İçeriğe atla

Altılar davası

Altılı Mahkeme (Atina, Kasım 1922)

Altılar davası (Yunanca: Η δίκη των έξι), Küçük Asya Faciasından sonra Yunanistan'da düzenlenen mahkemedir.

9 Eylül'de Türk ordusunun İzmir'e girmesinden sonra Yunanistan'da, Anadolu'dan kaçan Yunan askerlerinin başına geçen 11 Eylül'de 5/42 Evzones Alay (42. Piyade Alayı = 5. Evzones Alayı) komutanı Albay Nikolaos Plastiras'ın Albay Stilianos Gonatas ve "Lemnos" zırhlısı kaptanı Deniz Yarbayı Dimitrios Fokas ile birlikte başlattığı ayaklanma üzerine 27 Eylül'de Kral I. Konstantinos tahtı oğlu II. Georgios'a bıraktı.

Ancak halktan ve ordudan gelen baskının önünü alamayan genç kral sonunda halkı yatıştırmak için bu hezimetin suçlularını yargı önüne çıkarmaktan başka çare bulamadı.[]

Yapılan duruşmalar sonucu, 28 Kasım 1922'de aralarında Yeoryos Hacıanestis, Başbakan Dimitrios Gunaris, Georgios Baltatzis, Nikolaos Stratos, Nikolaos Theotokis, Petros Protopapadakis başta olmak üzere altı kişi Anadolu'daki yenilgiler (Μικρασιατική καταστροφή / Mikrasiatiki Katastrofi: Küçük Asya Faciası) nedeniyle idama mahkûm edildi.

Duruşmalardan hemen sonra Atina'da bir aşağılama şekli olarak sandalyeye ters oturtulmuş şekilde sırtından kurşuna dizilerek idam edildi.

Öte yandan Batı Anadolu'yu işgal eden Yunan asker ve komutanlar arasında Türk tarafının tarih dersi kitaplarında adı geçen tek komutan olan I. Kolordu Komutanı Trikupis; 1923 yılında savaş esirleri mahkemesinin bir parçası olarak Yunanistan'a döndü ancak Altılar Davası'nda, 26-30 Ağustos 1922'de gerçekleşen Türk Büyük Taarruzu'nda uğratıldıkları felâketteki paylarından ötürü sorumlu tutulan diğer üst seviye asker ve siyasetçilerin aksine hiçbir zaman yargılanmadı.[] Zira 29 Ağustos 1922'de Kütahya havâlisindeki Karacahisar (nâm-ı diğer Allıören) yakınlarında 5000'den fazla asker ve 300 subayı ile birlikte Türk süvârilerine esir düşen[1] General Trikupis için de idam söz konusu olunca bunun önüne geçilmesi maksadıyla Mustafa Kemal Paşa tarafından bir süre Ankara'da misafir edilen Trikupis daha sonra ülkesine geri gönderilmişti.[]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία. Τόμος Στ′: Σαράντα Εκκλησίαι – Ώχρα [Büyük Ordu ve Donanma Ansiklopedisi. Cilt]. Atina. 1930. s. 375. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reşat (Çiğiltepe)</span> Türk asker

Reşat Çiğiltepe, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Taarruz</span> Türk Kurtuluş Mücadelesinin en büyük ve son askerî harekâtı

Büyük Taarruz, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusunun Yunan kuvvetlerine karşı başlattığı genel saldırıdır. Bakanlar Kurulu taarruz kararını almış ve 14 Ağustos 1922 tarihinde kolordular taarruz için yürüyüşe geçmiş, 26 Ağustos'ta saldırı başlamış, 9 Eylül'de Türk Ordusu İzmir'e girmiş ve 18 Eylül'de de Yunan Ordusu'nun Anadolu'yu tamamen terk etmesiyle savaş sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaos Trikupis</span> Yunan asker ve siyasetçi

Nikolaos Trikupis, Yunan asker. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Yunan Ordusu'nda 1. Kolordu Komutanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Halit Akmansu</span> Türk asker ve siyasetçi

Halit Akmansu ya da bilinen adıyla Dadaylı Halit Bey, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yeoryos Hacıanestis</span> Yunan general

Yeoryos Hacıanestis, Yunan general.

<span class="mw-page-title-main">Albaylar Cuntası</span>

1967-1974 Yunanistan Askerî Cuntası, 1967 ile 1974 yılları arasında Yunanistan'da iktidarı ellerinde bulunduran bir dizi sağ-kanat askerî hükûmete verilen isimdir. Aynı zamanda Albaylar Rejimi, Albaylar Cuntası ya da sadece Cunta olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Asya Ordusu</span>

Küçük Asya Ordusu, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Batı Anadolu'da Türk kuvvetlerine karşı savaşmış Yunan ordusudur. Ordunun büyük bölümü 26 Ağustos-18 Eylül 1922'deki Türk Büyük Taarruzu'nda Türk ordusu tarafından imha edildi.

