İçeriğe atla

Almatı

Almati
KazakçaАлматы
Almati bayrağı
Bayrak
Almati arması
Arma
Kazakistan üzerinde Almati
Almati
Almati
ÜlkeKazakistan Kazakistan
EyaletAlmatı Eyaleti
İdare
 • AkimErbolat Dosaev
Yüzölçümü
 • Toplam682 km²
 • Kara
9,395 km² (3,627 mil²)
Nüfus
 (1 Ocak 2021)[1]
 • Toplam1.977,011
Zaman dilimiUTC+05.00
Alan kodu+7 (727)

Almatı (KazakçaАлматы), Kazakistan'ın 2.000.900 nüfuslu ve en büyük şehridir. Almatı (eski adıyla Alma-ata) Kazakistan'ın eski başkentidir.[2]

Kazakistan'ın güney doğusunda yer alan Almatı şehri, 1854 yılında Rusların doğuda sınır kalesi olarak kurduğu bir şehirdir ve bugün ise 2.000.900 nüfusu ile Orta Asya'nın en gelişmiş kozmopolitan şehridir. Birçok alışveriş merkezi, restoranları, otelleri ve gazinoları ile zengin bir yaşam sunar. Eski adı Alma Ata olan şehir Alatau Dağları platosunda kalmaktadır.[2] Kazakistan genelinde olduğu gibi, Almatı'da da ana dil Kazakça ve Rusçadır. Kazakistan'ın 1991 yılında Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasından bu yana, Almatı şehri Batı pazarlarına açılıp, çok hızlı bir değişime uğradı. Almatı eski başkent olmasına rağmen (şu anki başkent Astana şehridir) hâlen ülkenin kültürel, ekonomik ve ticari merkezi durumundadır.

Doğal güzellikler

Şehir Panoraması

Almatı Şehri kayak yapmak için ideal bir yerdir. Çimbulak kayak telesiyejleri deniz seviyesinden 3163 metreye kadar çıkmaktadır. Çimbulak kayak merkezinin yanında yer alan Büyük Almatı Gölü, görülmeye değer doğal güzelliğe sahiptir. Ayrıca Almatı yerleşim alanında 16 milyondan fazla ağaç olduğu tahmin edilmektedir.

Müze ve anıtlar

Merkez Müzesinde Kazakistan tarihine ilişkin öğeler bulabilirsiniz. Türkiye'de tarih kitaplarında olan Altın Elbiseli Adam'ın kostümünün bir kopyası da burada bulunmaktadır. Panfilov Parkında, II. Dünya Savaşında yaşamını yitirenler anısına yanan ateş ve anıt görmeye değer, kudretli bir anıttır.

Eğitim

Almatı Yönetim Üniversitesi de Almatı'da yer almaktadır.

Yerleşim

Almatı merkezinde çok düzgün yol planlaması vardır. Bütün caddeler dikey ve yatay olarak hizalanmıştır. Caddenin bir tarafında binalar tek numaralı, karşı tarafında da çift numaralıdır. Bir adresi söylemenin de kolay yolu, gidilecek yerin dikey ve yatay kesişim caddelerini söylemektir. Almatı Kazakistan'ın en büyük şehridir.

Kardeş şehirler

Kaynakça

  1. ^ "KAZAKHSTAN: Administrative Division". citypopulation.de. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019. 
  2. ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  3. ^ "Музыкальные инструменты мира» соберутся в Алматы". inalmaty.kz (Rusça). inAlmaty. 11 Eylül 2018. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020. 
  4. ^ "Балбак Түлөбаев Казакстандын элчиси менен жолугушту". vesti.kg (Kırgızca). Vesti.kg. 23 Kasım 2020. 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020. 
  5. ^ "Almatı". malatya.bel.tr. Malatya. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
  6. ^ "Cosa accomuna Modena al Kazakistan?". modenatoday.it (İtalyanca). Modena Today. 9 Kasım 2020. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
  7. ^ USSR and Third World, Volume 3. Central Asian Research Centre. 1973. s. 209. 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2016. 
  8. ^ "Relaciones bilaterales". rosario.gob.ar (İspanyolca). Rosario. 26 Nisan 2019. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Almatı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Modena</span> Modena iline bağlı komün (Emilia-Romagna, İtalya)

