İçeriğe atla

Amerika Birleşik Devletleri-Gürcistan ilişkileri

Amerika Birleşik Devletleri-Gürcistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Georgia ve United States

Gürcistan
ABD
Former Soviet Foreign Minister and then President of Georgia Eduard Şevardnadze signing the 1995 Georgian-American Investment Treaty with President Clinton
Gürcü birlikleri 2006'da Bağdat'ta bağımsızlık günlerini kutladılar.

Amerikan-Gürcistan ilişkileri çok yakın olmaya devam ediyor ve çok sayıda ikili işbirliği alanını kapsıyor. Teröre karşı savaşta önemli bir Amerika Birleşik Devletleri müttefiki olan Gürcistan, Irak Savaşı'na en büyük üçüncü asker katkısı yapan ülkeydi ve şu anda Afganistan'daki ABD liderliğindeki misyona kişi başına en büyük katkıda bulunan ülkedir. Amerika Birleşik Devletleri de Gürcistan'a, kuzey komşusu Rusya'nın artan baskısı karşısında devlet kurumlarını güçlendirmede aktif olarak yardım ediyor ve 1991'den bu yana ülkeye 3 milyar doları aşan mali yardım sağladı.[1] 2009 yılından bu yana, Gürcistan-Amerikan ilişkileri, demokrasinin öncelikli alanları üzerine dört tane ikili çalışma grubu oluşturan ABD-Gürcistan Stratejik Ortaklık Şartı ile geliştirilmektedir; savunma ve güvenlik; ekonomi, ticaret, enerji sorunları, insanlar arası ve kültürel alışverişler.[1]

Gürcistan 2004-2008'de NATO üyesi olmaya çalıştı, ancak güçlü Rus muhalefeti karşısında başarılı olamadı.[2] Şubat 2012'de, ABD ve Gürcistan'ın bir Serbest Ticaret Anlaşması üzerinde çalışmaya başlayacakları kabul edildi; bu anlaşma gerçekleşirse, Gürcistan'ı Amerika Birleşik Devletleri ile bu tür bir anlaşmaya sahip olan tek Avrupa ülkesi yapacak.[3] Gürcistan'ı ziyaret eden Amerikan vatandaşlarının şu anda giriş için vize almaları gerekmiyor. Vatandaşlar, ülkenin giriş noktalarında 90 günlük turist vizesi alabilecekler.[4][5] 2012 ABD Küresel Liderlik Raporuna göre, Gürcülerin %51'i ABD liderliğini onaylarken, %15 onaylamıyor ve %34'ünün ise görüşü belirsiz.[6]

Irak Savaşı

Gürcistan'ın 2000'li yılların başlarında Rusya'dan Batı'ya gittikçe yönelmesinin arttığının bir işareti olarak, ülke savaşta Amerikan liderliğindeki barışı koruma misyonunda daha küçük bir operasyonu tamamladıktan sonra Irak'taki ABD liderliğindeki koalisyona önemli sayıda asker verdi. Gürcistan'ın Irak'taki birliği başlangıçta Bakuba'da ABD komutası altında iki köprü ve üç Amerikan İleri Operasyon Üssü'nü koruyan 300 özel kuvvetlerden oluşuyordu. Haziran 2005'te, Yeşil Bölge'de tehlikeli bir 'Orta Halka Güvenliği' misyonu için ABD komutasına yerleştirilen 550 asker daha konuşlandırıldı.[7]

2007'de Gürcistan, Irak'taki toplam asker sayısını 2000'e çıkardı ve ABD ve Birleşik Krallık'tan sonra üçüncü en büyük asker katkısına sahip oldu.[8] Tamamı Amerikalı eğitmenler tarafından eğitilen birlikler, Bağdat'ın doğusunda, İran sınırına yakın bir yerde bulunuyordu.[9] Gürcistan ve Rusya arasında 8 Ağustos 2008'de çıkan savaş sırasında Gürcistan, ülkesine yardım sağlamak için 2.000 kişilik birliğin tamamını Irak'tan çekmek zorunda kaldı.[10] Geri çekilme sırasında Irak'ta beş Gürcü askeri öldü ve 19'u yaralandı.[11]

Kaynakça

  1. ^ a b Department of State Background Notes:Georgia 21 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Andrei P. Tsygankov, "The Russia-NATO mistrust: Ethnophobia and the double expansion to contain 'the Russian Bear'." Communist and Post-Communist Studies 46.1 (2013): 179-188.
  3. ^ Mason, Jeff (30 Ocak 2012). "Obama says U.S., Georgia exploring free trade pact". Reuters. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2016. 
  4. ^ "Georgia". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 April 2016. 
  5. ^ "Visa Information". Timatic. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014. 
  6. ^ U.S. Global Leadership Project Report - 2012 13 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gallup
  7. ^ Press Releases, Statements & Transcripts - Embassy of the U.S. in Georgia 10 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.[]
  8. ^ Collin, Matthew (9 Mart 2007). "Georgia to double troops in Iraq". BBC News. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010. 
  9. ^ Kramer, Andrew E. (9 Ekim 2007). "Russia on Its Mind, Georgia Flexes Its Muscle in Iraq". The New York Times. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010. 
  10. ^ "Peace bid as Ossetia crisis rages". BBC. 9 Ağustos 2008. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2008. "U.S. takes Georgian troops home from Iraq". Air Force Times. 11 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008. 
  11. ^ Online Magazine - Civil Georgia 13 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NATO</span> uluslararası askerî ittifak

