İçeriğe atla

Amerika Birleşik Devletleri kabile yetki alanlarında eşcinsel evlilik

Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmetinin tanıdığı çeşitli Kızılderili kabilelerine özgü yasalar, Amerika Birleşik Devletleri kabile yetki alanlarında eşcinsel evliliğin sınırlarını tanımlar. Amerikan yerlilerine ait yetki alanlarının çoğunda hemcins çiftler arası evlilik ile ilgili herhangi belirli bir tüzük yoktur. Defense of Marriage Act'ten dolayı federal hükûmetin eşcinsel evlilikleri tanıması yasak; ABD'deki çeşitli eyaletlerin ve federal hükûmetçe tanınan diğer yetki alanların bu tür evlilikleri tanımamaya izni vardır.

Ulusa göre durum

Çerokiler

Eşcinsel evlilik Çeroki hukukuna aykırıdır.[1] Bir lezbiyen Cherokee çift bir evlilik cüzdanı için başvurduktan sonra Cherokee Ulusu Kabile Konseyi, evliliği bir erkek ile bir kadın arasında bir birliktelik olarak tanımlayan bir Anayasa değişikliğini 2004'te oybirliği ile kabul etti.

Çipevalar

Saulteaux hukuku, Michigan eyâletinin evlilik kanunlarını takip eder.[2] Michigan hâlihazırda eşcinsel evliliklere izin vermemektedir.

Çikasovlar

Çikasov yasalarında paragraf 6-101.9'a göre "Aynı cinsiyetten kişilerin arasında herhangi bir evlilik tanınmayacaktır".[3]

Krikler

2004 itibarıyla eşcinsel evlilik Krikler tarafından tanınmamaktadır.[4]

Coquille Kabilesi

2008'de eşcinsel evlilik Coquille Kâbilesince yasallaştırıldı ve yasa Mayıs 2009'da yürürlüğe girdi. Eşcinsel evliliğine izin veren yasa, 5 destek ile 2 ret oyu ile Coquille Kabile Konseyi tarafından onaylandı ve evliliğin bütün menfaatlarını eşcinsel çiftlere bağışladı. Coquille hukukuna göre evlenebilmek için çiftin en az bir eşi kabilenin bir üyesi olması gerekiyor.[5] 2000 ABD nüfus sayımında 576 kişi kendini Coquille kabilesi üyesi olarak tanımlamıştır.

Oregon eyâleti seçmenlerin 2004'te eşcinsel evliliği yasaklayan bir anayasa değişikliğini kabul etmelerine rağmen Coquille kabilesi federal hükûmetçe tanınan egemen ulustur ve böylece Oregon Anayasası'na bağlı değildir.[6] 24 Mayıs 2009'da Coquille yetki alanındaki ilk hemcins çift (Jeni Branting ile Kitzen Branting) evlendi.[7]

Iowa Kabilesi

2004 itibarıyla eşcinsel evlilik Iowa Kabilesince tanınmamaktadır.[4]

Eşcinsel evlilik Navaho Ulusu hukukunda geçerli değildir.[1] 22 Nisan 2005'te uygulanan bir ulus kanunu değişikliğinde yasaklanmıştı.[8] Bu değişiklik Navaho Başkanı Joe Shirley, Jr. tarafından veto edildi, fakat vetosu Navaho Ulus Konseyi tarafından bozuldu.[9]

