İçeriğe atla

Almanya şansölyeleri listesi

Almanya Şansölyesi, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin siyasi lideri ve federal hükûmetin başıdır. Bu maddede şansölyeler sıralanmıştır.

Bismarck, Kuzey Almanya Federasyonu'nun (1867) ve daha sonra Alman İmparatorluğunun (1871) kurulmasıyla ilk şansölye oldu.
Bismarck, Kuzey Almanya Federasyonu'nun (1867) ve daha sonra Alman İmparatorluğunun (1871) kurulmasıyla ilk şansölye oldu.
Adolf Hitler, şansölyeydi (1933'ten itibaren) ve daha sonra Nazi Almanyası'nın Führeri oldu.
Adolf Hitler, şansölyeydi (1933'ten itibaren) ve daha sonra Nazi Almanyası'nın Führeriydi.
1949'da Konrad Adenauer, II.Dünya Savaşı'ndan sonra Batı Almanya'nın ilk şansölyesi oldu.
1949'da Konrad Adenauer, II.Dünya Savaşı'ndan sonra Batı Almanya'nın ilk şansölyesi oldu.
Helmut Kohl, Almanya'nın yeniden birleşmesi sırasında makamını elinde tutuyordu.
Helmut Kohl, Almanya'nın yeniden birleşmesi sırasında makamını elinde tutuyordu.

Kuzey Alman Konfederasyonu (Bundeskanzler) (1867–1871)

      Yok

Resim İsim
(Doğum-Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti
Başlangıç Bitiş Süre
Kont Otto von Bismarck
(1815–1898)
1 Temmuz 1867 21 Mart 1871 1359 Bağımsız

Alman İmparatorluğu (Reichskanzler) (1871–1918)

      Zentrum      Yok

Resim İsim
(Doğum-Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti
Başlangıç Bitiş Süre
Prens Otto von Bismarck
(1815–1898)
21 Mart 1871 20 Mart 1890 6939 Bağımsız
Kont Leo von Caprivi
(1831–1899)
20 Mart 1890 26 Ekim 1894 1681
Prens Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst
(1819–1901)
29 Ekim 1894 17 Ekim 1900 2179
Prens Bernhard von Bülow
(1849–1929)
17 Ekim 1900 14 Temmuz 1909 3192
Theobald von Bethmann-Hollweg
(1856–1921)
14 Temmuz 1909 13 Temmuz 1917 2921
Georg Michaelis
(1857–1936)
14 Temmuz 1917 1 Kasım 1917 110
Kont Georg von Hertling
(1843–1919)
1 Kasım 1917 30 Eylül 1918 333 Merkez Parti
Prens Max von Baden
(1867–1929)
3 Ekim 1918 9 Kasım 1918 37 Bağımsız

Devrim Dönemi (1918–1919)

      SPD

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti Kabine Reichstag
Başlangıç Bitiş Süre
Friedrich Ebert
(1871–1925)
(Reichskanzler ve
Vorsitz des Rates der Volksbeauftragten olarak)
9 Kasım 1918 13 Şubat 1919 96 Almanya Sosyal Demokrat PartisiHalk Temsilcileri Konseyi SPD–USPD 13
(1912)

Weimar Cumhuriyeti (1919–1933)

