Amadou Toumani Touré

Amadou Toumani Touré

Mali Devlet Başkanı
Görev süresi 8 Haziran 2002 - 22 Mart 2012 ( de facto) / 8 Nisan 2012 (resmi)
Yerine geldiği	Alpha Oumar Konaré
Görev süresi 26 Mart 1991 - 8 Haziran 1992
Yerine geldiği	Moussa Traoré
Yerine gelen	Alpha Oumar Konaré
Kişisel bilgiler
Doğum	4 Kasım 1948(1948-11-04) Mopti, Fransız Sudanı (şimdi Mali)
Ölüm	10 Kasım 2020 (72 yaşında) İstanbul, Türkiye
Partisi	Bağımsız
Evlilik(ler)	Toure Lobbo Traore
Dini	İslam

Amadou Toumani Touré (4 Kasım 1948, Mopti - 10 Kasım 2020, İstanbul), Mali eski devlet başkanıdır. 1991 yılında askeri bir darbe ile eski devlet başkanı Moussa Traoré'yi devirdi. Amadou Toumani Touré, geniş bir koalisyon desteği ile 2002 yılında başkanlık seçimlerini kazandı ve 2007 yılında yeniden seçildi.

1966 ve 1969 yılları arasında bir öğretmen olmak için Bamako'da Badalabougou Standart Ortaokul'una gitti. Sonunda orduya katıldı ve Kati Inter Harp Okuluna gitti. Paraşüt Kolordusunun bir üyesi olarak safları üzerinden hızlı bir şekilde yükseldi ve Sovyetler Birliği ve Fransa'da çok sayıda eğitim kurslarına katıldıktan sonra 1984 yılında paraşüt komando komutanı oldu.

Mart 1991'de Halk gösterileri şiddetle bastırıldıktan sonra Musa Traoré'ye karşı darbe girişimine katıldı. Halk Refah Geçici Komitesi lideri oldu ve demokrasiye geçiş döneminde devlet başkanı işlevlerini yerine getiriyordu. Seçim sonuçları ortaya çıktığında yeni seçilmiş bir başkan olarak yerini Alpha Oumar Konaré'ye bıraktı. Bu nedenle takma adı Demokrasi Askeri oldu.

2001 yılının Haziran ayında başarısız darbe girişimi sonrasında, Orta Afrika Cumhuriyeti, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın özel elçisi oldu.

Eylül 2001 yılında emekliliğini istedi ve ordudan beklenen emeklilik verildi. Yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmaya karar vererek siyasi kariyerine yeniden başladı. 2002 başkanlık seçimlerinde Mali devlet başkanı seçildi. Touré, 8 Haziran 2002 tarihinde yemin etti.

Touré, 27 Mart 2007 - Nisan 2007 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci bir dönem için aday olacağını açıkladı. Yabancı gözlemciler serbest ve adil olarak seçimi onayladı. Touré, diğer yedi Afrika başkanlarının katıldığı bir törende, 8 Haziran 2007 tarihinde Devlet Başkanı olarak ikinci dönem için yemin etti.

22 Mart 2012'de askeri bir darbeyle iktidardan uzaklaştırıldı. Mali devletinin anayasal düzenini sağlamak için ECOWAS aracılığında anlaşmanın bir parçası olarak 8 Nisan 2012'de devlet başkanlığı görevinden istifa ettiğini duyurdu ve on bir gün sonra sürgüne gitti.

Touré, Earth Charter Uluslararası Komisyonu'nun bir üyesiydi.

Ölümü

Amadou Toumani Touré Mali'nin başkenti Bamako'da geçirdiği kalp ameliyatının ardından tedavi için geldiği Türkiye'de 10 Kasım 2020'de 72 yaşında hayatını kaybetti. İstanbul'daki Fatih Camii'nde kalınan cenaze namazının ardından naaşı ülkesi Mali'ye gönderildi.^[1]^[2]^[3]

Kaynakça

^ "Mali's former president Amadou Toumani Touré dies at 72". France 24 (İngilizce). 10 Kasım 2020. 7 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
^ "Eski Mali Devleti Başkanı Toure, Türkiye'de hayatını kaybetti". Sputnik. 13 Kasım 2020. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
^ Kenan Irtak, Zeynep Rakipoğlu (13 Kasım 2020). "İstanbul'da vefat eden eski Mali Cumhurbaşkanı Toure için cenaze töreni düzenlendi". Anadolu Ajansı. 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020.

