İçeriğe atla

Alpay Ekler

Başlığın diğer anlamları için Alpay sayfasına bakınız.
Alpay Ekler
insan
cinsiyetierkek Değiştir
vatandaşlığıTürkiye Değiştir
ön adıAlpay Değiştir
doğum tarihi1964 Değiştir
doğum yeriÜsküdar Değiştir
ölüm tarihi25 Ağustos 2022 Değiştir
defin yeriKaracaahmet Mezarlığı Değiştir
ana diliTürkçe Değiştir
konuştuğu, yazdığı dillerTürkçe Değiştir
mesleğipuppeteer Değiştir

Alpay Ekler (1964, Üsküdar - 25 Ağustos 2022, Pendik), Türk Karagöz ve kukla sanatçısı, tiyatro dekor, kostüm, mask tasarımcısı, müzisyen, yazar ve yönetmen.

Hayatı

Alpay Ekler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yabancı Diller Bölümü mezunudur. 1989'da Ümraniye'de "Tiyatro Merdiven"i kurdu. Tiyatro Merdiven'in amatör olarak faaliyet gösterdiği 2000 yılına kadar "Virüsün Adı Yok", "Bayır Turbunun Türküsü", "Oyunlar ve Yaşayanlar", "Sorgu", "Kanrevanmaraş" oyunlarını yönetti ve müziklerini yaptı. "Işığın Ağıtı" ve "Savaş Oyunu" adlı oyunları yazdı.

Daha sonra Çocuk Tiyatrosu ve kuklayla ilgilendi. "Maymunun Hediyesi", "İlaçlar Mikroplara Karşı" adlı kukla oyunlarını yazdı müziklerini besteledi.

Dedesi Münir efendinin çırağı Kuklacı, ortaoyuncu ve Karagöz ustası Hayali İhsan Dizdar'a çırak oldu. 1996 yılında profesyonel olarak "Karagöz" oynatmaya başladı. Çocuk Vakfı Karagöz Okulu'nda Aşıklar oyununu güncelleyerek birinci oldu. Yurt dışında ve yurt içinde çeşitli festivallere katıldı. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden sonra ilk kez BITEF 2000 uluslararası tiyatro festivaline davet edildi ve Türkiye'yi temsil etti. Karagöz tasvirlerinin yapımında doğal boyaların kullanılmasını tekrar gündeme getirip bu konuda keşifler yaparak, makaleler yayınladı. Doğal boyaların Karagöz derisine uygulanması ile ilgili İsrail'de, İstanbul Paint 2001 fuarında ve Bursa Karagöz Evi'nde atölyeler yaparak diğer sanatçılarla bilgilerini paylaştı.

2002 yılında tekrar "Tiyatro Merdiven"e döndü. (2007) "Soyunun Savaşa" adlı oyunu yazdı, Aşk Grevi adlı oyunu yönetti (2008). Hıyarapol adlı oyunu yazdı yönetti ve müziklerini yaptı. (2011)"Ne Oldu Bize" adlı oyunu yazdı yönetti. (2012)"Mada" adlı oyunu yazdı, oyun Tiyatro Merdiven'de Ruşen Gülen rejisi ile sahnelendi. (2013) Büchner'in Woyzeck adlı bitmemiş oyununun tüm müsveddelerini çevirerek yeni bir metin oluşturdu ve Tiyatro Merdiven'de sahneledi.İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Gösteri Sanatları Merkezi'nde 8-12 yaş grubunda "Aşkın Gözü Kördür", "Bizim aklımız Ermez", "Bu da Bizim Hamlet", "İletişim Parodileri" adlı oyunları yazdı ve yönetti. Yine Gösteri Sanatları Merkezi'nde "Sürgün" ve "Bir Gül Koşusu" adlı oyunları yönetti. Özel talep üzerine Üstün İnanç'ın İbrahim Müteferrika adlı oyununu yönetti, dekor ve kostümlerini yaptı. Hem oynatım hem yapım anlamında ahşap Türk kuklası geleneğini tekrar canlandırdı. Kurduğu atölyede hem ürünler verdi hem de yeni sanatçıların yetişmesi yolunda imkan sağladı.

Çocuklar için "Karagöz Ay'a gidiyor", "Karagöz Plaj Bekçisi", "Karagöz Kitap Kurdu", "Karagöz ağaç dikiyor", "Ava giden avlanır" adlı modern karagöz oyunlarını yazdı ve müziklerini besteledi. Genç Karagöz ve Geleneksel Kukla Sanatçısı Bülent Aksu'yu ve Ruşen Gülen'i ve İbiş Kukla Sanatçıları Enis Ergün ve Deniz Karalar'ı yetiştirdi.

