Amalthea (uydu) - Turkipedia

Amalthea, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Düzenli iç yörünge grubunun üyesidir. Galilei uydularından sonra ilk bulunan Jüpiter uydusudur. Bu nedenle 'Jüpiter V' adını almıştır.

Kaynakça

^ ^a ^b Cooper, N. J.; Murray, C. D.; Porco, C. C.; Spitale, J. N. (Mart 2006). "Cassini ISS astrometric observations of the inner jovian satellites, Amalthea and Thebe". Icarus. 181 (1). ss. 223-234. Bibcode:2006Icar..181..223C. doi:10.1016/j.icarus.2005.11.007.
^ Observatorio ARVAL (15 Nisan 2007). "Classic Satellites of the Solar System". Observatorio ARVAL. 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
^ ^a ^b ^c ^d Thomas, P. C.; Burns, J. A.; Rossier, L.; Simonelli, D.; Veverka, J.; Chapman, C. R.; Klaasen, K.; Johnson, T. V.; Belton, M. J. S.; Galileo Solid State Imaging Team (Eylül 1998). "The Small Inner Satellites of Jupiter". Icarus. 135 (1). ss. 360-371. Bibcode:1998Icar..135..360T. doi:10.1006/icar.1998.5976.
^ ^a ^b ^c Anderson, J. D.; Johnson, T. V.; Schubert, G.; Asmar, S.; Jacobson, R. A.; Johnston, D.; Lau, E. L.; Lewis, G.; Moore, W. B.; Taylor, A.; Thomas, P. C.; Weinwurm, G. (27 Mayıs 2005). "Amalthea's Density is Less Than That of Water". Science. 308 (5726). ss. 1291-1293. Bibcode:2005Sci...308.1291A. doi:10.1126/science.1110422. PMID 15919987.
^ Simonelli, D. P.; Rossier, L.; Thomas, P. C.; Veverka, J.; Burns, J. A.; Belton, M. J. S. (Ekim 2000). "Leading/Trailing Albedo Asymmetries of Thebe, Amalthea, and Metis". Icarus. 147 (2). ss. 353-365. Bibcode:2000Icar..147..353S. doi:10.1006/icar.2000.6474.
^ Simonelli, D. P. (Haziran 1983). "Amalthea: Implications of the temperature observed by Voyager". Icarus. 54 (3). ss. 524-538. Bibcode:1983Icar...54..524S. doi:10.1016/0019-1035(83)90244-0. ISSN 0019-1035.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Amalthea (uydu) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Amalthea Profile- NASA's Solar System Exploration9 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Amalthea nomenclature27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - USGS planetary nomenclature page12 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Jupiter's Amalthea Surprisingly Jumbled 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – JPL basın bülteni (2002-12-09) (İngilizce)
Amalthea'nın hareketli 3 boyut modeli 16 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Jüpiter'in doğal uyduları
İç uydular (4)	Metis Adrastea Amalthea Thebe
Galilei uyduları (4)	İo Europa Ganymede Callisto
Themisto grubu (1)	Themisto
Himalia grubu (9)	Leda Ersa S/2018 J 2 Pandia Himalia Lysithea Elara S/2011 J 3 Dia
Carpo grubu (2)	S/2018 J 4 Carpo
Valetudo grubu (1)	Valetudo
Ananke grubu (26)	Euporie Jupiter LV Eupheme S/2021 J 3 Jupiter LII Jupiter LIV Mneme Euanthe S/2003 J 16 Harpalyke Orthosie S/2022 J 3 Helike S/2021 J 2 Praxidike Jupiter LXIV S/2021 J 1 S/2003 J 12 Jupiter LXVIII Thelxinoe Thyone S/2003 J 2 Ananke Iocaste Hermippe Jupiter LXX
Carme grubu (30)	S/2022 J 1 S/2022 J 2 S/2016 J 3 Pasithee Jupiter LXIX S/2021 J 6 S/2003 J 24 Chaldene Jupiter LXIII İsonoe S/2021 J 4 Kallichore Erinome Kale Eirene Aitne Eukelade Arche Taygete Jupiter LXXII Carme Herse Jupiter LXI Jupiter LI S/2003 J 9 Jupiter LXVI Kalyke S/2018 J 3 S/2021 J 5 S/2003 J 10
Pasiphae grubu (18)	Philophrosyne Eurydome Jupiter LVI S/2003 J 4 S/2016 J 4 Jupiter LXVII Hegemone Pasiphae Sponde Megaclite Cyllene Sinope Jupiter LIX Aoede Autonoe Callirrhoe S/2003 J 23 Kore
Ayrıca bakınız	Jüpiter'in halkaları Jüpiter truvalıları

İlgili Araştırma Makaleleri

İo veya Io, Jüpiter'in Galilei uydularından yörüngesi en içte bulunanı ve üçüncü en büyük olanıdır. Güneş Sisteminin en büyük dördüncü uydusudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedilmiştir. Adını Yunan mitolojisinde Zeus'un sevgililerinden biri olan "Io" karakterinden alır. Güneş Sistemi'nde üzerinde sürekli olarak gazlar ve lav püskürten yanardağlar bulunan tek uydudur.

Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. Galileo Galilei tarafından keşfedilen dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in "II" numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Jüpiter'in bilinen 80 uydusu arasında gezegene en yakın altıncı uydudur ve ayrıca Ay'dan biraz küçük olan 3.100 kilometrelik çapı ile Güneş Sistemi'ndeki altıncı en büyük uydudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedildi ve adını Girit Kralı Minos'un Fenikeli annesi ve Zeus'un sevgilisi olan Europa'dan aldı.

Ganymede, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusudur. Merkür gezegeninden çap olarak daha büyüktür, ancak kütlesinin yalnızca yarısı kadardır. Ganymede'nin yoğunluğu çok daha azdır. 7 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından bulunmuş ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu arasında gezegene yakınlık açısından üçüncü sırada bulunması nedeniyle Jüpiter'in 'III' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Galile Uyduları grubuna Io, Europa ve Callisto da dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Callisto (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Callisto, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Büyüklükte Jüpiter'in uyduları arasında ikinci, Güneş Sistemi'ndeki tüm uydular arasında üçüncü sırayı alır. 7 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından bulundu ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu içinde gezegene en uzaktaki olması nedeniyle Jüpiter'in 'IV' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Diğer Galilei uyduları ile yörüngesel rezonansda olmayan tek Galilei uydusudur. Güneş Sistemi'nde, üzerinde en çok krater bulunan gök cismidir. Yüzeyi son 4 milyar yıldır hiç değişmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Elara (uydu)</span>

Elara, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Yörüngesi açısından Himalia düzensiz grubunun üyelerindendir. Charles Dillon Perrine tarafından 1905 yılında keşfedilmiştir. Jüpiter'in 8. en büyük uydusudur. İsmi Zeus'un sevgililerinden Elera'dan gelmektedir. 1975'e dek Jüpiter VII olarak adlandırılmıştır.

Mimas, Satürn'ün William Herschel tarafından 1789 yılında keşfedilen doğal uydusudur. Diğer bir adı da Satürn I'dir. Güneş Sistemi'ndeki diğer uydularla kıyaslandığında çapının büyüklüğü açısından yirminci sırada yer alır.

951 Gaspra 30 Temmuz 1916'da G. Neujmin tarafından Rechen Enstitüsü, Simeis'te keşfedilen, asteroid kuşağı asteroidi. Galileo uzay aracı tarafından ziyaret edilmiştir. Güneş'ten ortalama olarak 330 milyon km uzaklıktadır. Boyutları 19x11x10 km'dir yani bu asteroid bir sosise benziyor da denebilir. Diğer asteroidlerden farklı ve ilginç bir şekilde bu asteroidin kuvvetli bir manyetik alanı bulunmaktadır.

Rhea, Satürn'ün ikinci en büyük ayı ve Güneş Sistemi'ndeki çapına göre dokuzuncu en büyük uydudur. Güneş Sistemindeki kesin ölçümlerin hidrostatik denge ile uyumlu bir şekli doğruladığı en küçük cisimdir. 1672'de Giovanni Domenico Cassini tarafından keşfedildi.

Uranüs, güneş sisteminin yedinci gezegenidir ve bilinen 28 doğal uydusu vardır. Bu uydulara William Shakespeare ve Alexander Pope'un eserlerindeki karakterlerin isimleri verilmiştir. Titania ve Oberon adı verilen ilk iki uydu 1787 yılında İngiliz astronom William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Bu keşifleri 1851 yılında William Lassell tarafından ve 1948 yılında Gerard Kuiper (Miranda) tarafından keşfedilen üç hidrostatik dengeye sahip uydu izlemiştir. Bu beş uydu gezegensel kütleye sahiptir ama güneşin etrafında dönmedikleri için cüce gezegen kategorisine alınmazlar. Kalan uydular 1985 sonrasında Voyager 2 uzay aracı ve dünya merkezli teleskoplar tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adrastea (uydu)</span>

Adrastea veya Jüpiter XV, Jüpiter'in uzaklık bakımından ikinci, büyüklük bakımından dördüncü büyük uydusudur. Voyager 2 tarafından 1979 yılında fotoğraflanmıştır. Adını Yunan mitolojisi karakteri Adrastea'dan almıştır.

