İçeriğe atla

Amerika Birleşik Devletleri-İsrail ilişkileri

Israel–United States ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Israel ve USA

İsrail
ABD
Diplomatik Misyon
Israeli Embassy, Washington, D.C.United States Embassy, Jerusalem
Temsilcilik
Ambassador Gilad ErdanAmbassador Jonathan Shrier (Chargée d'affaires, acting ambassador) as of March 2021

İsrail-ABD ilişkileri , İsrail ile ABD arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. 1960'lardan beri Amerika Birleşik Devletleri İsrail'in çok güçlü bir destekçisidir. ABD; İsrail-Ürdün, Lübnan-Mısır ve Abraham Anlaşmalarında yer alan diğer birkaç devletle birlikte iyi ilişkiler kurulmasını teşvik ederken diğer Orta Doğu ülkelerinin özellikle Suriye ve İran'ın İsrail karşıtı politikalarını dizginlemeye çalışır. İsrail-ABD ilişkileri Birleşik Devletler hükümetinin Orta Doğu'daki genel politikasında çok önemli bir faktördür. ABD Kongresi İsrail ile yakın ve destekleyici bir ilişkinin sürdürülmesine büyük önem vermiştir.

1985'ten bu yana, Amerika Birleşik Devletleri İsrail'e yılda yaklaşık 3 milyar ABD doları hibe sağladı; İsrail, 1976'dan 2004'e kadar Amerikan yardımının yıllık en büyük alıcısı ve 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük kümülatif yardım alıcısıdır (enflasyona göre düzeltilmemiş, 146 milyar dolar). Bu fonların yüzde yetmiş dördü ABD mal ve hizmetlerini satın almak için harcanması şartı mevcuttur.[1] Güncel olarak, 2019 mali yılında ABD, İsrail'e 3,8 milyar dolarlık askeri yardım sağladı. ABD ayrıca İsrail'e yaklaşık 8 milyar dolarlık kredi garantisi sunmaktadır. Günümüzde İsrail'e yapılan ABD yardımlarının hemen hemen tamamı askeri yardım biçiminde olurken, geçmişte önemli ekonomik yardımlar da söz konusuydu.

ABD, mali ve askeri yardıma ek olarak, İsrail ile ilgili kararlarda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi veto yetkisini kullanarak şimdiye kadar veto ettiği toplam 42 karar(toplam 83 karardan) ile İsrail'e siyasi destek de sağlamaktadır. ABD, 1991 ile 2011 arasında İsrail'i korumak için toplam 24 karadan 15'inde veto yetkisini kullandı.[2][3]

ABD-İsrail İkili ilişkileri 1848'de bir Musevi vatanı kurulması için gerekli sempati ve desteğin sağlanması amacıyla başlamıştır. Zaman içerisinde bu ilişkiler Rusya'nın ve bölgedeki diğer aktörlerin çıkarlarının dengelenmesi amacıyla ABD ile küçük ama güçlü İsrail partnerliğine dönüşmüştür[4][5] Diğer bir görüş ise İsrail'in ABD için stratejik bir müttefik olduğunu ve ABD-İsrail ilişkilerinin Orta Doğu'daki ABD varlığını güçlendirdiğidir. İsrail, Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Doğu'daki iki NATO dışı ana müttefikinden biridir. Cumhuriyetçi Senatör Jesse Helms, ABD'nin İsrail'i neden bu kadar stratejik bir müttefik olarak gördüğünü açıklarken, İsrail'i "ABD'nin Orta Doğu'daki uçak gemisi" olarak adlandırıyor ve bölgede Yahudi Devleti'nin sunduğu askeri imkanların İsrail'e her yıl verilen destekleri haklı çıkardığını ifade etmişti[6] Şu anda ABD'nin Orta Doğu'da yedi büyük NATO dışı müttefiki mevcut.

