İçeriğe atla

Amerika Köprüsü

Amerika Köprüsü
Amerika Köprüsü
Harita
Resmî adıPuente de las Américas
TaşınanMotorlu taşıt
GeçişPasifik geçitinden Panama Kanalı'na
KonumBalboa, Panama
Koordinatlar8°56′35″N 79°33′54″W / 8.9431°K 79.565°B / 8.9431; -79.565
TasarımSıkıştırma kemer asma-güverte köprüsü
TürüDenizin yükseldiği zamanlarda 61.3 metre (201 ft)
MalzemeÇelik
Uzunluk1,654 metre (5,425 ft)
Genişlik10.4 metre (34 ft)
Açılış12 Ekim 1962

Amerika Köprüsü (İspanyolca: Puente de las Américas; asıl olarak Thatcher Feribotu Köprüsü) Panama'da Büyük Okyanus girişi ile ve Panama Kanalı'nı birbirine bağlayan bir yol köprüsüdür.1962 yılında 20 milyon $ maliyetle yapılmıştır. 2004 yılında Centennial Köprüsü'nün açılışına kadar Kuzey ve Güney Amerika kıtalarını birbirine bağlayan tek kalıcı köprüydü.

Tanım

Amerika Köprüsü Pasifik geçitinden Panama Şehri yakınındaki Panama Kanalı'na Panama Balboa'dan geçer. 1959 ile 1962 yılları arasından Amerika Birleşik Devletleri tarafından 20 milyon dolara yapılmıştır.

Köprü makas kemer tasarımındadır, 14 ayağı vardır ve toplam uzunluğu 1.654 metredir (5.425 ft), ana ayak uzunluğu ise 344 metredir (1.128 ft). Köprünün en yüksek noktası deniz seviyesinden 117 metre (384 ft) yüksekliktedir; ana ayaklar altındaki açıklık denizin kabarması durumunda 61.3 metre (201 ft) olmaktadır. Her iki girişte de geniş girişli rampalar ve her iki tarafta yaya yolları vardır.

1962 yılında tamamlanmasından 2004 yılında Centennial Köprüsü'nün yapımına kadar Amerika Köprüsü Panamerikan karayolu'nun önemli bir parçası olmuştur. 1914 yılında Panama Kanalı'nın açılışından 2004 yılına kadar, Kuzey ve Güney Amerika arasındaki tek geçit ve Panama Kanalı üzerinden geçen tek kalıcı geçiş olmuştur. (Gatún'daki yükseltme havuzuna küçük asma yol köprüsü yapılmıştır ve yine kanalı geçmek için 1942 yılında Miraflores'de asma yol/demiryolu köprüsü yapılmıştır; fakat bunlar sadece yükseltme havuzları kapalı olduğunda çalışabiliyordu ve sınırlı kapasiteleri vardı.)

Köprünün etkileyici bir görünüşü vardır ve birçok küçük botun kanalı geçmeden veya geçtikten sonra bağlandığı Balboa Yat Kulübü'nden güzel bir görünüm elde edilebilir. Gündüz ve gece boyunca sayısız gemi Panama Kanalı'na girmek veya ayrılmak için köprünün altından geçmektedir.

Tarih

Köprü ihtiyacı

Kanal yapımı için Fransız projesinin başlamasından başlayarak, Colón ve Panamá şehirlerinin cumhuriyetin geri kalanından kanal ile ayrılacağı fikri kabul görmüştü. Bu konu kanal boyunca inşaat işçilerinin mavnalar ile taşınması durumunda bile sorun olmuştu.

Kanal açıldıktan sonra artan araba sayısı ve Chiriquí'a giden yeni bir yolun yapımı Panama'nın batısında az çok geçiş gereksiniminin artmasına neden olmuştu. Panama Kanalı Mekanik Bölüm'ü bu konuyu 1931 Ağustos'unda belirtmişler ve Presidente Amador ve President Washington feribotlarını görevlendirmişlerdir. Bu hizmet 1940 Ağustos'unda esasen askeri amaçla kullanılan ek mavnalarla genişletilmiştir.

3 Haziran 1942'de, yol/demiryolu asma köprüsü Miraflores yükseltme havuzunda törenle açılmıştır. Ancak sadece gemilerin geçmediği zamanlarda kullanılabiliyordu, bu kanaldan trafik geçiş isteğinin dinmesini sağlamıştı. Hâlâ daha sağlam bir çözümün gerekli olduğu açıktır. Büyüyen araç trafiği ihtiyacını karşılama için Kasım 1942 tarihinde Presidente Porras isimli başka bir feribot eklenmiştir.

