İçeriğe atla

Altunapa Hanı

Altunapa Hanı[1] ya da Altınapa Hanı,[2] Türkiye'nin Konya ilinde, Konya-Beyşehir yolu üzerinde, şehir merkezine 17 km. uzaklıkta bulunan bir kervansaraydır. Anadolu Selçuklu dönemindeki Konya-Antalya ve Alanya arasındaki kervan yolu güzergâhındaki ilk handır.[1] 598 (1202) yılında, Akşehir-Konya yolundaki Argıt Hanı'nın da bânisi olan Selçuklu devlet adamlarından Sipehsâlâr Şemseddin Altınapa tarafından yaptırıldı.[2] Altınapa Barajı yapılınca yapı baraj suları altında kaldı̧tır.[3] Altınapa Barajı'nda kuraklık nedeniyle su seviyesinin azalmasıyla, 816 yıllık han tekrar gün yüzüne çıktı.[4] Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterildi.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b KUNDURACI, Osman (2017). "KONYA-ALANYA GÜZERGÂHINDAKİ SELÇUKLU KERVANSARAYLARININ EŞREFOĞLU BEYLİĞİ'NE SUNDUĞU KATKILAR". USAD, 185. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  2. ^ a b "ALTINAPA HANI - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  3. ^ Municipality, Selcuklu. "ALTINAPA HANI". www.selcuklumirasi.com (İngilizce). 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Konya'da Baraj Suyu Çekilince Selçuklu Hanı Ortaya Çıktı". Arkeofili. 11 Aralık 2017. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  5. ^ "Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı". kvmgm.ktb.gov.tr. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 

Bibliyografya

  • K. Erdmann, Das Anatolische Karavansaray des 13. Jahrhunderts, Berlin 1961, s. 29.
  • İsmet İlter, Tarihî Türk Hanları, Ankara 1969, s. 14.
  • Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, İstanbul 1973, II, 147.
  • Osman Turan, “Selçuk Devri Vakfiyeleri I: Şemseddin Altun-aba, Vakfiyyesi ve Hayatı”, TTK Belleten, XI/42 (1947), s. 197-230.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Denizli</span> Denizli ilinin merkezi olan şehir

Denizli, Türkiye'nin Ege Bölgesindeki aynı adlı ilin merkezi olan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kervansaray</span> kentlerarası uzak anayollarda kervanların konaklaması için yapılmış büyük han

Kervansaray, kervanların ticaret yolları üzerinde kurulan konak yeridir. Kervansaraylar ilk defa milattan önce 5. yüzyılın başlarına doğru Ahameniş İmparatorluğu tarafından yaptırılmıştır. Önceleri askeri savunma için düşünülmüş, zamanla artan ticaret ve dini ihtiyaçları karşılaması için genişletilmiştir. Selçuklu devrinde ticari yol ağı üzerinde kervanların akşamları güvenli bir şekilde konaklamaları ve ihtiyaçlarını görmeleri için sultan hanı da denilen kervansaraylar yapılmıştır. Büyük ticaret yolları üzerinde kurulmuş olan Selçuklu kervansaraylarının aralarındaki uzaklıklar, deve yürüyüşü ile günde dokuz saat, yani 40 kilometre esas tutularak saptanmıştır. Çevrelerindeki yüksek duvarlarla korunan ve barış zamanlarında pazaryeri olarak da iş gören bu kervansaraylar savaşta kale olarak da kullanılırdı. Selçuklu kervansarayları üç genel tipe uygun olarak yapılmışlardır. Bunlar, yazlık denilen avlulu, kışlık denilen kapalı ve her iki türün birleştirilmesinden oluşan karma tiplerdir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehirlerdeki hanlar ticaret ve konaklamak için yapılmış gelir getirici vakıf yapılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alara Han</span>

Alara Han, 13. yüzyıl Anadolu Selçuklu dönemine ait kervansarayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çardak, Denizli</span> Denizlinin ilçesi

Çardak, Denizli ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuklu, Konya</span> Konyanın ilçesi

Selçuklu Konya iline bağlı merkez ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Alay Han</span> Alay han kervansaray

Alay Han, 13. yüzyıl Anadolu Selçuklu dönemine ait kervansaraydır.

II. İzzeddin Keykavus Türkiye Selçuklu Sultanı ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Dim Çayı</span> Antalyada akarsu

Dim Çayı, Antalya ilinin Alanya ilçesi sınırlarında yer alan, merkezden 6 kilometre uzaklıktaki çay.

<span class="mw-page-title-main">Sâhib Ataoğulları Beyliği</span>

Sâhib Ataoğulları Beyliği Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasında sonra Afyonkarahisar ve çevresinde kurulan II. Dönem Anadolu Beylikleri'ndendir. Anadolu Selçuklu Devleti veziri Sâhib Ata Fahreddin Ali'nin oğulları tarafından kurulan beylik, 1275-1341 yılları arasında varlığını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa</span> 38. Osmanlı sadrazamı

Lala Mustafa Paşa, III. Murad saltanatında 28 Nisan 1580 ile 7 Ağustos 1580 tarihleri arasında üç ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sadeddin Köpek</span> Anadolu Selçuklu Devleti emiri ve devlet adamı

Sadeddin Köpek, Anadolu Selçuklu Devleti'nin devlet adamı, emiri ve baş mimarıdır. Sultan I. Alaeddin Keykubad ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev dönemlerinde görev yapmış ve devlet yönetiminde büyük söz sahibi olmuştur.

