Alonso de Ojeda
| cinsiyeti | erkek  |
|---|---|
| vatandaşlığı | Kastilya Tacı |
| bağlılık | Kastilya Tacı |
| ön adı | Alonso |
| soyadı | de Ojeda |
| doğum tarihi | 1466 |
| doğum yeri | Torrejoncillo del Rey |
| ölüm tarihi | 1515 |
| ölüm yeri | Santo Domingo |
| defin yeri | Dominican National Pantheon |
| önemli kişi | Juan Rodríguez Fonseca |
| konuştuğu, yazdığı diller | İspanyolca |
| mesleği | Paton, konkistador, vali |
| aktif yılları (başlangıç) | 1493 |
| katıldığı | 1503 Spanish Jaragua expedition, 1493 Columbus Voyage to Americas, Ojeda Venezuela Expedition of 1499 |
| askerî branşı | İspanya Donanması |
| üyeliği | Columbus Conquistador of America |
Alonso de Ojeda (y. 1466 – 1515), İspanyol denizci, kâşif, vali ve istilacıydı. Adı zaman zaman "Alonzo" veya "Oxeda" şeklinde yazılır. Venezuela'ya varan ilk Avrupa filosunun kumandanıydı.
Alonso de Ojeda 1466 yılında İspanya'nın Cuenca şehrinde doğdu. Yoksul düșmüș soylu bir aileden geliyordu. Dönemin Burgos Piskoposu Juan Rodríguez de Fonseca'nın himayesine giren Ojeda, Fonseca'nın yardımıyla 1493 yılında Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'ya yaptığı ikinci seyahate katıldı. Ojeda bu seyahat sırasında yerlilerle meydana gelen çatışmalarda öne çıktı. 1496 yılında İspanya'ya döndü.
Üç yılın ardından, 1499 yılında Yeni Dünya'ya doğru kendi komutasındaki üç gemiden oluşan yeni bir filoyla bir yolculuğa çıktı. Yanında Amerika'nın Asya'nın bir parçası değil de yeni bir kıta olduğunu keşfeden Amerigo Vespucci ve haritacı Juan de la Cosa vardı. Üç haftadan biraz uzun bir zaman sonra Orinoco Nehri'nin ağzının yakınlarında anakarayı gördü. Trinidad'a uğradıktan sonra günümüzde Maracaibo Gölü olarak bilinen körfezi keşfetti. Bölgede Wayuu halkına ait olan ayaklıklı evler Vespucci'ye İtalya'nın Venedik (İtalyanca: Venezia) şehrini hatırlattı ve bu nedenle bölgeyi İtalyancada "küçük Venedik" anlamına gelen "Venezuela" olarak adlandırdı.[1] Ojeda burada Guaricha adlı yerli bir genç kızla evlendi.
Venezuela'dan ayrıldıktan sonra Ojeda İspanyol kolonicilerin bulunduğu Hispaniola adasına gitti. Burada Kristof Kolomb'un keşif ayrıcalıklarını ihlâl ettiği gerekçesiyle kötü bir biçimde karşılandı. 1500 yılında İspanya'ya dönüşünde köle olarak satmak üzere yanında çok sayıda yerli götürdü. Seyahat finansal olarak başarılı geçmedi ve 300 kişilik mürettebattan sadece 55 kişi sağ kalabildi.[2]
Etkili dostlara sahip olan Ojeda, Coquibacoa Valisi (Venezuela Körfezi'nin o dönemki adı) olarak atandı. 1502 yılında Cadiz'den yeni bir yolculuğa çıkmak üzere ayrıldı. Amerika kıtasında Santa Cruz adını verdiği bir yere vardı ve burada kısa süreliğine bir koloni kurdu. Çıkan bir ayaklanma sonucunda prangalı bir halde Hispaniola adasındaki Santo Domingo'ya geri dönmek zorunda kaldı ve burada bir yargıç İspanya'ya dönmesine izin vermeden önce tüm yetkilerini ve mülklerini elinden aldı.[3]
Bunun ardından bir şekilde tekrar Hispaniola'ya dönen Ojeda, günümüzde Kolombiya'nın bulunduğu topraklarda bir koloni kurma iznini aldı. İspanya'ya geri dönen Ojeda 1509 yılında 300 kişilik bir mürettebatla yola çıktı. Anakaraya varana kadar mürettebatı 70 kişiye kadar inen Ojeda, günümüzde Cartagena şehrinin bulunduğu yerde yerlilerle çatışmaya girdi ve çatışmada Ojeda ve bir diğer adamı dışında tüm mürettebat öldürüldü.
Ojeda yerlilere karşı vahşiliğiyle ünlüydü. Tarihçi Bartolomé de las Casas'ın yer verdiği bir görgü tanığı ifadesinde "İspanyollar o köyde inanılmaz bir katliama imza attı, kadınlar, çocuklar, bebekler de dahil olmak üzere hiç kimse sağ kalmadı. Daha sonra köyü yağmalandılar," denmektedir. Çok sayıda yerliyi köle olarak alan Ojeda, Hispaniola adasında önemli bir kabile reisinin kulağını kesti, yerel bir kral olan Caonabo'yu zincirleyerek İspanya'ya götürdü.[4]
Daha sonra San Sebastian adlı bir başka yerleşim kuran Ojeda, erzak sıkıntısı çekilmeye başlanınca Hispaniola adasına doğru yola çıktı. Yolda gemisi battı ve büyük sıkıntılar içinde Santo Domingo'ya ulaştığında hastalıktan öldü.[4]
Venezuela'daki Ciudad Ojeda şehri onuruna adlandırılmıştır.
Kaynakça
- Katolik Ansiklopedisi, Alonso de Ojeda maddesi 28 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Dydynski, K; Beech, C (2004). Venezuela. Lonely Planet. ISBN 9781741041972. s. 177.
- ^ Dugard, Martin. The Last Voyage of Columbus. Little, Brown and Company: New York, 2005. s. 85.
- ^ Dugard, Martin. The Last Voyage of Columbus. Little, Brown and Company: New York, 2005. s. 165.
- ^ a b Bartolomé de Las Casa: Indian Freedom; The Cause of Bartolomé de las Casas, Trans by Francis Patrick Sullivan (Kansas City: Sheed & Ward, 1995), s. 118-119.