Köprü projesi

Kalıcı bir köprü yapılması fikri önemli bir öncelik olarak daha 1923 tarihinde önerilmişti. Panama'nın sonraki yöneticileri bu konuda kanal bölgesini kontrol eden Amerika Birleşik Devletleri'ne ısrarcı davranmışlardır ve 1955'te Amerika Birleşik Devletleri Remón-Eisenhower anlaşması ile köprüyü yapacağına söz vermiştir.

20.000.000 $'lık bir sözleşme John F. Beasly & Company'e verilmiştir ve proje 23 Aralık 1958'de Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi Julian Harrington ve Panama Başkanı Ernesto de la Guardia Navarro'nun huzurunda yapılan bir merasim ile başlatılmıştır. Yapımı 12 Ekim 1959'de başlamıştır ve bitmesi yaklaşık 2.5 yıl sürmüştür.

Köprünün açılış töreni 12 Ekim 1962'de büyük bir merasim ile yapılmıştır. Gün ABD Ordusu ve Hava Kuvvetleri'nin ve Panama Ulusal Muhafızları'nın orkestralarının konserleri ile başlamıştır. Bunu konuşmalar, dualar, müzik ve her iki ulusun millî marşları takip etmiştir. Kurdeler Maurice H. Thatcher tarafından kesilmiştir ve sonra orada bulunanların köprü üzerinde yürümelerine izin verilmiştir. Merasimin tamamı ülke çapında radyo ve televizyonlar tarafından verilmiştir, alanda bulunan büyük kalabalığın kontrolü için ciddi tedbirler alınmıştır.

Yapım sonrası

Gece Amerika Köprüsü.

Köprü açıldığında Panamerikan karayolu'nun önemli bir parçasıydı. Günlük yaklaşık 9.500 araç taşıyordu, ancak bu zamanla arttı ve 2004'te köprü günlük 35.000 araç taşımaya başladı. Bu nedenle köprü karayolunda ciddi bir engel durumuna gelmeye başladı ve şu anda Panamerikan karayolunu taşımakta olan Centennial Köprüsü'nün yapımına neden oldu.

İsim

Köprü başlangıçta (özellikle Amerikalılar tarafından) kanalın yaklaşık aynı noktasından geçmiş olan feribotun ardından Thatcher Feribot Köprüsü olarak isimlendirilmekteydi. Feribot da kanal kurululunun eski üyesi Maurice H. Thatcher anısına isimlendirilmişti. Thatcher kanalda taşımacılığın kanunlaştırmasını sunmuştur ve köprünün yapımından sonra kurdeleyi kesmiştir.

İsim Panama hükûmeti tarafından rağbet görmemiştir ve Amerika Köprüsü ismi tercih edilmiştir. Amerika Köprüsü ismi Ulusal Meclis tarafından alınan kesin karar ile 2 Ekim 1962 tarihinde, açılış töreninden 10 gün önce resmileştirilmiştir. Kesin karar aşağıda gösterildiği gibidir:

Panama Kanalı'nın üzerindeki köprü Amerika Köprüsü ismini taşıyacaktır.
Söylenen isim sadece söylenen köprüyü tanımlamak için kullanılacaktır.
Panama hükümeti görevlileri köprünün "Amerika Köprüsü" dışında bir isimle isimlendirildiği hiçbir belgeyi kabul etmeyecektir.
Bu kararın bir kopyası, uygun bir biçimle, dünyadaki tüm yasama yetkisi olan makamlara yollanmalıdır, bu sayede tüm hepsi köprüye bu onurlu meclis tarafından seçilen ismi verebilsinler ve Panama halkının açık kararlarına uysunlar.
Panama şehrinde Ekim'in ikinci gününde bin dokuz yüz altmış iki tarihinde verilmiştir.
Başkan, Jorge Rubén Rosas
Sekreter, Alberto Arango N.

Açılış töreni sırasında, Alt Dışişleri Bakanı George W. Bell konuşmasında şu sözleri söylemiştir: "Bugün bu köprüye bugün artık neredeyse gerçek olan Panamerikan karayolunun gerçekleştirilmesi için yeni ve parlak bir adım olarak bakabiliriz. Açılışını yaptığımız büyük köprü, gerçekten de Amerika'nın köprüsü, Amerika Birleşik Devletleri'nden Panama'ya olan karayolunun son adımı olacaktır."

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Kanalı</span> Kızıldeniz ile Akdenizi birbirine bağlayan kanal

Süveyş Kanalı, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan ve Mısır'ın Osmanlı idaresinde olduğu dönemde açılan kanal.

