İçeriğe atla

Amarone

Amarone şişeleri

Amarone della Valpolicella, kısaca Amarone (İtalyanca: [amaˈroːne])[1][2] olarak bilinir, Corvina'nın (45–95%, bunun %50'sine kadarı Corvinone ile ikame edilebilir), Rondinella'nın (%5–30) ve diğer onaylı kırmızı üzüm çeşitlerinin (%25'e kadar) kısmen kurutulmuş üzümlerinden yapılan, genellikle zengin, sek kırmızı şarapların İtalyan DOCG adıdır.[3][4]

Valpolicella, büyük Veneto bölgesinin, Verona ilinde yer almaktadır.

İtalyanca'da Amarone isminin tam anlamı 'Büyük Acı'dır; aslında bu isim, aynı bölgede üretilen ve tadı daha tatlı olan Recioto'dan ayırt etmek için kullanılmıştır.

Tarihçe

Valpolicella'da eski zamanlardan beri önemli şaraplar üretiliyor,[5] ancak Verona şarabı 1953'ten önce Amarone olarak pazarlanmıyordu.[6] Amarone etiketinin 1936'da Adelino Lucchese tarafından icat edildiğine inanılmaktadır.[7]

Şaraba Aralık 1990'da denominazione di Origine controllata (DOC) statüsü verildi. 4 Aralık 2009'da Amarone ve Recioto della Valpolicella, denominazione di Origine controllata e garanti (DOCG) statüsüne yükseltildi. 2008 yılında satışa sunulan toplam üretim (Recioto dahil) 8,57 milyon şişeydi.[8]

Üretim

Amarone üzüm bağları

Üzümler, Ekim ayının ilk iki haftasında, meyveleri birbirine çok yakın olmayan ve hava akışına izin veren salkımlar dikkatlice seçilerek olgunlaştıklarında hasat edilir. Üzümler, geleneksel olarak bambu raflarda (yerel lehçede arele) ancak daha yaygın olarak plastik veya tahta kasalarda kurutulur. Bu işleme İtalyancada appassimento veya rasinate (kurutmak ve buruşturmak) denir. Bu, suyun buharlaşması sayesinde kalan şekerleri ve tatları yoğunlaştırır ve Fransız Vin de Paille üretimine benzer. Amarone'nin preslenmesinden kalan posa, ripasso Valpolicellas üretiminde kullanılır.

Modern Amarone, kontrollü koşullar altında özel kurutma odalarında üretilir. Bu yaklaşım, üzümlerin elleçlenme miktarını en aza indirir ve Botrytis cinerea'nın başlamasını önlemeye yardımcı olur. Amarone'de üzüm kabuğunun kalitesi birincil endişe kaynağıdır, çünkü bu bileşen şaraba tanenleri, rengi ve lezzet yoğunluğunu getirir. Kurutma işlemi yalnızca üzümdeki suyu yoğunlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda üzümlerin kabukla temasını da artırır. Kurutma işlemi, kabuktaki tanenlerin polimerizasyonunu oluşturarak bitmiş şarabın genel dengesine katkıda bulunur.[9]

Kurutma işleminin uzunluğu genellikle 120 gündür, ancak üreticiye ve hasat kalitesine göre değişir. Bu işlemin en belirgin sonucu ağırlık kaybıdır: Corvina üzümleri için %35 ila %45, Molinara için %30 ila %40 ve Rondinella için %27 ila %40. Ocak sonu veya Şubat başında tamamlanan kurutma işleminin ardından üzümler ezilir ve 30 veya 50 güne kadar sürebilen kuru, düşük sıcaklıkta bir fermantasyon sürecinden geçer. Azalan su içeriği fermantasyon sürecini yavaşlatabilir, bozulma riskini ve yüksek uçucu asitlik gibi potansiyel şarap kusurlarını artırabilir. Fermantasyondan sonra, şarap en az 2 yıllık bir yaşlanma sürecinden geçmelidir (hasadı takip eden yılın 1 Ocak'ından itibaren hesaplanır). Olgunlaştırma işlemi ahşap fıçılarda yapılır, geleneksel olarak büyük meşe fıçılarda yapılır, ancak Fransız veya Slav meşesinden yapılmış tonneau (500 lt) veya barrique (225 lt) fıçılar da kullanılabilir.

