İçeriğe atla

Amerika Birleşik Devletleri-Suriye ilişkileri

Suriye - Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Syria ve USA

Suriye

ABD

Şu anda Suriye ve ABD arasında diplomatik ilişki yoktur. Suriye İç Savaşı nedeniyle 2012'de ilişkiler kesilmiştir. İki ülke arasında tartışılan başlıca konular Arap-İsrail sorunları, Golan Tepeleri işgali ve Irak Savaşı'dır.

2012'de düzenlenen ABD'nin Dünya Liderliği Raporuna göre, hala devam eden Suriye İç Savaşı süresince Suriyelilerin %29'u ABD liderliğini onaylamakta, %40'ı onaylamamakta ve %31 kararsızdır.[1]

Siyasi ilişkilerin arka planı

1835-1946

Resmî ilişkiler 1835'te ABD'nin o günlerde Osmanlı İmparatorluğunun bir parçası olan Halep'e konsolos atamasıyla başlamıştır. 1945 yılında Suriye bağımsızlığını ilan ettiğinde ise ABD konsolosluğunu Şam'a taşımıştır. 7 Eylül 1946'da Suriye Arap Cumhuriyeti'nin ABD tarafından bağımsız bir Suriye olarak tanınmasıyla itibaren ABD, George Wadsworth adlı büyükelçiyi göndererek diplomatik ilişkileri büyükelçilik seviyesine yükseltmiştir.

Ekonomik yaptırımlar ve terörizm suçlamaları

ABD hükûmeti Suriye'ye birçok ekonomik yaptırımda bulunmaktadır. Bu yaptırımların en önemlisi Suriye'nin terörizmi destekleyen devletler listesinde bulunmasıdır. Suriye devletinin bu kara listede bulunması cezalar almasına yol açmaktadır. Bu cezalar Suriye'den ihracat yapılmasını, ABD'den ekonomik destek alınmasını ve ABD yapımı silahların alınmasını engellemektedir. Suriye, kötü bir insan hakları tarihiyle birlikte laik bir diktatörlük olarak tanımlanmaktadır.

2009'dan beri

ABD Başkanı Barack Obama altında

Obama yönetimi Suriye ile yakınlaşma politikası izledi. Ancak, çok sayıda devletin 2011'de Suriye iç savaşına karşı verdiği sert tepkiden ötürü ikili ilişkiler hızlıca soğudu. ABD Başkanı Obama başta olmak üzere birçok üst düzey Amerikalı yetkili Suriye Cumhurbaşkanı Bashar al-Assad'ın istifasını istedi.

Seyahat kısıtlamalarının kaldırılması

Şubat 2010'da ABD, Suriye'ye koyduğu seyahat uyarısını kaldırdı.[2] 2006'da ABD Büyükelçiliği bombalandığından beri uyarı bulunmaktaydı.

Yeniden etkileşim

17 Şubat 2010'da Başkan Barack Obama, Amerikan diplomat Robert Stephen Ford'u ABD'nin yeni Suriye büyükelçisi olarak atadı. 2005'teki Hariri suikastından beri ABD tarafından Suriye'ye gönderilen ilk büyükelçi oldu.[3]

2023 Türkiye-Suriye depremleri sırasında yaptırımlar

2023 Türkiye-Suriye depremlerinden 4 gün sonra uluslararası kamuoyundan gelen baskıların ardından ABD Suriye'ye 180 günlük yaptırım muafiyeti verdi.[4] Bundan önce, Suriye'ye yönelik ABD yaptırımları birçok ülkenin gönderilen yardımlarına engel oldu.[5] Birçok ülke de Suriye'ye yardım etmemeleri için Amerikan baskısı altında oldu.[6]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ US Global Leadership Report (PDF) (İngilizce). 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ocak 2021. 
  2. ^ News, A. B. C. "ABC News – Breaking News, Latest News, Headlines & Videos". ABC News (İngilizce). 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  3. ^ "Obama nominates first US ambassador to Syria since 2005". BBC News. 17 Şubat 2010. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "ABD nihayet insafa geldi! Suriye'ye 180 günlük yaptırım muafiyeti". tasnimnews.com. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023. 
  5. ^ "چرا امکان امدادرسانی به زلزله‌زدگان سوریه وجود ندارد؟". ISNA. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023. 
  6. ^ "Beşar Esad: Amerika Birçok Ülkeye Suriye'ye Yardım Etmemeleri İçin Baskı Yaptı". tasnimnews.com. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suriye</span> Batı Asya ülkesi

