İçeriğe atla

Amatör telsizci

NASA astronotu Albay Doug Wheelock, uçuş mühendisi, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun Zvezda Servis Modülünde NA1SS amatör radyo istasyonu'nu işletiyor. Ekipman bir Kenwood TM-D700E alıcı-verici'dir.

Amatör telsizci, radyo amatörü veya amatör telsiz operatörü, amatör telsizcilikte kendisine ait çağrı işareti olup yurt içi ve yurt dışıyla, kendilerine ayrılan frekans bantlarını kullanarak, izin verilen modülasyon tiplerinden herhangi birini kullanıp haberleşen ve bunu da hobi olarak yapıp bundan hiçbir menfaat sağlamayan kişilerdir.[1] İngilizce konuşulan ülkelerde radyo amatörlerine, "ham radio Operator" veya "amateur radio operator" şeklinde ifade kullanılır. Buradaki 'ham' ifadesi 20. yüzyılın başlarında telgraf'lar tarafından işini ciddiye almayan telgrafçılara "beceriden yoksun" anlamına gelece şekilde aşağılamak için kullanılmış bir ifadededir. Kelime daha sonraları amatör telsizciler tarafından benimsenmiştir.[]

2000 yılı itibarıyla dünya genelinde yaklaşık 3 milyona yakın amatör telsizci bulunmaktadır. Amatör telsizciler kendi çağrı işaretleriyle q kodları'nı ve bazı ortak jargonları kullanarak birbirleriyle iletişim kurarlar.

Demografi

Ülke adı Amatör telsizci

sayısı

% Nüfusa

oranı

Kaynak

yılı

Kaynak
 ABD757,610 0.227 2023 [2]
 Japonya381,899 0.304 2021 [3]
 Tayland101,763 0.147 2018 [4]
 Çin150,000 0.010 2019 [5]
 Almanya63,070 0.073 2019 [6]
 Kanada70,198 0.187 2018 [7]
 İspanya58,700 0.127 1999 [4]
 Birleşik Krallık75,660 0.114 2018 [8]
 Güney Kore42,632 0.082 2012 [9]
 Rusya38,000 0.026 1993 [4]
 Brezilya32,053 0.016 1997 [4]
 Türkiye32,000 0.037 2023 [10]
 İtalya30,000 0.049 1993 [4]
 Endonezya27,815 0.011 1997 [4]
 Fransa13,500 0.019 2022 [11]
 Ukrayna17,265 0.037 2000 [4]
 Arjantin16,889 0.042 1999 [4]
 Polonya15,395 0.040 2023 [12]
 Avustralya15,068 0.059 2020 [13]
 Hindistan15,679 0.001 2000 [4]
 İsveç12,859 0.114 2021 [14]
 Hollanda12,582 0.07 2018 [15]
 Malezya11,273 0.03 2023 [4]
 Danimarka9,079 0.152 2022 [16]
 Slovenya6,500 0.317 2000 [4]
 Avusturya6,930 0.077 2022 [17]
 Güney Afrika6,000 0.012 1994 [4]
 Norveç6,818 0.125 2022 [18]
 Çekya5,332 0.05 2023 [19]
 Finlandiya5,000 0.090 2016 [20]
 Sırbistan3,962 0.056 2020 [21]
 Romanya3,527 0.018 2017 [22]
 Macaristan3,234 0.033 2023 [23]
 İrlanda1,945 0.039 2020 [24][25]
 Slovakya1,745 0.032 2023 [26]
 Estonya700 0.052 2020

Dünya çapındaki amatör radyo operatörlerinin çoğunluğu Amerika Birleşik Devletleri, Japonya ve Doğu Asya, Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinde yaşamaktadır.

Nüfusa oranla amatör telsizci sayısına bakıldığına başı çeken ilk beş ülke şunlardır:

Şu anda Dünya'da sadece Yemen ve Kuzey Kore hükûmetleri vatandaşlarının amatör telsiz operatörü olmasını yasaklıyor.[] Bazı ülkelerde Amatör telsizci olmak süreçlerin yoruculuğu bürokratik engeller veya ücretlerin yüksek olması sebebiyle zordur.