2023 İsrail-Hamas savaşı sırasında

Wall Street Journal'ın haberine göre ABD, 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'e 15.000'den fazla hava bombası ve 57.000 top mermisi teslim etti. Şu ana kadar 100'den fazla 2.000 poundluk GBU-28, BLU-109 veya GBU-31v3, 5.000'den fazla Mk-82 bombası, 5.400'den fazla Mk-84 bombası, 1.000'e yakın GBU-39 bombası ve 3.000 JDAM serisi uydu güdümlü bomba Amerika tarafından İsrail'e 57.000 adet 155mm top güllesi verilmiştir.[7][8]

Tarih

Kaynakça

  1. ^ "US Senator Rand Paul set to visit Israel". The Jerusalem Post. 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "The United Nations Security Council: Its Veto Power and Its Reform" (PDF). Sydney.edu.au. 25 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015. 
  3. ^ "RUSI – Middle East Peace: The Principles behind the Process". RUSI. 23 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015. 
  4. ^ "Israeli-Russian Relations: Respect and Suspect | Middle East Institute". Mei.edu. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  5. ^ Mitchell (22 Ocak 2015). "If U.S. Support Weakens, Will Israel Turn to Russia?". Observer. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  6. ^ "Top Secret American Military Installations in Israel". Jonathanpollard.org. 28 Ocak 2004. 13 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015. 
  7. ^ COPP, TARA (2023). "Ships, Planes, Weapons, Troops: Here's All the Military Support the U.S. Is Readying for Israel". Time. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  8. ^ Rabinovitch, Ari (13 Ekim 2023). "U.S. ready to send more military aid to Israel, says Austin". Reuters. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri</span> Kuzey Amerikada bulunan ülke

Amerika Birleşik Devletleri, yaygın olarak Birleşik Devletler veya Amerika olarak bilinir. Kuzey Amerika kıtasında, Kanada ve Meksika arasında bulunan, elli eyalet ve bir federal bölgeden oluşan, federal anayasal cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir. Dünya'nın, 9,8 milyon km2 yüz ölçümü ile karasal alan bakımından dördüncü, toplam alan bakımındansa üçüncü en büyük ülkesi ve 334 milyonu aşan nüfusu ile de en kalabalık üçüncü ülkesidir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda federal bölgesi olan Washington, DC'dir. En kalabalık şehri ise New York'tur.

<span class="mw-page-title-main">Körfez Savaşı</span> 1990-1991 yılları arasında Irak ile 42 ülkeden oluşan koalisyon arasında yaşanan çatışma

Körfez Savaşı veya Birinci Körfez Savaşı, kod adı Çöl Fırtınası Harekâtı 2 Ağustos 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesiyle başlayan krizin sonucunda, ABD öncülüğünde, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan, Suriye, Mısır'ın da aralarında bulunduğu 37 ülkenin dahil olduğu koalisyon gücünün Irak'a karşı düzenlediği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Krizi</span> 1956da yaşanmış diplomatik ve askerî karşılaşma

Süveyş Krizi, Süveyş Savaşı ya da İkinci Arap-İsrail Savaşı, 1956 yılında, bir tarafta Mısır; diğer tarafta İngiltere, Fransa ve İsrail; üçüncü tarafta Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler’in olduğu diplomatik ve askeri karşılaşmalarla gerçekleşmiş krizdir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail</span> Batı Asyada bulunan bir ülke

İsrail, resmî adıyla İsrail Devleti (İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‎,

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span> 2. Dünya Savaşında Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asyayı ve Çini kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir

Pasifik Cephesi, Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asya'yı ve Çin'i kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir. Cephenin 7 Temmuz 1937'de Çin-Japon Savaşı ile açıldığı kabul edilir. Savaşın en önemli olayı; Japonya'nın çeşitli ülkelere saldırması sonrasında 7 Aralık 1941'de Pearl Harbor'da ABD güçlerine yaptığı Pearl Harbor Saldırısı'dır. Bu saldırıyla beraber ABD savaşa katılmış ve savaş gerçek anlamıyla bir dünya savaşı halini almıştır. Bugün Japonların çoğu tarafından bu savaş Pasifik Savaşı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Savunma Kuvvetleri</span> İsrailin tüm askeri güçleri