Sahip Şemseddin Mehmed Cüveyni, İlhanlı hükümdarı Abaka Han zamanında yaşamış zamanının ünlü vezirlerinden birisidir. Bazı kaynaklara göre başvezirdir. Ayrıca İlhanlı Devleti'nin kurucusu Hülagû Han zamanında da maliye bakanlığı yapmıştır. Zamanının yazarlarından olan ve kendisi gibi vezirlik yapmış Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Zazadin Hanı</span> Kervansaray

Zazadin Hanı, Konya'da 13. yüzyıl Anadolu Selçuklu devrine ait kervansaraydır.

Kıreli Kervansarayı günümüzde Konya ili, Hüyük ilçesi sınırlarında kalmaktadır. Kıreli'den Şarkikaraağaç'a doğru giderken Fele yakınlarında Selçuklu döneminden kalma Kıreli ismi ile maruf bir kervansaray kalıntısı vardır. Yöre halkı tarafından "Kıreli Han" diye de isimlendirilmiştir. Kıreli Hanı; Şarkikaraağaç- Beyşehir asfaltının 12. kilometresinde Fele Pınarı başındadır. Kıreli Han'ı Alanya- Antalya-Burdur-Isparta- Konya-Aksaray-Kayseri-Sivas- Erzincan-Erzurum tarihi yol güzergahında yer almakta olup, Selçuklu dönemine aittir. Civardaki köylüler bu yapıdan “Han” ve "Kervansaray" olarak iki ayrı isimle de bahsetmektedirler. Yapı tamamen tahrip edilmiş olmakla birlikte temellerinden bölgeden geçen halkın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Hanın kuzey doğu kısmının temelleri 1 metre boyunda ve 20–30 cm. eninde ardıç ağacından yapılan kazıklar üzerine oturtulmuştur. Binanın duvarlarının dış yüzeyi büyük bloktaşlardan iç kısımlarının ise daha küçük moloz taşlardan yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Hanın içerisinde bir su havuzunun da bulunmuş olması buranın aynı zamanda açık avlulu bir kervansaray olduğunu da göstermektedir. Bu kervansaraydan günümüze pek bir şey kalmamıştır. Hanın taşları sökülerek civardaki yerleşim yerlerinde yapı malzemesi olarak kullanılmıştır. Isparta İl Kültür Müdürlüğü tarafından; kalıntılar 20.12.1975 tarih ve 8799 sayılı kararname ile taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilip, koruma altına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ağzıkara Han</span>

Ağzıkara Han, Türkiye'de yer alan ve Selçuklu döneminde inşa edilmiş tarihi bir kervansaraydır. Aksaray ilinin Ağzıkarahan köyünde yer almaktadır. Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterildi.

Akbaş Hanı, Türkiye'nin Konya ilinde, Eski Konya-Aksaray yolu üzerinde, Obruk'un 30 km kadar güneybatısındaki Akbaş köyü yakınlarında yer alan bir kervansaraydır. Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterildi.

Akhan Kervansarayı, Türkiye'nin Aksaray ilinde, Eski Konya-Aksaray yolu üzerinde, Yenikent Belediyesi sınırları içindeki Akhan Yaylası'nda yer alan bir kervansaraydır. 1253-1254 yılları arasında yapıldığı tahmin edilmektedir. Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterilmiştir.

Akhan Kervansarayı, Türkiye'nin Denizli ilinde, Pamukkale ilçesinin Akhan Mahallesi'nde, Denizli–Afyonkarahisar-Ankara karayolunun 7'nci kilometresinde yer alan bir kervansaraydır. Kapalı olan kısmı 1253 yılında, avlu 1254 yılında tamamlanmıştır. Banisi Vali Seyfettin Karasungur bin Abdullah'tır. Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eğirdir Hanı</span>

Eğirdir Hanı, Türkiye'nin Isparta ilinde, Eğirdir ilçesinde, Eğirdir-Konya güzergâhında, ilçe merkezinin 3 km güneyinde, göl kıyısında yer alan bir kervansaraydır. 1237 yılında II. Gıyâseddin Keyhüsrev tarafından yaptırılmıştır. Kitabesinde Hicrî 635 yılını (1237/38) veren tarihi dolayısıyla, hanın inşaatına Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad zamanında başlandığı, fakat ani ölümü dolayısıyla, oğlu II. Gıyâseddîn Keyhüsrev tarafından ikmâl edildiğini de düşünülmektedir. Ülke genelinde bazı diğer kervansaraylar ile birlikte Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı adı ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne aday gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Teke Sancağı</span>

Teke Sancağı ya da Teke İli, günümüzde Türkiye'nin Antalya şehrinin merkeziyle birlikte; Finike, Kaş, Kalkan, Gömbe, Elmalı, Kızılkaya, Kocaaliler ve Afyonkarahisar'ın bir kısmını içine alan bir Osmanlı sancağıydı. II. Murad zamanında Osmanlıların kontrolüne giren sancağın kuzeyinde Hamîd Sancağı, kuzey doğusunda Karaman, doğusunda Alanya ve batısında Menteşe Sancağı bulunuyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.