İçeriğe atla

Amber Sahili

"Amber Sahili" bölgesi; Sambia Yarımadası, Gdańsk Körfezi ve Vistül Lagünü

Amber Sahili, Baltık Denizi'nin kuzeybatısındaki Kaliningrad'ın (Rusya, Kaliningrad Oblastı, Sambia Yarımadası, eskiden kuzey Doğu Prusya içinde Almanya) kıyı şeridine verilen addır. Bu alanda kehribar (Baltık kehribarı) 19. yüzyılın ortalarından beri açık ocak madenciliğinde kazılmıştır. Dünya kehribar rezervlerinin % 80'ini içeren Palmnikenskoe ve Primorskoe, 1948-1951'lerde Sambia Yarımadası'nın batı kıyısındaki Yantarny yakınlarında keşfedildi.[1]

Tarih

Bilim insanları, kehribarın deniz havzasının sığ bir bölümünde Üst Eosen ve Alt Rupeliyen döneminde biriktiğine inanıyor. Sambia bölgesine ek olarak, kehribar, Alman, Polonya ve Litvanya'nın Baltık sahilleri (Gdańsk Körfezi'nin yanı sıra Vistül Lagünü bölgeleri), Danimarka'nın batı kıyılarında ve Frizya Adaları'nda dikkate değer miktarlarda toplanmaktadır. Küçük miktarlarda Baltık kehribarı, Baltık bölgesinin dışında, örneğin İngiltere'nin güneydoğusundaki kıyı şeridinde bile bulunabilir.

Bununla birlikte, tüm kehribar üretiminin yaklaşık %90 ila %98'i Sambia bölgesinde üretilmiştir. Sambia'daki kehribar üretim bölgesi yaklaşık 30–40 km²dir. Ancak jeologlar ana kazıların yapıldığı bölgenin ötesinde de kehribarın bulunduğunu tahmin etmektedir. Yakındaki potansiyel kehribar kaynağı Kuron Lagünü'dür. Amber kazısı Rus Amber Şirketi tarafından denetleniyor.

Amber Sahili, Tacitus'un erken dönemde kaleme aldığı Germania adlı eserinde de bile bahsedilir.[2][3]

Başka bölgeler

"Amber sahili" olarak adlandırılan bir başka kıyı şeridi, Puerto Plata'nın (Hispanyola, Dominik Cumhuriyeti) batısındaki Costa de Ambar'dır. Bu alanda, Dominik kehribarının[4] çıkarılması için bir dizi küçük maden ocağı açılmıştır. Dominik kehribar üretim sahası, Baltık bölgesi ile karşılaştırıldığında oldukça küçük olsa da dünyanın ikinci en büyük kehribar üretim sahasıdır.[5]

Kaynak

  1. ^ "The History of Russian Amber, Part 1: The Beginning" 15 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Leta.st
  2. ^ K. Andrée: Der Bernstein und seine Bedeutung in Natur- und Geisteswissenschaften, Kunst und Kunstgewerbe, Technik, Industrie und Handel. Königsberg 1937.
  3. ^ F. Waldmann: Der Bernstein im Altertum - Eine historisch-philologische Skizze. Fellin 1883.
  4. ^ George O. Poinar, Jr.: Life in amber. Stanford 1992
  5. ^ "Fossil Amber or Fossil Resin". Virtual Fossil Museum. 6 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika</span> Dünyanın kuzey yarıküresindeki bir kıta

Kuzey Amerika, kuzey yarım kürede bulunan, kuzeyde Arktik Okyanusu, doğuda Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi ve kuzeybatıda Büyük Okyanus ile çevrili olan kıtadır.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Ege Bölgesi</span> Türkiyenin Ege Denizi kıyısındaki coğrafi bölgesi

