Orta Dünya kıtası, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıtadır. Bu eserlerin en meşhurları Hobbit romanı ve Yüzüklerin Efendisi roman üçlemesidir. Tolkien'in öykülerinde, meleksi varlıklar valar, elfler ve bunlarla ittifak halindeki insanlarla, şeytani Melkor ya da Morgoth ve onun yolundan giden büyük çoğunluğu orklardan, ayrıca ejderhalar ve köleleştirilmiş insanlardan oluşan iki büyük gücün Arda'yı ele geçirmek için yaptıkları savaşlar anlatılır. Sonraki çağlarda, Morgoth'un yenilmesi ve Arda'dan sürülmesi sonucunda kötülüklerin efendisi rolünü, baş yardımcısı Sauron devam ettirir. Morgoth'un defedilmesinden sonra valar, Orta Dünya'nın işlerine doğrudan karışmaktan tamamen el çekerler ve Sauron'a karşı süren mücadelede valar safındaki halklara yardım etmesi için Orta Dünya'ya Istari olarak bilinen maiaları yollarlar. Bunların en önemlileri Boz Gandalf ve Ak Saruman olmuştur. Gandalf, görevine sadık kalarak Sauron'un yok edilişinde kritik görevleri yerine getirir, Saruman ise mutlak egemenlik kurmak amacıyla Sauron'a rakip olarak ortaya çıkar. Kötülüğe karşı mücadeleye katılan diğer ırklar ise cüceler, elfler ve hobbitlerdir. Orta Dünya üzerinde hakimiyet tesis etmek için karanlık güçler ile aydınlık güçler arasında yaşanan mücadelenin başlangıcı ve ilk devreleri Tolkien'in Silmarillion adlı eserinde hikâye edilir. İyilik ile kötülüğün son mücadelesi, sırasıyla Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında ele alınır.
Melkor veya elflerin ona taktığı isimle Morgoth, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde kuvvetçe en güçlü Vala olmakla birlikte Sauron'un efendisi ve en kötü varlıktır. Orklar, troller ve ejderhalar başta olmak üzere Orta Dünya'da çoğu kötücül varlığın yaratıcısıdır. "Melkor" ismi, Quenya dilinde türetilmiş bir kelimedir ve "Güç içinde yükselen" anlamına gelir. Sindarin dilinde, düşmanları tarafından Morgoth Bauglir olarak anılırdı. Melkor'un Valar arasında bilinen orijinal adı ise hiçbir zaman Orta Dünya halkları tarafından öğrenilemedi.
Aman şu anlamlara gelebilir:
- Aman (IDF), İsrail askeri haberalma örgütü
- Aman, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir coğrafî kıta
- Aman (albüm), Eylem albümü
Melian, bir Maia, Elu Thingol'un eşi, Lúthien Tinúviel'in annesi ve Doriath Kraliçesidir. Melian, Luthien'in annesi ve Elrond ile Elros'un anne tarafından atasıdır.
Galadriel, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde bir karakterdir. Orta Dünya'da bir Elf soylusudur. Lord Celeborn ile beraber Lothlórien'in yöneticisidir. Kendisine Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak hitap edilir. Lothlórien'de ise, sadece Galadriel Hanım veya Hanım olarak bilinir. Kraliçe değildir, fakat kraliyet soyundan gelir.
Fëanor, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir kahramandır. Yüce Noldor Kralı Finwë'nin ilk oğlu ve Míriel'den olma tek çocuğudur. Fëanor, Valinor'un İki Ağacının ışığını içlerinde saklayan mücevherler olan Silmarillerin, gören taşlar Palantír'in ve Elf alfabesi olan Tengwar'ın yaratıcısıdır. Melkor'u lanetleyip ona Morgoth ismini veren baş düşmanıdır.
Oromë, bir Vala ve sekiz Aratar'dan biridir. Valar'ın avcısı ve Yüce Süvari olarak bilinir. Vana'nın eşi ve Nessa'nın kardeşidir. Adı Quenya'da boru üfleme veya boruların sesi anlamına gelir.
Valinor ya da Ölümsüz Topraklar, J.R.R. Tolkien evreninde hayalî bir mekan.
Valar, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde, yaratıcı Eru'nun ilk yarattığı ve ona en yakın olan yüce varlıklar. Valar ismi, Elfçe "güç" anlamındaki "vala" kelimesinin çoğullanmasıyla oluşturulmuştur ve "güçler" anlamındadır. İlk kez Yüzüklerin Efendisi kitaplarında bahsedilmişlerdir, ancak J. R. R. Tolkien'in ölümünden sonra oğlu tarafından yayımlanan kitabı Silmarillion'da ayrıntılı olarak anlatılmışlardır.