Varyasyonlar

Tenuta Santa Maria di Gaetano Bertani'de 1800'lerden kalma Amarone şarap fıçıları.

Fermantasyon erken durdurulursa, elde edilen şarap artık şeker içerecektir (litre başına 4 gramdan fazla şeker) ve Recioto della Valpolicella olarak bilinen daha tatlı bir şarap üretecektir. Recioto, bu yönteme göre üretilen geleneksel şaraptı ve başlangıçta Amarone, çok uzun süre fermente edilmiş Recioto şaraplarıydı. Amarone'den farklı olarak, Recioto della Valpolicella köpüklü şarap üretmek için kullanılabilir. Ripasso, kısmen yıllandırılmış Amarone'nin posası ile temas ettirilmesiyle üretilen bir İtalyan şarabıdır. Tipik olarak, bu hasattan sonraki ilkbaharda gerçekleşir. Elde edilen şarap daha tanenli, daha koyu renklidir ve daha fazla alkol ve daha fazla özüt içerir. Ripasso kelimesi hem şarap yapım tekniğini, hem de şarabı belirtir ve genellikle şarap etiketinde bulunur.[10]

Özellikler

Sonuç çok olgun, kuru üzümlü, dolgun gövdeli ve çok az asidi olan bir şaraptır. Alkol oranı %15'i kolayca aşar (yasal seviye minimum %14'tür) ve elde edilen şarap, yasal bir gereklilik olmamasına rağmen, nadiren hasattan beş yıl sonra piyasaya sürülür.

Bu şarabın üretim sürecinin emek yoğun olması, çeşitli şarap kusurlarının gelişimi için önemli bir risk oluşturur. Hasat sırasında ıslak ve yağmurlu hava, üzümlerin kurumadan önce çürümesine neden olabilir ve bu da şarap üreticilerinin şarapta küflü tatlara neden olabilen çürümüş salkımları çıkarmada dikkatli olmalarını gerektirir.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Amarone". 12 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024. 
  2. ^ "Amarone | Definición de Amarone por Oxford Dictionary en Lexico.com y también el significado de Amarone". web.archive.org. 26 Kasım 2020. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Disciplinare di produzione - Amarone della Valpolicella". Pubblicato sul sito ufficiale del Mipaaf. 2010. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  4. ^ "DISCIPLINARE DI PRODUZIONE DOCG VINI AMARONE". 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  5. ^ "Vintage : the story of wine | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  6. ^ Morganti, Paolo; Sangiorgi, Sandro (2003). Amarone Della Valpolicella (İngilizce). Morganti. ISBN 978-88-87549-21-8. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  7. ^ Garner, Michael (5 Aralık 2017). Amarone and the fine wines of Verona (Felemenkçe). Infinite Ideas Limited. ISBN 978-1-910902-19-6. 
  8. ^ "Consorzio della Valpolicella report for the 2005 harvest" (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024. []
  9. ^ The Oxford Companion to Wine, 3rd Edition. Jancis Robinson (Eds.) (İngilizce). Oxford University Press, USA. 2006. s. 19. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024. 
  10. ^ Italian Wine For Dummies. Mary Ewing-Mulligan,, Ed McCarthy (İngilizce). For Dummies; 1st edition. 2011. s. 124. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  11. ^ "The Wine Bible - MacNeil, Karen: 9781563054341 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalyan şarabı</span>

