İçeriğe atla

Altazimuth kundak

Basit bir Dobson kundağında bir Newton teleskopu

Bir altazimuth kundağı, altazimut kundağı veya alt-azimut kundağı, bir enstrümanı biri dikey ve diğeri yatay olmak üzere iki dikey eksen etrafında desteklemek ve döndürmek için basit bir iki eksenli kundaktır. Dikey eksen etrafındaki dönüş , aletin işaret yönünün azimutunu (pusula yönü) değiştirir. Yatay eksen etrafındaki dönüş , işaret yönünün yüksekliğini (yükseklik açısını) değiştirir.

Bu kundakllar örneğin teleskoplar, kameralar, radyo antenleri, heliostat aynaları, güneş panelleri, tabancalar ve benzeri silahlarla kullanılır.

Bu tür kundaklara altitude (yükseklik anlamına gelir)-azimut, azimut-elevation ve bunların çeşitli kısaltmaları dahil olmak üzere çeşitli isimler verilmiştir. Bir silah tareti, esasen bir silah için bir alt-azimut kundağıdır ve standart bir kamera tripodu da bir alt-azimut kundağıdır.

Astronomik teleskop altazimut kundaklar

Astronomik teleskop montajı olarak kullanıldığında, alt-azimut montajının en büyük avantajı mekanik tasarımının basitliğidir. Ilaveten karasal gözleme ekvatoryal kundaktan çok daha uygundur.Ancak astronomik gözlemlerde ise durum değişir. Çeşitli dezavantajları vardır. Birincil dezavantajı, Dünya kendi ekseni etrafında dönerken gece gökyüzünde astronomik nesneleri takip edememesidir. Öte yandan, bir ekvator bineğinin, gece gökyüzünün dönüşünü takip etmek için (günlük hareket ) yalnızca tek bir eksen etrafında sabit bir hızda döndürülmesi gerekir. Ekvator hareketini izlemek için, mikroişlemci tabanlı iki eksenli sürücü sistemleri aracılığıyla elde edilen altazimut yuvalarının her iki eksen etrafında değişken oranlarda döndürülmesi gerekir. Bu, aynı zamanda mikroişlemci tabanlı bir karşı dönüş sistemi aracılığıyla düzeltilmesi gereken görüş alanına eşit olmayan bir dönüş sağlar.[1] Daha küçük teleskoplarda, bazen bu sorunların üstesinden gelmek için üçüncü bir "kutup ekseni" eklemek için bir ekvator platformu[2] kullanılır ve astronomik izlemeye izin vermek için doğru yükseliş yönünde bir saat veya daha fazla hareket sağlar. Modern dijital ayar çemberleri bu eksikliği ortadan kaldırmış olsa da, tasarım astronomik nesnelerin yerini belirlemek için mekanik ayar çemberlerinin kullanımına da izin vermiyor.

Diğer bir sınırlama, zenit işaretlemede gimbal kilit sorunudur. 90°'ye yakın yüksekliklerde izleme yaparken, azimut ekseni çok hızlı dönmelidir; yükseklik tam olarak 90° ise, hız sonsuzdur. Bu nedenle, altazimut teleskopları, herhangi bir yöne işaret edebilmelerine rağmen, başucundan genellikle 0,5[3] veya 0,75 derece[4] olan bir "zenit kör noktası" içinde düzgün bir şekilde izleyemezler. (yani sırasıyla 89.5° veya 89.25°'den büyük yüksekliklerde.)

Mevcut uygulamalar

Altazimut yuvalarının tipik akım uygulamaları aşağıdakileri içerir.