Cinsiyet

Ülkelerin büyük çoğunluğunda, amatör radyo operatörlerinin nüfusu ağırlıklı olarak erkektir. Sadece Çin'de amatör telsizcilerin %12'sini kadınlar oluşturmaktadır.[27]

Yaş

Çoğu ülkede amatör telsizcilik belgesi almak ve amatör telsizci olabilmek için asgari yaş şartı yoktur. Türkiye'de BTK bu yaş sınırını 12 olarak belirlemiştir. Birçok ülkede amatör telsizcilerin sayısı yıldan yıla artmasına rağmen, amatör telsizcilerin yaş ortalaması nispeten yüksektir. Bazı ülkelerde, amatör telsizcilerin ortalama yaşı 68'dir.[]

ABD'de, Bazı ulusal radyo toplulukları; American Radio Relay League (ARRL) vb Amatör Radyo Eğitim ve Teknoloji Programları düzenleyerek gençlerin amatör radyoya katılımını teşvik etmiş özel ve yaşlanan amatör telsizci nüfusuna yanıt vermeye çalışmıştır.[28]

Ülkelerde amatör telsizciler

Türkiye

Örnek bir çağrı işareti ve bölümleri
Türkiye Amatör Telsiz TA bölge haritası

Türkiye'de amatör telsizci, KEGM'in yapmış olduğu amatör telsizcilik sınavlarında başarı göstermiş kişilerdir. KEGM, bu kişilere uluslararası geçerliliği olan amatör telsizcilik belgeleri ve ülkesini, bölgesini, belge sınıfını ve kişinin kendisi tarafından belirlenen son eki içeren eşsiz bir çağrı işareti tahsis eder.[29]

Çağrı işareti

Amatör telsiz çağrı işaretleri ülke ve belge sınıfını belirten ön ek, bölge numarası ve amatör telsizci tarafından belirlenen son ekler olmak üzere 3 bölümden oluşur. Amatör telsizcilik ile ilgili uluslararası düzenlemeler gereği her ülkeye bir ülke kodu tahsis edilmiştir. Türkiye'nin ülke kodu için “TA”,"TB","TC" harfleri kullanılır.

  1. TA: Türkiye'deki A lisansına sahip bir amatör telsizciyi ifade eder.
  2. TB: Türkiye'deki B ve C lisansına sahip bir amatör telsizciyi ifade eder.
  3. TC: Türkiye'de KEGM tarafından özel etkinlikler için tahsis edilen özel çağrı işaretidir, bir ya da birden fazla amatör telsizciyi ifade eder.[30]

Türkiye'deki yasal yasal düzenlemelere göre Türkiye 0 - 9 arası rakamlarla kodlanan 10 farklı bölgeye ayrılmıştır:

  • 0. Bölge: Adaları kapsar.
  • 1. Bölge: Trakya bölgesini ve İstanbul'un Avrupa yakasını kapsar.
  • 2. Bölge: İstanbul'un Anadolu yakasını batı Karadeniz'i ve iç Anadolu'nun bir kısmını kapsar.
  • 3. Bölge: Ege'nin kuzeyini ve Marmara'nın güneyini kapsar.
  • 4. Bölge: Ege'nin güneyini Akdeniz'in batısını ve iç Anadolu'nun bir kısmını kapsar.
  • 5. Bölge: İç Anadolu'nun güney kısımlarını ve Akdeniz'in bir kısmını kapsar.
  • 6. Bölge: Orta Karadeniz ve iç Anadolu'nun kuzeyini kapsar.
  • 7. Bölge: İç Anadolu'nun bir kısmını ve Karadeniz'in orta ve doğusunun bir kısmını kapsar.
  • 8. Bölge: Güney doğu Anadolu ve iç Anadolu'nun bir kısmını kapsar.
  • 9. Bölge: Doğu Karadeniz'in bir kısmını ve doğu ile güneydoğu Anadolu'nun bir kısmını kapsar.

Türkiye'de amatör telsiz çağrı işaretinin son ekini, sınavı kazandıktan sonra amatör telsizci, KEGM'in internet sitesinden tahsis eder. Son ek, aynı bölge ve belge sınıfına sahip birisinin son ekinden farklı olması gerekmektedir. Bu sebeple aynı bölge ve belge sınıfına sahip birisinin almış olduğu son ek seçme listesinde seçilemez.

