Altılık A - Turkipedia

Altılık A / Sextans A

Bu görüntüde parlak Samanyolu ön plan yıldızları sarımsı görünüyor. Onların ötesinde, genç mavi yıldız kümelerinin açıkça görülebildiği Sextans A'nın yıldızları yer almakta.
Kaynak: Kitt Zirvesi Ulusal Gözlemevi, Nicholas U. Mayall Teleskobu

Gözlem verisi (Dönem J2000)

Takımyıldız

Altılık

Sağ açıklık ( $α$ )

10^sa 11^d 00,8^s^[1]

Dik açıklık ( $δ$ )

-04° 41′ 34″^[1]

Galaksi sınıfı

IBm^[1]

Görünür büyüklük (V)

11,86^[1]

Görünür boyut (V)

5,9′ × 4,9′^[1]

Özellikler

Grup veya küme

NGC 3109 Grubu
Yerel Grup^[1]

Kırmızıya kayma ( $z$ )

0,001081 ± 0,000002^[1]

Helyo dikey hız ( $v_{r}$ )

(324 ± 1) km/s^[1]

Mesafe

4,31 ± 0,13 ly (1,32 ± 0,04 pc)^[2]^[3]^[4]

Keşif

Fritz Zwicky (1942)

Katalog belirtmeleri

Sextans A • UGCA 205 • PGC 29653 • MCG -01-26-030 • IRAS F10085-0427 • DDO 75

Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Altılık A (Sextans A veya UGCA 205 olarak da bilinir) küçük bir cüce düzensiz gökadadır. Yaklaşık 5000 ışık yılı genişliğe sahip olan gökada Yerel Grup'un dış sınırlarında, Samanyolu gökadasının da içinde yer aldığı gökadalar grubunun yaklaşık 4,3 milyon ışık yılı uzağında yer alır. Yerel Grup'taki NGC 3109 Grubu'nun üyesi olabilir fakat bu kesin değildir.

Altılık A, tuhaf bir kare şekline sahiptir. Büyük kütleli, kısa ömürlü yıldızlar süpernova patlamalarıyla yok olmuş ve bu süreç yeni yıldız oluşumlarına neden olarak daha fazla süpernova patlamasına yol açmış, sonuç olarak genişleyen bir kabuk meydana gelmiştir. Genç mavi yıldızlar bu kabuğun kenarlarını ve yüksek yıldız oluşumuna sahip alanları aydınlatmakta ve Dünya'dan bakıldığında kareye yakın bir şekil olarak görünmektedir.^[5] 10,4 metrelik Gran Telescopio Canarias teleskobu, bu devasa HII bölgelerini besleyen OB-tipi yıldızları gözlemlemiştir.^[6]

Ayrıca bakınız

Altılık B

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h "NED results for object Sextans A". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. 20 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2024.
^ Dolphin, Andrew E.; ve diğerleri. (March 2003). "Deep Hubble Space Telescope Imaging of Sextans A. II. Cepheids and Distance". The Astronomical Journal. 125 (3). ss. 1261-1290. arXiv:astro-ph/0211486 $2. Bibcode:2003AJ....125.1261D. doi:10.1086/346279. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2024.
^ I. D. Karachentsev; V. E. Karachentseva; W. K. Hutchmeier; D. I. Makarov (2004). "A Catalog of Neighboring Galaxies". Astronomical Journal. 127 (4). ss. 2031-2068. Bibcode:2004AJ....127.2031K. doi:10.1086/382905 .
^ Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1). ss. 3-18. Bibcode:2006Ap.....49....3K. doi:10.1007/s10511-006-0002-6.
^ Nemiroff, R.; Bonnell, J., (Ed.) (3 Kasım 1998). "Sextans A: A Seemingly Square Galaxy". Astronomy Picture of the Day. NASA. Erişim tarihi: 20 Eylül 2024.
^ Camacho, I.; Garcia, M.; Herrero, A.; Simón-Díaz, S. (2016). "OB stars at the lowest Local Group metallicity". Astronomy & Astrophysics (İngilizce). Cilt 585. ss. A82. arXiv:1510.05408 $2. Bibcode:2016A&A...585A..82C. doi:10.1051/0004-6361/201425533. ISSN 0004-6361.