Suriye, resmî adıyla Suriye Arap Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz ve Levant'ta yer alan bir Batı Asya ülkesidir. Batıda Akdeniz, kuzeyde Türkiye, doğu ve güneydoğuda Irak, güneyde Ürdün ve güneybatıda İsrail ve Lübnan ile sınırlanan ve 14 vilayetten oluşan üniter bir cumhuriyettir. Verimli ovalar, yüksek dağlar ve çöllerden oluşan bir ülke olan Suriye, çoğunluğu Suriyeli Araplar, Kürtler, Türkmenler, Süryaniler, Ermeniler, Çerkesler, Arnavutlar ve Rumlar olmak üzere çeşitli etnik ve dinî gruplara ev sahipliği yapmaktadır. Dinî gruplar arasında Sünniler, Hristiyanlar, Nusayriler, Dürziler ve Yezidiler bulunmaktadır. Suriye'nin başkenti ve en büyük şehri Şam'dır. Araplar en büyük etnik gruptur ve Sünniler en büyük dinî gruptur.

Diplomatik dokunulmazlık, başka ülkelerde görev yapan diplomatların adli süreçler dahilinde cezai işlemlerin dışında tutulmasını ifade eder. Diplomatların keyfi veya siyasi amaçlı olarak kovuşturma ve cezaya maruz kalmasını önlemeye yönelik uluslararası kabul görmüş bir düzenlemedir.

<span class="mw-page-title-main">Beşşar Esad</span> Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Beşşaru Hafızı'l-Esed veya kısaca Beşşaru'l-Esed, Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad, Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye pasaportu</span>

Suriye pasaportu Suriye vatandaşlarına verilen bir seyahat belgesidir. Türkiye ile Suriye'nin karşılıklı anlaşması gereğince iki ülke arasındaki vize uygulaması 21 Eylül 2009 tarihi itibarıyla kaldırılmıştı fakat Suriye'de başlayan iç savaş nedeniyle vize muafiyeti 8 Ocak 2016 tarihinde Türkiye tarafından fesih edilerek tekrar vize uygulaması başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı</span> Suriyede 2011den beri süren iç savaş

Suriye İç Savaşı, Suriye ordusu, Suriye hükûmeti ve Suriye'deki iç isyancılar arasında başlayan, sonrasında Irak ve Şam İslam Devleti, El Nusra ve bazı Kürt, Türkmen, Dürzi ve Süryani grupların da katıldığı, son dönemde ise Rusya, İran, Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye ve İsrail gibi dış güçlerin de sınırlı ve düzenli olarak dâhil olduğu çatışmalardır. Gösteriler 15 Mart 2011'de başlamış ve Nisan 2011 tarihinde ülke çapında yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin Washington, DC Büyükelçiliği</span> Washington, D.C.de büyükelçilik binası

Türkiye'nin Washington, DC Büyükelçiliği, Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki diplomatik temsilciliğidir.

Ömer Önhon, Türk büyükelçi, bürokrat. Babası emekli büyükelçi Candemir Önhon'dur. Dedesi ise asker ve milletvekili ayrıca Türkiye Jokey Kulübü kurucu üyesi Saim Önhon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin vize politikası</span> Suriyeye giriş için gerekli izinlere ilişkin politika

Vizeden muaf bir ülkenin vatandaşı veya vatandaşları varışta vize veya çevrimiçi e-Vize almaya uygun olan bir ülkenin vatandaşı olmadıkları sürece, Suriye'yi ziyaret edenlerin, Suriye diplomatik misyonlarından birinden önceden vize almaları gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suriye ilişkileri</span>

Rusya-Suriye ilişkileri Rusya ve Suriye arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. Suriye Moskova'da büyükelçiliğe, Rusya ise Şam'da bir büyükelçiliğe sahiptir. Arap ülkelerinin çoğu ile Arap Baharı kadar olduğu gibi Rusya, Suriye ile tarihsel açıdan güçlü, istikrarlı ve dostane ilişkilere sahiptir. Karadeniz Filosu için Rusya'nın tek Akdeniz deniz üssü Suriye'nin Tartus limanında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya-Türkiye ilişkileri</span> Çift taraflı ilişki

Endonezya-Türkiye ilişkileri, Endonezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, özellikle her ikisi de Müslüman çoğunluklu modern demokrasiler olmaları nedeniyle önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye tarihi</span> Suriyenin tarihi