Kaynakça

  1. ^ "amatör telsizci kimdir". AKRAD. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  2. ^ "FCC License Counts". arrl.com. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  3. ^ "Hamlife.jp Database Ministry of Communication". 11 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l "MCMC Register Of Apparatus Assignments Search". 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  5. ^ "业余电台操作证书核发信息公告(ABC类及香港B类)" [Amateur Radio Operation Certificate Issue Information Announcement (ABC Class and Hong Kong Class B)]. Chinese Radio Amateurs Club. June 2019. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2019. 
  6. ^ "Amateurfunk". Bundesnetzagentur. 2019. 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  7. ^ "News - Canada: Amateur radio statistics 2018". Southgate Amateur Radio Club. Rayleigh, Essex, England. 3 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  8. ^ "How many UK radio amateurs are there?". 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2023. 
  9. ^ "Triennial Report from KARL". iaru-r3.org. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2012. 
  10. ^ "Deprem sonrası amatör telsizci başvuruları arttı". www.trthaber.com. 14 Mart 2023. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  11. ^ REF preliminary callsign statistics
  12. ^ "UKE Radioamator". amator.uke.gov.pl. 23 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  13. ^ "ACMA Radiocomms license data". acma.gov.au. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020. 
  14. ^ SSA callsign statistics published in QTC 12/2021
  15. ^ Agentschap Telecom - Ministerie van Economische Zaken en Klimaat "Staat van de Ether 2018". 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2019. 
  16. ^ "Energistyrelsen Frekvensregister". frekvensregister.ens.dk. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  17. ^ "Rufzeichenliste österreichischer Amateurfunkstellen" (PDF). 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. 
  18. ^ Nkom callsign statistics
  19. ^ "Individual licenses and call signs of Radio Amateur Service stations". ctu.cz. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  20. ^ "Mitä radioamatööritoiminta on?". SRAL.fi. 1 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2016. 
  21. ^ "YU Amateur Radio Call Book". yu1srs.org.rs. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020. 
  22. ^ "ANCOM Callbook Radioamatori". ancom.org.ro. 11 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2018. 
  23. ^ "call_sign_book.xml". nmhh.hu. 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2023. 
  24. ^ "COMREG Licensing Database". www.comreg.ie. 7 Mart 2016. 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021. 
  25. ^ "Population and Migration Estimates April 2020 - CSO - Central Statistics Office". www.cso.ie. 20 Ağustos 2020. 24 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021. 
  26. ^ "List of Slovakia Radio Amateur call signs". teleoff.gov.sk. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  27. ^ Chinese Radio Sports Association (2004). "The Current Status of Amateur Radio in the Mainland of China". Proceedings of the International Amateur Radio Union's Region 3 Twelfth Regional Conference. Document No. 04/XII/057. 6 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2006. 
  28. ^ "The ARRL Amateur Radio Education & Technology Program". ARRL.org. 25 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  29. ^ "Amatör telsizcilik". BTK. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  30. ^ "KEGM - SSS". 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mors alfabesi</span>

Mors alfabesi veya mors kodu, kısa ve uzun işaretler ile bunlara karşılık gelen ışık veya sesleri kullanarak bilgi aktarılmasını sağlayan yöntem. 1832'de telgraf ile ilgilenmeye başlayan Samuel Morse tarafından 1835 yılında oluşturuldu. 1837'de kullanılmaya başladı. 1840 yılında patent için başvuruldu.

Mayday (/ˈmeɪˌdeɪ/), radyo iletişiminde tehlike sinyali olarak kullanılan acil durum prosedür kelimesidir. Denizdeki veya havadaki bir taşıtın ve onun içindeki kişilerin, yangın, patlama, çatışma, su alma, denge kaybı, karaya oturma, yere çakılma gibi olaylara ve bunların sonuçlarına maruz kalması veya bu olaylarla karşılaşma olasılığı durumlarında yapılan yardım çağrısına Mayday kelimesi ile başlanır.