Araştırma teleskopları

En büyük teleskoplarda, bir ekvator kundağının kütlesi ve maliyeti kullanımına engeldir ve bunların yerini bilgisayar kontrollü altazimut kudakları almıştır.[5] Bir altazimut kundağının basit yapısı, daha karmaşık izleme ve görüntü yönlendirme mekanizmalarıyla ilişkili ek maliyete rağmen, önemli maliyet düşüşlerine izin verir.[6] Bir altazimut kundağı, teleskopun basitleştirilmiş hareketi yapının daha kompakt olabileceği anlamına geldiğinden, teleskopu kaplayan kubbe yapısındaki maliyeti de azaltır.[7] Amatör teleskoplar

  • Başlangıç teleskopları: Altazimut kundağı ucuzdur ve kullanımı kolaydır.
  • Dobson teleskopları : John Dobson, yapım kolaylığı nedeniyle Newton reflektörleri için basitleştirilmiş Dobson kundağı denen bir altazimut kundağını popüler hale getirdi; Dobson'ın yeniliği, montaj için kontrplak, formika gibi herhangi bir hırdavatçıda bulunabilen makinelenmemiş parçaları ve naylon veya teflon gibi modern malzemelerle birleştirilmiş plastik tesisat parçaları kullanmaktı.
  • " GoTo " (Git Bul) teleskoplar: Mekanik olarak daha basit bir altazimut kundağı inşa etmenin ve bir nesneyi izlemek için her iki ekseni aynı anda manipüle etmek için bir motor hareket kontrol cihazı kullanmanın, tek bir cihazın minimal olarak karmaşık kontrolünü gerektiren mekanik olarak daha karmaşık bir ekvator kundağı ile karşılaştırıldığında, genellikle daha uygun olduğu kanıtlanmıştır..

Galeri

Ayrıca bakınız

  • Dobson kundak
  • Ekvatoryal kundak
  • heliostat
  • Yatay koordinat sistemi - gök küresindeki nesneleri Alt-azimut koordinatları aracılığıyla konumlandırmak için bir sistem
  • paralaktik açı
  • güneş izci
  • tripod
  • Teleskop türlerinin listesi

Kaynakça

  1. ^ Mahra (1985). "Field rotation with altazimuth mounting telescope". Bulletin of the Astronomical Society of India. 13 (1): 88. 
  2. ^ "Equatorial Platform". 2007. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2014. 
  3. ^ "Telescope Structure". Gemini Observatory. 19 Nisan 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2015. 
  4. ^ Limits to AO Observations from Altitude-Azimuth Telescope Mounts (PDF), W.M. Keck Observatory, 10 Şubat 2010, s. 5, Keck Adaptive Optics Note 708, 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 8 Ağustos 2015 
  5. ^ Observational astrophysics. 1 Ocak 1998. s. 147. ISBN 9783540634829. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 
  6. ^ Dawe (1985). "Design for a large altazimuth Schmidt telescope". Occasional Reports of the Royal Observatory, Edinburgh. 16: 15-18. 
  7. ^ Astrophotography with the Schmidt telescope. 11 Haziran 1992. s. 18. ISBN 9780521395496. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tutulum</span>

Tutulum, ekliptik veya tutulum düzlemi ya da ekliptik düzlem, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörünge düzlemidir. Dünya'da bulunan bir gözlemcinin bakış açısından, Güneş'in bir yıl boyunca gök küre etrafındaki hareketi, yıldızların arka planına karşı ekliptik boyunca bir yol izler. Ekliptik önemli bir referans düzlemidir ve ekliptik koordinat sisteminin temelidir.

Sekstant, yerküre üzerinde bulunulan yerin enlemini ve boylamını belirlemek amacıyla, bir gök cismiyle ufuk düzlemi arasındaki açısal mesafeyi ölçmekte kullanılan optik seyir cihazı. 60 derecelik yaya sahip olduğu için Latincedeki sextus kelimesinden hareketle sextant adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Takiyüddin</span> Astronomi ve Matematik ağırlıklı Türk multidisipliner pozitif bilimci (1526 - 1585)

Takiyüddin bin Maruf-i (Osmanlıca: تقي الدين محمد بن معروف الشامي السعدي ; İngilizce: Taqi al-Din), Osmanlı Türkü hezârfen, gökbilimci, mühendis, matematikçi ve mekanik bilimci.