Suquamish kâbilesi

Suquamish Kâbile Konseyi'nce bir oybirliği kararı sonucunda Washington'daki Suquamish kâbilesi 1 Ağustos 2011 tarihinde eşcinsel evliliği yasallaştırdı. Bu yetki alanın içinde evlenebilmek için bir hemcins çiftin en az bir üyesinin kâbilenin bir üyesi olması gerekmektedir.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b "Oregon tribe to allow same-sex marriages" (İngilizce). msnbc.com. 22 Ağustos 2008. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  2. ^ "Chapter 31: Marriage Ordinance" (İngilizce). Chippewa Kızılderilileri Sault Kabilesi. 2004. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  3. ^ "Title 6: Domestic Relations and Families" (PDF) (İngilizce). Chickasaw Nation Code. 1 Ağustos 2009. 19 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. No marriage will be recognized between persons of the same sex. 
  4. ^ a b "Few Oklahoma tribes have same-sex marriage rule" (İngilizce). Indianz.com. 19 Mayıs 2004. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. Few Oklahoma tribes have a policy affecting same-sex marriages, The Daily Oklahoman reports. Of several tribes the paper contacted, only the Creek Nation and the Iowa Tribe define marriage as between a man and a woman. 
  5. ^ "Adoption of SSM by the Coquille Nation of Oregon" (İngilizce). Religious Tolerance. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  6. ^ Graves, Bill (20 Ağustos 2008). "Gay marriage in Oregon? Tribe says yes" (İngilizce). The Oregonian. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  7. ^ Graves, Bill (27 Mayıs 2009). "Indian gay marriage law takes effect in Oregon" (İngilizce). Oregon Faith Report. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  8. ^ Dempsey, Pamela G. (23 Nisan 2005). "Navajo Nation officially bans same-sex marriage" (İngilizce). The Gallup Independent. 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  9. ^ "Tribal challenge to same-sex marriage dismissed" (İngilizce). Indianz.com. 4 Ağustos 2005. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  10. ^ Gardner, Steven (1 Ağustos 2011). "Suquamish Tribe approves same-sex marriage". Kitsap Sun. 2 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Eşcinsel evlilik, hemcins evliliği veya evlilik eşitliği, aynı cinsiyetten bireylerin evlenmesi ve karşı cinsiyetten bireylerin evliliği ile eşit haklara ve statüye sahip olması durumu.

İspanya'da eşcinsel evlilik, 2004'te İspanya'nın yeni seçilen sosyalist hükûmetinin başbakanı José Luis Rodríguez Zapatero önderliğinde, eşcinsel evliliğin ve eşcinsel çiftlerin evlat edinebilmesinin yasallaştırılması için kampanya başlatması sonucunda 2005 yılında yasallaştı. Birçok tartışmadan sonra, 30 Haziran 2005'te İspanya Parlamentosu'nda eşcinsel evliliğine izin veren bir yasa hazırlandı ve 2 Temmuz 2005'te yayımlandı. 3 Temmuz 2005'te eşcinsel evlilik İspanya'da resmîleşti.

20 Temmuz 2005'te, Sivil Evlilik Yasası'nın kabul edilmesi ile, Hollanda, Belçika ve İspanya'dan sonra Kanada, eşcinsel evliliği tüm ülke çapında yasallaştıran dünyanın dördüncü ülkesi idi. 2003 yılında başlayan mahkeme kararları zaten Kanada'nın on tane eyaletin sekiz tanesinde ve üç tane bölgenin bir tanesinde eşcinsel evliliği yasallaştırdı. Yasa'nın kabul edilmesinden önce bu eyaletler ve bölgelerde 3.000 tane eşcinsel çift zaten evlendi. Evliliğe ilişkin olan çoğu yasal haklar 1999'dan beri birlikte yaşayan eşcinsel çiftlere verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kayıp On Kabile</span> Neo-Asur fethinden sonra İsrail Krallığından sürgün edilen kabileler

Kayıp On Kabile, 12 İsrailoğlu kabilesinden 10'unun Neo-Asur İmparatorluğu tarafından köleleştirildiği veya öldürülüp yok edildiği düşünülen olaydır. Olaydan sonra bu on kabilenin ve bu kabilelerde yaşayan İbranilerin varlığı son buldu. On İsrailoğlu kabilesi sırasıyla şunlardır: Reuben, Şimon, Dan, Naftali, Gad, Aşer, İssakar, Zebulun, Menaşe, Yusuf. Günümüze kadar gelmiş İbranilerin tümü ya Yehuda kabilesinden (Yahudiler) ya da Levi kabilesinden gelmiştir.

Portekiz'de eşcinsel evliliği yasal kılan ve Başbakan José Sócrates'in Sosyalist Partisi tarafından sponsor edilen bir yasa, 8 Şubat 2010'da Portekiz Cumhuriyet Meclisi tarafından onaylandı ve 17 Mayıs 2010'da Cumhurbaşkanı Aníbal Cavaco Silva tarafından tasdik edildi. Nisan 2010'da Portekiz Anayasa Mahkemesi yasanın yasal olarak geçerli olduğunu beyan etti. Portekiz, bütün ülke çapında eşcinsel evliliği yasallaştıran altıncı Avrupa ülkesi ve tüm dünyanın sekizinci ülkesidir.