Ege Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. İsmini kıyısında olduğu Ege Denizi'nden alır. Ege ve İç Batı Anadolu olmak üzere iki bölüme ayrılır. Kuzeyde Marmara, doğuda İç Anadolu, güneyde Akdeniz bölgeleriyle ve batıda Ege Denizi'yle çevrilidir. Türkiye'nin en uzun kıyı şeridine sahip bölgesidir. Tarihi mekanlar çoktur. Efes Antik Kenti, Laodikya Antik Kenti, Sardis Antik Kenti, Stratonikenia Antik Kenti, Tralleis Antik Kenti, Blaundus Antik Kenti, Aizanoi Antik Kenti gibi birçok tarihi mekan vardır. Ege Bölgesi'nin iklimi Akdeniz İklimi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kaliningrad</span>

Kaliningrad, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nın en büyük şehri ve idari merkezidir, Litvanya ve Polonya arasında kalan bir Rus dış bölgesidir. Şehir, Rusya anakarasının yaklaşık 663 kilometre batısında yer almaktadır. Şehir, Baltık Denizi'ndeki Vistül Lagünü'nün başında, Pregolya Nehri üzerinde yer alır ve Rusya'nın Baltık Denizi'ndeki tek limanıdır. 2020 yılında şehrin nüfusu 489.359 idi. Kaliningrad, Baltık bölgesinin üçüncü büyük şehri ve Baltık Denizi'nin yedinci büyük şehri olan Saint Petersburg'dan sonra Kuzeybatı Federal Bölgesi'nin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kehribar</span> fosilleşmiş ağaç reçinesi

Kehribar, çamgiller (Pinaceae) familyasından, bir çam türü olan Pinus succinifera ağaçlarının fosilleşmiş reçinesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lagün</span>

Lagün, Kıyı set gölü veya deniz kulağı dalgalar tarafından oluşturulan kıyı birikim şekillerindendir. Oluşumunda, kıyı akıntılarının da etkisi vardır. Kıyılardaki koyların ve girintilerin ağız kısımlarının dalga biriktirmesiyle oluşan kıyı kordonları ile kapanması sonucunda meydana gelirler. Lagünler genellikle kıyı lagünleri ve atol lagünleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Karışık kum ve çakıl kıyılarında oluşur. Kıyı lagünleri olarak sınıflandırılan su kütleleri ile haliç olarak sınıflandırılmış su kütleleri arasında bir çakışma vardır. Lagünler dünyanın birçok yerinde ortak kıyı özellikleridir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Karayip Denizi</span> Atlas Okyanusunun alt havzası

Karayip Denizi, Antil Denizi olarak da bilinir, Atlas Okyanusu'nun alt havzası. Batı Yarıküre'de, Ekvator çizgisinin kuzeyinde yer alır. Güney Amerika'nın kuzey, Orta Amerika'nın doğu kıyıları ile Meksika kıyılarının bir bölümü boyunca uzanır. Karayip Denizi, kapladığı yaklaşık 2,640,000 km²'lik alan ile dünyanın en geniş tuzlu su denizlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gdańsk Körfezi</span>

Gdańsk Körfezi ya da Danzig Körfezi, Baltık Denizi'nin güneydoğusundaki bir körfez. Adını yakınında bulunan bir Polonya şehri olan Gdańsk kentinden almıştır. Batılı kaynaklarda koy olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Chiba (prefektörlük)</span>

Chiba prefektörlüğü, Japonya'nın prefektörlüklerinden biridir. Prefektörlük Kantō bölgesinde yer almakta olup Boso Yarımadası'nın büyük bir kısmını kapsamaktadır. Prefektörlüğün yüzölçümü 5,156.15 km² olan prefektörlüğün nüfusu 1 Eylül 2010 tarihi itibarı ile 6,201,046'dır. Prefektörlüğün merkezi Chiba şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

Zemland Taarruzu, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde Sovyet kuvvetleriyle Alman-Fin kuvvetleri arasında gerçekleşen bir muharebedir. Harekât, Sambia Yarımadasında icra edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kıyı boyu sürüklenme</span>

