İçeriğe atla

Ambrosius

Milano'lu Ambrosius
Kilise Babası - Kilise Doktoru
Doğum340
Treviso - Roma İmparatorluğu
Ölüm4 Nisan 397
Milano - Roma İmparatorluğu
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Lüteryan Kilisesi, Anglikan Komünyonu
TürbeBazilika di Sant'Ambrogio - Milano - Lombardia - İtalya
Yortu7 Aralık (Batı Kilisesi) ve (Doğu Kilisesi)

Milano'lu Ambrosius (340, Treviso, Roma İmparatorluğu – 4 Nisan 397, Milano, Roma İmparatorluğu) Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.[1]

Batı Hristiyanlığı Ambrosius'u dört geleneksel Latin Kilisesi Babaları'ndan biri olarak tanır (Augustinus, Hieronymus ve Büyük Gregorius ile birlikte). Katolik Kilisesi, Ortodoks Kilisesi, Anglikan Kilisesi ve çeşitli Lutheryan mezhepleri tarafından Aziz kabul edilir. 1295'te Papa VIII. Bonifacius tarafından Kilise Doktoru ilan etmiştir. Yortusu 7 Aralık'tır.

Piskopos olan Vali

Ailesi Roma yüksek aristokrasisindendi. Babası doğduğu yer olan Galya'nın valisiydi. Babasının ölümünden sonra, Ambrosius ailesinin geri kalanıyla birlikte Roma'ya geri döndü. Bir avukat olmasını sağlayan eğitimini burada gördü ve 25 yaşında babası gibi Roma İmparatorluk yönetiminin yüksek rütbeli bir memuru oldu. 370 yılında yönetimi Milano'dan yapılan Liguria-Emilie bölgesinin valisi oldu. Milano o dönemde batı Roma İmparatorluğunun başkentiydi.[2]

Ambrosius 374 yılında beklenmedik biçimde büyük övgülerle şehrin piskoposu olarak seçildi. Başta hızla karara kendisinin göreve uygun olmadığını belirterek itiraz etti, ne vaftiz olmuştu ne de teoloji eğitimi almıştı. İmparatordan Roma'nın kutsal görevlere açıkça uygun bireyler atamasının münasipliği üzerine bir mektup aldıktan sonra, Ambrosius adaylığı kabul etti. Aynı hafta içerisinde vaftiz oldu ve episkopos olarak kutsandı ve atandı. 30 yıl boyunca da piskopos olarak kaldı.[3]

Teolog olarak Ambrosius

Bir teolog olarak ardında çok sayıda detaylı ve iyi bir Latince ile yazılmış eserler bıraktı. Ariusçuluğa karşı sert bir pozisyon aldı. Tefsir konularında Origenes ve Filon'a yakındı.[4] Dogmalarda ise Sezarya’lı Basileios, İskenderiye'li Atanasius ve Yeruşalim’li Kiril'i takip etti.[5]

En bilinen eseri Ruhbanların Görevi Üzerine'de kendi ruhbanları için amaçlamış ancak tüm Hristiyanlara da Hristiyan etiği öğretilerinin bir derlemesini yapmış ve üst sınıflardaki insanların açgözlülüğü ve lükse düşkünlüğünü sert bir şekilde kınamıştır.[6]

De Virginbus (Bakireler Üzerine); De virginitate (Bakirelik Üzerine); Exhortatio Virginitatis (Bekaretin Teşviki) yazılarında Bakire Meryem'i rol modeli olarak aldığı kutsanmış bakireliğin ateşli bir taraftarıdır. Ambrosius Batı Kilisesi'nde Meryem'e bağlılığın ilk savunucularından birisidir.[5]

Ambrosius'un Hristiyan ilahileri üzerine çalışmaları daha ünlüdür. Sayısız ilahi ona atfedilmiştir.[5]

Ambrosius'un Bir İlahisi[7]

Her şeyi yaratan en yüce Tanrı,

Yıldızlarla dolu göklerin Egemen'i

Giydirir gündüzü harika ışıkla

Kuşatır geceyi sonsuz huzurla.

Yorulan kolları uykuyla tazeler,

Çünkü bekliyor onları taze emekler.

Rab ilgiye susayan gönlü ferahlatır,

Kaygılarımızı da darmadağın eder.