<span class="mw-page-title-main">Yeoryos Çolakoğlu</span>

Yorgos Çolakoğlu, 1941-1942 yıllarında Yunanistan'ın Mihver kuvvetlerince işgali sırasında Yunan işbirlikçi hükûmetinin ilk başbakanı olan Yunan subaydır.

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül 1922 Devrimi</span>

11 Eylül 1922 Devrimi, Türklere karşı Anadolu'da yenilen Yunan ordusu ve donanmasında başlayan bir ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaos Plastiras</span> Yunanistan başbakanı (1883-1953, hd. 1945 & 1950 & 1951-1952)

Nikolaos Plastiras, üç kez Yunanistan başbakanlığı da yapmış bir Yunan general ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Yannis Rallis</span> Yunanistan başbakanı (1878-1946; hd. 1943-1944)

Yannis Rallis, Yunanistan'ın Mihver kuvvetleri tarafından II. Dünya Savaşı sırasında işgal edilmesi sırasında Yunanistan'ın üçüncü ve son başbakandı ve 7 Nisan 1943'ten 12 Ekim 1944'e kadar görev yaparak, Atina'da Alman kontrolündeki Yunan kukla hükûmetinde Konstantinos Logotetopulos'u takiben görevli idi.

Konstandinos Logotetopoulos II. Dünya Savaşı sırasında Yunanistan'ın Mihver işgali sırasında Yunanistan'ın işbirlikçi hükûmetini yöneten Yunanistan Başbakanıydı ve seçkin bir Yunan tıp doktoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Panayis Çaldaris</span> Yunan siyasetçi (1868-1936)

Panayis Çaldaris, bir Yunan politikacı ve Yunanistan'ın 48. Başbakanıydı; II. Dünya Savaşı'ndan önceki dönemde muhafazakâr Halk Partisi'nin uzun yıllar (1922-1936) saygıdeğer muhafazakâr bir politikacı ve lideriydi. Parlamento üyesi olan Yunanistan'da yasama mağduru olan Lina Çaldari'nin kocası ve Sosyal Refah Bakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Atina Birinci Mezarlığı</span>

Atina Birinci Mezarlığı, Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir mezarlıktır. Mezarlık, Olimpos Zeus Tapınağı ile Panathinaiko Stadyumu arasında yer almaktadır. 1837'de yapılmış olup çam ve selvi ağaçları ile büyük yeşil bir alana sahiptir ve Yunan veya yabancı ünlülerin gömüldüğü yer olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaos Triantafillakos</span> Yunan siyasetçi

Nikolaos Triantafyllakos, 1922 yılında Ağustos ile Eylül ayları arasında Yunan tarihinin çalkantılı bir döneminde Yunanistan Başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Gunaris</span> Yunan siyasetçi (1867-1922)

Dimitrios Gunaris, 25 Şubat-10 Ağustos 1915 ve 26 Mart 1921-3 Mayıs 1922 arasında Yunanistan Başbakanlığı yapmıştır. Halk Partisi'nin lideri, Elefterios Venizelos'un merkez sağ rakibiydi.

<span class="mw-page-title-main">Arahova Muharebesi</span>

Arahova Muharebesi, 18-24 Kasım 1826 tarihleri arasında Arahova'da Yunan isyancılar ile Osmanlı ordusu arasında meydana gelen bir muharebedir. Yunan isyancılarının lideri Yeoryos Karaiskakis, Osmanlı ordusunun manevralarından istihbarat aldıktan sonra Orta Yunanistan'ın Arachova köyü yakınlarında sürpriz bir saldırı düzenledi. 18 Kasım'da Mustafa Bey komutasındaki 2.000 Osmanlı askeri Arahova'da ablukaya alındı. Üç gün sonra Osmanlı ordusunu kuşatan çalışan 800 kişilik bir kuvvet başarısız oldu.

Dimitrios İoannidis, Yunan asker. Yunanistan'ı 1967'den 1974'e kadar yöneten cuntanın önde gelen generallerinden birisidir. "Yunanistan'ın Kaddafisi" olarak görülen İoannidis; Türk, Yunan ve Rum kamuoyunda "Türkiye'yi Kıbrıs'a çıkartan adam" olarak biliniyordu. Arka planda kalarak, aralarında Yunanistan cumhurbaşkanı Yeoryos Papadopulos'un görevden alınması ve 1974 Kıbrıs Darbesini planlamakta dahil birçok askerî müdahalede rol oynadı. 1975'te işlediği suçlardan tutuklandı ve müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Otuz beş yıl boyunca hapis yattıktan sonra 16 Ağustos 2010'da 87 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros Papanastasiu</span> Yunan siyasetçi (1876-1936)

Alexandros Papanastasiou İki savaş arası dönemde Yunanistan başbakanı olarak iki kez görev yapmış, İkinci Helen Cumhuriyeti'nin kuruluşuna öncülük etmiş Yunan hukukçu, sosyolog ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Petros Protopapadakis</span> Yunan siyasetçi (1854-1922)

Petros Protopapadakis, Yunan siyasetçi, Mayıs-Eylül 1922 arasında Yunanistan başbakanı.