İçeriğe atla

Alt uydu

Sanatçının dış gezegen Kepler-1625b'nin yörüngesindeki diğer bir dış gezegen Kepler-1625b I çizimi. Kepler-1625b teorik olarak bir alt uyduya sahip olabilir.[1][2]

Alt uydu, diğer bir deyişle uydu uydusu, bir gezegenin veya cismin uydusunun etrafında dönen başka bir uydudur.[3]

Alt uydular, var olup olmadıkları tartışmalı olsalar da, Güneş sistemindeki doğal uydulara yönelik yapılan amprik çalışmalardan elde edilen verilere göre gezegensel sistemlerde nadiren de olsa bulunabileceği şeklinde yorumlanır. Güneş sistemindeki devasa gezegenler çok büyük miktar ve çeşitlilikte uydulara sahiptirler. Tespit edilebilmiş ötegezegenlerin büyük çoğunluğu dev gezegenlerdir. Bunlardan Kepler-1625b adlı gezegenin en az bir tane ki bu cisim Kepler-1625b I olarak adlandırılır,[4][5][6][7] teorik olarak bir alt uydu olan çok büyük boyutta bir öte uydusu olabileceği düşünülmektedir. Öte yandan, geçici olarak çeşitli ay merkezli yörüngelere gönderilmiş olan insan yapımı uydular hariç Güneş sisteminde ve ötesinde kayda değer herhangi bir bilinen alt uydu bulunmamaktadır. Çoğu durumda, gezegenlerin gelgit etkisi buna benzer bir sistemi tutarsızlaştırmaktadır.

Terminoloji

Alt uydular için bilimsel literatürde kullanılan terimler arasında "alt aylar" ve "ay-aylar" gibi ifadeler kullanılabilmektedir. Önerilen günlük terimler arasında ise aycıklar, aysılar ve aaylar (moonitos, moonettes ve moooons) bulunur.[8]

Olası doğal örnekler

Rhea

Satürn'ün uydusu Rhea'nın uydularına ilişkin sanatçı çizimi

Satürn'ün doğal uydusu olan Rhea'nın da tıpkı Satürn gezegeni gibi halkaları olabileceğinin[9] keşfi Rhea'nın da sabit bazı uyduları olabileceği hesaplamalarını beraberinde getirmiştir. Halkaların oldukça cisme yakın[10] olduğundan şüphelenilmesi çoban uyduları denilen bir fenomen ile ilişkilendirilmiş ancak Cassini uzay sondası tarafından cismin yakınından gerçekleştirilen gözlemlerde bu duruma ilişkin kabul edilebilir herhangi bir kanıt elde edilemeyerek çok küçük kalıntılar dışında bir cisme rastlanılmamıştır.[11]

Iapetus

Satürn'ün uydusu Iapetus'un geçmişte bir alt uyduya sahip olduğu da öne sürülmüştür; bu cismin olağandışı ekvatoral sırtını açıklamak için öne sürülen birkaç hipotezden biridir.[12] Hipteze göre Iapetus üzerindeki eski bir dev çarpışma, bir alt uydu üretmiş olabilir; Satürn Iapetus'u alçaltırken, alt uydunun yörüngesi daha sonra Iapetus'un Roche sınırını geçene kadar bozulur ve geçici bir halka oluşturur ve daha sonra Iapetus'a çarparak bir sırt oluşturur. Böyle bir senaryo diğer dev gezegen uydularında da gerçekleşmiş olabilir, ancak yalnızca Iapetus ve belki de Oberon için ortaya çıkan sırt Geç Ağır Bombardıman'dan sonra oluşmuş ve böylece günümüze kadar ulaşmış olabilir.[13]

Satürn'ün olağandışı uyduları

Işık eğrisi analizi yöntemiyle yapılan gözlemler, Satürn'ün düzensiz uydusu Kiviuq'un son derece uzamış bir şekle sahip olduğunu ve muhtemelen bir temas ikilisi veya hatta bir ikili uydu olduğunu göstermektedir.[14] Satürn düzensizleri arasındaki diğer adaylar arasında Bestla, Erriapus ve Bebhionn bulunmaktadır.[15]