İsrail Savunma Kuvvetleri (İSK; İbranice: צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵל

<span class="mw-page-title-main">Terörizmle Savaş</span>

Terörizmle Savaş, kısa kullanımıyla Terörle Savaş veya Terörizmle Küresel Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Ordusu</span> ABDnin askerî gücü

Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri, ABD askerî örgütlenmesinin başlıca kollarından biri. Kökenleri Kıta Ordusu'na dayanmakla beraber Amerika Birleşik Devletleri'nin en eski ulusal kurumudur. Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın Birinci Maddesi, Sekizinci Paragrafı'nın Onikinci Bendi'nden anayasal meşruiyetini alır. Savunma Bakanlığı 'na bağlı üç depratmandan biri olan Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri Dairesi'nin bir parçasıdır. Barış ve güvenliğin korunması ve ülke savunmasıyla görevlidir. Ayrıca çevre koruma ve geliştirmeye ilişkin federal programları yürütür, federal devlet, eyalet ve yerel yönetim kuruluşlarına askerî yardımda bulunur; doğal afetlerde yardım çalışmalarına katılır ve acil sağlık hizmetlerinde hava ulaşımını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İsrail ilişkileri, Türkiye ile İsrail’in, Türkiye’nin İsrail’i tanıdığı Mart 1949 tarihinden sonra kurdukları ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Katar'daki Yahudilerin tarihi</span>

Katar'daki Yahudilerin tarihi ve bunun hakkındaki bilgiler çok sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan Silahlı Kuvvetleri</span>

Pakistan Silahlı Kuvvetleri, Pakistan'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumak görevli olan askerî kuvvet. Pakistan Kara Kuvvetleri, Pakistan Hava Kuvvetleri, Pakistan Deniz Kuvvetleri, Pakistan Hava Savunma Kuvvetleri ve Pakistan Sahil Güvenliği'nden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Kahire Konferansı</span> İkinci Kahire Konferansı

İkinci Kahire Konferansı, 4-6 Aralık 1943 tarihlerinde Kahire, Mısır'da, Türkiye'nin II. Dünya Savaşı'na Müttefik Devletler lehine katılması için gerçekleşen konferanstır.

<span class="mw-page-title-main">İşgal</span> belirli bir gücün bir bölge üzerinde etkin geçici kontrolü

Askerî işgal veya genellikle basitçe işgal, resmi bir egemenlik iddiası olmaksızın, bir egemen güç tarafından bir bölge üzerinde geçici kontroldür. Bölge daha sonra işgal edilen bölge ve hakim güç işgalci olarak bilinir. İşgal, amaçlanan geçici süresi ile ilhak ve sömürgecilikten ayırt edilir. Bir işgalci, yönetimini kolaylaştırmak için işgal altındaki topraklarda resmi bir askeri hükûmet kurabilir ama bu durum işgal için gerekli bir ön koşul değildir.

<span class="mw-page-title-main">Lloyd Austin</span> Eski asker, siyasetçi

Lloyd James Austin III, 22 Ocak 2021 tarihinden bu yana 28. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı olarak görev yapan emekli bir Amerika Birleşik Devletleri Ordusu dört yıldızlı generalidir. Kendisi bu görevi üstlenen ilk Afrika kökenli Amerikalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Rusya ilişkileri</span>

İsrail-Rusya ilişkileri, İsrail ve Rusya arasındaki ikili dış ilişkileri ifade etmektedir. Rusya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği ve Hayfa'da konsolosluğu bulunmaktadır. İsrail'in Moskova'da bir büyükelçiliği ve Yekaterinburg'da (açılacak) bir başkonsolosluğu var. Rusya, Ortadoğu Dörtlüsü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Gürcistan ilişkileri</span>