İtalyan şarabı, dünyada şarapçılık yapılan en eski ülkelerden biri olan İtalya'da yapılan şaraba verilen addır. İtalya dünyanın en önemli şarap üreticilerinden biridir ve 2005 yılı itibarı ile dünya üretiminin yaklaşık beşte birini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şarapçılık</span>

Şarapçılık, şarap üretimine verilen addır. Şarabın yapılacağı üzüm veya başka bir meyvenin seçimiyle başlar, yapımı biten şarabın şişelenmesiyle sona erer. Çoğu şarap üzümden yapılsa da, diğer meyvelerden veya zehirli olmayan bitkilerden de yapılabilir. Bal şarabının sudan sonraki en önemli malzemesi baldır. Şarap yapımının tarihi bin yıldan fazladır. Şarap ve şarap yapımı bilimi önoloji olarak bilinir. Şarap üreticisine şarap tüccarı da denilebilir. Üzüm yetiştiriciliği bağcılıktır ve birçok üzüm çeşidi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm</span> kurutulmuş meyve

Kuru üzüm, bir kurutulmuş meyve türüdür. Üzümün kurusudur ve kuruyemiş olarak kabul edilmese de onun gibi çiğ tüketildiği gibi, üzüm hoşafı olarak ya da üzümlü ekmek ve üzümlü keklerde de kullanılır. Rengine göre beyaz kuru üzüm ve siyah kuru üzüm olmak üzere iki temel gruba ayrılır. Halk dilinde kişmiş de denir.

<span class="mw-page-title-main">Val d'Orcia</span>

Val d'Orcia ya da Valdorcia, Orta İtalya'da yer alan Toskana'da bulunan bir bölgedir. Siena tepelerinden Monte Amiata tepelerine kadar uzanır. Obruklarla, pitoresk kasabalarla ve köylerle bezeli olan bu tepeler, kendine has özellikler sergilemektedir. Bölgedeki dikkat çeken yerleşim birimleri, Pienza, Radicofani ve Montalcino gösterilebilir. Bölgenin manzarası, Rönesans akımı ile birlikte modern sanata da büyük bir katkı yapmıştır.

Şarabın sınıflandırılması menşei yeri veya unvanı şarap yapım yöntemleri ve stili tatlılık ve bağ bozumu veya kullanılan üzüm çeşidi gibi çeşitli yöntemlere göre yapılabilir. Uygulamalar farklı ülke ve bölgelere göre değişiklik gösterir ve birçok uygulama zaman içinde farklılık göstermiştir. Bazı sınıflandırmalar menşei ülkelerinde şarap yasasının bir parçası olarak resmi korumadan yararlanırken diğerleri bu tür bir koruması olmayan yetiştirici örgütleri tarafından oluşturulmuştur. Şarabın sağlığa etkileri, şarabın yaşlanması, şarabın tatlılığı, şarabın rengi önemli özelliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Fortifiye şarap</span>

Fortifiye şarap , yüksek alkollü damıtılmış bir içki eklenerek alkolü yükseltilen bir şarap çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Toskana şarabı</span> İtalya, Toskana bölgesinin şarabı

Toskana şarabı, Toskana bölgesinin İtalyan şarabı‘dır. İtalya'da Tiren kıyısı boyunca yer alan Toskana, dünyanın en önemli şarap bölgeleri'nin ev sahibidir. Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano esas olarak Sangiovese üzümünden yapılırken Vernaccia üzümü beyaz Vernaccia di San Gimignano üzümünün temelidir. Toskana, bölgenin çeşitli üzümlerinden yapılan tatlı şarabı Vin Santo ile de tanınır. Toskana'da kırk bir Denominazioni di Origine controllata (DOC) ve on bir Denominazioni di Origine Controllata e Garantita (DOCG) ‘ya sahiptir. 1970'lerde ticarette "Süper Toskanalar" olarak bilinen yeni bir şarap sınıfı ortaya çıktı. Bu şaraplar, DOC/DOCG düzenlemelerinin dışında yapıldı ancak yüksek kalitede kabul edildi ve yüksek fiyatlara satıldı. Bu şarapların çoğu kült şarap oldu. İtalyan sınıflandırma sisteminin reformunda, orijinal Süper Toskanaların çoğu artık DOC veya DOCG şarapları olarak nitelendirilir ancak bazı üreticiler hala sınıflandırılmamış sıralamaları veya Indicaziogne Geografica Tipica Toscana‘nın (IGT) sınıflandırmasını kullanmayı tercih eder. Toskana bugün altı IGT şarap kategorisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Morellino di Scansano</span>

