İçeriğe atla

Amartya Sen

Amartya Sen
Doğum3 Kasım 1933 (90 yaşında)
Santiniketan, Batı Bengal, Britanya Hindistanı
MilliyetKanada, ABD
Mezun olduğu okul(lar)Trinity College, Cambridge (Ph.D.)(B.A.)
Presidency College, Kolkata (B.A.)
Visva-Bharati University, Santiniketan (matriculation)
ÖdüllerNobel Ekonomi Ödülü (1998)
Bharat Ratna (1999)
Kariyeri
DalıEkonomi, felsefe
Çalıştığı kurumlarHarvard Üniversitesi
Cornell Üniversitesi
Delhi School of Economics
Cambridge Üniversitesi
Oxford Üniversitesi
Londra Ekonomi Okulu
Princeton Üniversitesi
Jadavpur Üniversitesi

Amartya Kumar Sen (Bengalce: Ômorto Kumar Shen; d. 3 Kasım 1933), Hint ekonomist. Açlık, insani kalkınma teorisi, refah ekonomisi ile yoksulluk, cinsiyet ayrımcılığı ve liberalizmin altında yatan mekanizmalar hakkındaki çalışmalarıyla refah ekonomisine büyük katkıda bulunmuştur. Bunun neticesinde 1998 yılında "refah ekonomisi konusundaki katkıları için"[1] Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görülmüştür.

1998 ile 2004 yıllarında, Cambridge Üniversitesi'ne bağlı Trinity College'ın başına geçerek, Oxbridge kolejlerinden birinin başına geçen ilk Asyalı olmuştur. Günümüzde Sen, Harvard Üniversitesi'nde felsefe ve ekonomi profesörüdür. Amartya Sen'ın kitapları otuzdan fazla dile çevrilmiştir.

Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD'den Foreign Policy ve İngiltere'den Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünyanın ilk 100 entelektüeli listelerinde, 2005 yılında 8., 2008 yılında 16. sırada yer almıştır.

2009 yılına geldiğimizde 80'den fazla üniversiteden fahri doktora unvanı almıştır.

Ödülleri

  • Nobel Ekonomi Ödülü, refah ekonomisine katkıları için 1998 yılında.
  • Bharat Ratna, 1999 yılında Hindistanda en yüksek sivil ödül.
  • 1999 yılında Başbakan Sheikh Hasina tarafından Bangladeş fahri vatandaşlığı
  • 2000 yılında Leontief Ödülü
  • 2002'de International Humanist and Ethical Union'dan Uluslararası Yardımsever Ödülü.
  • Eisenhower Medal, Liderlik ve Hizmeti için, ABD, 2000.
  • Companion of Honour, Birleşik Krallık, 2000.
  • 2003 yılında, Indian Chamber of Commerce tarafından verilen Ömür Boyu Başarı Ödülü.
  • Ömür Boyu Başarı ödülü, Bangkok-merkezli United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP)

Yayınları

  • Identity and Violence: The Illusion of Destiny (Issues of Our Time), New York, W. W. Norton, 2006.
  • The Argumentative Indian, 2005.
  • Rationality and Freedom, 2004.
  • Inequality Reexamined, 2004.
  • Development as Freedom, 1999.
  • Commodities and Capabilities, 1999.
  • Sen, Amartya, Poverty and Famines : An Essay on Entitlements and Deprivation, Oxford, Clarendon Press, 1982.
  • Sen, Amartya, Choice, Welfare and Measurement, Oxford, Basil Blackwell, 1982.
  • Sen, Amartya, Food Economics and Entitlements, Helsinki, Wider Working Paper 1, 1986.
  • Sen, Amartya, On Ethics and Economics, Oxford, Basil Blackwell, 1987.
  • Sen, Amartya, Inequality Reexamined, Oxford, Oxford University Press, 1992.

Kaynakça

  1. ^ Nobel Ekonomi Ödülü 1998. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Ekonomi Ödülü 1998 11 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 12.03.2009 (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Paul Samuelson</span> Amerikalı ekonomist (1915 – 2009)

Paul Anthony Samuelson,, Amerikalı iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Kantoroviç</span>

Leonid Vitalyeviç Kantoroviç, Yahudi kökenli Sovyet/Rus matematikçi ve iktisatçısı. Kaynakların etkin dağılımı konusunda geliştirdiği teknikler ve teori ile ünlüdür. 1975 yılında Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Hicks</span> İngiliz iktisatçı

John Richard Hicks İngiliz iktisatçıdır. 1972'de Kenneth Arrow ile ortak olarak Nobel İktisat Ödülü kazanmıştır. Hicks 20. yüzyılın en önemli ve en etkili olmuş iktisatçılarından birisidir. İktisat biliminin birçok alanlarında katkılardan en önemlileri mikroekonomi alanında tüketici talep teorisini geliştirmesi ve makroekonomi alanında ise Keynesiyen görüşleri açıklayıp özetleyen IS/LM modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Krugman</span> Amerikalı ekonomist