<span class="mw-page-title-main">Hubble Uzay Teleskobu</span> Uzay teleskobu

Hubble Uzay Teleskobu (HUT), ismi Amerikalı astronom Edwin Hubble'ın anısına verilmiş; Nisan 1990'da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur. İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen, HUT en büyüklerindendir ve birçok üstün özelliğe sahiptir. Ayrıca hem hayati öneme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi için etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle çok tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya atmosferi</span> Dünyayı saran gaz tabakası

Atmosfer veya havaküre, Dünya'nın kütleçekimi ile gezegenin çevresini sarmalayan gaz tabakası. Yaklaşık %78'i azot, %21'i oksijen, %0,93 argon, %1 su buharı ve kalan kısmı diğer bazı gazların karışımından oluşmuştur. Bu gaz karışımına genel olarak hava adı verilir. Atmosfer, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü nedeniyle kutuplarda ince (alçak), Ekvator'da geniştir.

<span class="mw-page-title-main">Yörüngeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yörünge çeşitleri aşağıda listelenmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Dönme</span>

Dönme ya da dönüş; bir merkeze bağlı olarak dairesel hareket yapan cisimlerin hareketine denir. Üç boyutlu cisimler her zaman hayali bir dönüş eksen çizgisi etrafında döner. Eğer bu eksen cismin gövdesinden ve kütle merkezinden geçerse, cismin kendi etrafında döndüğü söylenir. Bir dış noktaya göre merkez seçilirse bu harekete dönüş veya orbital dönüş denir ve genellikle yerçekimi tarafından oluşturulur.

<span class="mw-page-title-main">Gökküre</span>

Gökküre, Gökbilim ve seyrüseferde, Dünya'yla eşmerkezli ve eşeksenli, devasa çaplı varsayımsal bir küredir. Gökyüzündeki tüm cisimlerin iç yüzeyinde yer aldığı bir küre şeklinde düşünülebilir. Gök ekvatoru yer ekvatoruyla, gök kutupları da yerin kutup noktalarıyla aynı doğrultuda çakışıktır. Gökküre yansıtması gökcisimlerinin konumlarının belirlenmesi için çok pratik bir yöntemdir.

<span class="mw-page-title-main">James Webb Uzay Teleskobu</span> Aralık 2021de uzaya gönderilen en gelişmiş uzay teleskobu

James Webb Uzay Teleskobu, kızılötesi astronomiye yönelik bir uzay teleskobudur. Uzaya gönderilmiş en güçlü teleskoptur. Eskiyen Hubble Uzay Teleskobu'nun kısmen ardılı olacak şekilde planlanmış, NASA öncülüğünde ve ESA ile CSA'nın desteğiyle geliştirilmiştir. Aralık 2021'de fırlatılmış ve Ocak 2022'de yörüngesine girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eksen eğikliği</span> eksen eğikliğinin bir sonucu olarak mevsimleri verebiliriz, GYKda kış; KYKda yaz yaşanır

Eksen eğikliği veya eğiklik, astronomide, bir nesnenin dönme ekseni ile yörünge düzlemine dik olan yörünge ekseni arasındaki açıdır; aynı şekilde, ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi arasındaki açıdır ve yörünge eğiminden farklı bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Very Large Telescope</span> Şilinin Atacama Çölünde, 2635 m yükseklikte dev teleskop

Very Large Telescope (VLT) Şili'nin Atacama Çölü'nde, 2635 metre yükseklikte Cerro Paranal dağında yerleşik bulunan ve Avrupa Güney Rasathanesi tarafından işletilen dev teleskoptur. VLT, Mapuche dilinde astronomik nesneler için kullanılan Antu, Kueyen, Melipal ve Yepun olarak bilinen dört ayrı optik teleskoptan oluşmaktadır ve çok yüksek bir açısal çözünürlük elde etmek için bunlar birlikte kullanılabilmektedir. Teleskopların her biri 8.2 m çapında bir birincil aynaya sahiptir. Teleskoplar 1,8 m açıklığı olan dört hareketli yardımcı teleskop (ATs) tarafından tamamlanan bir dizi oluşturmaktadırlar. Bu teleskoplar, ayna çapı 200 metre olan bir teleskop gibi işlevleri olan bir interferometre oluşturarak birlikte çalışabilirler ya da ayrı ayrı kullanılabilirler.