Siyasi Parti:      SPD      Zentrum      DVP      Yok

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti Kabine Reichstag
Başlangıç Bitiş Süre
Philipp Scheidemann
(1865–1939)
(Reichsministerpräsident olarak)
13 Şubat 1919 20 Haziran 1919 127 Almanya Sosyal Demokrat PartisiScheidemann SPD–DDP–Z
(Weimar Koalisyonu)
Ulu.Mec.
(1919)
Gustav Bauer
(1870–1944)
(Reichsministerpräsident olarak;
14 Ağustos 1919'dan itibaren
Reichskanzler olarak)
21 Haziran 1919 26 Mart 1920 279 Bauer SPD–DDP–Z
(Weimar Koalisyonu)
Hermann Müller
(1876–1931)
27 Mart 1920 21 Haziran 1920 73 Müller I SPD–DDP–Z
(Weimar Koalisyonu)
Konstantin Fehrenbach
(1852–1926)
25 Haziran 1920 4 Mayıs 1921 313 Merkez Parti Fehrenbach Z–DDP–DVP1
(1920)
Joseph Wirth
(1879–1956)
10 Mayıs 1921 14 Kasım 1922 553 Wirth I Z–SPD–DDP
(Weimar Koalisyonu)
Wirth II
Wilhelm Cuno
(1876–1933)
22 Kasım 1922 12 Ağustos 1923 263 Bağımsız Cuno Bağ.DVP–DDP–Z–BVP
Gustav Stresemann
(1878–1929)
13 Ağustos 1923 30 Kasım 1923 109 Alman Halk PartisiStresemann I DVPSPD–Z–DDP
Stresemann II
Wilhelm Marx
(1863–1946)
30 Kasım 1923 15 Ocak 1925 412 Merkez Parti Marx I Z–DVP–BVP–DDP
Marx II Z–DVP–DDP 2
(Mayıs 1924)
Hans Luther
(1879–1962)
15 Ocak 1925 12 Mayıs 1926 482 Bağımsız Luther I DVPDNVP–Z–DDP–BVP 3
(Ara.1924)
Luther II DVP–Z–DDP–BVP
Wilhelm Marx
(1863–1946)
17 Mayıs 1926 12 Haziran 1928 757 Merkez Parti Marx III Z–DVP–DDP–BVP
Marx IV Z–DNVPDVP–BVP
Hermann Müller
(1876–1931)
28 Haziran 1928 27 Mart 1930 637 Almanya Sosyal Demokrat PartisiMüller II SPDDVP–DDP–Z–BVP 4
(1928)
Heinrich Brüning
(1885–1970)
30 Mart 1930 30 Mayıs 1932 792 Merkez Parti Brüning I Z–DDP–DVP–WF–BVP–KVP
5
(1930)
Brüning II Z–DSP–BVP–KVP–CLV
Franz von Papen
(1879–1969)
1 Haziran 1932 17 Kasım 1932 169 Merkez Parti
3 Haziran 1932'ye kadar
Bağımsız
Papen Bağ.DNVP6
(Tem.1932)
Kurt von Schleicher
(1882–1934)
3 Aralık 1932 28 Ocak 1933 57 Bağımsız Schleicher Bağ.DNVP7
(Kas.1932)

Nazi Almanyası (Reichskanzler) (1933–1945)

Siyasi Parti:      NSDAP      Yok

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti Kabine Reichstag
Başlangıç Bitiş Süre
Adolf Hitler
(1889–1945)
30 Ocak 1933 30 Nisan 1945 4473 NSDAPHitler NSDAPDNVP8 (Mar.1933)
9 (Kas.1933)
10 (1936)
11 (1938)
Joseph Goebbels
(1897–1945)
30 Nisan 1945 1 Mayıs 1945 1
Lutz Graf Schwerin von Krosigk
(1887–1977)
(Flensburg Hükûmeti Başkanı)
1 Mayıs 1945 23 Mayıs 1945 21 Yok
(Bağımsız muhafazakâr)
Schwerin von KrosigkBağ.NSDAP

Almanya Federal Cumhuriyeti (Bundeskanzler) (1949–günümüz)