Siyasi görevi
Önce gelen Moussa Traoré	Mali Devlet Başkanı 1991–1992	Sonra gelen Alpha Oumar Konaré
Önce gelen Alpha Oumar Konaré	Mali Devlet Başkanı 2002–2012	Sonra gelen Amadou Sanogo Demokrasi ve Mali Devlet Restorasyon Ulusal Komitesi Başkanı olarak

Mali devlet başkanları
Modibo Keïta Moussa Traoré^m Amadou Toumani Touré^m Alpha Oumar Konaré Amadou Toumani Touré Amadou Sanogo^m Dioncounda Traoré^* Ibrahim Boubacar Keïta ^m askeri ^* geçici

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

Mali, resmi adıyla Mali Cumhuriyeti, Batı Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1.240.000 km²'lik yüz ölçümüyle Afrika'nın sekizinci büyük ülkesidir. Nüfusu 19,1 milyondur ve bu nüfusun %65'ini 25 yaş altındakiler oluşturmaktadır. Başkenti Bamako'dur. Mali sekiz bölgeye ayrılmıştır, kuzey sınırları Sahra'nın derinliklerine kadar uzanır. Ülkenin güney bölümü Nijer ve Sénégal nehirlerinin geçtiği Sudan Savanı'ndadır ve nüfusun çoğunluğu bu bölümde yaşar. Mali ekonomisi tarım ve madencilik temellidir. Altın ülkenin önde gelen doğal kaynaklarındandır ve Mali Afrika'nın en büyük üçüncü altın üreticisidir. Tuz da ihraç ürünlerindendir.

Cemil Çiçek ; Türk avukat, siyasetçi ve eski TBMM başkanı. 2011-2015 yılları arasında TBMM Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 2007-2011 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu görevinden önce 2002-2007 yılları arasında Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmetinde ve Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmetinde Adalet Bakanı olarak yer aldı.

Valéry Marie René Giscard d'Estaing

<span class="mw-page-title-main">Modibo Keïta</span> Malili siyasetçi (1915-1977)

Modibo Keïta, Malili siyasetçidir. Keïta, Afrika ülkesi Mali'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Toumani Diabaté, Malili bir kora virtüözüdür ve uluslararası bir üne sahiptir. Birçok kişi tarafından dünyanın en iyi kora virtüözü olarak kabul edilmektedir. Hem geleneksel Mali müziğinde hem de flamenko, blues, caz ve diğer uluslararası tarzlara yakın alanlarda başarılı olan çok yönlü bir sanatçıdır.

Ali Bongo Ondimba, , Ekim 2009 tarihinden 30 Ağustos 2023 tarihindeki askeri darbeye kadar Gabon Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuş bir Gabonlu politikacı.

Paul Biya, 7 yıllık başbakanlığından sonra, 6 Kasım 1982 tarihinden bu yana Kamerun devlet başkanıdır. Paul Biya Afrika'da en uzun süre görev yapan ulusal lider olmuştur.

Dioncounda Traoré, Nisan 2012 - Eylül 2013 tarihleri arası geçici Mali Devlet Başkanı olan Malili bir politikacıdır. Eylül 2007'den bu yana Mali Millet Meclisi Başkanı idi ve 2000 yılından bu yana Dayanışma ve Adalet için Mali-Afrika Partisi Demokrasi için İttifak (ADEMA-PASJ) Başkanıdır. Dioncounda Traoré aynı zamanda 2007 yılında Devlet Başkanı Amadou Toumani Touré'nin yeniden seçilmesini destekleyen bir olan Demokrasi ve İlerleme İçin İttifak Partisi (ADP) Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cheick Modibo Diarra</span> Malili astrofizikçi

Cheick Modibo Diarra (d. 1952, Nioro du Sahel, Fransız Sudanı-, Malili bir astrofizikçi, iş insanı ve 17 Nisan 2012 - 11 Aralık 2012 tarihleri arası Mali Başbakanı olan politikacı.