Phoebe, ortalama çapı 213 km (132 mi) olan düzensiz bir Satürn uydusu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Portia (uydu)</span>

Portia, Uranüs'ün iç uydusudur. 3 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedildi ve S/1986 U 1 geçici adı verildi. Uydu, adını William Shakespeare'in Venedik Taciri adlı oyununun kahramanı Portia'dan almıştır. Ayrıca Uranüs XII olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Despina (uydu)</span>

Despina, Neptün'ün üçüncü en yakın iç uydusudur. Adını Yunan mitolojisindeki Poseidon ve Demeter'in kızı olan nemf Despoina'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rosalind (uydu)</span>

Rosalind, Uranüs'ün iç uydularından biridir. 13 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedilmiş ve geçici olarak S/1986 U 4 adı verilmiştir. William Shakespeare'in Size Nasıl Geliyorsa adlı oyununda sürgüne gönderilen Dük'ün kızı olan Rosalind'in adını almıştır.

Helene, Satürn'ün doğal uydusudur. 1980 yılında Pierre Laques ve Jean Lecacheux tarafından Pic du Midi Gözlemevi'nde yer tabanlı gözlemlerle keşfedildi ve S/1980 S 6 olarak adlandırıldı. 1988 yılında resmi olarak Yunan mitolojisinde Kronos'un (Satürn) torunu olan Truvalı Helen'in adını aldı. Helene ayrıca, 1982'de verilen Saturn XII (12) veya Dione B olarak da adlandırılır, çünkü Dione ile birlikte eş-yörüngededir ve önde olan Lagrange noktasında (L₄) bulunur. Bilinen dört truva uydusundan biridir.

Telesto, Satürn'ün bilinen 146 uydusundan on altıncısı ve en küçüklerinden biridir. Smith, Reitsema, Larson ve Fountain tarafından 1980 yılında yer tabanlı gözlemlerle keşfedilmiş ve geçici olarak S/1980 S 13 belirtmesiyle adlandırılmıştır. Takip eden aylarda birkaç başka tezahürü daha gözlemlenmiştir: S/1980 S 24, S/1980 S 33, ve S/1981 S 1.

Jüpiter'in halkaları ya da Jüpiter halka sistemi, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegen olan Jüpiter'in çevresinde bulunan halka sistemidir. Satürn ve Uranüs sistemlerinden sonra Güneş Sistemi'nde keşfedilen üçüncü halka sistemiydi. İlk olarak 1979'da Voyager 1 uzay aracı tarafından gözlemlendi ve 1990'larda Jüpiter yörüngesine giren Galileo uzay aracı tarafından araştırıldı. Hubble Uzay Teleskobu ve Dünya'dan da uzun süre gözlemlenmiştir. Halkaların Dünya'dan gözlemlenmesi, mevcut en büyük teleskopları gerektirir.

ICARUS, gezegen bilimi hakkında makaleler yazan bilimsel bir dergi. Resmî olarak Amerikan Astronomi Topluluğu'nun Gezegen Bilimleri Bölümü (DPS) tarafından onaylanmıştır. Dergi içinde; astronomi, jeoloji, meteoroloji, fizik, kimya, biyoloji ve Güneş Sistemi veya güneş dışı sistemlerin diğer bilimsel yönleriyle ilgili araştırmaların sonuçlarını içeren makaleler bulunmaktadır.

962 Aslög, 25 Ekim 1921'de Alman gök bilimci Karl Wilhelm Reinmuth tarafından keşfedilen ana kuşak asteroitidir. 2010 ve 2011'de yapılan ışık eğrisi ölçümleri, 5,465 ± 0,01 saatlik bir dönme süresi vermektedir. Ölçülen çapı 39,5 km'dir. 962 Aslög, büyük bir olasılıkla bir ana cismin çarpışarak parçalanması sonucunda oluşan dinamik Koronis asteroit ailesinin bir üyesidir.

113 Amalthea, yaklaşık 50 kilometre (31 mi) çapında, asteroit kuşağının iç bölgelerinden gelen taşlı bir Florian asteroit ve ikili sistemdir. 12 Mart 1871'de Alman astronom Robert Luther tarafından Almanya'nın Düsseldorf kentindeki Bilk Gözlemevi'nde keşfedildi. Uzatılmış S-tipi asteroitin dönüş süresi 9,95 saattir. Adını Yunan mitolojisindeki Amalthea'dan almıştır. Amalthea'nın sözde bir uydusu Temmuz 2017'de duyuruldu, ancak daha sonra Temmuz 2021'de yazılım hatası olduğu anlaşıldı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.