<span class="mw-page-title-main">Telsiz</span>

Telsiz, haberleşmede kullanılan alıcı-verici bir radyo. Kabloya ihtiyaç duymadan, radyo dalgaları ile haberleşme yapılmasına imkân veren cihazlardır. Normal radyo alıcılarından farkı, cihazın aynı zamanda yayın yapma kapasitesine sahip olmasıdır. Bu nedenle bazı dillerde "iki yönlü radyo" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti</span> Sivil Toplum Örgütü

Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) 1962 yılında kuruldu. Ancak 1980 yılında diğer derneklerle birlikte çalışmaları durduruldu. Kısa bir süre sonra derneğin çalışmalarına tekrar izin verildi. Türkiye kelimesinin dernek adlarında kullanımını sınırlayan kanun çerçevesinde Türkiye yerine Telsiz kelimesini alarak ismini Telsiz ve Radyo Amatörleri Cemiyeti olarak değiştirdi. 2013 yılında ise İçişleri Bakanlığının izni ile Türkiye kelimesi tekrar isminde yer almaya başladı. Kısa adı IARU olan Uluslararası Amatör Radyo Birliği'nde Türkiye'yi temsil eden ilk ve tek sivil toplum örgütüdür. Genel Başkanı Aziz Şasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Acil durum vericileri</span>

Acil durum vericileri, acil durumlarda kişilerin ya da taşıtların dünya üzerindeki konumlarını (koordinatlarını) belirlemede kullanılan radyo vericileridir. Bulundukları taşıta göre değişik isimlerle anılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Amatör telsizcilik</span> hobi

Amatör telsizcilik veya Amatör radyo, dünya üzerinde organize olmuş, hiçbir menfaat gözetmeksizin kendilerine ayrılmış frekans bandlarında ve yapılan sınavlarda başarı göstermiş kişilerce yürütülen amatör bir hobi faaliyetidir. Amatör telsizciler; "radyo amatörü", "Hams" veya "amatör telsizci" olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">DX'cilik</span>

DX'cilik, Amatör telsizcilerin uzak mesafelerden yayınlanan radyo ve televizyon sinyallerini saptayıp bu yayınların yapıldığı istasyonları tanımlamaları ve onlarla iletişim kurmalarına dayalı hobilerini tarif eden terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de radyo</span>

Türkiye'de radyo, Türkiye'de ilk radyo yayını 6 Mayıs 1927'de yapıldı. İlk amatör radyo denemesi Fransız'ların hediye ettiği telsiz ile 19 Mart 1923 tarihinde denenmiş fakat bu deneme başarılı olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">UHF konnektör</span>

UHF konektörü, adını dişli RF konektörü'nden alır. Konektörün tasarımı, radyo endüstrisinde kullanılmak üzere 1930'larda yapıldı. "Muz fiş"in dış çeperli bir halidir. Telsiz cihazlarında iletim hattı uçları için yaygın olarak kullanılan standart bir konektör olup, daha küçük, taşınabilir ekipmanlar için ağırlıklı olarak BNC konektörleri kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Jamboree on the Air</span> Vikimedya liste maddesi

Kısaltması JOTA olarak bilinen Jamboree on the Air, her yıl düzenlenen uluslararası bir İzcilik faaliyetidir; Ekim ayının üçüncü hafta sonudur. İlk olarak 1957'de İzciliğin ellinci yıl dönümüyle bağlantılı olarak düzenlenen gösteri, çağrı işareti G3BHK ile radyo amatörü olan Leslie R. Mitchell tarafından tasarlandı. Şu anda Dünya İzci Hareketi Örgütü tarafından yıllık olarak planlanan en büyük etkinlik olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Grote Reber</span> Amerikalı gökbilimci (1911 – 2002)

Grote Reber, amatör astronomi ve W9GFZ çağrı işareti ile amatör telsizcilik hobileriyle uğraşmış ve bunları tek bir alanda birleştirerek radyo astronomisi alanının öncülerinden olmuş ABD vatandaşıdır. Reber, Karl Jansky'nin öncü çalışmalarının araştırılmasında ve genişletilmesinde etkili oldu ve radyo frekanslarıyla ilk gökyüzü araştırmasını gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Amatör telsiz afet iletişimi</span> İletişim yolu

Afet veya acil durumlarda amatör telsiz; kablolu hatların, cep telefonlarının ve diğer geleneksel iletişim araçlarının başarısız olduğu durumlarda acil durum iletişim aracı olarak sıklıkla kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Radyo oryantiring</span>

Radyo oryantiring veya İngilizce kısaltmasıyla: ARDF radyogonyometri ile oryantiring'i birleştiren harita okuma, yön bulma pusula kullanımı gibi becerilerin ön planda olduğu bir radyo sporudur. Radyo oryantiring, çeşitli ormanlık arazilerde radyo vericilerini takip edip topoğrafik harita, manyetik pusula ve radyo yönü bulma aparatı kullanarak radyo vericilerinin arandığı süreli bir yarıştır. Sporun kurallarını ve uluslararası yarışmalarını Uluslararası Radyo Amatörleri Birliği tarafından düzenlenmekte olup bu spor, genellikle Doğu Avrupa, Rusya ve Çin'de okullardaki beden eğitimi programlarında sıkça kullanılmış ve ilgi görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Radyo Amatörleri Birliği</span>