<span class="mw-page-title-main">James Clerk Maxwell Teleskobu</span>

James Clerk Maxwell Teleskobu (JCMT), Hawaii'deki Mauna Kea Gözlemevinde bulunan bulunan bir milimetre-altı dalga boyu teleskobudur. Teleskop, 4.092 metre yüksekliğindeki Mauna Kea'nın zirvesinin hemen yanına inşa edilmiştir. 15 metre genişliğinde ana bir aynaya sahip olan bu teleskop elektromanyetik spektrumların milimetre-altı dalga boylarını gözlemlemeye yarayan en büyük astronomik teleskop olma özelliğine sahiptir. Bilim insanları bu teleskopu Güneş Sistemi çalışmalarında, yıldızlararası toz ve gaz ve uzak galaksi çalışmalarında kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meridyen çemberi</span>

Meridyen çemberi, yerel meridyenden geçen transit olarak bilenen, yıldız geçidi zamanlaması için kullanılan bir alettir, aynı anda nadir'den açısal uzaklıklarını da ölçer. Bunlar meridyende ufkun kuzey noktasından(zenit) ve ufkun güney noktasından(nadir) geçen büyük daireyi işaretleme imkânı versin diye yapılmıştır. Meridyen teleskopları objeleri görüş alanına getirmek için dünyanın rotasına dayanır ve doğru batı ekseninde yatay olarak sabitlenmiştir. Benzer transit aleti, transit dairesi veya transit teleskobu aynı şekilde yatay eksende konuşlanmıştır ama eksen doğu-batı ekseninde sabitlenmek zorunda değildir. Örneğin ölçü teodoliti eğer teleskobu yatay eksen hakkındaki devrimlere hakimse transit aleti olarak iş görebilir. Daha az spesifik olmalarına rağmen, meridyen daireleri bu isimlerle bilinirler. Yıllarca transit zamanlaması göksel cisimlerin konumlarını belirlemede en doğru yöntemdi ve meridyen aletleri bu itinalı işi uygulamaya dayanır. Spektroskopi, fotografi ve yansıtmalı teleskopun mükemmelliğinden önce, konumları belirlemek gözlem evlerinin en önemli göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Kırılmalı teleskop</span> görüntülemek için lens kullanan bir optik teleskop türü

Kırılmalı teleskop veya refraktör, bir görüntüyü görüntülemek için lens (mercek) kullanan bir optik teleskop türüdür.Işığı kırmak yoluyla görüntüyü elde eder.Bunun için tüp sonunda odak dediğimız en büyük merceğin olduğu kısim vardir.ışık buradan görerek tüpün ucuna kadar ilerler tüp ucunda ise gözlemcinin büyütmede kullandığı mercek oküler bulunur. Sonradan çıkan aynalı teleskop'dan bu yönleri ile ayrılır. İlk ve uzun dönemden beri bilinen teleskop türüdür. Kırılmalı teleskop tasarımı başlangıçta casusluk camları ve astronomik teleskoplarda kullanıldı halen de belli ölçekte kullanılmaktadır ancak aynı zamanda uzun odaklı kamera mercekleri için de kullanılmaktadır. Bir refraktörün büyütmesi, objektif merceğinin odak uzunluğunun okülerinkine bölünmesiyle hesaplanır. Kırılma teleskoplarının tipik olarak önde bir lensi, ardından uzun bir tüp, daha sonra teleskop görüntüsünün odaklandığı arkada bir mercek veya enstrümantasyon bulunur. Başlangıçta teleskopların merceği bir elementdi, ancak bir asır sonra iki ve hatta üç elementli lensler yapıldı. Kırılma teleskopu teknolojisi, dürbün ve büyüteç lensleri gibi diğer optik cihazlarda sıklıkla uygulanan bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Newton teleskobu</span>

Newton teleskobu, İngiliz bilim insanı Isaac Newton (1642-1727) tarafından icat edilen, 1668'de tamamlanan ve bilinen en eski fonksiyonel yansıtıcı teleskoptur. Newton teleskobunun basit tasarımı, amatör teleskop yapımcıları arasında çok popüler olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Schmidt–Cassegrain Teleskobu</span>