Suriye tarihi, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarında ve Suriye bölgesinde meydana gelen olayları kapsar. Antik çağlar boyunca, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti toprakları, Sümerler, Mitanniler, Asurlular, Babiller, Mısırlılar, Hititler, Kenanlılar, Fenikeliler, Aramiler, Amoriler, Persler, Yunanlar ve Romalılar dahil olmak üzere çeşitli medeniyetler tarafından işgal edildi ve yönetildi. Suriye, ilk kez 24 Ekim 1945'te, Suriye hükûmeti tarafından Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın imzalanmasıyla bağımsız bir ülke olarak ortaya çıktı ve Nisan 1946'da Fransa'nın Milletler Cemiyeti tarafından verilen Suriye'nin "nüfusa idari tavsiye ve yardım sağlama" yetkisi fiilen sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İsrail'deki diplomatik temsilcilikler listesi İsrail'deki dış büyükelçilik ve konsoloslukları kapsar. İsrail'de hâlihazırda 89 büyükelçilik bulunmaktadır; bunların 87'si Tel Aviv ve Tel Aviv Bölgesi'nde, 3'ü ise Kudüs'te bulunmaktadır. Bazı ülkeler bir büyükelçilik işletmenin yanı sıra Eilat, Hayfa ve Kudüs gibi şehirlerde konsolosluk da işletirler.

Brezilya-Gürcistan ilişkileri, Brezilya Federatif Cumhuriyeti ile Gürcistan arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Her iki ülke de Birleşmiş Milletler üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri, dünyanın en güçlü iki ülkesi olan Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya diplomatik ve ticari ilişkilerini sürdürüyor. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (1991-99) döneminde, 1999 baharında NATO’nun Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni bombalamasına kadar ilişkiler genel olarak sıcaktı ve o zamandan beri önemli ölçüde kötüleşti. 2014 yılında ilişkiler, Ukrayna krizi, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhak etmesi, Rusya'nın Suriye İç Savaşı'na askeri müdahalesi ile ilgili farklılıklar ve 2016'nın sonundan itibaren Rusya'nın 2016 ve 2020 ABD seçimlerine müdahalesi iddiasıyla biraz kötüleşti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin dış ilişkileri</span> Suriyenin dış ilişkilerine genel bakış

Ulusal güvenliği sağlamak, Arap komşuları arasındaki etkisini artırmak ve Golan Tepeleri'nin geri alınmasını sağlamak Suriye Arap Cumhuriyeti'nin dış politikasının temel hedefleri olmuştur. Suriye, tarihinin birçok noktasında Türkiye, İsrail, Irak ve Lübnan gibi coğrafi olarak kültürel komşularıyla şiddetli bir gerilim yaşadı. Suriye, Arap Baharı ve Suriye İç Savaşı öncesinde 21. yüzyılda bölgesindeki birçok devletle ilişkilerinde bir gelişme yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Suriye'deki diplomatik temsilciliklerin bir listesidir. Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinden sonra temsilciliklerin birçoğu kapatıldı, büyükelçiler geri çekildi veya geçici olarak Beyrut'a taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Rusya ilişkileri</span>

Hindistan-Rusya ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu devletleri arasında sürdürülen ikili ilişkilerdir. Soğuk Savaş boyunca Hindistan ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasında güçlü bir stratejik, askerî, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürüldü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya, SSCB'nin Hindistan ile yakın ilişkilerini miras aldı; bu da iki ülke arasında özel bir ilişkinin paylaşılmasına yol verdi. Hem Rusya hem de Hindistan bu ilişkiyi "özel ve öncelikli bir stratejik ortaklık" olarak nitelendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.

Suriye'ye yönelik yaptırımlar, Avrupa Birliği, Arap Birliği, ABD, İsviçre, Kanada, Avustralya ve öteki ülkelerce Suriye'de yaşanan siyasî karmaşa ile kısıtlamalar sonucu Suriye'ye uyguladığı bir dizi yaptırım ve kısıtlamadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması</span>

1 Nisan 2024'te İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında, Suriye'nin başkenti Şam'daki İran büyükelçiliğinin bitişiğindeki İran konsolosluğu ek binası yerle bir edildi. Aralarında Devrim Muhafızları'nın üst düzey Kudüs Gücü komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahidi ve diğer yedi Devrim Muhafızı subayının da bulunduğu 16 kişi hayatını kaybetti.