Siyasi Parti:      CDU      SPD      FDP

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Görev Süresi Siyasi Parti Kabine Bundestag
Başlangıç Bitiş Süre
1 Konrad Adenauer
(1876–1967)
20 Eylül 1949 20 Ekim 1953 5144 Hristiyan Demokrat Birliği
(CDU)
Adenauer I CDU/CSU – FDP – DP 1 (1949)
20 Ekim 1953 29 Ekim 1957 Adenauer II CDU/CSU – FDP/FVP[3]
– DP – GB/BHE[3]
2 (1953)
29 Ekim 1957 14 Kasım 1961 Adenauer III CDU/CSU – DP[4]3 (1957)
14 Kasım 1961 13 Aralık 1962 Adenauer IV CDU/CSU – FDP 4 (1961)
14 Aralık 1962 11 Ekim 1963 Adenauer V
2 Ludwig Erhard
(1897–1977)
17 Ekim 1963 26 Ekim 1965 1142 Bağımsız;[1]
Hristiyan Demokrat Birliği
(CDU)
ile bağlantılı
Erhard I CDU/CSU – FDP[5]4 ( ···· )
26 Ekim 1965 30 Kasım 1966 Erhard II 5 (1965)
3 Kurt Georg Kiesinger
(1904–1988)
1 Aralık 1966 21 Ekim 1969 1055 Hristiyan Demokrat Birliği
(CDU)
Kiesinger CDU/CSUSPD
(Büyük koalisyon)
5 ( ···· )
4 Willy Brandt
(1913–1992)
22 Ekim 1969 15 Aralık 1972 1659 Almanya Sosyal Demokrat Partisi
(SPD)
Brandt I SPD – FDP 6 (1969)
15 Aralık 1972 7 Mayıs 1974 Brandt II 7 (1972)
Walter Scheel
(1919–2016)
Geçici Başbakan
7 Mayıs 1974 16 Mayıs 1974 9 Hür Demokratik Parti
(FDP)
(Geçici) SPD – FDP 7 ( ···· )
5 Helmut Schmidt
(1918–2015)
16 Mayıs 1974 14 Aralık 1976 3060 Almanya Sosyal Demokrat Partisi
(SPD)
Schmidt I SPD – FDP[6]7 ( ···· )
16 Aralık 1976 4 Kasım 1980 Schmidt II 8 (1976)
6 Kasım 1980 1 Ekim 1982 Schmidt III 9 (1980)
6 Helmut Kohl
(1930–2017)
1 Ekim 1982 29 Mart 1983 5870 Hristiyan Demokrat Birliği
(CDU)
Kohl I CDU/CSU – FDP 9 ( ···· )
30 Mart 1983 11 Mart 1987 Kohl II 10 (1983)
12 Mart 1987 18 Ocak 1991 Kohl III CDU/CSU – FDP – DSU[7]11 (1987)
18 Ocak 1991 17 Kasım 1994 Kohl IV CDU/CSU – FDP 12 (1990)
17 Kasım 1994 27 Ekim 1998 Kohl V 13 (1994)
7 Gerhard Schröder
(1944–)
27 Ekim 1998 22 Ekim 2002 2583 Almanya Sosyal Demokrat Partisi
(SPD)
Schröder I SPDYeşiller14 (1998)
22 Ekim 2002 22 Kasım 2005 Schröder II 15 (2002)
8 Angela Merkel
(1954–)
22 Kasım 2005 28 Ekim 2009 6880 Hristiyan Demokrat Birliği
(CDU)
Merkel I CDU/CSUSPD
(Büyük koalisyon)
16 (2005)
28 Ekim 2009 17 Aralık 2013 Merkel II CDU/CSU – FDP 17 (2009)
17 Aralık 2013 14 Mart 2018 Merkel III CDU/CSUSPD
(Büyük koalisyon)
18 (2013)
14 Mart 2018 8 Aralık 2021 Merkel IV CDU/CSUSPD
(Büyük koalisyon)
19 (2018)
9 Olaf Scholz
(1958–)
8 Aralık 2021 Görevde1020 Almanya Sosyal Demokrat Partisi
(SPD)
Scholz I SPDYeşiller – FDP 20 (2021)

Zaman çizelgesi

Angela MerkelGerhard SchröderHelmut KohlHelmut SchmidtWalter ScheelWilly BrandtKurt Georg KiesingerLudwig ErhardKonrad AdenauerLutz Graf Schwerin von KrosigkJoseph GoebbelsAdolf HitlerKurt von SchleicherFranz von PapenHeinrich BrüningHans LutherWilhelm MarxGustav StresemannWilhelm CunoJoseph WirthConstantin FehrenbachHermann MüllerGustav BauerPhilipp ScheidemannFriedrich EbertMaximilian of BadenGeorg von HertlingGeorg MichaelisTheobald von Bethmann-HollwegBernhard von BülowChlodwig zu Hohenlohe-SchillingsfürstLeo von CapriviOtto von Bismarck

Kaynakça

  1. ^ "Cdu Altkanzler Ludwig Erhard War Nie Cdu Mitglied". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Konrad Adenauer</span> Almanya Federal Cumhuriyetinin ilk şansölyesi (1949–1963)

Konrad Hermann Josef Adenauer, Alman devlet adamı, şansölye.

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Schröder</span> 7. Almanya şansölyesi

Gerhard Schröder, Alman emekli politikacı. 1990'dan 1998'e kadar Aşağı Saksonya eyaleti başbakanıydı. Ekim 1998'den Nisan 2005'e kadar Almanya Federal Cumhuriyeti'nin yedinci şansölyesi oldu. Ayrıca 1999-2004 yılları arasında da Sosyal Demokrat Parti SPD'nin genel başkanlığını da yaptı. Haziran 2017'de Helmut Kohl'ün ölümünden sonra Angela Merkel ile birlikte hâlen hayatta olan emekli başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Sosyal Demokrat Partisi</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Sosyal Demokrat Partisi, Almanya'nın en eski siyasal partisi.

<span class="mw-page-title-main">Şansölye</span> Almanya ve Avusturyada hükûmet başkanı

Şansölye, Roma İmparatorluğu mirası üzerinde kurulmuş çeşitli ülkelerde değişik zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmış bir görev isimlendirmesidir. Bugün ise en bilinen manasıyla Almanya ve Avusturya'da hükûmet başkanlığı makamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Helmut Kohl</span> 6. Almanya şansölyesi (1982–1998)

Helmut Josef Michael Kohl, Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1982 ile 1998 arasında, Almanya şansölyesi, 1973 ile 1998 arasında Hristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) lideri.