Dış bağlantılar

WikiSky'da Altılık A: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası

Altılık takımyıldızı

Yıldızlar

Bayer	α β γ δ ε
Flamsteed	3 4 5 6 7 9 12 13 14 16 17 18 19 20 21 23 24 25 26 27 31 32 33 34 35 36 39 40 41
Değişen	S T Y RW SW VY
HR	3879 3901 3907 3915 3959 4000 4034 4059 4060 4085 4092 4109 4122 4224 4233 4240
HD	85461 86081 86341 90057 92788
Diğer	BD−08°2823 FIRST J102347.6+003841 Gliese 382 Gliese 393 LHS 292 NGC 3339 PG 1026+002 PG 1047+003 WASP-43

Ötegezegenler	BD-08°2823 b c HD 86081 b HD 92788 b WASP-43 b

Yıldız kümeleri	Palomar 3

Gökadalar

NGC	2967 2974 3110 3115 3156 3165 3166 3169 3341 3387 3423
Diğer	Baby Boom CID-42 CR 7 HD1 IC 609 Altılık A Altılık B Altılık Cüce Galaksisi LAE J095950.99+021219.1

Gökada kümeleri	CL J1001+0220 Hyperion ön-süperkümesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 221</span> cüce galaksi

Messier 32 veya NGC 221, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2,5 MIy uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik gökadadır. Guillaume Le Gentil tarafından 23 Ocak 1874 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 168 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Meşhur Andromeda Gökadası'nın bir uydusudur.

NGC 1569, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 10,95 MIy (3,36 Mpc)uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. William Herschel tarafından 4 Kasım 1788 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 210 olarak "Düzensizliklere, emilime ve çözülüme sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Her ne kadar amatör gök bilimcilerin pek ilgisini çekmese de, uzmanlar tarafından yıldızların oluşumları ile ilgili olarak yoğun bir biçimde incelenmektedir. Gökadanın uzaklığı önceleri 7,82 MIy (2,4 Mpc) olarak tahmin edilmekteydi. Ancak 2008 yılında Hubble'ın görüntülerini inceleyen bilim insanları, gökadanın uzaklığını yaklaşık 11 milyon ışık yılı olarak hesapladılar. Böylece gökadanın, IC 342/Maffei 1 Kümesi'nin bir üyesi olduğu gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Ağız (yıldız)</span>

Ağız, Irmak takımyıldızının en parlak ve gökyüzünün de sekizinci en parlak yıldızıdır.

Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×10¹⁹ kilometre) ve toplam kütlesi ise 2×10¹² güneş kütlesi (4×10⁴² kg) civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^⁶ ly; 2×10¹⁹ km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir. Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

<span class="mw-page-title-main">Süperküme</span>

Süperkümeler küçük gökada kümelerinden ve gökada gruplarından oluşan büyük kümeler olup Evren'de şimdilik gözlemlenebilen en büyük yapı birimleridir. Süperkümelerin varlığı gökadaların Evren'de tek biçimli dağılmamış olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Yontar Grubu</span> güney gökada kutubu yakınlarında gevşek bir gökada grubu

Yontar Grubu, güney gökada kutubu yakınlarında gevşek bir gökada grubu. Grup, Yerel Grup'a en yakın gökada grubudur ve Samanyolu gökadasının merkezine yaklaşık olarak 3.9 Mpc uzaklıkta bulunur.

Altılık B, Altılık takımyıldızı yönünde yaklaşık 5 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir düzensiz gökada. Yerel Grup'un bir parçası olan gökada, grubun en uzak üyesidir.

Cüce Ejderha Gökadası Ejderha takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 260.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Lowell Gözlemevi'nden Albert Wilson tarafından 1954 yılında keşfedilmiştir. Yerel Grup'un bir parçası ve Samanyolu'nun uydu gökadasıdır. Gökada düzleminin 34.6° yukarısında yer almaktadır.

Altılık Cüce Galaksisi Altılık takımyıldızı yönünde bulunan ve Samanyolu'nun uydu galaksisi olan bir cüce küremsi galaksidir. Mike Irwin, M.T. Bridgeland, P.S. Bunclark ve R.G. McMahon tarafından 1990 yılında keşfedilmiştir. Galaksi, Güneş Sistemi'nden yaklaşık olarak 290.000 ışık yılı uzaklıktadır ve -8 mutlak parlaklık ile bilinen en zayıf galaksiler arasındadır.

Aslan II Aslan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 690.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Robert G. Harrington ve Albert George Wilson tarafından 1950 yılında keşfedilmiştir. 2008 yılının Ekim ayı itibarıyla Samanyolu'nun bilinen 24 uydu gökadasından birisidir. 2007 yılına kadar olan çalışmalarla gökadanın çekirdek yarıçapının 178 ± 13 pc ve gelgit kuyruğu yarıçapının 632 ± 32 pc olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aslan I (cüce galaksi)</span> cüce galaksi

Aslan I Aslan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 820,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Yerel Grup'un bir üyesidir ve Samanyolu'nun en uzak uydu gökadalarından birisi olduğu düşünülmektedir. Albert Wilson tarafından 1950 yılında keşfedilmiştir.