Temmuz 2010'da Arjantin'de eşcinsel evliliği yasallaştıran bir yasa tasarısı Arjantin Ulusal Kongresi tarafından onaylandı. Yasa, resmî bültende yayımlandığı andan itibaren eşcinsel evlilik geçerli olacaktır. 5 Mayıs 2010'da Temsilciler Meclisi, eşcinsel çiftlere evlenme iznini veren bir yasa tasarısını onayladı. 15 Temmuz 2010'da Arjantin Senatosu yasa tasarısını onayladı; yasayı veto etmeyeceğini belirten Başbakan Cristina Fernandez bunu imzaladıktan sonra yürürlüğe girdi.

Massachusetts'te eşcinsel evlilik, 17 Mayıs 2004 tarihinde Goodridge v. Department of Public Health davasında Massachusetts Yüksek Adli Mahkemesi'nin verdiği kararı sonucunda Massachusetts'te eşcinsel evlilik başladı. Bu mahkeme kararına göre, sadece heteroseksüel çiftlere evlenme hakkını vermek Massachusetts Anayasası'na aykırıdır. Hollanda, Belçika, Ontario, Britanya Kolumbiyası ve Québec'ten sonra Massachusetts, eşcinsel evliliği yasallaştıran dünyanın altıncı yetki alanı olmuştur. Eşcinsel çiftlere evlilik cüzdanlarını veren ilk ABD eyaleti oldu.

Kolumbiya Bölgesi Konseyi'nin kabul ettiği bir yasa tasarısı 15 Aralık 2009'da bölge başkanı Adrian Fenty tarafından imza edildikten sonra Kolumbiya Bölgesi'nde eşcinsel evlilik 18 Aralık 2009'da yasal oldu. İmzanın ardından tasarı, 30 iş günü boyunca bir mecburi Kongre incelemesine tabi oldu. Evlilik cüzdanları 3 Mart 2010 tarihinde kamuya mevcut oldu ve eşcinsel evlilikler 9 Mart 2010'da başlamıştır. Washington, ABD'de Mason-Dixon Hattı'nın altında eşcinsel çiftlere evlilik hakkını veren ilk yetki alanı oldu. Diğer yetki alanlarda yapılan eşcinsel evlilikler bölge hükûmeti tarafından tanınır.

12 Kasım 2008 tarihinde Connecticut eyâleti, Massachusetts ile eşcinsel evliliğin yer almasına izin veren iki Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletlerinden bir tanesi oldu. Bu karar, Mart 2008'de hemcins çiftlerin evlilik hakkına sahip olmalarını gerektiğini hükmeden Connecticut Yüksek Mahkemesi tarafından emredildi. Connecticut aslında eşcinsel evliliği yasallaştıran üçüncü ABD eyaleti, fakat bu kararın sonradan feshedilmediği ikinci eyalettir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde eşcinsel evlilik, 26 Haziran 2015'te Yüce Mahkeme tarafından çıkarılan Obergefell v. Hodges emsal kararıyla birlikte tüm eyaletlerde yasal hak olarak tanındı.

24 Haziran 2011 tarihinde ABD'nin New York eyaletinde, New York Eyalet Parlamentosu ile Eyalet Başkanı Andrew Cuomo'nun onayı ile eşcinsel evlilik yasallaştırıldı. Böylece New York, eşcinsel evliliği yasallaştıran altıncı eyalet olmanın yanı sıra bunu yapan en büyük ABD eyaleti oldu.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte eşcinsel evlilik</span>

Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.

Danimarka'da eşcinsel evlilik 15 Haziran 2012 tarihinde yasal oldu. Eşcinsel evliliğin yasallaştırılması için Thorning-Schmidt hükûmetinin öne sürdüğü yasa tasarısı 7 Haziran 2012'de Folketing tarafından onaylandı, 12 Haziran'da da kraliyet onayını aldı. Eşcinsel evliliğe ilişkin yasalar sadece metropol Danimarka'yı ve ne Grönland ne de Faroe Adaları'nı etkiler. Eşcinsel evliliğin yasallaştırılmasından önce Danimarka'da 1989'dan beri hemcins çiftlerine kayıtlı birliktelikler mevcuttu. 15 Haziran'da kayıtlı birliktelikleri tanıyan yasa, cinsiyet ayrımı gözetmeyen yeni evlilik yasasının yürürlüğe girmesi ile birlikte feshedildi. Kayıtlı birlikteliğe zaten girmiş olan çiftlerin statüsü ise "evli"ye değiştirilmiştir.