Mali Savaşı, Mali'nin kuzeyine yerleşen ayrılıkçı ve radikal İslamcı gruplar ile Mali Ordusu arasında yaşanan çatışmalardır. Azavad isimli devlete bağlı Azavad Kurtuluşu için Ulusal Hareketi; Mali, Fransa ve Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu'nun oluşturduğu koalisyona karşı savaşmaktadır. Fransa, 12 Ocak 2013 tarihinde askerî müdahalede bulunmuştur. Bunun yanı sıra bölgede, Azavad devletine karşı İslamcılardan oluşan bir koalisyon da vardır.

Django Sissoko, Aralık 2012 - 5 Eylül 2013 tarihleri arası Mali eski Başbakanı olan Malili bir subay ve politikacıdır. 1984'ten 1988'e kadar Adalet Bakanı ve daha sonra 1988-1991 ve 2008-2011 yılları arası Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olarak iki kez görev yaptı. Aynı zamanda 2011 yılından 2012 Ombudsman olarak görev yaptı.

Uhuru Muigai Kenyatta, 9 Nisan 2013 ile 13 Eylül 2022 tarihleri arasında görev yapan Kenya'nın 4. Devlet Başkanıdır. Kendisi daha önce 2001-2002 yılları arası Yerel Yönetimler Bakanı olarak Kenya Hükûmetinde ve 2002 yılından 2007 yılına kadar Resmi Muhalefet Lideri idi; sonradan 2008-2013 yılları arası Başbakan yardımcısı oldu. 2002 yılında Gatundu Güney Seçim Bölgesinden Meclis Üyesi olarak görev yaptı. Kenyatta Ulusal Birlik Partisinin (PNU) bir parçası olduğunu Kenya Afrika Ulusal Birliğinin (KANU) Yönetim Kurulu Başkanıdır.

Ibrahim Boubacar Keïta, Genellikle baş harfleri IBK ile bilinen Malili bir politikacı. Askeri bir darbeyle istifa etmek zorunda kaldığında 2013'ten 2020'ye kadar Mali cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Daha önce 1994 ile 2000 yılları arası Mali Başbakanı oldu. 2002 yılından 2007 yılına kadar Mali Millet Meclisi Başkanlığı yaptı. Temmuz-Ağustos 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı seçildi ve 4 Eylül 2013 tarihinde yemin etti. Başkent Bamako'da düzenlenen yemin törenine Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande da katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mamadou Tandja</span>

Mamadou Tandja, Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alpha Oumar Konaré</span> Malinin 4. devlet başkanı

Alpha Oumar Konaré, Malili öğretim görevlisi ve siyasetçi. Konaré, Afrika ülkesi Mali'de 1992 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amadou Sanogo</span>

Amadou Haya Sanogo, Malili asker. Sanogo, Afrika ülkesi Mali'de 2012 yılında gerçekleştirdiği askerî darbe neticesinde kısa bir süre Demokrasinin Yeniden İnşası İçin Ulusal Komite Başkanı unvanı ile devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moctar Ouane</span>

Moctar Ouane, 27 Eylül 2020 - 25 Mayıs 2021 tarihleri arasında 2020 Mali Askeri İhtilal Darbesi ile 2021 Mali Askeri İhtilal darbesi arasında Mali'nin Başbakan Vekili olarak görev yapan Malili bir diplomat ve politikacıdır. Mali hükûmetinde Mayıs 2004'ten Nisan 2011'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

Muhammed Bazum Nijer Cumhuriyeti'nin eski cumhurbaşkanı olan Nijerli bir politikacıdır. 2 Nisan 2021 tarihinde göreve başladı. 26 Temmuz 2023 tarihinde askerî darbe ile devrildi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.