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan</span> Kafkasyada bir ülke

Gürcistan, Karadeniz'in doğu kıyısında, Güney Kafkasya'da yer alan ülkedir. Eski Sovyet cumhuriyetlerinden biri olan Gürcistan'ın kuzeyinde Rusya, doğusunda Azerbaycan, güneyinde Ermenistan ve güneybatısında Türkiye yer alır. Ülkenin batı sınırını Karadeniz belirler.

<span class="mw-page-title-main">Irak Savaşı</span> ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Irakı işgaliyle başlayan savaş (2003-2011)

Irak Savaşı, 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak-İran Savaşı</span> 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında geçen savaş

Irak-İran Savaşı, İran'da Tahmilî Savaş veya Mukaddes Müdafaa, Irak'ta Saddam'ın Kadisiyesi ve Arap Dünyasında Birinci Körfez Savaşı olarak anılan 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında yaşanmış savaş. Yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, iki milyon kişinin yaralanmasına, 150 milyar Amerikan Doları maddi hasara, her iki ülkede de ağır yıkımlara yol açmıştır. Irak'ın zaferleri ile başlayan savaş, İran'ın direnmesiyle yıpratma savaşına dönüşmüş ve galibi olmadan sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Türkiye ilişkileri</span> ABD ile Türkiyenin arasındaki diplomatik ilişkiler

Amerika Birleşik Devletleri-Türkiye ilişkileri, Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlayan ve 1947 yılından bu yana aktif sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Terörizmle Savaş</span>

Terörizmle Savaş, kısa kullanımıyla Terörle Savaş veya Terörizmle Küresel Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Gürcistan Savaşı</span>

Rusya-Gürcistan Savaşı, Ağustos 2008 tarihinde Güney Osetya - Rusya - Gürcistan ve son olarak Abhazya'nın katılımı ile aralarında gerçekleşen gerilim ve çatışmalarla başlayan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Çok Uluslu Güç - Irak</span>

Çokuluslu Güç (Irak) Irak Savaşı’nın ardından Irak’ın işgal edilmesinde görev alan ve komutasının ABD’de olduğu silahlı kuvvet. Kuvvet, 15 Mayıs 2004 tarihinde ülkedeki işgalin denetimini Combined Joint Task Force 7 adlı yapıdan almış ve 1 Ocak 2010 tarihinde de ABD Silahlı Kuvvetlerine teslim etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NATO üyesi ülkeler</span> Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü üyesi olan ülkeler

NATO, Avrupa ve Kuzey Amerika'daki 32 üye ülkeden oluşan uluslararası bir askeri ittifaktır. Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 4 Nisan 1949 tarihinde imzalanmasıyla kurulmuştur. Antlaşmanın 5. maddesi, üye devletlerden birine karşı silahlı bir saldırı olması halinde, bunun tüm üyelere karşı yapılmış bir saldırı olarak kabul edileceğini ve diğer üyelerin saldırıya uğrayan üyeye gerekirse silahlı kuvvetlerle yardım edeceğini belirtmektedir. Antlaşmanın 6. maddesi, 5. maddenin kapsamını Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki adalar, Kuzey Amerika ve Avrupa anakaraları, Türkiye'nin tamamı ve sonuncusu Temmuz 1962'den beri tartışmalı olan Fransız Cezayiri ile sınırlamaktadır. Dolayısıyla, Hawaii, Porto Riko, Fransız Guyanası, Falkland Adaları, Septe veya Melilla gibi yerlere yapılacak bir saldırı 5. madde kapsamında bir karşılık verilmesini tetiklemeyecektir.

<span class="mw-page-title-main">2004 İstanbul zirvesi</span> 20. NATO zirvesi

2004 NATO İstanbul zirvesi, 28-29 Haziran 2004 tarihleri arasında Türkiye'nin İstanbul şehrinde düzenlendi. NATO'nun Devlet ve Hükûmet Başkanları'nın güvenlik konuları hakkında resmi kararlar aldığı 17. NATO zirvesi olarak kabul edilir. Genel olarak, zirve, Soğuk Savaş döneminde Sovyet saldırganlığına karşı bir ittifaktan, 21. yüzyılın yeni ve bölge dışı güvenlik tehditlerine karşı bir koalisyona dönüşü uman 2002 Prag zirvesinde başlayan dönüşüm sürecinin bir devamı olarak görülmektedir. Zirve dört toplantıdan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">SFOR</span>

Stabilization Force (SFOR) (Türkçe: İstikrar Gücü), Bosna Savaşı'ndan sonra Bosna-Hersek'e gönderilen NATO önderliğindeki çok uluslu barış gücüydü. SFOR, NATO'nun önderliğinde olmasına rağmen pek çok NATO üyesi olmayan bazı ülkeler de asker katkısında bulundu. Aralık 2004'te yerini EUFOR Althea aldı.