Biten gün için sana şükrederiz,

Başlayan gece için dua ederiz,

Uyanan biz günhkarlara yardım et,

Şükran kurbanlarımızı lütfen kabul et.

Bütün ihtiraslardan özgür kıl bizi,

Esenliğinle doldur yüreğimizi

Kıskanç İblis'in saldırısından koru,

Payımız senin huzurunda duru.

Mesih! Sonsuzlukta Baba'yla,

Tek'tir birlikte Kutsal Ruh'la,

Her şeye egemendir Tanrı,

Kutsal Üçlübirlik bizlerin kalkanı.

Bilindiği olaylar

  1. Augustinus'un putperestlikten Hristiyanlığa geçişi. Ambrosius Augustinus'un üzerinde büyük bir etkisi olmuş ve 386'da onu vaftiz etmiştir.[8]
  2. Ambrosius Batı'daki ilk manastır sistemini desteklemek için büyük gayret göstermiştir.[9]
  3. Ambrosian riti. Ambrosian riti bugün dahi Roma Katolik Kilisesi içinde kullanılan bağımsız litürjilerden birisidir. Diğer ritler Latin riti (en yaygın olanı), Mozarap riti (İspanya'daki Toledo diyakozunun) ve Kongo ritidir. Her ne kadar ritin babası olmasa da rit ona atfedilmiştir.[10]

Kaynakça

  1. ^ New Catholic Encyclopedia – Second Edition. M. R. P. Mcguire (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 337 Cilt: 1 ISBN 0-7876-4005-0. 
  2. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Hakkı Demirel, Peder Luigi İannitto... Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 341 ISBN 975-7065-03-X. 
  3. ^ İdem. s. 342. 
  4. ^ Patrology. Maria Grazia Mara (İngilizce). Christian Classics, INC. 1986. s. 153 ISBN 0-87061-127-5. 
  5. ^ a b c Encylopedia of Early Christianity - Second Edition. Louis J. Swift (İngilizce). Garland Publishing INC. 1998. s. 42 ISBN 0-8153-3319-6. 
  6. ^ Patrology. s. 166. 
  7. ^ Hristiyanlık Tarihi. Chambers, John D. tarafından çevrildi. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 150. 
  8. ^ Hristiyan İlahiyatının Hikayesi - Gelenek ve Reform Yirmi Yüzyılı. Roger E. Olson. Wiest, Ken tarafından çevrildi. Haberci Basın Yayın Dağtım Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. 2020. ss. 263-264. 
  9. ^ Hristiyanlık Tarihi. Michael A. Smith. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 151. 
  10. ^ "Ambrosian riti". 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Augustinus</span> Filozof, yazar ve doktor

Augustinus ya da Aurelius Augustinus, Aziz Augustinus ya da Hippo'lu Augustinus olarak da bilinen Hristiyan filozof ve tanrıbilimci.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodosius</span>

I. Theodosius, Büyük Theodosius olarak da bilinir. MS 379'dan 395'e kadar Roma imparatoruydu. İmparatorluğun doğu ve batı kısımlarını birleştiren Theodosius, Doğu ve Batı Roma'nın ikisini birden yönetmiş son imparatordur. Ölümünden sonra imparatorluk ebediyen ikiye ayrılmıştır. Aynı zamanda Hristiyanlık'ı Roma İmparatorluğu'nun resmî dini yapmış olmasıyla da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Nenizili Gregorios</span>

Nenizili (Nazianz) Gregorius(Nenizi, Aksaray, 329 – Arianzus, Aksaray, ö. 389), 4. yüzyıl Hristiyan din adamı ve Azizi. Konstantinopolis Patriği olarak da görev yapmıştır. Teslis doktrinini savunmuş, Ariusçuluk'la mücadele etmiş en önemli antik dönemindeki Kilise Babası ve Doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Markion</span> 2. Yüzyıl Hristiyan Teolog

Sinoplu Markion, erken dönem Hristiyan teoloğu. Roma Kilisesi'nin öğretilerine alternatif farklı görüşler öne süren ve MS 2. yüzyıl sonlarında etkili olan Markion Roma'daki kilisesi tarafından Sapkın (Heretik) kabul edilmiştir.