Yapay alt uydular

Tarihi

Apollo programının mürettebatlı araçları da dahil olmak üzere birçok uzay aracı Ay'ın yörüngesinde dönmüştür. 2022 itibarıyla başka hiçbir uydu yörüngeye oturmamıştır. Sovyetler Birliği 1988 yılında Mars'ın uydusu Phobos'un yörüngesine iki robotik sonda yerleştirme girişiminde başarısız olmuştur.[16]

Günümüzde

18 Haziran 2009'da fırlatılan Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) şu anda Ay'ın eksantrik kutupsal haritalama yörüngesinde dönen bir NASA robotik uzay aracıdır. LRO tarafından toplanan veriler, NASA'nın Ay'a yönelik gelecekteki insan ve robot görevlerinin planlanması için çok önemli olarak nitelendirilmektedir. Ayrıntılı haritalama programı güvenli iniş alanlarını belirlemekte, Ay'daki potansiyel kaynakları tespit etmekte, radyasyon ortamını karakterize etmekte ve yeni teknolojileri sergilemektedir.

CAPSTONE Haziran 2022'de başlatılan bir projedir. Kasım 2022'de Ay'a varmak üzere birkaç ayını transit olarak geçiren 12 ünitelik bir CubeSat koleksiyonundan oluşmaktadır. Ayın doğrusal halo yörüngesinde yaklaşık 9 ay geçirecektir. CAPSTONE, gelecekte planlanan Lunar Gateway'in planlanan NRHO'sunun uygulanabilirliğini ve iletişim verimliliğini test etmeyi ve doğrulamayı amaçlamaktadır.[17]

Gelecekte planlanan yapay ay uyduları

11 Aralık 2022'de fırlatılan Lunar Flashlight, gelecekte kutupsal bir yörüngeden robotlar veya insanlar tarafından kullanılmak üzere Ay'daki su buzu yataklarının boyutunu ve bileşimini keşfetmek, bulmak ve tahmin etmek için düşük maliyetli bir CubeSat ay yörünge görevidir.[18] Aralık 2022 itibarıyla Lunar Flashlight Ay'a doğru yola çıkmıştır.

Halen geliştirilmekte olan gezegenler arası uzay aracı JUICE, 2032'de Ganymede'in yörüngesine girerek Dünya'dan başka bir uydunun yörüngesine giren ilk uzay aracı olacak.

Buna ek olarak, çoklu ajans destekli Ay Geçidi insanlı uzay istasyonunun 2024 yılında, öncelikle Dünya'nın uydusuna yönelik sonraki aşama NASA Artemis programı görevlerini desteklemek üzere, yakın-doğrusal halo yörüngesinde (NRHO) inşa edilmeye başlanması planlanmaktadır. Lunar Gateway ayrıca potansiyel olarak Mars'a ve uzak asteroitlere yönelik gelecekteki görevleri de destekleyecektir.

