İçeriğe atla

Althias

Althias, Bizans İmparatorluğu'nun emrinde görev yapan bir Hun askeri komutanıydı. Moro kralı Iaudas'ı ve ordusunu sadece 70 adamla yenmesiyle tanınır.

MS 530 civarında Bizans İmparatorluğu'ndaki Hunlardan oluşan auxilia birliğini komuta etti.[1]

Roma - Moro savaşları sırasında Romalılar adına savaştı. Bu savaşlar sırasında sadece 70 süvariyle birlikte Moors Kralı Iaudas'ı ve birliklerini yenmeyi başardı.[2] Althias savaş sırasında Moro kralına teke tek dövüş teklif etti. Althias zayıf ve kısa olduğu için ve Iaudas aralarındaki en güçlü kişi olduğu için Morolular bu teklifi kabul ettiler. İki komutan at üstünde savaştılar. Iaudas mızrağını fırlattı ama Althias, Moroluları şaşırtarak mızrağı sağ eliyle yakaladı. Her iki elini de kullanabilen Althias, daha sonra diğer eliyle yayını çekti ve Iaudas'ın atını vurup öldürdü. Morolar krallarına başka bir at daha getirdiler. Ancak Iaudas atın üzerine atladığı gibi dörtnala uzaklaştı. Bütün ordu da onunla birlikte kaçtı. Böylece Hunlar hem esirleri hem de ganimetlerin tamamını geri aldı.[3]

Prokopius, Althias'ın bu eylemi sayesinde Afrika çapında üne kavuştuğunu belirtir.[3]

Etimoloji

İsmi Türkçe kökenlidir. Rásonyi bu ismi Kazak ismi olan Altyev ile karşılaştırdı ve Althias gibi 'altï' ile başlayan birçok klan ve kişi adı olduğunu belirtti (örn. Altybai, Altyortak, Altyate).[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Maenchen-Helfen, Otto J. "The World of the Huns. Chapter IX. Language". www.kroraina.com. 28 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  2. ^ Kim, Hyun Jin (2013). The Huns, Rome and the Birth of Europe. Cambridge University Press. s. 255. ISBN 9781107067226. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  3. ^ a b MacDowall, Simon (2016). The Vandals. Pen & Sword Books. ISBN 9781473880221. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Attila</span> Hun Türkü hükümdar

Attila, Hun topluluklarının hükümdarı olduğu 434 tarihinden, 453'teki ölümüne kadar Hun İmparatorluğu hükümdarıdır. Hükümdarlığı sırasında İmparatorluğunu dönemin Avrupasının büyük bölümünü kaplayacak şekilde genişletti. Öldüğü zaman idaresi altındaki topraklar batıda Cermanya, doğuda Ural Nehri, kuzeyde Baltık Denizi ve güneyde Karadeniz'e kadar uzanıyordu. Attila, imparatorluğun başında olduğu zaman diliminde Hunların yanı sıra, birçok Cermen ve İranlı kabileye, Ostrogotlara, Bulgarlara ve Alanlara da önderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Mete</span> Türk Devletinin Ve Ordusunun Kurucusu

Mete, Mao-tun (Çince: 冒頓單于 pinyin: Mòdú Chānyú;, MÖ 209 - MÖ 174 arasında hüküm sürmüş Asya Hun İmparatorluğu hükümdarı olan Türk-Hun hükümdardır. Oğuz Kağan Destanı'ndaki Oğuz Kağan ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir. Babası Teoman'dır. Kendisi Baideng Muharebesi sırasında Han Hanedanlığı'nı yenmiş ve vergiye bağlamıştır. Yüeçi ve Tunguz milletlerini de yenerek devletini Hazar Denizi'nden Mançurya'ya kadar uzatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hun İmparatorluğu</span> Orta Çağda kurulmuş, çeşitli etnik gruplardan oluşmuş bir konfederasyon

Batı Hun İmparatorluğu ya da Avrupa Hun İmparatorluğu, 376 yılında başlayan çeşitli akınlarla Avrupa'daki Hun etkisinin artmasının kuruluşuna zemin hazırladığı, 434 ile 469 yılları arasında hüküm süren Hun kavimlerinin birleşmesi ile oluşmuş bir bozkır konfederasyonu.