Morellino di Scansano DOCG, Scansano, GR köyünün engebeli çevresinde eski ama belirsiz bir şarap yapımı geleneğine sahip Maremma, Toskana kıyı bölgesinde yapılan İtalyan kırmızı şarabıdır. Morellino, Sangiovese üzümünün çeşit yerel adıdır. Birçok kişi "Morellino" adının bölgenin atlarının rengi olan "morello"dan (kahverengi) geldiğini düşünüyor. Adı, büyük ekşilik ve asitliğe sahip koyu kırmızı bir kiraz olan morello kiraz'dan da gelebilir. 1978'de DOC statüsü verilen ve daha sonra 2007 bağbozumundan başlayarak DOCG statüsüne yükseltilen şarap, aynı zamanda Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano Toskana şaraplarının da temeli olan en az %85 Sangiovese'den yapılmıştır. Kalan %15, Toskana şarap otoriteleri tarafından hazırlanan ve periyodik olarak güncellenen bir listede yer alan aromatik olmayan siyah üzüm çeşitlerini içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Nebbiolo</span>

Nebbiolo, ağırlıklı olarak Piyemonte bölgesinde yetiştirilen İtalyan kırmızı şaraplık bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Presleme (şarap)</span>

Şarap yapımında presleme, üzüm suyunun bir şarap presi yardımıyla, elle veya hatta üzüm meyveleri ve salkımlarının ağırlığıyla çıkarıldığı işlemdir. Tarihsel olarak, bozulmamış üzüm salkımları ayakla çiğneniyordu, ancak bugün çoğu şarap imalathanesinde üzümler, üzüm tanelerini saplarından ayrı ayrı çıkaran ve kabuklarını kırarak preslenmeden önce biraz meyve suyu bırakan bir kırıcı/yok edici aracılığıyla gönderiliyor. Şampanya gibi üzümlerin geleneksel olarak tam salkım halinde preslendiği ve fenolik içeriği düşük, daha hafif bir şıra üretmek için sapların dahil edildiği bölgelerde köpüklü şarap üretimi gibi istisnalar vardır.

Moscadello di Montalcino, Toskana şarap köyü Montalcino'dan beyaz bir İtalyan şarabı.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm şarabı</span> Kurutulmuş üzümden yapılan şarap

Kuru üzüm şarabı, Saman şarabı veya Passito, üzümün şırasını yoğunlaştırmak için kurutulmuş üzümlerden yapılan bir dömi sek veya tatlı şaraptır.

Passum, antik Kartaca'da geliştirilen ve oradan İtalya'ya aktarılan bir kuru üzüm şarabıydı ve Roma İmparatorluğu'nda popülerdi. Günümüze ulaşan en eski talimat, bilinen tek Kartaca tarifini oluşturur. Mago'nun Pön çiftçilik kılavuzundan Decimus Junius Silanus'un Latince çevirisinden bir parçadır. Çeviri Columella tarafından özetlendiği için günümüze ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vin Santo</span>