<span class="mw-page-title-main">Angela Merkel</span> 8. Almanya şansölyesi (2005–2021)

Angela Dorothea Merkel, Alman siyasetçi, devlet kadını ve akademisyendir. 2002-2005 yılları arasında muhalefet lideri, 2000-2018 yılları arasında Hristiyan Demokrat Birliği lideri ve 2005-2021 yılları arasında Almanya şansölyesi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Almanya</span> Almanya Federal Cumhuriyeti (1949–1990)

Batı Almanya, Federal Almanya ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Fransa kontrolü altındaki bölgede kurulmuş devlet. "Batı Almanya", 15. yüzyıldan beridir Almanya diye adlandırılan ülkenin, II. Dünya Savaşı'ndan sonra politik ve coğrafi olarak ikiye ayrılması sonucu oluşmuştur ve bu ad, 1949'dan 1990'a kadar ABD ve Birleşik Krallık'ın sebebiyet verdiği politik arenada kullanılan bir ad olarak kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Georg Kiesinger</span> 3. Almanya şansölyesi

Kurt Georg Kiesinger Batı Almanya'nın 1 Aralık 1966 - 21 Ekim 1969 tarihleri arasında görev yapmış muhafazakâr Alman şansölyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

<span class="mw-page-title-main">Birlik 90/Yeşiller</span> Almanyada bir siyasi parti

Birlik 90/Yeşiller, 1998'den 2005'e kadar hükûmette yer alan bir Alman siyasi partisidir. 1980 yılında Batı Almanya'da kurulan Alman Yeşiller Partisi ile 1989 Devrimleri sırasında Doğu Almanya'da kurulan Birlik 90 partilerinin 1993 yılında birleşmesiyle teşekkül etmiştir. Yeşiller Almanya Federal Meclisi'nin seçim barajı olan yüzde 5 oy sınırını ilk kez 1983'te aştı. Parti liderleri Annalena Baerbock ve Robert Habeck'dir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">3. Merkel Kabinesi</span>

3. Merkel Kabinesi 2013 Almanya federal seçimlerinin ardından, 17 Aralık 2013 tarihinde Angela Merkel başkanlığında CDU-CSU ve SPD koalisyonu kurulmuş ve 14 Mart 2018 tarihine dek sürmüştür.

1. Merkel Kabinesi 2005 Almanya federal seçimlerinin ardından 22 Kasım 2005-28 Ekim 2009 tarihleri arasında Angela Merkel başkanlığında kurulmuş CDU-CSU ve SPD koalisyon hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya şansölyesi</span> Almanyanın hükûmet başkanı

Almanya şansölyesi, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanlığını temsil eden makamdır. Orta Çağdan kalma bu terim Latin terimlerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Almanya federal seçimleri</span> Vikihaber maddesi

2017 Almanya federal seçimleri, 24 Eylül 2017 tarihinde Almanya'nın ana yasama organı olan Almanya Federal Meclisinin sandalyelerini belirlemek için yapılan federal seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">4. Merkel Kabinesi</span> Vikimedya liste maddesi

4. Merkel Kabinesi 2017 Almanya federal seçimlerinin ardından, 14 Mart 2018 tarihinde Angela Merkel başkanlığında CDU-CSU ve SPD koalisyonu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2021 Almanya federal seçimleri</span>

2021 Almanya federal seçimleri, Almanya Federal Cumhuriyeti için Pazar 26 Eylül 2021 günü, ülkenin ana yasama organı Alman Federal Meclisi'nin 598 üyesini belirlemek amacıyla yapılmış seçimlerdir. Berlin, Mecklenburg-Vorpommern ve Thüringen eyaletlerinin kendi parlamentolarını seçeceği eyalet seçimleri ile aynı gün yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">CDU/CSU</span> Almanyada bir siyasi ittifak

CDU/CSU, Almanya'nın iki Hristiyan demokrat partisi Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birliği (CSU)'nun oluşturduğu siyasi ittifaktır. İttifak, Unionparteien veya sadece Union (Birlik) olarak da bilinir. Geleneksel olarak, iki parti bu adla seçime girer.

Almanya'da siyaset, çok partili bir parlamenter cumhuriyet çerçevesinde yürütülmektedir. Almanya, federal yasama yetkisinin Federal Meclis ve Federal Konsey'e verildiği demokratik ve federal bir parlamenter cumhuriyettir.