Modena, kuzey İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde kendi ismini taşıyan Modena ilinin merkezi olan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rosario</span> Arjantinde şehir

Rosario Arjantin'in Santa Fe eyaletinin en büyük, Buenos Aires ve Córdoba'dan sonra Arjantin'in üçüncü en büyük şehridir. Buenos Aires'in 285 km. kuzeybatısında ve Paraná Nehrinin batı kıyısında yer almaktadır. 2001 sayımına göre şehirde 910.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atırau</span>

Atırau, Kazakistan'da bir şehirdir ve Atırau Eyaleti'nin başkentidir. Almatı'nın batısında 2700 kilometre mesafede ve Astrahan adlı Rus kentin doğusunda 350 kilometre mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Kostanay</span>

Kostanay, Kazakistan'ın kuzeyinde bulunan bir şehirdir. Kostanay'ın nüfusu 223.600 kişi. Kostanay şehri, Kostanay Eyaleti'nin başkentidir. (harita)

<span class="mw-page-title-main">Air Astana</span>

Air Astana Kazakistan'ın bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir. Şirketin merkezi Almatı'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Çimkent</span>

Çimkent ya da Şimkent, eski adıyla Çernyayev (Kazakça: Черняев); Kazakistan'daki çok nüfuslu bölgelerden olup, 2018 yılına kadar Kazakistan'ın Güney Kazakistan Eyaleti'nin merkeziydi. 19 Haziran 2018 tarihinde, Güney Kazakistan eyalet merkezi Çimkent’e büyük şehir statüsü verildi, eyaletin adı Türkistan eyaleti olarak değiştirildi ve eyalet merkezinin Türkistan kentine taşınmasını öngören “Kazakistan’ın bazı idari ve bölgesel yapısı konularına” ilişkin bir kararname imzalandı. Çimkent 1.239.000 nüfusuyla Kazakistan'da Almatı ve Astana'dan sonra en büyük 3. kenttir ve ülkenin önemli metropollerindendir. Türkistan-Sibirya Demiryolu kavşağında bulunan kentte ayrıca Şimkent Uluslararası Havaalanı da bulunmaktadır. Şimkent Almatı'nın 690 km batısında ve Taşkent'in 120 km kuzeyinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Almatı Havalimanı</span>

Almatı Uluslararası Havalimanı Kazakistan'ın en büyük uluslararası havalimanıdır. Almatı'ya 18 km uzaklıkta bulunmaktadır. 2019 senesinde havalimanından yaklaşık 6,4 milyon yolcuya hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Almatı Televizyon Kulesi</span>

Almatı Televizyon Kulesi, kısaca Almatı Kulesi veya resmî adıyla Kök Töbe Televizyon Kulesi, Kazakistan'ın Almatı şehrinde 1975 ile 1983 yılları arasında inşa edilmiş, 371,5 metre yüksekliğindeki bir çelikten imal bir telekomünikasyon ve gözlem kulesidir. Kule, Almatı şehir merkezinin güneydoğusundaki Kök Töbe Dağı'nın yüksek yamaçlarında yer almaktadır. Diğer benzer kulelerden farklı olarak betondan değil, çelikten imal edilmiş bir yapıdır. Dünyanın en yüksek bağımsız boru şeklindeki çelik yapısıdır. Almatı'nın depremlere karşı savunmasız olması nedeniyle Richter ölçeğine göre 10 şiddetindeki bir depreme karşı dayanabilecek bir şekilde tasarlanmıştır. Kule 371.5 metre yüksekliği ile dünyanın en uzun serbest duran çelik boru yapıdır.