ABD Kızılderilileri federal kabileleri ya da federal olarak tanınan ABD Kızılderili kabileleri, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaleti dışında Kıta ABD'sinde yaşayan ABD Kızılderililerinin oluşturduğu ve Kızılderili İşleri Bürosu tarafından federal olarak tanınan kabile birlikleridir ya da "kabile" (tribe) statüsü alan Kızılderili rezervasyonu sakinlerinin topluca resmi adlarıdır. İlgili yasalar gereği oluşturulan kabile birlikleri bu sayede ABD hükûmetince kolayca izlenebilir duruma gelmiştir ve güncel liste Federal Register adlı resmi gazetenin 2012 yılındaki sayısında yayımlanmıştır. Buna göre ABD Kızılderilileri 566 kabile birliğinden oluşur ve her biri bağımsız federal yapı olarak tanınır. Alaska eyaletindeki benzerleri ise Alaska yerlileri kabile birlikleridir. Federal olarak tanınmayıp eyalet bazında tanınan kabileler ise ABD Kızılderilileri eyalet kabileleri adı altında listelenir.

LGBT'lerin evlat edinmesi, eşcinsel ebeveyn veya diğer cinsel yönelim, kimliğine sahip LGBT'ler tarafından gönüllü evlat edinme hakkını ifade eder. LGBT bireylerin evlat edinme kriterleri serbest olduğu ülkelerde yasa ve kanunlarla şekillendirilmiştir. Günümüzde eşcinsel evliliğin yasal olduğu ülkeler başta olmak üzere birçok ülke LGBT bireylere istekleri doğrultusunda evlat edinme hakkı tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da LGBT hakları</span>

Estonya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin uğramadığı yasal zorluklarla yüz yüzedir. 1 Ocak 2016 tarihinden beri hemcins çiftler, ilişkilerini bir "birlikte yaşama anlaşması" olarak kaydetme hakkına sahiptir. Bu anlaşma kapsamında hemcins çiftler, karşı cins çiftlere mevcut olan neredeyse tüm yasal korumalara sahiptir. 20 Haziran 2023 tarihinde ise hemcins çiftlere evlenme ve ortak evlat edinme haklarını veren bir eşit evlilik yasası kabul edildi ve bunun 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Estonya böylece de hemcins evliliklerini yasallaştırmış ilk eski Sovyet ülkesi olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'da LGBT hakları</span>

Bulgaristan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Hemcins cinsel aktiviteler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, fakat karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Cinsel yönelime dayalı ayrımcılık, 2004'ten beri yasaktır ve "cinsiyet değişimi"ne dayalı ayrımcılık da 2015'ten beri yasaktır. Temmuz 2019'da Bulgaristan'da bir mahkeme, çığır açan bir kararda Fransa'da yapılmış bir hemcins evliliğini tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ'da LGBT hakları</span>

Karadağ'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan bireylerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Hemcins cinsel ilişkiler Karadağ'da hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır ve Temmuz 2020'den beri sivil birliktelik hakkı hemcins çiftleri için mevcut kılınmıştır, ancak karşı cins evli çiftlere mevcut olan bazı yasal haklar, hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalklarına henüz mevcut değildir.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya'da LGBT hakları</span>

Slovenya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Buna rağmen, LGBT haklarına ilişkin mevzuat zaman geçtikçe değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan'da LGBT hakları</span>

Tayvan'ın lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) hakları konusundaki kaydı karışıktır; lezbiyen, gey ve biseksüel haklarında Asya'nın en ilerici ülkelerinden biri olarak algılanırken trans hakları konusunda Pakistan gibi ülkelerden daha muhafazakâr olarak da nitelendirilmiştir. Hem erkekler hem de kadınlar arası hemcins cinsel ilişkileri yasaldır ve Yargı Yuanı'nın Mayıs 2017'de verdiği kararın neticesinde hemcins evlilikleri 24 Mayıs 2019 tarihinde yasal oldu. Hemcins çiftlerinin ortak olarak bir çocuğa evlat edinmelerine henüz izin verilmemesine rağmen bu çiftlerin üvey evlat edinmeleri serbesttir.