İçeriğe atla

Almanya'da LGBT hakları

Almanya LGBT hakları
 Almanya'da LGBT hakları konumu (yeşil)
 Almanya'da LGBT hakları konumu (yeşil)
StatüYasal
1968 (Doğu Almanya),
1969 (Batı Almanya)
Rüşt yaşı 1994'te eşitlendi
Cinsiyet ifadesi–
AskerlikEşcinseller askerlik hizmeti verebilir
Ayrımcılık karşıtı yasaÜlke çapında cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımclık karşıtı yasaları var
Birlikteliklerin
tanınması		2001'den beri kayıtlı birliktelik ve 2017’den beri evlilik
Evlat edinmePartnerler birbirinin çocuğunu evlat edinebilir
Die Freundin; Weimar döneminden lezbiyenlere yönelik bir yayın.
Holokost süresince toplama kamplarına gönderilen eşcinsel erkeklere takılan pembe üçgen.
Berlin'deki Lesbisch-schwules Stadtfest ("lezbiyen ve gey kent şenliği")'ten bir görüntü (2006).

Almanya'da eşcinsellik, açıklık ve tolerans ile baskı ve toplu katliâm arasında değişen olay, durum ve tavırlara şahit olmuş çalkantılı bir tarihe sahiptir.

1871'de Alman İmparatorluğu'nun kuruluşunun ardından tasarlanan yeni yasalar, Alman İmparatorluğu'ndan önceki erkekler arası cinsel ilişki (sodomi)yi zaten yasaklamış Prusya yasaları ile neredeyse aynı idi.[1] Alman Ceza Kanunu'nun erkekler arası cinsel ilişkiyi yasaklayan 175. maddesi, 15 Mayıs 1871'de uygulanmasından 11 Haziran 1994'te[2] feshedilmesine kadar aşağı yukarı 140.000 erkeğin hüküm giymesine neden olmuştur.

19. yüzyıl boyunca bu yasal kısıtlamalara rağmen Almanya, seksoloji dalında öncü ülke olmuştu. Asıl "homoseksüel" (homosexual) ile "heteroseksüel" (heterosexual) kelimeleri[dipnot 1] Avusturya doğumlu romancı Karl-Maria Kertenby tarafından, Prusya'nın sodomi yasaları aleyhine onun anonim olarak yazdığı Almanca bir kitapçıkta türetilmişti.[1][3] Bu dönemde hızla yayılan sanayileşme bir eşcinsel altkültürünün oluşmasına yol verdi. 1897'de Alman hekim ve seksolog Magnus Hirschfeld, 175. maddeye karşı mücadele etmek amacıyla dünyanın ilk eşcinsel ve transgender hakları örgütü olarak sayılan Wissenschaftlich-humanitäres Komitee ("Bilimsel İnsancıl Komite")'yi kurdu.[4]

Weimar döneminde Almanya, heteroseksüel olmayan ya da cinsiyet uyumsuzluğu gösteren kişilere ait dünyanın en canlı topluluğuna sahipti. Birinci Dünya Savaşı sonucu olarak kurulan Weimar Cumhuriyeti'nde ifade özgürlüğünün sağlanmasının yanı sıra eşcinsel temalı tiyatro ve film gelişti, eşcinsellere yönelik yayınlar kuruldu ve dans mekânları, gece kulüpleri, barlar ile kabareler çiçeklendi. Institut für Sexualwissenschaft ("Cinsellikbilim Enstitüsü") 1919 yılında Magnus Hirschfeld tarafından kurulup büyük kütüphanesi ile cinsellik hakkında çalışmaların önemli bir merkezi oldu. Ayrıca 175. madde karşıtı hareket ivme kazanıyordu. Bu hareketin erkeklerin egemenliği altında olmasına rağmen bu dönem, görünebilir bir lezbiyen altkültürünün oluşması için yine önemli sayılır. Eşcinsel hayatının en çok Berlin'de hareketlilik göstermesi ile beraber diğer kentlerde de eşcinsellere yönelik mekânlar kuruluyordu.[1]