Vin Santo, İtalyan tatlı şarabı tarzıdır. Toskana'da geleneksel olan bu şaraplar genellikle Trebbiano ve Malvasia gibi beyaz üzüm çeşitlerinden yapılır, ancak Sangiovese, "Occhio di Pernice" veya "keklik gözü" olarak bilinen bir roze stili üretmek için kullanılabilir. Şaraplar ayrıca kuru üzüm şarapları olarak da tanımlanabilir, çünkü genellikle taze hasat edilmiş üzümleri evin sıcak ve iyi havalandırılan bir alanında saman hasırlarda kurutarak üretilirler. Teknik olarak bir tatlı şarap olmasına rağmen, Vin Santo, sekten son derece tatlıya kadar tat seviyelerinde değişebilir. Tarzın Toskana'da ortaya çıktığına inanılsa da, Vin Santo örnekleri İtalya'nın her yerinde bulunabilir ve çeşitli denominazione di origine controllata (DOC) ve indicazione geografica tipica (IGT) adlarıyla yetkilendirilmiş bir şarap tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Valpolicella</span>

Valpolicella, İtalya'nın Verona ilinde, Garda Gölü'nün doğusunda bulunan bir bağcılık bölgesidir. Adige'nin kuzeyindeki küçük çiftliklerden oluşan engebeli tarım ve mermer ocağı bölgesi, şarap üretimiyle ünlüdür. Valpolicella, toplam İtalyan denominazione di origine controllata (DOC) şarap üretiminde Chianti'den hemen sonra gelir. Bölgenin büyüklüğü 7844 hektardır.

<span class="mw-page-title-main">Corvina</span>

Corvina, bazen Corvina Veronese veya Cruina olarak da adlandırılan bir İtalyan şarap üzümü çeşididir. 2010 yılında toplam küresel şarap yetiştirme alanı 7.495 hektardı ve bunların tamamı Arjantin'de ekilen 19 hektar hariç, İtalya'nın kuzeydoğusundaki Veneto bölgesinde yetiştirilmektedir. Corvina, badem ipuçlarıyla hafif meyveli bir tada sahip açık kırmızı bölgesel şaraplar Bardolino ve Valpolicella'yı oluşturmak için birkaç başka üzümle birlikte kullanılır. Bu karışımlar Corvinone, Rondinella ve Molinara'yı ve son şarap için Rossignola'yı içerir. Ayrıca Amarone ve Recioto'nun üretiminde de kullanılır.

Rondinella, İtalyan şaraplık üzüm çeşididir. 2.481 hektarlık küresel üretim alanının neredeyse tamamı kuzey İtalya'nın Veneto bölgesindedir ve üzümler, Valpolicella ile Bardolino şarap üretim bölgelerinden gelen şaraplarda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Denominazione di Origine Controllata</span>

Denominazione di Origine Controllata, İtalyan şaraplarını etiketleme ve koruma sistemlerinden biridir.

Verduzzo, ağırlıklı olarak kuzeydoğu İtalya'daki Friuli-Venezia Giulia bölgesinde yetiştirilen beyaz bir İtalyan şarap üzümüdür. Ayrıca Veneto bölgesindeki Piave Denominazione di origine controllata'da (DOC) önemli ekimlerde de bulunur, ancak bu ekimlerin bazıları ayrı Verduzzo Trevigiano çeşidine ait olabilir. Verduzzo Friulano, birçoğu DOC ve vino da tavola tanımları altında olan ve sek şaraptan geç hasat şaraplarına kadar değişen çeşit ve karışım şaraplarında kullanılır. Şarap uzmanı Oz Clarke'a göre, Verduzzo'nun daha tatlı örneklerinin çoğu Friuli-Venezia Giulia'da bulunabilir ve üzüm, Veneto'nun daha batısına doğru şarabın giderek daha sek stilleri için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Geç hasat şarabı</span>

Geç hasat şarabı, asma üzerinde normalden daha uzun süre bırakılan üzümlerden yapılan şaraptır. Geç hasat genellikle geç hasat Riesling gibi tatlı şarabın üretiminde kullanılır. Geç hasat üzümleri genellikle kuru üzümlere daha benzerdir, ancak asmada doğal olarak suyu çekilmiştir.