2000-2006 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Gösteri Sanatları Merkezi'nde "Kukla- Karagöz yapım ve oynatım" dersleri vermiştir. 2005 yılında Uluslararası Kukla Birliği UNIMA Milli Merkezi tarafından "En Başarılı Kukla ve Karagöz Sanatçısı" seçilmiştir. Sanatçı ayrıca 2001-2003 yılları arasında İstanbul Şehir Tiyatroları Repertuvar Kurulu üyeliği de yapmıştır. 2008 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Gölgenin Renkleri adlı kitabın Tasvir tasnifinde ekspertiz olarak çalışmış ve Karagöz Tasvir sanatı adlı makalesi ile yayına katkıda bulunmuştur. 2007 yılından ölümüne kadar Kocaeli Üniversitesi Sahne sanatları Bölümünde Geleneksel Türk Tiyatrosu öğretim görevlisi olarak eğitim veren sanatçı, 2008 Yılında UNIMA Milli Merkezi İstanbul şubesinin oluşumuna kurucu olarak katkıda bulunmuştur. 2010 yılında UNIMA Türkiye Milli Merkezi İstanbul Şubesi Başkanlığını yapmış olan Alpay Ekler, aynı örgütün başkan yardımcılığını da yapmıştır.

Ölümü

Ekler, 25 Ağustos 2022'de emboli tedavisi gördüğü, İstanbul'daki Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 58 yaşında öldü.[1] Ekler'in cenazesi Şakirin Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça

  1. ^ "Karagöz sanatçısı Alpay Ekler vefat etti". 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ferhan Şensoy</span> Türk oyuncu ve yazar

Osman Ferhan Şensoy, Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu; roman, deneme, günlük, televizyon dizisi ve film senaryoları yazarı, şair ve Ortaoyuncular tiyatro topluluğunun kurucusudur.

Bülent Aksu, Türk tiyatrocu ve kuklacıdır.

Emin Şenyer,, Türk Karagöz sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Karagöz ve Hacivat</span> Türk gölge tiyatrosu karakterleri

Karagöz ve Hacivat, taklide ve karşılıklı konuşmaya dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına kurgusal, hayali denir. Yardımcıları çırak, yardak, dayrezen, sandıkkardır. Oyunda konuşmaların değişmesi baş hareketleriyle yapılır.

Türk tiyatrosu, Türkiye'de kırsal kesimlerdeki köy tiyatrosu ile kentlerdeki halk tiyatrosunu içeren geleneksel Türk tiyatrosu ve 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti'ndeki Batılılaşma hareketi ile ortaya çıkan batılı tarzdaki Türk tiyatrosunu ifade eder.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Göksel Kortay</span> Türk aktris

Göksel Kortay, Türk oyuncu, seslendirme sanatçısı, çevirmen, öğretim görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Hâzım Körmükçü (1898 doğumlu oyuncu)</span> Türk oyuncu

Hâzım Körmükçü ya da Kâzım Körmükçü, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Türkiye'nin ilk tiyatro sanatçılarındandır. Darülbedayi’nin önde gelen sanatçıları arasında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Afife Tiyatro Ödülleri</span> Türkiyede düzenlenen tiyatro ödül töreni

Afife Tiyatro Ödülleri, tiyatro sahnesine çıkan ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale anısına İstanbul'da 1996-1997 tiyatro sezonundan beri her yıl Yapı Kredi Bankası dağıtılan sanat ödülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Muhittin Sevilen</span> Türk gölge oyunu sanatçısı

Mehmet Muhittin Sevilen, bilinen adıyla Hayali Küçük Ali, Türk kukla ve gölge oyunu sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Köken</span>

Ali Köken, Türk tiyatro oyuncusu ve şairdir.

İhsan Dizdar Türk Karagöz, kukla, orta oyunu sanatçısı, meddah ve son geleneksel hokkabaz.

Hadi Poyrazoğlu Türk gölge oyunu ve kukla oyuncusu, ip cambazı ve tuluat oyuncusudur.

Ali Meriç, Türk oyuncu, yönetmen ve yazar.

Hayalî Nevzat Çiftçi, Karagöz ve Hacivat oynatıcısı, tasvir ve kukla yapım ustası ve dizi oyuncusu

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Ofluoğlu</span>

Vecihi Ofluoğlu, Türk Pantomim sanatçısı, oyuncu, yönetmen, öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda sahne sanatları</span> Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adı

Osmanlı'da sahne sanatları, Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adıdır. 18. yüzyıla kadar kukla, meddahlık, Karagöz ve Hacivat ve ortaoyunu gibi geleneksel Türk tiyatrosu olarak adlandırılan sahne sanatları egemendir. 18. yüzyılda başlayan batılılaşma çabaları ile çağdaş anlamdaki tiyatro, opera ve daha sonra sinema sergilenmeye başlanmıştır.

Tiyatro Tempo, 1984 yılında, İstanbul’da Haluk Yüce tarafından kuruldu.

Orhan Kurt, Karagöz sanatçısı.

Karagöz Müzesi, Karagöz gölge oyunu kültürünü yaşatmak amacıyla Bursa'da 2007 yılında açılan müze.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.