Nazi dönemi boyunca eşcinseller, nasyonal sosyalizmin ırksal ideallerine aykırı olarak sayılıp[5] zulüm ve baskıya uğradılar. Nazi Partisi'nin iktidara gelmesinin ardından eşcinsel barları ve kulüpleri kapatıldı. Institut für Sexualwissenschaft'ın barındırdığı tüm belge ve kitaplar Naziler tarafından yakıldı, enstitünün kendisi de yok edildi.[1] 1933-45 yılları arasında 100.000 erkeğin eşcinsellik şüphesi ile tutuklanmasına ek olarak bunların 50.000'i resmi olarak hüküm giymiştir. Yüzlerce erkek mahkeme kararı doğrultusunda kısırlaştırılmış,[6] birçok da akıl hastanelerine yatırılmıştır.[7] Toplama kamplarına gönderilen eşcinsel erkeklere takılan pembe üçgen, günümüzde eşcinsellerce sembol olarak benimsenmiştir. Lezbiyenler, eşcinsel erkeklere kıyasla çok daha az açık baskı ve ölüme maruz kalsalar da Nazi ırk politikaları doğrultusunda siyah üçgen ile "asosyal" (Asoziale) olarak etiketlenip toplama kamplarına gönderilen lezbiyenlerin var olduğu kaydedilmiştir. Buna ek olarak Nazi dönemi öncesi gelişmiş lezbiyen altkültürü Nazi iktidarı altında neredeyse tamamen yıkılmıştı.[1]

II. Dünya Savaşı'nın ardından, Nazi Holokostu kapsamında zulmedilmiş eşcinseller tazminat görmedi. Aksine, Nazi iktidarı altında eşcinsellik şüphesi gerekçesi ile hüküm giymiş kişiler yine suçlu olarak sayılıp onların hükümleri sukut edilmedi. 175. madde hem Doğu Almanya hem de Batı Almanya'da hâlâ yürürlükte idi. Doğu Almanya'da bu yasa 1967 yılında sonunda kaldırılmıştı. Batı Almanya'da ise yasanın Nazi sürümü 1969'da kaldırılmış olsa bile Almanya'nın yeniden birleşmesine dek erkekler arası cinsel ilişki hâlâ suçtu. Buna rağmen Batı Alman görevlileri gizli olarak yer alan eşcinsel eylemlerine genel olarak göz ardı ediyordu ve eşcinsel barlarının işletilmesi serbest idi. Bu mekânlar bir altkültürün yeniden oluşmasına yol verdi. Onyıllar boyunca eşcinseller anma törenlerinden hariç tutulmuşlardı. Naziler tarafından öldürülen eşcinsellerin anısına düzenlenen ilk kamu tören ancak 1985 yılında, yani savaşın sona ermesinden 40 sene sonra yer almıştı.[1][8] Mayıs 2002'de Alman Parlamentosu, Nazi dönemi boyunca 175. madde doğrultusunda hüküm giymiş tüm eşcinselleri suçtan bağışlayan bir yasayı kabul etti.[2] Haziran 2008'de Nazilere kurban giden gey ve lezbiyenleri anan Denkmal für die im Nationalsozialismus verfolgten Homosexuellen, Berlin Tiergarten'da halka açıldı.[8]

Almanya'da yaşayan eşcinsellerin günümüzdeki durumu özellikle daha büyük kentlerde eşitlik ve tolerans yönündedir. Eşcinselliği hedef olarak alan artık herhangi bir yasa yoktur. İş verme ile iş yeri dallarında ayrımcılık karşıtı yasalar uygulanmış ve 2001'den beri medeni birliktelik statüsü, evlilik haklarının çoğunu barındıran "Lebenspartnerschaft" ("hayat birlikteliği") şeklinde hemcins çiftlerine mevcuttur. "Christopher Street Day" (CSD) olarak tanınan LGBT Onur etkinlikleri her sene tüm ülke çapında, çok sayıda kentte yer alır. Özellikle Berlin ile Köln'ün etkin ve çeşitli eşcinsel ve queer altkültürleri vardır.

Lesben- und Schwulenverband in Deutschland (LSVD), 3.300'den fazla üye sayısı ile ülkedeki en güçlü ve en nüfuzlu LGBT örgütüdür.[9] GLADT, Türkiye kökenliler başta olmak üzere Almanya'daki göçmen topluluklarından LGBT kişilere özgü sorunları karşılayan diğer bir örgüttür.[10]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Almanya'da LGBT hakları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Alman Ceza Kanunu 175. maddesi
  • Berlin'de eşcinselliğin tarihi
  • Nazi Almanyası'nda eşcinsellere yönelik zulüm ve Holokost
  • Schwules Museum; Berlin'de Almanya eşcinsel tarihi ve kültürünü sergileyen bir müze.

