İçeriğe atla

Alnilam

Koordinat:Sky map 05sa 36d 12,81335s; -01º 12' 06,9089″
Alnilam
Alnilam ve O'nun ışığıyla aydınlanan NGC 1990.
Gözlem verisi
Dönem J2000.0      Ekinoks J2000.0
TakımyıldızAvcı
Galaktik enlem (b)-17,24173331[1]°
Galaktik boylam (l)205,21206247[1]°
Sağ açıklık (α)05sa 36d 12,81335s[2]
Dik açıklık (δ)−01° 12′ 06,9089″[2]
Görünür büyüklük (V)1,70[2]
Görünür büyüklük (B)1,51[2]
Görünür büyüklük (J)2,191[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
B0Iab:[2]
U−B renk ölçeği-1,04[3]
B−V renk ölçeği-0,19[3]
R−I renk ölçeği-0,17[3]
Değişen yıldız tipiAlp Cyg
Astrometri
Dikey hız ()25,90 ± 0,90[2] km/s
Özdevinim (μ)RA: 1.44 ± 0.42[4] mys/y
Dec.: -0.78 ± 0.19[4] mys/y
Iraklık açısı (π)1,65 ± 0,45[4] mys
Uzaklık1.300[5] Iy
(400[5] pc)
Mutlak büyüklük (V)-7[6]
Özellikler
Kütle (m)20[7] M
Yarıçap (r)35[8] R
Aydınlatma gücü315.000 - 725.000[5] L
Yüzey kütle çekimi (log g)3[8][9] cgs
Sıcaklık28.500 ± 1000[8] K
Dönüş hızı ()80[8][10][11] km/s
Yaş4 × 106[12]
Katalog belirtmeleri
Alnilam • ε Ori • 46 Orionis • 112 G. Orionis • HR 1903 • BD -01°969 • HD 37128 • SAO 132346 • FK5 210 • HIP 26311 • TD1 4963 • 参宿二.

Alnilam (Epsilon Orionis, 46 Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.300 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi süperdev yıldızdır.

Gökyüzünün en parlak 30. yıldızı, Avcı'nın ise en parlak 4. yıldızıdır. Mintaka (Delta Orionis) ve Alnitak (Zeta Orionis) ile birlikte bu üç yıldız, eski kültürler arasında pek çok isimle de bilinen Avcı'nın Kuşağı'nı oluştururlar.

1943 yılından bu yana bu yıldızın tayfı diğer yıldızların sınıflandırılmasında dayanak noktası olarak kullanılmıştır.[13] Ayrıca göksel navigasyon için kullanılan 57 yıldızdan birisidir.

Alnilam'ın görece olarak basit olan tayfı, yıldızlararası madde çalışmalarında çok yararlı olmuştur. Gelecek milyon yıl içerisinde bu yıldızın bir kırmızı üstdeve dönüşeceği ve süpernova olarak patlayacağı düşünülmektedir. Çevresindeki moleküler bulut NGC 1990'ı aydınlatarak, onu bir yansıma bulutsusu yapar. 2.000 km/sn'ye ulaşan yıldız rüzgarları, Güneş'ten 20 milyon kat daha hızlı kütle kaybetmesine neden olmaktadır.

Avcı'nın Kuşağı: Alnilam, ortadaki yıldızdır.

Etimoloji

Alnilam adı, Arapça نظم nażm "inci dizisi" ile bağlantılı bir kelime olan النظام an-niżām'dan türetilmiştir. Alnihan veya Alnitam olarak da yazılmaktadır.[14]

Avcı'nın Kuşağı

Bu üç kuşak yıldızı topluca, pek çok kültür tarafından ve pek çok isimle bilinmekteydi. Arapçada; El Nijād "Kuşak", El Nasak "Çizgi", El Alkāt "Altın Taneleri veya Fındıklar" ve modern Arapçada El Mīzān el H•akk "Doğru Ölçekli Işın" terimleriyle belirtilir. Çin mitolojisinde "Işın Tartısı" olarak bilinmekteydi.[14] Kuşak, ayrıca üç yıldız konağı olarak (basitleştirilmiş: 参宿; geleneksel: 參宿; pinyin: Shēn Xiù) Çin takımyıldızlarındaki Yirmi-sekiz konaktan biridir. Beyaz Kaplan'ın batıdaki konaklarından birisidir.

