İçeriğe atla

Alp Arslan el-Ahras

Alp Arslan el-Ahras, (d.1097 - ö.1114) 1113 ile 1114 yılları arasında Suriye Selçukluların Halep meliki.

Asıl adı Ebu Şuca Alparslan'dır. Kekeleyerek konuştuğu için kendisine Ahras lakabı verilmiştir. Babası Rıdvan'ın 1113 yılında ölümünün ardından atabeği Hadım Lülü'nün yardımlarıyla tahta geçti. Alparslan El-Ahras saltanatını sağlamlaştırmak için kardeşleri Melikşah ve Mübarekşah'ı öldürür.

Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar Suriye-Filistin Selçuklu Halep hükümdarı Alparslan El-Ahras'a elçi göndererek şu sözleri der.

Vaktiyle baban, Bâtınîler konusunda bana muhalefet ediyordu, halbuki ben, şimdi senden, benim bir evlâdım olarak onları yok etmeni istiyorum.

Alparslan El-Ahras Büyük Selçuklu Sultanı Muhammet Tapar'ın sözünü dinleyerek Halep'te Batiniler'e karşı büyük bir harekât başlatır. 1113-1114 yılında Alparslan El-Ahras Halep'te başlattığı Batini harekâtıyla 200 Batiniyi öldürür. Batini lideri Ebu Tahir de bu harekâtta öldürülür.[1]

Alparslan El-Ahras, devlet erkanının tavsiyelerine uyarak Şam atabeği Tuğtekin'i Halep'e davet eder. Ama Tuğtegin Halep'e gelmek yerine Alparslan El-Ahras'ı Şam'a gelmesini ister. Alparslan El-Ahras, Tuğtekin'in isteğini yerine getirerek Şam'a gelir. Alparslan El-Ahras, Tuğtegin'e devlet kadrosunu yenileme yetkisi verir. Alparslan El-Ahras'ın Tuğtegin'e verdiği bu yetki Hadım Lülü'yü rahatsız etmişti. Hadım Lülü, Tuğtegin'e baskı uygulamaya başladı. Hadım Lülü'nün ısrarıyla Alparslan El-Ahras, Tuğtegin'i Halep'ten uzaklaştırdı. Alparslan El-Ahras'ın Tuğtegin'i Halep'ten uzaklaştırması saltanatının sonu olacaktı. Çünkü Hadım Lülü, 1114 yılında 17 yaşındaki Alparslan El-Ahras'a suikast düzenleyerek öldürdü ve yerine Sultanşah geçti.

Kaynakça

  1. ^ "SURİYE SELÇUKLU MELİKLİĞİ | TÜRK TARİHİ ARAŞTIRMALARI". www.altayli.net. 12 Eylül 2014. 28 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suriye Selçukluları</span> 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devleti

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Melikşah</span> 3. Büyük Selçuklu Devleti Sultanı

I. Melikşah, Türk, Büyük Selçuklu İmparatorluğu hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Berkyaruk</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Berkyaruk (Temmuz 1081 - 22 Aralık 1104), Büyük Selçuklu hükümdarı I. Melikşah'ın oğlu ve 1092-1104 yılları arasında Büyük Selçuklu Devleti'nin hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Tapar</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Muhammed Tapar ya da Gıyaseddîn Muhammed Tapar Büyük Selçuklu Sultanı ve Melikşah'ın oğlu.

I. Tutuş veya Tacüddevle Ebu Said Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın oğlu ve birinci Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">İlgazi Bey</span>

İlgazi Bey veya tam ismiyle Necmeddin İlgazi bin Artuk, Türk asker ve yönetici.

Aksungur El-Hacib, tam adıyla Kasım ad-Davla Ebu Said Aksunkur el-Hacib, Aq Sunqur al-Hajib ya da Aksungur el-Hacip, Büyük Selçuklu Devleti altında, Sultan Melikşah saltanat dönemi'nde, 1086 - 1094 arasında, Selçuklu Halep Emirliği yapan yönetici.

Malik Mansur bin Aziz (Malik Mansur Nasreddin bin Aziz). 29 Kasım 1198 - Şubat 1200 döneminde üçüncü Eyyubiler Mısır Sultanlığı maliki görevi yapmıştır.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Tuğtekin veya tam adıyla Zahireddin Tuğtekin, Türk asıllı asker ve Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097 - 1128 arasında, Suriye Selçuklu Devleti Şam Emiri ve sonra aynı devlete tabi Böriler Şam Atabeyi olan yönetici. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu.

Ertaş ya da Bektaş, Büyük Selçuklu Devleti altında 1104'te, Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

Fahrülmülk Rıdvan bin Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu idi. 1095-1113 döneminde Suriye Selçuklu Halep Meliki olarak hüküm sürdü.

Porsuk bin Porsuk ya da Bursuk bin Bursuk olarak da bilinir, Hamedan emiri.

Aksungur el-Porsuki, 1113 ile 1114 ve tekrar 1124 ile 1126 yılları arasında Musul emiri.

II. Tutuş, Suriye Selçukluları'nın Şam emiridir. Babası, Suriye Selçukluların Şam meliki Dukak'tır. 1103 yılında doğmuştur. Babası Suriye Selçuklular'ın Şam meliki Dukak 1104 yılında ölünce vasiyeti üzere 1 yaşındaki oğlu II. Tutuş tahta çıktı. Yönetim hala Tuğtegin'in elindeydi. II. Tutuş'un babası Dukak meliklik döneminde tehdit olmaması için Muhiddin Bektaş'ı Baalbek emiri Gümüştegin Taci'ye götürerek Baalbek'te hapsettirdi. Ama Tuğtegin gizlice Baalbek'e giderek Muhiddin Bektaş'ı tahta çıkarttı. Böylece 1 yaşındaki II. Tutuş'un saltanatı bitmiş oldu.

Mevdud bin Altuntegin, Büyük Selçuklular'ın Musul valisi, Türk kumandan.

El-Sinabra Muharebesi (1113), Kudüs Kralı I. Baudouin liderliğindeki bir Haçlı ordusu, Selçuklu Sultanı tarafından gönderilen ve Musul emiri Mevdud bin Altuntegin tarafından komuta edilen bir Müslüman ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı.

Sultanşah, (1108-1117) Suriye Filistin Halep Hükümdarı.

Şayzar Muharebesi, 1111'de Kudüs Kralı I. Baudouin komutasındaki bir Haçlı ordusu ve Mevdud bin Altuntegin liderliğindeki bir Selçuklu ordusu arasında taktik bir beraberlik ile sonuçlanan çatışmadır. Haçlı kuvvetleri geri çekilmiştir.

El-Bābā veya al-Khādim ("Hadım") olarak da adlandırılan Lülü el-Yaya,MS 1113'ten 1117'deki suikastına kadar Halep Selçuklu saltanatının naibiydi. Reşit olmayan padişahların atabeğiydi. Daha önce Musul atabeği Aksungur el-Porsuki'nin hizmetinde bir hadımdı.