyükbaş hayvan. Çoğunlukla evcil olan, kaba ve hantal yapılı, kuyrukları püsküllü, boynuzlu büyükbaş hayvanlardır. Mideleri dört gözlüdür ve geviş getirirler. Üst çenelerinde kesici dişleri bulunmaz. Otları alt çenelerinin dişleriyle keserler. Boynuzları daimidir. Kırıldığında bir daha yeniden çıkmaz.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa bizonu</span> Bir diğer adı Kafkas bizonudur

Avrupa bizonu, Amerika bizonundan daha küçük yapılıdır. Eskiden tüm orta ve Doğu Avrupa'da yaşamaktayken, günümüzde bazı hayvanat bahçelerinde ve ayrıca Azerbaycan, Rusya, Ukrayna, Belarus ve Polonya'daki milli parklarda yaşamaktadır. 13 Eylül 2017'de Almanya'nın Oder Nehri kenarında görülen vahşi bizon yetkililer tarafından tehdit görülerek öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Çayır köpeği</span>

Çayır köpeği (Cynomys), sincapgiller familyasının yer sincapları oymağına ait Kuzey Amerika'nın otlaklarında doğal olarak bulunan bir kemirici hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika mandası</span> Sığır Türü

Afrika mandası Bovidae familyasından bir sığır türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Gaur</span> sığır türü

Gaur, boynuzlugiller (Bovidae) familyasından bugün en büyük popülasyonu Hindistan'da olan bir sığır türüdür. Yerli halk tarafından seladang, gayal veya mithun diye de çağrılır. Bazen Hint bizonu olarak isimlendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika kurdu</span>

Meksika kurdu, "lobo mexicano" ya da kısaca "lobo" olarak da bilinen, Kuzey Amerika'ya özgü bir gri kurt alt türüdür. Bu kurt, doğu ve güneydoğu Arizona, batı ve güney New Mexico ile kuzey Meksika'daki parçalanmış bölgelere özgüdür. Tarihsel olarak, Meksika kurdu Güney Kaliforniya'dan Baja Kaliforniya'ya, Sonora ve Chihuahua çöllerinden Batı Teksas'a kadar geniş bir alanda yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marmot</span>

Marmot (Marmota), sincapgiller (Sciuridae) familyasının yer sincapları oymağından kemirgen memeli cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Buffalo Bill</span> Amerikalı uç beyi (1846 – 1917)

Buffalo Bill, gerçek adı William Frederick Cody olan Amerikalı kovboy, bizon avcısı, şovmen ve asker. Amerikan Yerlilerine karşı yürü­tülen savaşlardaki kılavuzluğu ile ün kazanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Macar grisi (sığır)</span> Sığır türü

Macar grisi veya Macar bozkır sığırı Macaristan kökenli eski bir sığır türüdür. Macar ovalarından köken almıştır ve ekstansif yetiştiriciliğe çok iyi uyum sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya sarışını</span> İspanyanın Galiçya bölgesine has yerli bir sığır cinsi

Galiçya sarışını veya Galiçya kızılı, İspanya'nın Galiçya bölgesine has yerli bir sığır cinsidir. İsmini renginden alan bu tür kırmızı ve sarıdan başka farklı renklerde de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa karma ormanları</span>

Orta Avrupa karma ormanlar ekolojik bölgesi, Almanya'dan Rusya'ya kadar kuzeydoğu Avrupa'nın çoğunu kapsayan ılıman bir sert ağaç ormanıdır. Alanın, tarım faaliyetlerinin baskısıyla meydana gelen geleneksel otlaklar, çayırlar ve sulak alanlardan oluşan üçte ikilik alandan ve üçte biri oranda ormanlık alandan oluşmaktadır. Ekolojik bölge ılıman geniş yapraklı ve karışık orman biyomunda ve Nemli Kıta iklimi ile Palearktik biyocoğrafik bölgesindedir. 731.154 kilometrekare (282.300 sq mi) kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Yaban öküzü</span> soyu tükenmiş sığır türü ve evcil sığırların atası

Yaban öküzü, Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika'da yaşamış ve soyu tökünmiş bir vahşi sığır türü olup evcil sığırın atasıdır. Bos primigenius primigenius da dahil olmak üzere vahşi alt türlerin soyu tükenmiş olsa da, mevcut evcil sığırlar, yaban öküzünün alt türü olarak kabul edilir. Bu makalede "yaban öküzü" terimi aksi belirtilmedikçe yalnızca soyu tükenmiş vahşi alt türlere atıfta bulunacaktır. Bos primigenius primigenius, Polonya'daki Jaktorów Ormanı'nda kaydedilen son yaban öküzlerinin öldüğü 1627 yılına kadar Avrupa'da yaşamıştı.

<i>Bison antiquus</i> soyu tükenmiş bizon türü

Bison antiquus, antik veya antik bizon, yaklaşık 10.000 yıl öncesine kadar Geç Pleistosen'de Kuzey Amerika'da yaşayan soyu tükenmiş bir bizon türüdür. Geç Pleistosen sırasında Kuzey Amerika kıtasındaki en yaygın büyük otoburlardan biriydi ve Bison occidentalis ile birlikte yaşayan Amerikan bizonunun doğrudan atasıdır.