<span class="mw-page-title-main">15 Temmuz Şehitler Köprüsü</span> İstanbul Boğazı üzerindeki üç köprüden biri

15 Temmuz Şehitler Köprüsü, eski adıyla Boğaziçi Köprüsü ya da boğaza inşa edilen ilk köprü olmasına atıfla halk arasında Birinci Köprü; Karadeniz ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan İstanbul Boğazı üzerinde yer alan üç asma köprüden biri ve ilkidir. Köprünün ayakları Avrupa Yakası'nda Ortaköy, Anadolu Yakası'nda Beylerbeyi semtlerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Galata Köprüsü</span>

Galata Köprüsü, İstanbul'da Haliç üzerine yapılmış, Karaköy'le Eminönü'nü birleştiren köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Panama Kanalı</span> Atlas Okyanusunu Büyük Okyanusa bağlayan su yoludur

Panama Kanalı, Orta Amerika'nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'u birbirine bağlayan su kanalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Golden Gate Köprüsü</span> Asma köprü

Golden Gate Köprüsü, Kaliforniya'daki San Francisco Körfezi'nin girişinde, Golden Gate Boğazı üzerinde bir asma köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Boğazı</span> Ege Denizi ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

Çanakkale Boğazı ya da tarihî adıyla Dardanelya, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege Denizi ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Gustave Eiffel</span>

Alexandre Gustave Eiffel, Fransız inşaat mühendisi ve mimar. Fransa'nın en prestijli okullarından École Centrale Paris'ten mezun olmuştur. Fransız İhtilali'nin 100. yılı için inşa edilen ve kendi soy ismini taşıyan Eyfel Kulesi'ni inşa etmesi ile tanınan Eiffel, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nin simgesi olan New York'taki Özgürlük Anıtı'nın armatürünü de tasarlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kömürhan Köprüsü</span>

Kömürhan Köprüsü veya diğer bilinen adıyla İsmet Paşa Köprüsü, Elazığ-Malatya karayolunun 51. kilometresinde, Fırat Nehri üzerinde bulunmaktadır. Tarihi öneme sahip eski köprü Karakaya Barajı'nın yapımından sonra sular altında kalmış ve kullanım imkânı kalmamıştır. Yeni köprü 2021 yılında hizmete sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Osmangazi Köprüsü</span> Yalova ile Kocaeli arasında bir asma köprü

Osmangazi Köprüsü ya da İzmit Körfez Köprüsü, Otoyol 5 kapsamında, İzmit Körfezi'ndeki Dilovası Dil Burnu ile Altınova Hersek Burnu arasında inşa edilen, 1.550 metre orta açıklığı ve 2.682 metre toplam uzunluğu ile dünyanın dördüncü en uzun açıklıklı asma köprüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Millau Viyadüğü</span>

Millau Viyadüğü, Tarn Nehri'nin bulunduğu vadiden geçen ve Millau ile Güney Fransa’yı birbirine bağlayan kablo destekli bir asma köprüdür. İnşaat mühendisi ve Mimar Norman Foster tarafından tasarlanan köprü dünyanın üzerinden taşıt geçen en yüksek köprüsü unvanına sahiptir. 343 metre yüksekliği ile Eyfel Kulesi’nden biraz daha yüksek ve Empire State Binası’ndan 37 metre daha kısadır. Köprü saatte 225 km. hıza ulaşan rüzgâr hızına dayanıklı biçimde üretilmiştir. 14 Aralık 2004 günü açılış töreni gerçekleşen köprü iki gün sonra araç trafiğine açıldı. Köprünün kullanım süresi 120 yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Sultan Selim Köprüsü</span> İstanbul Boğazında yer alan ve Asyayı Avrupaya bağlayan üçüncü köprü

Yavuz Sultan Selim Köprüsü ya da Üçüncü Boğaz Köprüsü, İstanbul Boğazı'nın Karadeniz'e bakan kuzey tarafında inşa edilen bir köprü. İsmi dokuzuncu Osmanlı padişahı ve ilk Osmanlı halifesi I. Selim'e ithafen verildi. Köprü güzergâhı, Avrupa Yakası'nda Sarıyer'in Garipçe mahallesi ile Anadolu Yakasında Beykoz'un Poyrazköy semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Köprüsü</span>

Atatürk Köprüsü ya da eski adıyla Unkapanı Köprüsü, İstanbul'da tarihî yarımadayı Beyoğlu yakasına bağlayan bir köprüdür. Fatih ilçesine bağlı Unkapanı Küçükpazar bölgesiyle Beyoğlu ilçesine bağlı Azapkapı semtlerini birbirine bağlar. Aksaray semtinden başlayarak Unkapanı'na gelen Atatürk Bulvarı'nın devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Somerset</span>

Somerset, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde iki seviyeli bir metropoliten olmayan kontluk ve yine o bölgede bulunan tek seviyeli metropoliten olmayan yerel bölge/boroughlar için bir "törensel kontluk"'dur. Semorset Kontluğu'nun uzun bir tarihi olmakla beraber fiilen 1974'te kurulmuştur ve 1996'dan itibaren 1974'te kurulan Avon Kontluğu'nun ortadan kaldırılmasıyla bazı reorganizasyona uğramıştır. Somerset Kontluğu yerel idare merkezi Taunton kentindedir.