Kıyı boyu sürüklenme, eğik gelen dalga yönüne bağlı olarak kıyı şeridine paralel bir kıyı boyunca çökeltilerin taşınmasından oluşan jeolojik bir süreçtir. Eğik gelen rüzgar kıyı boyunca suyu sıkar ve böylece kıyıya paralel olarak hareket eden bir su akımı üretir. Longshore sapması, longshore akımı tarafından taşınan tortudur. Bu akım ve tortu hareketi, sörf bölgesi içinde meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Düz sahil</span>

Düz sahil, düz bir sahilin olduğu yerlerde veya düz bir kıyı şeridine sahip olduğu alanlarda, toprak yavaş bir hareket göstererek denize doğru iner. Düz sahiller, ya denizin hafifçe meyilli araziye ilerlemesi ya da gevşek kayanın aşınması sonucu meydana gelebilirler. Temel olarak iki paralel şeride ayrılabilirler: -kıyı yüzeyi, -plaj. Yassı sahillerin ana maddeleri kumlar ve çakıllar gibi gevşek malzemelerdir. Rüzgâr ise kumulların üzerindeki ince kum tanelerini taşır. Deniz, kum ve çakılları elekten geçirerek sahilden uzak bir yere döker.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Rivierası</span>

Arnavut Rivierası ; Arnavutluk'un güneybatısını oluşturan dikine sahil kesimine verilen özel bir isimdir. Bazen Bregdeti veya Bregu isimleri ile de anılır. Akdeniz'le bağlantılı bir deniz olan İyon Denizi'nin doğu sahillerinden başlar. Sarandë, Borsh, Himara, Dhërmi, Qeparo, Piqeras ve Lukovë yerleşimlerinin olduğu kıyı hattı boyunca uzanır. Ceraunian Dağları, bölgenin hinterlandını sahilden ayırır. Fakat Arnavut Rivierası, hem kuzeydeki Arnavutluk sahillerini hem de rivierayı içeren Arnavutluk kıyı şeridi ile karıştırılmamalıdır.

Plaj gelişimi; deniz, göl veya nehir suyunun toprağı aşındırdığı kıyı şeridinde meydana gelir. Kumlar, kayalık ve tortul malzemeleri kum birikintilerine aşındıran, asırlık, tekrarlayan işlemlerle kumun biriktiği yerlerdir. Nehir deltaları, göl veya okyanus kıyılarını genişletmek için nehrin çıkışında birikerek yukarıdan silt bırakır. Tsunamiler, kasırgalar ve fırtına dalgalanmaları gibi felaketler plaj erozyonunu hızlandırır.

<span class="mw-page-title-main">Sambia Yarımadası</span>

Sambia Yarımadası ya da Kaliningrad Yarımadası, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nın içinde yer almaktadır. Yarımada, Kuran Lagünü (kuzey-doğu), Vistül Lagünü (güneybatıda), Pregel Nehri (güneyde) ve Deyma Nehri (doğuda) ile sınırlanmıştır. Sambia Yarımadası her tarafı sularla çevrili olduğu için teknik olarak bir adadır. 1945'ten önce Doğu Prusya'nın önemli bir bölümünü oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vistül Lagünü</span>

Vistül Lagünü, 56 mil (90 km) uzunluğunda, 6 ila 15 mil genişliğinde ve Baltık Denizi'nden Vistül Kordonu'yla ayrılan derin acı su lagünüdür. Şimdi Vistula Körfezi olarak da biliniyor. Modern Almancada lagünün adı, Frisches Haff'tır. Bu isim daha önceki halinden Friesisches Haff'tan türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Slītere Millî Parkı</span>

Slitere Ulusal Parkı Letonya'nın batı kıyısında, Courland, Talsi Belediyesinde bulunan bir milli parktır. Resmi olarak 2000 yılında kurulmuş olmasına rağmen, Baltık Devletleri'ndeki en eski doğa koruma alanlarından biri olan eski Slitere Doğa Koruma Alanı'nda yer almaktadır. Letonya'daki en küçük milli parktır.