<span class="mw-page-title-main">2003 Irak askerî müdahalesi</span> ABD önderliğindeki askeri işgal

2003 Irak askerî müdahalesi, Amerika Birleşik Devletleri yönetimindeki koalisyonun kuvvetlerinin Irak Savaşı'nda gerçekleştirmiş olduğu ilk topyekün askerî aşamadır. Müdahale ilk olarak 19 Mart 2003 tarihinde hava taarruzu ile başlamış, 20 Mart 2003'te ise kara taarruzu ile devam etmiştir. Müdahalenin ilk 26 günü; çatışmalar Irak'ın çeşitli bölgelerinde yoğun olarak yaşanmıştır. Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak güvenlik güçlerinin verdiği ağır kayıplar sonucu, müdahale yaklaşık bir ay içerisinde başarı ile sonuçlanmıştır. Müdahale sonucunda; koalisyon kuvvetleri arasında bulunan ABD, Birleşik Krallık, Avustralya ve Polonya askerleri Irak'ı işgal etmiştir. Irak Savaşı'nın bu erken ve ilk aşaması, 1 Mayıs 2003'te Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush'un Amerikan halkına yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında; savaşın resmen bittiğini duyurmuştur. Koalisyon güçlerinin zaferini ilan etmesinin ardından Geçici Koalisyon Yönetimi (CPA), birkaç ardışık geçiş hükûmetinin ilki olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'ın işgal altındaki toprakları</span>

Gürcistan'ın işgal altındaki bölgeleri, Rus-Gürcü Savaşı'ndan sonra Rusya'nın işgal ettiği topraklardır. Bunlar, statüsü uluslararası bir ihtilaf konusu olan Sovyet Gürcistanı'nın eski Abhazya bölgesi ve Güney Osetya Özerk Oblastı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Poti'nin işgali</span>

Poti'nin işgali, Ağustos 2008'de Rus-Gürcü Savaşı sırasında Gürcistan'ın Poti limanına yapılan bir Rus saldırısıydı. Şehir, daha sonra geri çekilmeden önce bir süre kalan Rus birlikleri tarafından işgal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birliği (Irak)</span>

Irak Arap Sosyalist Birliği Nasırcı Arap sosyalizminin ilkelerine dayanan bir Irak siyasi partisiydi. Diğer Arap ülkelerinde kurulan Arap Sosyalist Birliği partilerinin kardeş partisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri, dünyanın en güçlü iki ülkesi olan Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya diplomatik ve ticari ilişkilerini sürdürüyor. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (1991-99) döneminde, 1999 baharında NATO’nun Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni bombalamasına kadar ilişkiler genel olarak sıcaktı ve o zamandan beri önemli ölçüde kötüleşti. 2014 yılında ilişkiler, Ukrayna krizi, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhak etmesi, Rusya'nın Suriye İç Savaşı'na askeri müdahalesi ile ilgili farklılıklar ve 2016'nın sonundan itibaren Rusya'nın 2016 ve 2020 ABD seçimlerine müdahalesi iddiasıyla biraz kötüleşti.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-İsrail ilişkileri</span>

İsrail-ABD ilişkileri, İsrail ile ABD arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. 1960'lardan beri Amerika Birleşik Devletleri İsrail'in çok güçlü bir destekçisidir. ABD; İsrail-Ürdün, Lübnan-Mısır ve Abraham Anlaşmalarında yer alan diğer birkaç devletle birlikte iyi ilişkiler kurulmasını teşvik ederken diğer Orta Doğu ülkelerinin özellikle Suriye ve İran'ın İsrail karşıtı politikalarını dizginlemeye çalışır. İsrail-ABD ilişkileri Birleşik Devletler hükümetinin Orta Doğu'daki genel politikasında çok önemli bir faktördür. ABD Kongresi İsrail ile yakın ve destekleyici bir ilişkinin sürdürülmesine büyük önem vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">NATO-Türkiye ilişkileri</span>

NATO-Türkiye ilişkileri, Türkiye'nin, NATO üyesi olmak için girdiği Kore Savaşı ile 1952 yılında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi</span> Bölünme sonrası Irak Baas Partisi

Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi, resmi olarak Irak Bölgesel Şubesi, 1951 yılında Fuad er-Rikabi tarafından kurulmuş bir Irak Baasçı siyasi partisidir. Orijinal parti içindeki 1966 bölünmesinin ardından Irak egemenliğindeki Baas hareketine olan bağlılığını değiştirmeden önce, orijinal Baas Partisi'nin Irak bölgesel şubesiydi. Parti, 2003 yılında Amerika'nın Irak'ı istilasından sonra resmen yasaklandı, ancak buna rağmen hâlâ yeraltında çalışmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi</span>

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.