Kurguda

  • Planet 51'de, itibari gezegen, Satürn benzeri bir halka sistemine sahip bir ay tarafından yörüngede döndürülür.
  • John Wyndham'ın bir kısa öyküsü olan Dumb Martian, çoğunlukla Callisto'nun bir uydusu olan Jüpiter IV/II'de geçer (bkz. The Seeds of Time ).
  • Star Wars'ta Ajan Kloss uydusunun kendine ait iki uydusu daha vardır.[19]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ A bot will complete this citation soon. Click here to jump the queue arXiv:[1].
  2. ^ Brown, Katherine (3 Ekim 2018). "Astronomers Find First Evidence of Possible Moon". NASA. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023. 
  3. ^ "Where is Earth's submoon?". phys.org (İngilizce). 24 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  4. ^ Forgan, Duncan (4 Ekim 2018). "The habitable zone for Earthlike exomoons orbiting Kepler-1625b". arXiv:1810.02712v1 $2. 
  5. ^ "Hubble finds compelling evidence for a moon outside the Solar System". Hubble Space Telescope. 3 Ekim 2018. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  6. ^ Chou, Felcia; Villard, Ray; Hawkes, Alison (3 Ekim 2018). Brown, Katherine (Ed.). "Astronomers Find First Evidence of Possible Moon Outside Our Solar System". Solar System and Beyond (Basın açıklaması). NASA. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  7. ^ Drake, Nadia (3 Ekim 2018). "Weird giant may be the first known alien moon - Evidence is mounting that a world the size of Neptune could be orbiting a giant planet far, far away". National Geographic Society. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  8. ^ "If a Moon Has a Moon, Is Its Moon Called a Moonmoon? - A new study suggests it's possible some moons could have moons and the internet wants to give them a name—but scientists have yet to actually find one". Smithsonian. 11 Ekim 2018. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ Jones GH, Roussos E, Krupp N, Beckmann U, Coates AJ, Crary F, Dandouras I, Dikarev V, Dougherty MK, Garnier P, Hansen CJ, Hendrix AR, Hospodarsky GB, Johnson RE, Kempf S, Khurana KK, Krimigis SM, Krüger H, Kurth WS, Lagg A, McAndrews HJ, Mitchell DG, Paranicas C, Postberg F, Russell CT, Saur J, Seiß M, Spahn F, Srama R, Strobel DF, Tokar R, Wahlund JE, Wilson RJ, Woch J, Young D (7 Mart 2008). "The Dust Halo of Saturn's Largest Icy Moon, Rhea". Science. 319 (5868): 1380-1384. Bibcode:2008Sci...319.1380J. doi:10.1126/science.1151524. PMID 18323452. 28 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2018. 
  10. ^ Hecht, Jeff (6 Mart 2008). "Saturn satellite reveals first moon rings". New Scientist. 8 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2018. 
  11. ^ Tiscareno, Matthew S.; Burns, Joseph A.; Cuzzi, Jeffrey N.; Hedman, Matthew M. (July 2010). "Cassini imaging search rules out rings around Rhea". Geophysical Research Letters. 37 (14): L14205. arXiv:1008.1764 $2. Bibcode:2010GeoRL..3714205T. doi:10.1029/2010GL043663. 10 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Fitzpatrick, Tony (13 Aralık 2010). "How Iapetus, Saturn's outermost moon, got its ridge". Washington University in St. Louis. 17 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2018. 
  13. ^ Dombard, Andrew J.; Cheng, Andrew F.; McKinnon, William B.; Kay, Jonathan P. (2012). "Delayed formation of the equatorial ridge on Iapetus from a subsatellite created in a giant impact". Journal of Geophysical Research: Planets. 117 (E3). doi:10.1029/2011JE004010 Özgürce erişilebilir. 
  14. ^ Denk, T.; Mottola, S. (2019). Cassini Observations of Saturn's Irregular Moons (PDF). 50th Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Institute. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  15. ^ Denk, T.; Mottola, S.; Bottke, W. F.; Hamilton, D. P. (2018). "The Irregular Satellites of Saturn". Enceladus and the Icy Moons of Saturn (PDF). 322. University of Arizona Press. ss. 409-434. Bibcode:2018eims.book..409D. doi:10.2458/azu_uapress_9780816537075-ch020. ISBN 9780816537488. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  16. ^ Edwin V. Bell II (11 Nisan 2016). "Phobos Project Information". NASA Space Science Data Coordinated Archive. NASA. 19 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2018. 
  17. ^ Figliozzi, Gianine (20 Mayıs 2022). "CAPSTONE Spacecraft Launch Targeted No Earlier Than June 6". NASA. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2022. 
  18. ^ Greicius, Tony (30 Kasım 2022). "NASA's Lunar Flashlight Has Launched – Follow the Mission in Real Time". NASA. 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2022. 
  19. ^ Star Wars: The Rise of Skywalker: The Visual Dictionary. DK Publishing. 20 Aralık 2019. ISBN 9781465479037.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satürn</span> Güneş Sisteminin 6. gezegeni