<span class="mw-page-title-main">Sabirler</span> Batı Sibiryada yaşamış ve Sibiryaya ismini vermiş olan topluluğu.

Sabirler, Sabarlar ya da Suvarlar, 5-7. yüzyıl civarında Kafkasya'nın kuzeyinde, Karadeniz'in doğu kıyılarında, Kuban bölgesinde yaşayan ve muhtemelen Batı Sibirya'dan gelen Türk kökenli göçebe insanlardı. Savaşta yetenekliydiler, kuşatma makineleri kullandılar, büyük bir orduları vardı ve tekne yapımcılarıydılar. Sabirler, 400'lerin sonlarında / 500'lerin başında Transkafkasya'ya akınlara öncülük etti, Bizans-Sasani Savaşları sırasında her iki tarafta da asker ve paralı asker olarak hizmet ettiler. Bizanslılarla olan ittifakları, daha sonraki Hazar-Bizans ittifakının temelini attı.

<span class="mw-page-title-main">Ostrogotlar</span>

Ostrogotlar (Ostrogoth), Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ortaya çıkmış bir Cermen kabilesiydi. Ostrogotlar, Gotların doğu koluydu. Gotların batı koluna ise Vizigotlar deniyordu.

Rua (Ρουας), Rona (Ρουας) ya da Ruga (Ρούγας), Hun İmparatorluğu'nun hükümdarı. Bleda ve Attila'nın amcasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar Savaşı (535-554)</span> Bizans–Cermen çatışması (535–554)

Gotlar Savaşı, 535'ten 554'e kadar Bizans İmparatorluğu ile Ostrogot Krallığı arasında yapılan ve İtalya ve Dalmaçya'da yer alan savaştır. Tarihçiler bu savaşı iki safhada incelerler: Birinci safha 535-540 dönemindedir; bu safhada Bizanslı General Belisarius komutasındaki Bizanslılar, İtalya'yı tekrar Bizans hakimiyeti altına almayı başarmışlardır ve en sonunda Batı Roma İmparatorluğu son döneminde başkent olan Ravenna şehrinin ellerine geçmesi ile bu safha sona ermiştir. İkinci safhada yeni Ostrogot kralı Totila, yeni bir Ostrogot ordusu toplayıp, İtalyan şehirlerini tekrar işgal etmiştir. Ostrogotlar'ın direnişi uzun ve zorlu çabalar sonucunda Bizans generali Narses tarafından bastırılmıştır. Narses, bu safhada Frank ve Alaman kavimlerinin 554'te Kuzey İtalya'ya yaptıkları hücumları da geri püskürtmeyi başarmıştır. Aynı yıl, 554'te, Bizans İmparatoru I. Justinianus, "Pragmatik Sanction" adı verilen bir İmparatorluk buyruğu ile İtalya'nın Bizans yönetimi altında nasıl organize olacağını açıklamıştır. Bu galibiyetlere rağmen, Kuzey İtalya'da bulunan bazı şehirler Bizanslılar'a teslim olmayıp, 560'lı yılların ortalarına kadar bu direnişlere devam etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Taginae Muharebesi</span> Gotlar Savaşı (535-554) sırasında Bizans İmparatorluğu ile Ostrogotlar Krallığı arasındaki muharebe

Taginae Muharebesi veya Busta Gallorum Muharebesi, Temmuz 552 meydana gelen Doğu Roma İmparatorluğu generali Narses İmparator I. Justinianus namına Ostrogotlar Krallığı'nın kralı Totila'yı mağlup etmiştir. Bu muharebede Ostrogotlar Krallığı Kralı Totila öldürülmüştür. Bu muharebe Gotlar Savaşı (535-554)'nın en sondan bir önceki büyük muharebesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Vandallar Savaşı</span>

Vandallar Savaşı, Haziran 533 - Mart 534 döneminde Bizans İmparatorluğu ile Vandal Krallığı arasında yapılan, Vandal Krallığı'nın yenilip ortadan kaldırılması ile sonuçlanan ve çoğunluğu modern Tunus'ta yer alan savaştır. Bu savaş kendini tüm Roma İmparatoru olarak gören Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun batıdaki arazileri tekrar eski sınırlarına kadar eline geçirmek amacı ile giriştiği bir seri muharebeden oluşan savaşların ilki idi.