Kazakistan Cumhuriyeti'nin başkenti Astana şehridir. Kazakistan her yıl 6 Temmuz'da Sermaye Günü'nü kutluyor.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1925'ten 1936'ya kadar var olan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) içindeki Sovyetler Birliği'nin özerk bir Cumhuriyeti idi.

<span class="mw-page-title-main">Khabar</span>

Khabar Kazakistan'da büyük bir medya kuruluşudur. Başlangıçta Ulusal Televizyon Haber Ajansı olarak bilinen kuruluş 1995 yılında kurulmuştur. Şu anda ülkenin en büyük ağlarından biridir ve Rusça ve Kazakça dillerinde günlük yayın yapmaktadır. Ayrıca, Khabar, Avrupa ve Asya'da mevcut uydu yayını olan Kazak TV kanalı kullanıma sunulmaktadır. Kanal Rusça, Kazakça ve İngilizce programları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Almatı Gölü</span>

Büyük Almatı Gölü doğal dağ rezervuarıdır. Kazakistan'ın Almatı şehrinin 15 km güneyinde, Trans-İli Aladağ dağlarında yer almaktadır. Göl, deniz seviyesinden 2.511 metre yükseklikte yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Almatı Akimat Binası</span> Almatı şehrinin idari binası

Almatı Akimat Binası, Kazakistan'ın Almatı şehrinin belediye binasıdır. 1973 yılında temeli atılan bina 1980 yılında tamamlandı. Geçmişte Kazakistan Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Kazakistan Cumhurbaşkanı'nın ikametgâhı olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Jetisu (il)</span>

Jetisu ili, Kazakistan'ın illerinden biridir. İl, Güney Kazakistan'da yer almaktadır. Yüzölçümü 118.648 km² olan ilin nüfusu 1 Nisan 2021 tarihi itibarı ile 650.000'dir. İlin merkezi Taldıkorgan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Konayev</span>

Konayev, eskiden Kapşagay, Kazakistan'ın Almatı ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir, Almatı'nın 76 km doğusunda İli Nehri'nin ve Kapşagay Baraj Gölü'nün kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 56,03 km² olan şehrin nüfusu 2020 yılı itibarı ile 61.762'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bolşaya Almatinka Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Bolşaya Almatinka Kazakistan'da Almatı eyaletinin İle ilçesi ve Almatı şehrine bağlı Bostandık, Avezov ve Alatau idari ilçelerinden akan bir nehirdir. Kaskelen nehrinin sağ koludur.

Boralday, Kazakistan'ın Almatı kentinde bulunan, erken Demir Çağı'na tarihlenen ve Saka halkıyla ilişkilendirilen bir kurgan nekropolüdür. Boralday köyünün güneydoğu eteklerinde yer alan bu alan, Bolshaya Almatinka Nehri'nin sol yakasında 430 hektara yayılan 47 mezar höyüğünden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kök Töbe</span> Kazakistanda bir dağ

Kök Töbe, Kazakistan'ın Almatı şehrinde yer alan bir dağdır. Popüler bir rekreasyon alanı olan Kök Töbe Parkı dağın zirvesindedir. Dağın yüksekliği deniz seviyesinden 1.100 metre yüksekliktedir. Dağ, şehrin başlıca simge yapılarından biridir ve Almatı'ya gelen ziyaretçiler ve turistler arasında popüler bir uğrak noktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çimbulak</span> Almatıda bir kayak merkezi

Çimbulak veya diğer bilinen adıyla Şımbulak, Kazakistan'ın Almatı şehrinde bulunan bir kayak merkezidir. Orta Asya bölgesinin en büyüğü olan kayak merkezi, Trans-İli Ala Dağları'ndaki Medeu Vadisi'nin üst kısmında, deniz seviyesinden 2.200 metre yükseklikte yer alır. Medeo yolu ile Almatı'nın yaklaşık 25 kilometre güneyindedir. Ilıman iklimi, bol güneşli günleri ve kış boyunca bol miktarda kar yağması nedeniyle popülerdir.