Satürn veya Eski Türkçedeki adıyla Sekentir ya da Sekendiz, Güneş'e en yakın altıncı gezegen ve Jüpiter'den sonra Güneş Sistemi'ndeki en büyük ikinci gezegendir. Ortalama yarıçapı Dünya'nın yaklaşık dokuz buçuk katı olan bir gaz devidir. Dünya'nın ortalama yoğunluğunun yalnızca sekizde birine sahiptir, ancak Dünya'dan 95 kat daha büyüktür. Satürn, neredeyse Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen, Jüpiter'in kütlesinin üçte birinden daha azına sahiptir. Satürn, Güneş'in etrafında 9,59 AU (1.434 milyon km) mesafede 29,45 yıllık bir yörünge periyoduyla dolanır.

<span class="mw-page-title-main">Satürn'ün doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Satürn'ün doğal uyduları, sadece onlarca metre çapındaki minik uydulardan, Merkür gezegeninden daha büyük olan muazzam Titan'a kadar çok sayıda ve çeşitlidir. Satürn, halkalarında gömülü olmayan ve yörüngeleri doğrulanmış 146 uyduya sahiptir ve ayrıca milyonlarca gömülü küçük uydu ve daha küçük sayısız halka taneciklerini içeren yoğun halkaları vardır. Yedi Satürn uydusu, elips şekline sahip olabilecek kadar büyüktür, ancak bunlardan sadece Titan ve muhtemelen Rhea şu anda hidrostatik dengededir. Satürn'ün uyduları arasında özellikle dikkat çekici olanlar; azot bakımından zengin, Dünya benzeri bir atmosfere, kurumuş nehir ağları ve hidrokarbon göllerinden oluşan bir manzaraya sahip, Güneş Sistemi'ndeki ikinci en büyük uydu olan Titan, güney kutup bölgesinden gaz ve toz jetleri çıkan Enceladus ve tezat oluşturan siyah ve beyaz yarım küreleriyle İapetus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Titan (uydu)</span> Satürn uydusu

Titan, Satürn'ün en büyük uydusu ve yoğun bir atmosferi olduğu bilinen tek doğal uydudur. Dünya dışında, yüzeyinde kararlı sıvı bulundurduğu kanıtlanan 2. gök cismi olan Titan'daki büyük su kütleleri gibi görünen okyanusların, metan gazının sıvı hali olduğu görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Galilei uyduları</span> Jüpiterin en büyük 4 uydusu İo, Europa, Ganymede, ve Callistonun ortak adı

Galilei uyduları, Jüpiter'in en büyük dört uydusu olan Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dur. Klasik gezegenlerin en sönüğü olan Satürn'den sonra çıplak gözle en kolay görülebilen Güneş Sistemi cisimleridir. Parlak Jüpiter'e olan yakınlıkları çıplak gözle gözlemi çok zorlaştırsa da, yüksek ışık kirliliği olan gece gökyüzü koşullarında bile sıradan dürbünlerle kolayca görülebilirler. Teleskobun icadı, uyduların 1610 yılında keşfedilmesini sağladı. Bu sayede, insanlar klasik gezegenleri takip etmeye başladığından beri keşfedilen ilk Güneş Sistemi cisimleri ve Dünya'nın ötesindeki herhangi bir gezegenin yörüngesinde bulunan ilk cisimler oldular.