Kaynakça

  1. ^ a b Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)
  2. ^ a b c d e f g "V* eps Ori -- Pulsating variable Star SIMBAD". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  3. ^ a b c "VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  4. ^ a b c "Ashland Astronomy Studio - Alnilam (HIP 26311)". 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  5. ^ a b c R. Blomme, R. K. Prinja, M. C. Runacres, S. Colley (1999). "Radio and submillimetre observations of epsilon Ori". Astronomy and Astrophysics. Cilt 382. s. 921-934. doi:10.1051/0004-6361:20011612. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010. 
  6. ^ R. M. Humphreys (1978). "Studies of luminous stars in nearby galaxies. I. Supergiants and O stars in the Milky Way." Astronomy and Astrophysics. Supplementary Series. Cilt 38. s. 309-350. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010. 
  7. ^ G. Schaller, D. Schaerer, G. Meynet, A. Maeder (1992). "New grids of stellar models from 0,8 to 120 solar masses at Z = 0.020 and Z = 0.001". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. Cilt 96. s. 269-331. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010. 
  8. ^ a b c d R.P. Kudritzki, J. Puls, D.J. Lennon, K.A. Venn, J. Reetz, F. Najarro, J.K. McCarthy, A. Herrero (1999). "The wind momentum-luminosity relationship of galactic A- and B-supergiants". Astronomy and Astrophysics. Cilt 350. s. 970–984. 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010. 
  9. ^ N. D. McErlean, D. J. Lennon, P. L. Dufton (1999). "Galactic B-supergiants: A non-LTE model atmosphere analysis to estimate atmospheric parameters and chemical compositions". Astronomy and Astrophysics. Cilt 349. s. 553-572. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010. 
  10. ^ R. K. Prinja, Th. Rivinius, O. Stahl, A. Kaufer, B. H. Foing, J. Cami, S. Orlando (2004). "Photospheric and stellar wind variability in ɛ Ori (B0 Ia)". Astronomy and Astrophysics. Cilt 418. s. 727-736. doi:10.1051/0004-6361:20035638. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010. 
  11. ^ P. L. Bernacca, M. Perinotto (1970). "A catalogue of stellar rotational velocities". Contr. Oss. Astrof. Padova in Asiago. Cilt 239. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010. 
  12. ^ "Alnilam by Jim Kaler". 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010. 
  13. ^ Garrison, R. F. (Aralık 1993), "Anchor Points for the MK System of Spectral Classification", Bulletin of the American Astronomical Society, cilt 25, s. 1319, Bibcode:1993AAS...183.1710G, 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Şubat 2012 
  14. ^ a b Allen, Richard Hinckley (1963) [1899]. Star-names and their meanings. New York, NY: Dover Publications. s. 314. ISBN 1-931559-44-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Betelgeuse</span> Orion takım yıldızında yer alan yıldız

Betelgeuse, Avcı Takımyıldızı'nda yer alan kırmızı dev yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Iota Orionis</span>

Iota Orionis Avcı takımyıldızı'nın Kılıcını oluşturan çift yıldızdır. Geleneksel adı Hatsya, veya Arapça, Na'ir al Saifdir. Yıldız bazen "Kılıcın en parlak yıldızı." olarak da tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız oluşumu</span>

Yıldızlar, uzayda bulunan yüksek yoğunlukta geniş bölgelerden oluşan moleküler bulutların içinde oluşur. Bu bulutlar çoğunlukla hidrojenden ve % 23–28 helyum ile az miktarda daha ağır elementlerden ibarettir. İçinde yıldız oluşan bu tür bir bulutsuya örnek Orion bulutsusudur. Bu bulutlardan büyük yıldızlar oluştukça, içinde bulundukları bulutları güçlü bir şekilde ışıklandırıp iyonlaştırırlar ve bir H II bölgesi yaratırlar.

<span class="mw-page-title-main">Bellatrix</span>

Bellatrix ya da Gama Orionis, Orion (Avcı) Takımyıldızı'ndaki en parlak 3. ve gökyüzündeki en parlak 27. yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Açık kümeler dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu dizin, Güneş Sistemi'nden uzaklığına göre sıralanmış olan açık yıldız kümelerinin bir listesidir. Açık küme, aynı dev moleküler bulut içinde oluşan ve yerçekimsel olarak birbirlerine bağlı olan birkaç bin yıldızın oluşturduğu bir gruptur. Samanyolu gökadasında 1,000'den fazla açık küme bilinmektedir ancak gerçekte bu rakam on katına kadar çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Caeli</span>

Alfa Caeli, Çelikkalem takımyıldızı yönünde bulunan çift yıldız sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">23 Orionis</span> B-tipi mavi altdev yıldızı

23 Orionis, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. 4,99 kadir görünen büyüklüğüyle çıplak gözle bakıldığında loş, mavi beyaz bir nokta şeklinde gözlenebilir. Orion OB1 Birliği alt grubu üyesi olan bu çift yıldız, 18 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">25 Orionis</span>

25 Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.145 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu bir yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-tipi mavi anakol yıldızıdır. 25 Orionis, Gökada içinde Güneş'e göre 9,6 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 25.000 ile 34.100 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir. Yaklaşık 200 düşük kütleli ön-anakol yıldızının oluşturduğu yoğun bir küme olan ve 25 Orionis grubu olarak da bilinen Orion OB1a altbirliğinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orion OB1 Birliği</span>

Orion OB1 yıldız birliği, tayf tipleri O ve B olan birkaç düzine sıcak dev yıldızdan oluşan bir yıldız grubudur. Birbirleriyle ilişkendirilmiş binlerce düşük kütleli yıldız ve bir düzine önyıldızdan meydana gelmiştir. Büyük Orion Kompleksi'nin bir parçasıdır. Görece yakınlığı ve karmaşıklığı nedeniyle üzerinde en fazla çalışılan OB birliğidir.