Uluslararası Radyo Amatörleri Birliği (IARU), dünya çapındaki radyo amatörlerini ilgilendiren ortak konular için tartışmalara izin veren ve amatör telsizcileri toplu olarak Uluslararası Telekomünikasyon Birliği nezdinde temsil eden, ulusal kuruluşların oluşturduğu uluslararası bir konfederasyondur. Uluslararası Radyo amatörleri Birliği 1925 yılında kuruldu ve Temmuz 2021 itibarıyla 172 ulusal üye dernekten oluşuyor.

Amatör telsiz tarihi, radyo iletişiminin başlangıcına dayanmakta olup, basit kablosuz setlerin yapımına dair yayınlanmış talimatlar yirminci yüzyılın başında ortaya çıkmıştır. Radyo amatörleri, bilime, mühendisliğe, sanayiye ve sosyal hizmetlere önemli katkılarda bulunmuşlardır. Amatör telsizciler tarafından yapılan araştırmalarla yeni endüstriler kurulmuş, ekonomiler inşa edilmiş, uluslar güçlendirilmiş ve acil durumlarda pek çok hayat kurtarılmıştır.

Amatör telsiz çağrı işareti, dünya çapındaki amatör telsiz operatörlerine iltişim için tahsis edilmiş kişiye özel çağrı işaretidir. Çağrı işaretleri; istasyonu veya radyo amatörünü yasal olarak tanımlamak için kullanılır. Bazı ülkeler istasyon çağrı işaretinin her zaman kullanılmasını gerektirirken diğerleri bunun yerine operatör çağrı işaretinin kullanılmasına izin verir. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU), her türden radyo ve televizyon istasyonu için çağrı işareti önekleri tahsis eder. 1927'den bu yana, operatörleri benzersiz bir şekilde tanımlamak ve dünyadaki bir coğrafi bölge veya ülke içindeki amatör istasyonları konumlandırmak için çağrı işaretleri kullanılmaktadır.

Amatör telsiz çevirimi, radyo amatörlerinin ortak bir frekansta bir araya gelmesidir. Çevrimlerin çoğu düzenli bir programda olur. Çevrimler; mesajların iletilebilirliği, ortak bir ilgi konusunun tartışılması, acil veya sıradan konuların görüşülmesi veya sadece bir yoklama toplantısı gibi amaçlarla düzenlenir. Derneklerin, toplulukların veya daha küçük grupların çevrim yapılacak frekansta QRV(dinlemekte olan) olma durumları değerlendirilir.

70-santimetre bandı, 430-440 MHz UHF band aralığını tanımlamaktadır. ITU 430 ila 440 MHz arasını amatör telsizciler ve amatör uydular için tahsis etmiştir; ancak Amerika Birleşik Devletleri gibi bazı ülkelerde bu aralık 420 ila 450 MHz arasındadır. Radyo amatörleri arasında 70 santimetre bandı özellikle metropol içinde ve engellerin olduğu alanlarda, daha iyi penetre olduğu için epey popülerdir.

Amatör telsizcilikte Görüşme ya da Çağrı, iki farklı amatör telsiz istasyonununun arasındaki iletişime, bilgi alışverişine denmektedir. QSO olarak da ifade edilmektedir. En basit haliyle QSO'lar iki radyo operatörünün; çağrı işaretlerini, mevki bilgilerini, anlaşılabilirlik ve sinyal bilgilerini birbirlerine iletmeyi içerir. Görüşme sonrası görüşmeleri belgelemek için geçmişten gelen bir gelenek olan QSL kart değiş-tokuş'u gerçekleşir. Günümüzde e-QSL de görüşmeleri belgelemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">2-metre bandı</span>

2-metre bandı, 144 MHz ile 148 MHz, VHF band aralığını tanımlamaktadır. ITU region 1 bölgesinde 144-146 MHz arasını tanımlamaktadır. 2 metrelik bant en popüler HF olmayan amatör bantlardan biridir.