<span class="mw-page-title-main">İapetus (uydu)</span>

Iapetus, tahmini 1469 km çap ile Satürn'ün üçüncü, Güneş Sistemi'nin 11. büyük uydusudur. İsmini Yunan Mitolojisi'nde bir Titan olan Iapetos'tan alır. Giovanni Domenico Cassini tarafından 1671 yılında keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (uydu)</span> Plütonun uydusu ve dört uydudan biridir

Kerberos, en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre boyunda olan Plüton'un küçük bir doğal uydusudur. Plüton'un keşfedilen dördüncü doğal uydusuydu ve varlığı 20 Temmuz 2011'de ilan edildi. Temmuz 2015'te New Horizons uzay aracı tarafından Plüton ve diğer dört uydusuyla birlikte görüntülendi. Kerberos'un New Horizons görevinde elde edilen ilk görüntüsü 22 Ekim 2015'te kamuoyuna açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">Hyperion (uydu)</span> Satürnün uydusu

Hyperion, Satürn'ün doğal uydusudur. William Cranch Bond, George Phillips Bond ve William Lassell tarafından 1848 yılında keşfedildi. Düzensiz şekli, kaotik dönüşü ve açıklanamayan sünger benzeri görünümü ile dikkat çekicidir. Keşfedilen ilk yuvarlak olmayan uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Skathi (uydu)</span> Satürnün bir uydusu (Saturn XXVII)

Skathi, Satürn'ün İskandinav uyduları grubundaki düzensiz uydularından biridir. 23 Eylül 2000'de Brett Gladman liderliğindeki bir grup gökbilimci ekip tarafından keşfedildi. Ekip, 7 Aralık 2000'de Satürn'ün diğer yedi uydusu olan Tarvos, Ijiraq, Thrymr, Siarnaq, Mundilfari, Erriapus ve Suttungr ile birlikte keşiflerini duyurdu. Uydu, astronomik cisimlerin büyük ölçüde Yunan ve Roma isimleri ile adlandırılma çabasının bir parçası olarak, İskandinav mitolojisindeki bir figür olan Skaði'nin adını aldı.

Jarnsaxa veya Saturn L, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir. Keşfi, Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak - 29 Nisan 2006 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda 26 Haziran 2006'da duyuruldu ve geçici olarak S/2006 S 6 adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Öte uydu</span>

Öte uydu veya güneşdışı uydu, bir ötegezegen veya başka türlü yıldız olmayan güneşdışı cisim etrafında dönen doğal bir uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Paaliaq</span> Satürnün doğal uydusu

Paaliaq, Satürn'ün ters yön yörüngede hareket eden düzensiz uydusudur. Ekim 2000'in başlarında J. J. Kavelaars, Brett J. Gladman, Jean-Marc Petit, Hans Scholl, Matthew J. Holman, Brian G. Marsden, Philip D. Nicholson tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 S 2 adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tarqeq</span>

Tarqeq, Satürn'ün doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak 2006 ve 22 Mart 2007 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda keşfedildi ve 13 Nisan 2007 tarihinde duyuruldu. Adını İnuit ay tanrısı Tarqeq'ten almıştır ve İnuit grubunun bir üyesidir. Çapı yaklaşık yedi kilometredir. Cassini uzay aracı Tarqeq'i 15-16 Ocak 2014 tarihlerinde 1,5 gün boyunca gözlemlemişti.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav grubu</span> Satürnün uyduları kategorisi

İskandinav grubu, Satürn'ün ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydularından oluşan büyük bir gruptur. Yarı büyük eksenleri 12 Gm ile 24 Gm arasında, eğimleri 136° ile 175° arasında ve eksantriklikleri ise 0.13 ile 0.77 arasında değişmektedir. İnuit ve Galyalı gruplarından farklı olarak, yörünge parametreleri geniş ölçüde dağılmıştır ve grubun daha homojen yörünge ve fiziksel parametrelere sahip bir dizi alt gruptan oluşması muhtemeldir. Örneğin tek başına 174 derece civarında eğime sahip uyduların en az iki alt grup içerdiği düşünülmektedir. Diğer sekiz uydu, Skathi alt grubunu oluşturur. Yarı büyük eksenleri 15 Gm ile 20 Gm arasında, eğimleri ise 147° ile 158° arasında değişmektedir. Narvi, Bestla ile ayrı bir alt grup oluşturur. Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), bu uydular için İskandinav mitolojisinden alınan isimleri saklı tutmaktadır. Tek istisna, ismi Yunan mitolojisinden alınan, diğerlerinden daha önce keşfedilen Phoebe uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Uyducuk</span>