Chi<sup>1</sup> Orionis Avcı takımyıldızında bir yıldız

Chi1 Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 28 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sisteminin birincil bileşenidir ve G-tipi sarı anakol yıldızıdır. Diğer bileşen, 14,1 yıllık bir yörünge dönemine ve Güneş kütlesinin %15'ine sahip soluk bir yıldızdır. Tayf tipi M6 olarak tahmin edilmektedir. Birincil bileşenden ortalama uzaklığı 6,1 AU'dur fakat 3,3 AU ile 8,9 AU arasında değişen oldukça yüksek yörünge dışmerkezliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Upsilon Orionis</span>

Upsilon Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.546 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi anakol yıldızıdır. Orion OB1c Birliği'nin bir parçasıdır.

Pi<sup>3</sup> Orionis

Pi3 Orionis (π3 Ori, π3 Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 26 ışık yılı uzaklıkta bulunan F-tipi sarı-beyaz bir anakol yıldızıdır ve çıplak gözle kolayca görülebilir. Geleneksel ismi Tabit, Arapça ﺛﺎﺑﺖ Sabit "yerinde duran" anlamına gelir. Pi3 Orionis, Avcı'nın elinde tuttuğu kalkanın en parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lambda Orionis</span>

Lambda Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.165 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. "Meissa", anlamı "parlakça ışıldayan" olan Arapça ﻣﻴﺴﺎﻥ El-Meysan'dan türetilmiştir. Bu terim aslında Gama Gemini (Alhena) için kullanılmıştı, fakat bir şekilde yanlışlıkla Meissa için de kullanılmış ve bu şekilde kalmıştır. Bu yıldız için kullanılan orijinal Arapça isim "Al Haḳʽah" (Heka), aynı zamanda iki φ Ori'yi de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kappa Orionis</span>

Kappa Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 645 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Takımyıldızın en parlak altıncı yıldızıdır ve Avcı'nın ana dörtgenini oluşturan yıldızların güneydoğu köşesinde yer alır. Geleneksel adı Saif, Arapça سیف الجبّار saif el jabbardan gelir ve Dev'in kılıcı anlamındadır. Bu isim aslında Eta Orionis için söylenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mintaka</span>

Mintaka, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.070 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. Arapça adı منطقة Mıntaka, "kuşak" anlamına gelmektedir. Alnitak ve Alnilam ile birlikte bu üç yıldız, eski kültürler arasında pek çok isimle de bilinen Avcı'nın Kuşağı'nı oluştururlar. Avcı (Orion) meridyene yaklaştığında güney yönüne bakan kuzey yarıküredeki bir gözlemci, Mintaka'yı kuşağın en sağında görebilir.

<span class="mw-page-title-main">Alnitak</span>

Alnitak, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 815 ışık yılı uzaklıkta bulunan üçlü yıldız sistemidir. Mintaka ve Alnilam ile birlikte bu üç yıldız, eski kültürler arasında pek çok isimle de bilinen Avcı'nın Kuşağı'nı oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Eta Orionis</span>

Eta Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.113 ışık yılı uzaklıkta bulunan beşli yıldız sistemidir. Geleneksel isimleri arasında; Arapça ﺳﻴﻒ Seyf "kılıç", ﺟﺒﺎﺭ Cebbar (Algjebbah) "zorba, kudretli" ve Latince Ensis "kılıç" sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lambda Scorpii</span>

Lambda Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 570 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. Takımyıldızının ikinci en parlak yıldızı olan λ Sco, gece gökyüzünün de en parlak yıldızları arasındadır. Geleneksel adı olan Shaula, Arapça الشولاء El-şevle "yükseltilmiş [kuyruk]" anlamına gelmektedir. Çincede ise 尾宿八 "kuyruğun sekizinci yıldızı" olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">V1073 Scorpii</span>

V1073 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2.672 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-Tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Etkin sıcaklığı 22.200 K olan k Scorpii'nin aydınlatma gücü Güneş'ten 300.000 kat daha fazladır. Aynı zamanda Güneş'ten 36 kat daha fazla yarıçapı ve 28 kat fazla olan kütlesiyle önemli bir boyuta sahiptir. Benzeri yıldızlar gibi yılda 0,95 × 10−6 güneş kütlesi oranında bir kütle kaybeder.

<span class="mw-page-title-main">EX Lupi değişeni</span>

EX Lupi değişenleri veya EX Lupi yıldızları, parlaklıkları ani artışlar sergileyen anakol öncesi yıldızlarıdır.