Alfa Caeli, Çelikkalem takımyıldızı yönünde bulunan çift yıldız sistemidir.

Orion OB1 yıldız birliği, tayf tipleri O ve B olan birkaç düzine sıcak dev yıldızdan oluşan bir yıldız grubudur. Birbirleriyle ilişkendirilmiş binlerce düşük kütleli yıldız ve bir düzine önyıldızdan meydana gelmiştir. Büyük Orion Kompleksi'nin bir parçasıdır. Görece yakınlığı ve karmaşıklığı nedeniyle üzerinde en fazla çalışılan OB birliğidir.

UGCA 86, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 9,71 MIy (2,98 Mpc)uzaklıkta bulunan macellansı sarmal gökadadır. Önceleri yerel grubun bir parçası olduğu düşünülüyordu, fakat gökadadaki parlak yıldızlar gözlemlendikten sonra Maffei 1 Kümesi'nin bir üyesi olduğu anlaşıldı. UGCA 86'nın, IC 342'nin uydu gökadası olduğu düşünülmektedir, fakat iki gökada arasındaki ayrım, Samanyolu ve Macellan Bulutları arasındaki mesafeden %50 daha fazladır.

NGC 4065 Grubu, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 313,11 MIy (96 Mpc) uzaklıkta bulunan bir gökada grubudur. En parlak üyesi NGC 4065 olan grup, Saç Süper Kümesi içerisinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Yay Cüce Düzensiz Gökadası</span> Yay takımyıldızındaki cüce gökada

Yay Cüce Düzensiz Gökadası (SagDIG), Yay takımyıldızında yaklaşık olarak 3,4 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce gökadadır. Gökada, ESO (B) Atlası için 13 Haziran 1977'de ESO'nun 1 metrelik Schmidt teleskobu kullanılarak çekilen bir fotoğraf plakasında Cesarsky ve diğerleri tarafından keşfedilmiştir.

Aslan A (Leo A, aynı zamanda Leo III olarak da bilinir), Yerel Grup'un parçası olan bir düzensiz gökadadır. Dünya'dan 2,6 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alır ve 1942 yılında Fritz Zwicky tarafından keşfedilmiştir. Gökadanın tahmini kütlesi (8,0 ± 2,7) × 10⁷ güneş kütlesidir ve en az %80'i karanlık maddeden oluşur. Yerel Grup'taki en izole gökadalardan biridir ve birkaç milyar yıl boyunca herhangi bir etkileşim veya birleşme belirtisi göstermez. Bununla birlikte Aslan A, yıldızlarının %90'ından fazlasının 8 milyar yıldan daha yakın bir süre önce oluşması nedeniyle düzensiz gökadalar arasında neredeyse benzersizdir ve bu da oldukça sıra dışı bir evrimsel geçmişe işaret eder. RR Lyrae değişenlerinin varlığı, gökadanın 10 milyar yıla kadar yaşlı bir yıldız popülasyonuna sahip olduğunu gösterir.

Tukan Cüce Gökadası, Tukan takımyıldızında yaklaşık olarak 2,8 milyon ışık yılı uzaklıkta, çok yaşlı yıldızlardan oluşmuş ve diğer gökadalardan oldukça izole bir cüce gökadadır. 1990 yılında Mount Stromlo Gözlemevi'nden R.J. Lavery tarafından keşfedildi. Samanyolu'nun ters tarafında ve diğer Yerel Grup gökadalarının tam karşısında konumlanması onu bilim insanları için önemli bir araştırma konusu haline getirir.

Wolf-Lundmark-Melotte (WLM), Balina takımyıldızı yönünde Yerel Grup'un dış kenarlarında yaklaşık olarak 3 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir çubuklu düzensiz gökadadır. 1909 yılında Max Wolf tarafından keşfedilen gökadanın yapısı, 1926'da Knut Lundmark ve Philibert Jacques Melotte tarafından anlaşıldı.

Saç I Grubu, Berenis'in Saçı takımyıldızında yaklaşık olarak 14,5 Mpc (47,3 Mly) uzaklıkta bulunan bir gökada grubudur. Sarmal gökadalar açısından zengin olmakla birlikte az sayıda eliptik ve merceksi gökada içeren grubun en parlak üyesi NGC 4725'tir. Saç I, daha uzakta bulunan Saç ve Aslan kümelerinin önünde yer alır ve Başak Süperkümesi'ne dahildir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.