Schmidt–Cassegrain teleskobu (SC), basit küresel yüzeyleri kullanarak kompakt bir astronomik alet yapmak için bir Cassegrain reflektörünün optik yolunu bir Schmidt düzeltici plakayla birleştiren bir katadioptrik teleskoptur. Bu teleskoplar kırılmalı teleskop ile Newton teleskobunun bir melezidir. Teleskopta Schmidt–Cassegrain veya Maksutov-Cassegrain türlerinde olduğu gibi Newtonyan teleskoplardaki aynalar ve kırılmalı teleskoptaki mercekler bir arada kullanılabildiği gibi yine bu teleskop ailesinin özel bir türü olan düzeltici merceğe ihtiyaç duymayan Ritchey-Chretien tipi teleskoplarda ise sadece çukur aynalar kullanıldığı görülmektedir.

Aşağıda teleskoplar veya teleskoplarla ilişkili cihazlar türleri olarak kategorize cihazların listeleri yer alır. Profesyonel, amatör ve ticari alt türleri nedeniyle birçok varyasyonla ana sınıflandırmalara ayrılırlar. Teleskoplar, optik tasarım veya mekanik tasarım/yapıya göre sınıflandırılabilir. Teleskoplar, uzay teleskopları gibi yerleştirildikleri yere göre de sınıflandırılabilir. Bir ana belirleyici faktör, bir görüntü oluşturmayan veya optik kullanmayan "teleskoplar" olarak adlandırılan cihazlar da dahil olmak üzere gözlenen ışığın türü veya parçacıktır.

<span class="mw-page-title-main">Dobson teleskobu</span>

Bir Dobson teleskobu, 1965 yılında John Dobson tarafından popüler hale getirilen ve amatör astronomlar için mevcut teleskopların boyutunu büyük ölçüde artırmasıyla tanınan, altazimut kundaklı bir Newton teleskop tasarımıdır. Dobson'ın teleskopları, büyük, taşınabilir, düşük maliyetli bir teleskop oluşturmak için hazır bileşenlerden üretilmesi kolay olan basitleştirilmiş bir mekanik tasarıma sahipti. Tasarım, bulutsular ve galaksiler gibi soluk, derin gökyüzü nesnelerini gözlemlemek için optimize edilmiştir. Bu tür bir gözlem, nispeten kısa odak uzaklığına sahip büyük bir objektif çapı ve daha az ışık kirliliği olan yerlere seyahat için taşınabilirlik gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Ekvatoryal kundak</span>

Ekvatoryal kundak, Dünya'nın dönme eksenine paralel bir dönme eksenine sahip olarak yani Dünya'nın dönüşünü taklit ederek teleskop vs. optik aletlerin bir gök cismini bulma ve takip hususunda Dünya'nın dönüşünden kaynaklı sorunlarını telafi eden bir kundak türüdür. Bu tip kundak, astronomik teleskoplar ve kameralar için astrofotografi için kullanılır. Ekvatoryal bir kundağın avantajı, bir ekseni sabit bir hızda sürerek, kendisine bağlı aletin günlük hareketle herhangi bir gök cismi üzerinde sabit kalmasına izin verme yeteneğinde yatmaktadır. Böyle bir düzenlemeye yıldız veya saat sürücüsü denir.

<span class="mw-page-title-main">Teleskobun tarihi</span>

Teleskopun tarihi, 1608'de Hollanda'da bir gözlük üreticisi olan Hans Lippershey tarafından bir patent sunulduğunda ortaya çıkan bilinen en eski teleskopun icadından öncesine kadar götürülebilir. Lippershey patentini almamış olsa da, buluşla ilgili haberler kısa sürede Avrupa'ya yayıldı. Bu erken tasarımı kırılmalı teleskoplar bir dışbükey objektif lens ve içbükey mercekten oluşuyordu. Galileo ertesi yıl bu tasarımı geliştirdi ve astronomiye uyguladı. 1611'de Johannes Kepler, bir dışbükey mercek ve bir dışbükey mercek merceği ile çok daha kullanışlı bir teleskopun nasıl yapılabileceğini açıkladı. 1655'e gelindiğinde, Christiaan Huygens gibi gök bilimciler, bileşik göz mercekleri olan güçlü ama hantal Kepler teleskopları inşa ediyorlardı.