Dünya genelindeki en ünlü köprülerin ülkelerine göre alfabetik olarak sıralandığı listedir.

<span class="mw-page-title-main">Yahşihan Demir Köprü</span> Kırıkkalenin Yahşihan ilçesinde yer alan demir köprü

Yahşihan Demir Köprü veya Abdülhamid Köprüsü, Kırıkkale'nin Yahşihan ilçesinde Bedesten Köyü yolu güzergahında Kızılırmak Nehri üzerinde bulunan ve Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid tarafından yaptırılan Türkiye'nin ilk demir köprüsü.

<span class="mw-page-title-main">1915 Çanakkale Köprüsü</span> Çanakkalede bulunan dünyanın en uzun orta açıklıklı asma köprüsü

1915 Çanakkale Köprüsü, Çanakkale'nin Lapseki ile Gelibolu ilçeleri arasında bulunan asma köprüdür. Çanakkale Boğazı'nın ilk ve Marmara Bölgesi'nin beşinci asma köprüsüdür. Malkara-Çanakkale Otoyolu'nun bir parçası olan köprü, 18 Mart 2022'de hizmete girdi. 2.023 metre orta açıklık uzunluğu ile Japonya'daki Akashi Kaikyō Köprüsü'nü geçerek dünyanın en uzun orta açıklığına sahip asma köprüsü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Otoyol 5</span> Türkiyede bir otoyol

Otoyol 5, Kocaeli ve İzmir'i birbirine bağlayan otoyoldur. Otoyol, 4 Ağustos 2019'da tamamıyla hizmete girdi. Osmangazi Köprüsü, otoyolun en önemli geçişlerinden birisidir. Projenin ana amacı, mevcut devlet yollarındaki trafik yoğunluğunu azaltmak, zaman tasarrufu sağlamak ve otoyolun geçeceği bölgelerin gelişimine katkıda bulunmaktır. Otoyolun, Bursa Kuzey Gişeleri - Bursa Batı Gişeleri ve Akalan Gişeleri - Karasuluk Kavşağı arası hariç tamamı ücretlidir. Otoyol 21'den sonra Türkiye'deki en uzun 2. otoyoldur.

<span class="mw-page-title-main">Tromsø Köprüsü</span>

Tromsø Köprüsü, Norveç'in Troms eyaletinin Tromsø kentinde bulunan Cantilever köprü. Köprü, ana kara Tromsdalen ile Tromsøya adası arasındaki Tromsøysundet boğazından geçer. 1.036-metre (3.399 ft)uzunluğundaki köprünün 58 span'ı vardır. Bunlardan en uzunu denizden 38 metre (125 ft) uzaklıkta bulunan 80 metre (260 ft)'lik olanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Tayland-Laos Dostluk Köprüsü</span> Mekong üzerinde bir köprü

İkinci Tayland-Laos Dostluk Köprüsü Mekong üzerinde Tayland'ın Mukdahan ili ile Laos'un Savannakhet bölgesini birbirine bağlayan köprü. İki şeritli bu köprü 1600 metre (1.0 mi) uzunluğunda ve 12 metre (39 ft) genişliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Telford</span> İskoç mimar, mühendis ve taş ustası

Thomas Telford, İskoç kökenli mühendis, mimar ve taş ustası. Ayrıca yol, köprü ve kanal kurucusu. Kendisini bir mühendis olarak tanımlayan Telford; İngiltere'nin Shropshire bölgesinde tasarladığı yol, kanal, liman ve tünel projelerinden sonra kendi anavatanı olan İskoçya'da da birçok inşaat projesi tasarladı. Yol ve köprülerin tasarımındaki üretkenliği ile ün kazanan Telford, "Yolların Devi"(İngilizce: The Colossus of Roads) lakabıyla adlandırıldı. Kendisinin yeteneği ve geçmişteki tecrübesi göz önüne alınaraktan, 19. Yüzyılda kurulan İnşaat Mühendisleri Enstitüsü'nün ilk başkanı olarak seçildi. Ölümüne kadar, 14 yıl boyunca bu görevi icra etti.