Bir uyducuk, aycık, küçük ay, küçük doğal uydu veya küçük uydu, bir gezegenin, cüce gezegenin veya diğer küçük gezegenlerin yörüngesinde dönen özellikle küçük bir doğal uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uyduların yaşanabilirliği</span>

Doğal uyduların yaşanabilirliği, bir uydunun yaşam için habitat sağlama potansiyelinin incelenmesini tanımlar, ancak yaşam barındırdığının bir göstergesi değildir. Doğal uyduların sayısının gezegenlerden büyük bir farkla fazla olması beklenmektedir ve bu nedenle bu çalışma astrobiyoloji ve dünya dışı yaşam arayışı için önemlidir. Bununla birlikte, uydulara özgü önemli çevresel değişkenler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Gezegen kütleli uydu</span>

Gezegen kütleli uydular, gezegen kütlesine sahip olan ancak aynı zamanda birincil başka bir gezegenin doğal bir uydusu olan gök cisimleridir. Şekilsel olarak oldukça büyük,elipsoit ya da küreseldirler. Uydular, kimi durumlarda bir yüzey altı okyanus oluşumu meydana getirebilecek gelgit veya radyojenik ısıma sebebiyle hidrostatik denge noktasında olabilirler. Güneş sisteminde yer alan iki doğal uydu olan Ganymede ve Titan, Merkür gezegeninden daha az kütleli olmakla birlikte daha büyüktür. Aynı zamanda cüce gezegenler Plüton ve Eris'ten daha büyük ve kütleli olan yedi adet doğal uydu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uydu sistemi</span>

Bir uydu sistemi, bir gezegen kütleli cismin veya bir küçük gezegenin etrafında ya da onun çift merkezi üzerindeki bir yörüngede bulunan, kütleçekimsel olarak birbirine bağlı nesneler kümesidir. Genel olarak, uydu sistemi bir doğal uydular kümesidir, ancak bu tür sistemler aynı zamanda gezegen çöküntü çemberleri, halka sistemleri, uyducuklar, küçük gezegen uyduları ve yapay uydular gibi cisimlerden oluşabileceği gibi bunların her biri kendi uydu sistemlerine de sahip olabilir.. Bazı cisimler birincil yörüngelerinden yerçekimsel olarak etkilenen yörüngelere sahip olan yarı uydulara da sahiptir, ancak bunlar genellikle uydu sisteminin bir parçası olarak kabul edilmezler. Uydu sistemleri, manyetik, gelgit, atmosferik, yörünge rezonansları ve librasyon gibi yörüngesel etkileşimleri içeren karmaşık ilişki biçimlerine sahip olabilir. Büyük uydu nesnelerinin her biri Roma rakamlarıyla gösterilir. Uydu sistemleri ya ana cismin iyelik sıfatlarıyla veya daha az yaygın olarak birincil cisimlerin adıyla anılır. Yalnızca bir uydunun bilindiği veya ortak bir ağırlık merkezine sahip ikili sistem olduğu durumlarda, birincil cisim ve büyük uydunun isimleri tire ile bağlanarak ifade edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Rhea'nın halkaları</span> Rhea uydusunun etrafında dönen üç dar toz halkasından oluşan muhtemel sistem

Satürn'ün ikinci en büyük uydusu olan Rhea, taneciklerden oluşan bir disk içinde yer alan, üç dar ve nispeten yoğun kuşaklardan oluşan zayıf bir halka sistemine sahip olabilir. Bu, bir uydunun etrafındaki halkaların ilk keşfi olacaktır. Olası keşif, 6 Mart 2008'de Science dergisinde duyuruldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.