Ulmo, Denizlerin Efendisi’ydi. Arda’ya indiğinde tüm Valar denize hayran kalmıştı. Lâkin Ulmo hepsinden daha çok sevdi denizi. Onun için deniz her şeydi. Ulmo bir gün Eru ile konuştu. Eru ona dedi ki;
Tolkien evreninde, Yüksek Noldor Kralı Fëanor'un yedi oğlu, Beleriand'ın kuzeydoğusunda krallıklar kurmak için halklarıyla birlikte Valinor'u terk ettiler. Bu yedi oğlun isimleri şöyledir:
- Uzun Maedhros,
- Büyük Şarkıcı Maglor,
- Adil Celegorm,
- Kara Calanthir,
- Kurnaz Curufin,
- Amrod ve Amras
J. R. R. Tolkien'in eserlerine konu ettiği hayalî Orta Dünya evreninin tarihi, gerçek Dünya tarihinin kadim kökeni olarak kurgulanmıştır. Tolkien evreninde, Birinci Çağ ya da tam adıyla Ilúvatar'ın Çocukları'nın Birinci Çağı, Silmarillion'da anlatılan ve kronolojisi tam olarak belirli ilk zaman dilimidir. Ağaçların dev örümcek Ungoliant ve kötü Melkor tarafından zehirlenerek söndürülmesi üzerine tüm Arda karanlığa bürünmüştür. Daha sonra Valar, iki ağaçtan birisi olan Laurelin'in ışığıyla Güneş'i yaratarak, Güneş'in Yılları'nı başlattı. Arda'nın bundan sonraki yıllarının uzunluğu ile gerçek dünyadaki güneş yılı uzunluğu aynıdır.
Elfler, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir ırktır. Elfler, yazar J. R. R. Tolkien tarafından modern edebiyata kazandırılmış ve fantastik kurgunun en popüler öğelerinden biri haline gelmişlerdir.
J. R. R. Tolkien’in hayalî Orta Dünya evreninde "Ağaçlar Çağı", Arda'nın üç büyük tarihi döneminden ikincisidir. Lambalar Çağı’ndan sonra Güneş Yılları’ndan öncedir. Bu tarihi dönem, Birinci Çağ’ın başlangıcı da dahil olmak üzere birkaç çağı içine alır.
Celegorm, J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya efsanelerinde yer alan hayali karakter. Silmarillion'da bahsedilir.
Finwe, Yüce Noldor Krallarının ilkidir. Fëanor, Fingolfin ve Finarfin'in babasıdır. Orta Dünya'da Cuivienen gölü çevresinde diğerleriyle birlikte uyanan ilk Elflerdendir. Valar'ın çağrısıyla, Noldor'un temsilcisi olarak Valinor'a gitmiş, ağaçların ışığını görmüştür. Orta Dünya'ya dönünce halkını Valinor'a göçmeye teşvik etmiş ve Büyük Yolculuk'ta onlara önderlik etmiştir. Valinor'da ilk eşi Miriel'den ilk çocuğu Fëanor doğmuştur. Ama Miriel, Fëanor'u doğurduktan kısa bir süre sonra ölmüştür. Bu Finwe'yi çok üzmüş ve onu, daha önce Elfler arasında görülmemiş bir şey olan ikinci bir eş arayışına sokmuştur. Finwë bunun üzerine yakın arkadaşı Vanyar kralı İngwë'nin kız kardeşi olan Indis ile evlenmiş ve Fingolfin ve Finarfin adlı iki oğlu olmuştur.
Yavanna, bir Valië ve sekiz Aratar'dan biridir ve Meyve Verici olarak bilinir. Yavanna, toprakta yetişen her şeyden sorumludur; asırlık ormanlardaki ağaçlardan kayaları sarmış olan yosunlara ve topraktaki saklı şeylere kadar her şeyin sayısız biçimini aklında tutar. Eldar'ın dilinde adı Kementári, Yeryüzünün Hanımı'dır. Valar Kraliçeleri arasında saygınlık bakımından Varda ile yan yana durur. Kadın görünümünde; uzun boylu, yeşil giysiler içinde gezinirdi. Bazıları onu uzun dalları gökyüzüne uzanan bir ağaç şeklinde görmüşlerdi. Yavanna, demirci Aulë'nin eşi, Ebedi-genç Vána'nın kardeşi ve Maia Melian'ın akrabasıdır.
Tol Eressëa, Orta Dünya'da bir adadır.
J. R. R. Tolkien’in -kurguladığı Orta Dünya evreninde yaşanan hayalî olayları anlattığı- efsanevî öykülerinde birçok yer ismi geçmektedir. Tolkien, hikâyelerinde gerçek “Dünya”ya karşılık olarak Arda isminde kısmen farklı bir “Dünya” kurguladı. Bu kurgusal “Dünya”daki çeşitli sunî ve doğal mekanlardan bir kısmı yaşanan olayların merkezinde yer alırken, bazı diğer mekanlar ikinci planda yer alır ve pek bahsedilmez. Aşağıdaki listede, bu görece ikinci planda kalan mekanlar hakkında bilgiler yer almaktadır.
J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Elfler, ya da Quendi bölünmüş (ayrılmış) bir halktır. Orta Dünya kıtasındaki Cuiviénen'de uyandıklarında üç kavme bölünmüşlerdi: Minyar (Birinciler), Tatyar (İkinciler) ve Nelyar (Üçüncüler). Bir zaman sonra Valar'la birlikte Aman'daki Valinor'da yaşamak için Oromë tarafından çağrıldılar. Bu çağrı ve bunu takip eden Büyük Yolculuk, Elfleri iki ana gruba böldü ve gruplar bir daha asla tam olarak birleşmedi.