Amerikan-Gürcistan ilişkileri çok yakın olmaya devam ediyor ve çok sayıda ikili işbirliği alanını kapsıyor. Teröre karşı savaşta önemli bir Amerika Birleşik Devletleri müttefiki olan Gürcistan, Irak Savaşı'na en büyük üçüncü asker katkısı yapan ülkeydi ve şu anda Afganistan'daki ABD liderliğindeki misyona kişi başına en büyük katkıda bulunan ülkedir. Amerika Birleşik Devletleri de Gürcistan'a, kuzey komşusu Rusya'nın artan baskısı karşısında devlet kurumlarını güçlendirmede aktif olarak yardım ediyor ve 1991'den bu yana ülkeye 3 milyar doları aşan mali yardım sağladı. 2009 yılından bu yana, Gürcistan-Amerikan ilişkileri, demokrasinin öncelikli alanları üzerine dört tane ikili çalışma grubu oluşturan ABD-Gürcistan Stratejik Ortaklık Şartı ile geliştirilmektedir; savunma ve güvenlik; ekonomi, ticaret, enerji sorunları, insanlar arası ve kültürel alışverişler.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Yunanistan ilişkileri</span>

İsrail-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan Cumhuriyeti ile İsrail Devleti arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke arasındaki ilişkiler 20. yüzyılın sonlarında gerildi, ancak 2008'den beri Doğu Akdeniz'in en güçlüleri arasında yer aldılar. İsrail ve Yunanistan birbirlerini askeri, istihbari, ekonomi ve kültürel açıdan güçlü işbirlikçiler olarak görüyor. Her iki ülke de 2015 yılına kadar hem İsrail hem de Kıbrıs'tan petrol ve gaz çıkarılmasına atıfta bulunan ve Yunanistan üzerinden bir boru hattıyla Avrupa ana karasına teslim edilecek olan Enerji Üçgeni'nin bir parçasıdır. Gazze filosu saldırısının ardından İsrail'in Türkiye ile ilişkilerindeki bozulma, Yunanistan-İsrail ilişkilerinin güçlenmesine büyük katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Yunanistan ilişkileri</span>

İki ülke arasında derin tarihî, siyasî, kültürel ve dinî bağlardan dolayı, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Yunanistan devletleri arasında sürdürülen diplomatik ilişkiler oldukça olumlu hâldedir ve her iki ülke birbirini müttefik olarak görmektedir. Günümüz Yunanistan, ABD'nin Dünya'daki en yakın müttefiklerinden biridir. İki ülke arasındaki çağdaş diplomatik ilişkiler 1830'larda, yani Yunan Bağımsızlık Savaşı sonrasında, kuruldu, ve günümüzde samimi olarak algılanmaktadır.

İbrahim Anlaşmaları, İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn arasında 15 Eylül 2020'de imzalanan, Arap-İsrail normalleşmesine ilişkin ikili anlaşmalardır. Amerika Birleşik Devletleri'nin aracılık ettiği, 13 Ağustos 2020 tarihli ilk duyuru yalnızca İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri ile ilgiliydi. 11 Eylül 2020'de İsrail ile Bahreyn arasında bir takip anlaşmasının duyurulmasından önce, 15 Eylül 2020'de, İbrahim Anlaşmalarının ilk yinelenmesine ilişkin resmi imza töreni, Trump yönetiminin ev sahipliğinde 11 Eylül 2020'de gerçekleştirildi. İkili anlaşmaların bir parçası olarak hem Birleşik Arap Emirlikleri hem de Bahreyn, İsrail'in egemenliğini tanıdı ve tam diplomatik ilişkilerin kurulmasına olanak sağladı.

İsrail dünyanın en büyük askeri teçhizat ihracatçılarından biri olmasına rağmen, ordusu, uzmanların yakın tarihteki en yoğun ve yıkıcı hava saldırılarından biri olarak tanımladığı saldırıları gerçekleştirmek için ithal uçaklara, güdümlü bombalara ve füzelere büyük ölçüde bağımlı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.