İçeriğe atla

Amadeus (oyun)

Amadeus
İngiliz oyun yazarı Peter Shaffer’in 1979 tarihli oyunu "Amadeus"un İngiltere'de basılmış tiyatro afişlerinden biri.
İngiliz oyun yazarı Peter Shaffer’in 1979 tarihli oyunu "Amadeus"un İngiltere'de basılmış tiyatro afişlerinden biri.
YazarPeter Shaffer
İlk gösterim1979
İlk gösterildiği yerRoyal National Theatre
Ülkeİngiltere
Orijinal dilİngilizce
IBDB profili

Amadeus, Peter Shaffer’in 1979'da yazdığı “Amadeus”u 1983-1984 sezonunda Türkiye'de ilk sahnelenişininden tam yirmi üç yıl sonra, gene bir İstanbul Devlet Tiyatrosu büyük projesi olarak 15. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali’nde 2007 yılında sahnelenmiştir. 2020 yılında tekrar Çolpan İlhan & Sadri Alışık Tiyatrosu ve Piu Entertainment[1] ortaklığında Uniq Hall'de tekrar sahnelenmiştir.[2][3] Oyun 2022 yılından itibaren Zorlu Performans Sanatları Merkezi'nde sahnelenmektedir.

'Amadeus', 1980'de Broadway'de oynandığında da en iyi oyun dalında Tony ödülü almış, Milos Forman'ın 1984'te yaptığı film de en iyi film dahil aday olduğu sekiz dalda Oscar'ın hepsini kazanmıştı.

Oyunun konusu

Kimileri için yalnız 'Tanrı'nın sesi', kimileri için yalnız 'Uçkuru düşük bir velet', kimileri içinse 'Tanrı'nın sesi uçkuru düşük velet' olan Mozart, 5 Aralık 1791'de 36 yaşına varamadan gece yarısı evinde ölmüş ve hemen o gece kent dışında, kimsenin nerede olduğunu hatırlamadığı bir toplu mezara başka ölülerle birlikte atılmış ve mezar kireç doldurulmuştu. Babasının koyduğu adla Amadeus, yani 'Tanrı'yı kutsayan' bu dâhi, kimilerine göre frengiden eceliyle ölmüş, kimilerine göreyse Viyana sarayının müzik yöneticisi besteci Salieri tarafından kıskançlık nedeniyle zehirlenerek öldürülmüştür. Shaffer oyununu bu ikinci varsayım üzerine kurmuş ve bunu, ikisi görünmez dört baş kişisinden biri olan Mozart'ın adı geçince bile neredeyse ruhsal dengesini yitiren, kıskançlıktan Tanrı'ya bile kin bağlayan oyunun ikinci baş kişisi ve anlatıcısı Salieri'nin itirafları aracılığıyla vermiştir. Savını desteklemek için de Beethoven'in günlüklerinden iki alıntı aktarıyor. Baştan sona diyaloglar ve iç konuşmalarla gelişen, ruhsal gel-gitler üzerine yapılandırılmış, olan oyunda, doğadan gelen üstün yaratıcılık olgusu, bu alandaki yeteneğin bilincine varış, kıskançlık ateşinin tutuşması, ulaşamadığı güce karşı savaşım, hatta onu yok etme tutkusu gibi duyguların derinliğine irdelenmiştir.

2007 yılının kadrosu

2020 yılının kadrosu

Kaynakça

  1. ^ "Piu.net". 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2022. 
  2. ^ "Amadeus" Prömiyer Yaptı: "Sanat Ateşinde İyiliğe Yer Yoktur"
  3. ^ "Amadeus oyunu çok sayıda ünlü isim izledi". 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tiyatro</span> sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilenmesi amacıyla hazırlanmış gösteriler

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuk Yöntem</span> Türk oyuncu

Akif Selçuk Yöntem, Türk oyuncu ve sunucudur.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

Sadri Alışık Kültür Merkezi

<span class="mw-page-title-main">Zafer Algöz</span> Türk oyuncu

Zafer Algöz, Türk oyuncu.

<i>Ayrılık</i> (oyun)

Ayrılık, Behiç Ak'ın ilk kez Taner Barlas tarafından 1996/1997 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen oyunu. Oyunda Aslı İçözü ve Engin Alkan rol aldı.

<i>Kapıların Dışında</i>

Kapıların Dışında, Wolfgang Borchert'in yazdığı tek tiyatro oyunudur. İlk defa 13 Şubat 1947'de radyo oyunu olarak yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Adam Ne Oldu Sana (oyun)</span>

Küçük Adam Ne Oldu Sana, Hans Fallada tarafından yazılmış aynı isimli romandan Yılmaz Onay tarafından sahneye uyarlanmış seyirlik müzikli oyun (kabare).