Solomon, kuzey Mezopotamya'dan bir Doğu Roma (Bizans) generalidir, 533–534 yıllarında Vandallar Savaşı ve Kuzey Afrika'nın yeniden ele geçirmesinde öne çıkmıştır. Sonraki on yılın çoğunu, magister militum askeri görevi ile Praefectus praetorio sivil görevinin birleştirilmesiyle asker vali olarak Afrika'da geçirmiştir. Solomon, başarılı bir şekilde büyük ölçekli Moro isyanıyla mücadele etti, ancak 536'nın baharında ordu isyanının ardından kaçmak zorunda kaldı. Afrika'da ikinci görev dönemi 539 yılında başladı ve bu dönem Bizans'ın durumunu güçlendirdiği Morolara karşı zaferler içerir. Birkaç yıl refah izledi, ancak yeniden alevlenen Moro isyanı 544'teki Cillium Muharebesi'nde Solomon'un yenilgisi ve ölümüyle kısa kesildi.

İoannes Troglita, Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Τρωγλίτης) 6. yüzyıl Bizanslı generaldir. Vandallar Savaşı'na katıldı ve Sasani İmparatorluğu ile yapılan savaşlar için doğuya gönderilmeden önce 533-538 yılları arasında Kuzey Afrika'da bölgesel bir askerî vali olarak görev yaptı. Dux Mesopotamiae olarak, birkaç savaşta sivrildi ve Bizans imparatoru I. Justinianus'un adamları tarafından fark edildi. 546 yazında Justinianus, yerli Moro kabilelerinin ve imparatorluk ordusunun kendisinin isyanlarının Bizans pozisyonunu ciddi şekilde azalttığı Afrika'daki Bizans kuvvetlerinin genel komutanı olarak İoannes Troglita'yı seçti. Troglita 546/547 kışında Byzacena Morolara karşı hızlı bir şekilde ilk zaferi aldı, ancak 547 yazında Tripolitanya kabileleri tarafından mağlup edildi ve Afrika bir kez daha yıkıcı baskınlara açık hale geldi. Troglita ordusunu yeniden düzenledi ve bazı kabile liderlerinin yardımını sağladı ve 548 yazında Cato Tarlaları'nda kabile koalisyonuyla yüzleşti ve kesin bir galibiyet kazandı. Bu zafer, Moro isyanının sonunu ve Afrika için bir barış dönemini gösterir. Troglita aynı zamanda Gotlar Savaşı'nda da yer aldı ve iki kez askerlerinin bir kısmını Ostrogotlara karşı yardım için İtalya'ya gönderdi.

Zolban veya Zolbon, Bizans İmparatorluğu için savaşan bir Hun general. MS 493 yılında diğer bir Hun komutan Sigizan ile birlikte Isaurialılara karşı savaştı.

Uldach, Bizans İmparatorluğu'nun Hun asıllı bir generaliydi.

Simmas, Bizans İmparatorluğu hizmetinde dux olarak görev yapan bir Hun generaliydi. 6. yüzyılın başlarında Dara Muharebesi’nde aktif olarak görev aldı ve bir diğer Hun komutan Ascan ile birlikte altı yüz atlıya komuta ederek Bizans zaferinde önemli bir rol oynadı.

Ascan, Hun asıllı bir Bizans dux'u idi. 530'da Dara Muharebesi'nde ve bir yıl sonra Callinicum Muharebesi'nde savaştı. Burada cesur bir şekilde savaşarak savaş alanında öldü.

Odolgan, Bizans İmparatorluğu'na bağlı olarak görev yapan bir Hun komutanıydı. Perugia garnizonunun komutanıydı.

Elmingir ayrıca Elminegeir, Elmingeir, Bizans İmparatorluğu için savaşan bir Hun generaliydi.

Apsich veya Aspik, Bizans İmparatorluğu’nda görev yapan bir Hun askeri lideriydi.

Sigizan, Bizans ordusunda görev yapan bir Hun generaliydi.

Zilgibis Kuzey Kafkas Hunlarının hükümdarıydı.