Montanizm, 2. yüzyılın başlarında kurulmuş, ismini kurucusu Montanus'tan almış erken Hristiyanlık hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Athanasios (İskenderiye piskoposu)</span>

İskenderiyeli Athanasios, 4. yüzyılda yaşamış önemli ilahiyatçı, İskenderiye Piskoposu, Kilise Babası ve azizdir. Ortodoks Hristiyanlığın oluşumunda önemli katkıları olduğu için "ortodoksluğun babası" olarak da adlandırılır. Hristiyan teolojisi üzerinde önemli bir etki bırakmış ve Hristiyan doktrininin şekillenmesinde katkı sağlamıştır. Kıpti Kilisesi tarafından İskenderiye'nin 20. Papası kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nissalı Gregor</span>

Nissalı Gregor, Kapadokya bölgesindeki Nissa adlı antik kentin piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Kilise Babaları</span> Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişiler

Kilise Babaları, Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişilere verilen isim. Bu isim resmen verilmiş bir unvan olmayıp, daha çok kullanıla kullanıla literatüre yerleşen bir tanımlamadır.

<span class="mw-page-title-main">Polikarp</span> İzmirde görev yapmış Hristiyan piskopos

Polikarp, Smyrna'da görev yapmış Hristiyan piskopos ve Havarisel Baba. Havari Yuhanna'nın öğrencisi ve Kilise Babası. Yortusu 23 Şubat'tır.

Edessalı Rabbula 412 ve 435/436 yılları arasında o dönemde Pers İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu arasında bir sınır bölgesi görevi üstlenen Edessa şehrinin piskoposluğunu üstlenmiş bir din adamıdır. Süryani Ortodoks Kilisesi'nce Süryani kilise babalarından kabul edilir. Onun ölümü üzerine piskoposluk makamı Edessalı İbas tarafından doldurulmuştur.

Mopsuestialı Theodor, (350 – 428) MS 392 ve 428 yılları arasında Misis piskoposu. Ayrıca doğum yeri ve rahipliğini yaptığı yer olmasından ötürü Antakya’lı Theodor olarak da bilinir. Antakya Kateşistik Okulu’nun bilinen en iyi temsilcisidir. Günümüzde ihtilaflı da olsa, Nestûrîlik'un babalarından biri olarak kabul edilir. Nasturi Kilisesi olarak da bilinen Doğu Asur Kilisesince aziz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Didache</span> erken Hristiyanlık döneminden kalma bir metin

Didache ya da Havarilerin öğretileri, kimin tarafından yazıldığı belirlenemeyen erken Hristiyanlık döneminden kalma, çoğunlukla birinci yüzyılın sonlarına tarihlenen bir metindir. Aşağı yukarı inciller ile aynı tarihlerde yazılmış olan Didache'nin Suriye coğrafyasında yazıldığı düşünülmektedr. Didache, Kilise'nin en Eski Yasasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azize Nino</span>

Azize Nino ,Gürcistan’da 323 yılından itibaren Hristiyanlığı yayan azize.

<span class="mw-page-title-main">Poitiersli Hilaire</span>

Poitiersli Hilaire Ariusçuluk'a karşı İznik İnancı'nı ile tanınan bir Kilise Babası ve Doktoru. 1851 yılında Papa IX. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Ocak.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

<span class="mw-page-title-main">Yeruşalimli Kiril</span>

Yeruşalimli Kiril, Yeruşalim'in piskoposuydu. Kiril’in en önemli çalışmaları katekümen talimatlarını ve çağındaki Litürji düzenini belgelemesi olmuştur. 1883’te Papa XIII. Leo tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Katolik Kilisesi'nce yortusu 18 Mart'tır.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Teofilos</span>

Antakya’lı Teofilos,, II yüzyıl, Antakya Episkoposu, Yunan Apolojet ve Kilise Babası. Yortusu 13 ekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Romalı Hipolit</span>

Romalı Hipolit,, Hristiyan apolojet ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos, 30 ocak.

Sardisli Melito, apolojet, teolog, Kutsal Kitap uzmanı idi. İzmir yakınlarındaki Sardis’in piskoposu ve erken Hristiyanlıktaki büyük otoritelerden birisi. Yortusu 1 Nisandır.

<span class="mw-page-title-main">Kartacalı Siprianus</span>

Kartaca'lı Siprianus – Kartaca Episkoposu – Kilise Babası. Katolik Kilisesince her sene 16 Eylül’de hatırlanır ve hürmet edilir. Ortodoks kilisesi ise 31 Ağustos'ta hatırlanır.