Paul Robin Krugman, Amerikalı ekonomist, entelektüel, köşe yazarı ve yazardır. Krugman Princeton Üniversitesi'nde İktisat ve Uluslararası İlişkiler profesörü ve Londra Ekonomi Okulu (LSE)'de Yüzüncü Yıldönüm Profesörü'dür. Buna ek olarak New York Times gazetesinde köşe yazarlığı görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gary Becker</span> Amerikalı ekonomist (1930 – 2014)

Gary Stanley Becker, Amerikalı sosyolog ve ekonomist. 1992 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roger Myerson</span> Amerikalı ekonomist

Roger Bruce Myerson Amerikalı ekonomist. 2007 yılında, Leonid Hurwicz ve Eric Maskin ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödülü kazanma nedenleri "Mekanizma tasarım teorisinin temellerini atmaları" olarak açıklanmıştır."

<span class="mw-page-title-main">Edward C. Prescott</span> Amerikalı ekonomist (1940 – 2022)

Edward Christian Prescott, Amerikalı ekonomist. 2004 yılında, Finn E. Kydland ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödül nedeni "İş döngüsünün arkasındaki harekete geçiren gücün ve ekonomik politikanın çağa uyumu konularıyla dinamik makroekonomiye katkıları için" diye açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Michael Spence</span> Amerikalı ekonomist

Andrew Michael Spence Amerikalı ekonomist. 2001 yılında George A. Akerlof ve Joseph E. Stiglitz ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'ne nail görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Daniel McFadden</span> Amerikalı ekonomist

Daniel Little McFadden Amerikalı ekonometrist. 2000 yılında James Heckman ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. McFadden'in ödülü kazanma nedeni İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından "ayrık seçimlerin analizi için teori ve metotlar geliştirdiği için" diye açıklanmıştır. McFadden hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de ekonomi profesörü olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Selten</span> Alman ekonomist (1930-2016)

Reinhard Selten, Nobel ödüllü Alman ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Robert Lucas, Jr.</span> Amerikalı ekonomist (1937 – 2023)

Robert Emerson Lucas, Jr., Amerikalı ekonomist. 1995 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Chicago Üniversitesi'nde görev yapan Lucas, en iyi 10 ekonomistten biri olarak da gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">James Mirrlees</span>

Sir James Alexander Mirrlees, İskoç ekonomist. 1996 yılında William Vickrey ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. 1998'de şövalye ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asimetrik enformasyon</span>

Asimetrik enformasyon, enformasyon asimetrisi, bilgi asimetrisi veya asimetrik bilgi, ekonomi ve sözleşme teorisi konularında, bir tarafın diğerine göre daha iyi veya daha fazla bilgi sahibi olduğu alım satın işlemlerinde verilen kararların incelenmesi ile uğraşır. Bu durum, alım-satım işlemlerinde güç dengesizliğine neden olur. Bu sorunun örnekleri ters seçim ve manevi zarardır. Enformasyon asimetrileri en sık olarak, müvekkil–vekil sorunu çerçevesinde incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi tarihi</span>

Ekonomi tarihi veya iktisat tarihi, geçmişte yaşanan ekonomik olguların nasıl geliştiği konusunda çalışan bilim dalı. Ekonomi tarihinin analizi; tarihsel durumlara ekonomik teorilerin uygulanması, tarihsel yöntemler ve istatistiksel yöntemlerin bir kombinasyonu kullanılarak ele alınır. Bu başlık, sosyal tarihin örtüşen bazı alanları ve işletme tarihi konularını içerir. Ekonomi tarihinin kantitatif incelenmesine, cliometri de denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Finansal ekonomi</span>

Finansal iktisat, "belirsiz bir çevrede, mekansal ve zamansal olarak iktisadi kaynakların tahsisi ve dağıtımı" ile ilgilenen bir iktisat dalı. Ek olarak "parasal faaliyetler üzerine yoğunlaşması" ile karakterizedir. Finansal ekonomi kapsamındaki sorular genellikle, "zaman, belirsizlik, seçenekler ve bilgi" koşulları ile çerçevelidir.

<span class="mw-page-title-main">Elinor Ostrom</span> Amerikalı ekonomist (1933 – 2012)

Elinor Ostrom, Amerikalı politika bilimci ve ekonomist. "Özellikle toplumsal malların, iktisadî bakımdan kontrol ve işletilemesi analizi" konusunda yaptığı orijinal katkılarıyla 2009 yılında Oliver E. Williamson ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Nobel Ekonomi Ödülü kazanan ilk kadın bilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Dale T. Mortensen</span> Amerikalı ekonomist (1939 – 2014)

Dale Thomas Mortensen, Amerikalı ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Angus Deaton</span> İngiliz ekonomist

Angus Stewart Deaton, Britanyalı ve Amerikalı iktisat profesörü. Mikroiktisat konusunda araştırmalar ve eğitimcilik yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik eşitsizlik</span> Farklı gruplar arasında gelir veya servet dağılımı

,