Alupka
| |
|---|---|
 Bayrak  Arma | |
  Alupka | |
| Ülke | Rusya (de facto) Ukrayna (de jure) |
| Özerk cumhuriyet | Kırım Özerk Cumhuriyeti |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 4 km² |
| Rakım | 67 m |
| Nüfus (2014) | |
| • Toplam | 7.771 |
| • Yoğunluk | 1900/km² |
| Zaman dilimi | UTC+04.00 (MSK) |
| Posta kodu | (2)98676 |
| Alan kodu | +7-3654 |
| İklim | Cfa |
Alupka (Kırım Tatarcası: Alupka, Ukraynaca: Алупка, Rusça: Алупка) Ukrayna'nın Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde bulunan bir sahil kasabasıdır.
| Rayonlar |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Belediyeler |
| ||||
| Şehirler |
| ||||
Yalta, Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin güney kısmında, Karadeniz kıyısında yer alan bir sahil şehridir. II. Dünya Savaşı'nın sonucu bu şehirde yapılan ve adını bu şehirden alan Yalta Konferansı ile belli olmuştur.
Akmescit veya Simferopol, Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin de jure başkentidir. Kırım konusunda, Ukrayna ile Rusya arasında toprak anlaşmazlığı söz konusudur. Bu anlaşmazlık sonucunda Rusya, Kırım'ı ilhak etmiştir. İlhak edilişinden sonra Rusya Federasyonu'na bağlı Kırım Cumhuriyeti'nin, de facto başkenti olmuştur.
Kırım Tatarları ya da Kırımlılar, anayurtları Karadeniz'in kuzeyindeki Kırım yarımadası olan Türkî halktır. 1783'te Kırım Hanlığı'nın Rusya tarafından ilhak edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'ne zorunlu göçe tabi tutulmuşlar ve kendi vatanlarında azınlığa düşmüşlerdir. SSCB döneminde Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te sürgüne uğrayarak nüfuslarının yarısını yitirmişlerdir. SSCB'nin yıkılmasıyla sürüldükleri topraklardan Kırım'a geri dönmeye başlayan halk, Ukrayna'nın ana Müslüman unsurunu oluşturur.
Karaylar veya Kırım Karayları, Orta ve Doğu Avrupa’da bulunan Musevi Kırım Türk topluluğu.
Kırım Tatarcası ya da Kırımca, Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dildir. Ancak bazı Oğuz grubuna ait özelliklere de sahiptir. Romanya'nın Dobruca yöresinde konuşulan şekline Dobruca Tatarcası adı verilir.
Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.
Sivastopol, Osmanlı döneminde Akyar, Ukrayna'da Kırım yarımadasında Karadeniz kıyısında bulunan bir liman kentidir. Nüfusu 328.600'dür (2004).
Rusya'nın federal bölgeleri, Rusya'nın federal bölümlerinin gruplandırılması sonucu oluşan bölgelerdir. Federal bölgeler, ek ya da daha yüksek düzeyde bir federal yapı olmayıp federal hükûmetin farklı federal bölümlerdeki faaliyetlerini organize etmekten sorumludurlar. Bölgelerin başında Rusya devlet başkanı tarafından atanan Rusya devlet başkanının tam yetkili temsilcileri bulunmaktadır. Bu kişiler her bir federal birimin başkanı ya da valisi üzerinde denetim yetkisine sahiptir.
Ahmet-Han Sultan, Kırım Tatarı Sovyet savaş uçağı pilotu. İsmi Amet-Han Soultan, Ahmet-Han Sultan, Amet-Han Sultan ve Sultan Amet-Han biçiminde de söylenir.
Kırım Halk Cumhuriyeti, 26 Aralık 1917 tarihinde Kırım Tatar Millî Kurultayı'nın ilan ettiği cumhuriyettir. 23 Şubat 1918 tarihine kadar, günümüzde Ukrayna sınırları içerisinde kalan Kırım Yarımadası'nda varlığını sürdürmüştür. Başkenti Bahçesaray'dır. Kırım Halk Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu'nun yıkılışına yol açan 1917 Rusya Devrimi 'nden sonra çoğu kez görülen devlet kurma girişimlerinden biridir.
Grandük Nikolay Nikolayeviç, Rus çarı I. Nikolay ile eşi Aleksandra Feodorovna'nın 6. çocuğuydu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rusya'nın Tuna cephesinden sorumluydu.
Yahya Naci Bayburtlu (1876-1943), Kırım Tatarı yazar, dil bilimci ve öğretmen.
Kırım Özerk Cumhuriyeti,, Ukrayna'nın özerk cumhuriyeti. Sovyetler Birliği döneminde varlık gösteren Kırım Oblastı ile aynı sınırlara sahiptir. Kırım Oblastı 1954'te Rusya SFSC'den Ukrayna SSC'ye geçti. 20 Ocak 1991'deki referandumdan sonra Ukrayna SSC içerisinde bir özerk cumhuriyet hâlini aldı. Sovyetler Birliği dağıldığında ve Ukrayna bağımsızlığını elde ettiğinde, Kırım yeni kurulan Ukrayna'nın parçası olarak kaldı.
Ay Petri Kırım Dağları'daki bir zirvedir.
Vorontsov Sarayı veya Alupka Sarayı Kırım'daki Alupka kasabasının yanındaki Kırım Dağları'nın dibinde bulunan tarihi bir saraydır.
Kırım, Doğu Avrupa'da, Karadeniz'in kuzey kıyısında yer alan ve Karadeniz ile Azak Denizi tarafından çevrelenen Ukrayna’da bulunan bir yarımada. Ukrayna'nın Herson Oblastı'nın güneyinde ve Rusya'nın Kuban bölgesinin batısında bulunmaktadır. Perekop Kıstağı ile Herson Oblastı'na bağlanmaktadır ve Kerç Boğazı ile Kuban'dan ayrılmaktadır.
Tohtar Afuzov - Kırım Tatarı ressam, Kırım Tatar güzel sanatlarının ilk uzmanlarından biri.
Kökköz Cami veya Yusupov Camii, Kırım köyü Sokolinoye'de yer alan camidir. Camiye, bulunduğu köyün adı verilmiştir. Kırım Tatar Sürgünü'nün gerçekleştiği köy Kökköz'dür. Sürgünden sonra köyün adı Sokolinoye olarak değiştirildi. Caminin ismi Kırım tatarcası'ndan mavi göz olarak çevrilmiştir.
Hasan Sabri Ayvazov (1878-1938) Kırım Tatarı yazar, edebiyat eleştirmeni, hoca, toplum erbabı.
Kırım'ın Tatarsızlaştırılması,(Kırım Tatarcası: Qırımnıñ tatarsızlaştırıluvı, Rusça: Детатаризация Крыма) Sovyetler Birliği ve Rusya'nın yerel Kırım Tatar varlığının izlerini yarımadadan kaldırmaya yönelik çabalarıdır. Tatarsızlaştırma, 1920'lerde Kırım Tatar kitaplarının yakılması gibi görece küçük olaylardan, 1944'te Kırım Tatarlarının büyük ölçekli sürgününe kadar, tarih boyunca çeşitli şekillerde kendini gösterdi.