<i>Martı</i> (oyun) Rus yazar Anton Çehov tarafından 1896 yılında yayınlanan komedi

Martı, Anton Çehov'un dört büyük tiyatro oyunu kabul edilenler arasında ilk yazılmış olanıdır. 1895'te yazılan oyun, dört ana karakter arasındaki romantik ve sanatsal çatışmalar etrafında geçer. Bu karakterler, saf bir kız olan Nina, sönmekte olan yıldız Irina Arkadina, deneysel oyun yazarı oğlu Konstantin Treplev ile ünlü ve pek kültürlü olmayan yazar Trigorin'dir.

<i>Ben Anadolu</i> (oyun)

Ben Anadolu, Güngör Dilmen tarafından yazılan seyirlik oyun.

<span class="mw-page-title-main">Çayhane (oyun)</span>

Çayhane, Vern Sneider tarafından yazılmış seyirlik bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Kadıncıklar</span>

Kadıncıklar, Tuncer Cücenoğlu'nun yazdığı, iki perdelik seyirlik bir oyundur.

Peter Shaffer'in iki perdelik oyunu. Oyun dünyada ilk kez 5 Aralık 1992'de Royal Shakespeare Company'de Peter Hall rejisiyle sahnelenmiştir. Türkiye'de ise ilk defa 2003/2004 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından Şinasi Sahnesi'nde sahnelenmiştir.

<i>Yedi Kocalı Hürmüz</i> müzikal

Yedi Kocalı Hürmüz, Türk mizahının önemli isimlerinden Sadık Şendil tarafından yazılmış eserden senaryolaştırılan seyirlik bir oyundur.

Barış Erdenk Türk sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmenidir.

19 Mayıs 2008 tarihinde kurulan Samsun Devlet Opera ve Balesi'nin, sahnelemiş olduğu opera, bale, operet ve müzikal eserlerinin yer aldığı liste.

Market oyun yazarı Gökhan Eraslan yazıp ve yönettiği Sadri Alışık Tiyatrosu sahnesinde sahnelenmiştir. Oyunda Burç Kümbetlioğlu, Teoman Mermutlu, Kamer Karabektaş, Cem Hamzaoğulları, Tolga Çolak yer aldığı tiyatro oyunudur.

Erkek Arkadaş ; bestesi, metni ve şarkı sözleri Sandy Wilson'a ait olan Broadway kökenli müzikaldir. 1954 yılında ilk kez Londra'da sahnelenen Erkek Arkadaş, kapanışına kadar 2,078 defa oynayarak kendi döneminde West End ve Broadway tarihine geçmiştir. Chu Chin Chow ve Oklahoma!'dan sonra en çok gösterim yapan üçüncü oyun unvanı almıştır. Erkek Arkadaş aynı zamanda Julie Andrews'un Amerikan seyircisinin karşısına ilk çıkış yaptığı müzikal olarak da anılır. Yirmilerin dertsiz tasasız Fransız Rivierası'nda gelişen hikâye 1920'li yılların müzikallerine atıfta bulunan bir komedidir. Sandy Wilson Erkek Arkadaş'a "Boşa Beni, Sevgilim!" isimli bir devam müzikali de yazmıştır. Hikâye on yıl sonrasında geçmektedir ve bu sefer 1930'lu yılların müzikallerine atıfta bulunur. Erkek Arkadaş, 2015-2016 sezonunda İstanbul Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir. Ebru Kara'nın yönettiği oyunun koreografisi Yeşim Alıç'a aittir.

<i>39 Basamak</i> (oyun)

39 Basamak, John Buchan'ın aynı adlı romanından uyarlanan tiyatro oyunu. İlk versiyonu Simon Corble ve Nobby Dimon tarafından yazılan oyun, 2005 yılında İngiliz oyun yazarı ve yönetmen Patrick Barlow tarafından yeniden kaleme alınır. Oyunun bu versiyonunun içeriği 1935 yılında çekilen, Alfred Hitchcock'un yönettiği 39 Basamak filmini temel almıştır. 39 ülkede sahnelenen oyunu 3 milyon kişinin izlediği tahmin edilmektedir.

<i>Sırça Kümes</i>

Sırça Kümes, Tennessee Williams'ın 1944 yılında prömiyer yapan anımsama oyunu. Oyunda, Williams'ın kendisine, annesine ve zihinsel sorunlu kız kardeşi Rose'a dayanan karakterler güçlü otobiyografik unsurlar içeriyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.