Dipnot

  1. ^ Parantez içindeki kelimeler Kertenby'nin özgün yazılış şekilleridir. Günümüz Almancasında "homoseksüel" ile "heteroseksüel" kelimeleri sıfat olarak "homosexuell" ile "heterosexuell", isim olarak ise "Homosexuelle" ile "Heterosexuelle" olarak geçer. Kertenby homoseksüelleri "Homosexualist" (çoğul hâlinde "Homosexualisten") olarak tanımlardı.

Kaynakça

Kitaplar
  • Allinson, Mark (2002). Germany and Austria 1814-2000. Modern History for Modern Languages (İngilizce). Londra: Hodder Education. ISBN 9780340760222. 
  • Dee, Hannah (2010). The Red in the Rainbow. Sexuality, Socialism & LGBT Liberation (İngilizce). Londra: Bookmarks Publications. ISBN 9781905192700. 
  • Schulte-Peevers, Andrea (2011). Berlin City Guide (İngilizce). Londra: Lonely Planet. ISBN 978-1-74179-701-5. 
Kitap atıfları ve diğer kaynaklar
  1. ^ a b c d e f Hunnicutt, Alex (2004). Claude J. Summers (Ed.). "Germany". glbtq: An Encyclopedia of Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender, and Queer Culture (İngilizce). glbtq, Inc. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2012. 
  2. ^ a b Kaczorowski, Craig (2004). Claude J. Summers (Ed.). "Paragraph 175". glbtq: An Encyclopedia of Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender, and Queer Culture (İngilizce). glbtq, Inc. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2012. 
  3. ^ Endres, Nikolai (24 Kasım 2006). "Kertbeny, Károly Mária (1824-1882)". glbtq: An Encyclopedia of Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender, and Queer Culture (İngilizce). glbtq, Inc. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2012. 
  4. ^ Dee 2010, s. 59
  5. ^ Allinson 2002, s. 93.
  6. ^ Giles, Geoffrey J. (Ocak 1992). "The Most Unkindest Cut of All: Castration, Homosexuality and Nazi Justice". Journal of Contemporary History. 27 (1). ss. s. 41-61. 
  7. ^ "Nazi Persecution of Homosexuals 1933-1945" (İngilizce). United States Holocaust Memorial Museum. 3 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2012. 
  8. ^ a b Schulte-Peevers 2011, s. 259.
  9. ^ "LSVD: The Lesbian and Gay Federation in Germany" (İngilizce). Lesben- und Schwulenverband in Deutschland. 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2012. 
  10. ^ "Über uns. Wer und was ist GLADT?" (Almanca). GLADT e.V. 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Açılmak ya da coming out, kişinin cinsel yönelimini veya cinsel kimliğini, uygun gördüğü kişilere, "kendi isteğiyle" beyan etmesi. İngilizce coming out of closet kavramının kısaltması olan bu terim Türkçede de kullanılmaya başlanmıştır. Outing ise, eşcinsel bir bireyin cinsel yöneliminin, "kendi isteği olmaksızın", topluma ifşa edilmesidir. Bu duruma maruz kalmış ünlü kişiler arasında daha önce evlenip baba olmuş, cinsel yönelimi öğrenildiğinde toplum tarafından yargılanmış şarkıcı Elton John ve yazar Oscar Wilde da vardır.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.

Homofil, "eşcinsel" veya "gey" kelimelerine alternatif bir kelimedir. "Homophile movement", 1950'ler ve 1960'lardaki gey hakları hareketine verilen isimdir.

March on Washington for Lesbian, Gay and Bi Equal Rights and Liberation, 25 Nisan 1993 tarihinde Washington kentinde yer almış büyük siyasi gösteri idi. Düzenleyicilerin tahmin ettiklerine göre 1 milyon kişi yürüyüşe katıldı, ancak Millî Park Servisi katılımın 300.000 olduğunu tahmin etti.

LGBT kültürü, lezbiyen, gey, biseksüel, transgender ve queer (LGBT) kişilerin paylaştıkları ortak kültür. "Gey kültürü" terimi buna eşanlamlı olmadığı hâlde yine bu kavramı tanımlamak için kullanılır, ancak belirgin olarak eşcinsel erkeklerin kültürüne de atfedilebilir. LGBT kültürü yere ve katılımcının kimliğine göre değişir.

<span class="mw-page-title-main">LGBT sosyal hareketleri</span>

LGBT sosyal hareketleri, cinsel azınlık|cinsel ve cinsiyet azınlıklarının toplum tarafından kabul edilmelerine dair birbiri ile ilişkili amaçlar paylaşırlar. Lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) kişiler ve LGBT'lerin hak arayışını destekleyenler genelde LGBT hakları olarak kastedilen haklar için kampanya yapmışlardır. Çeşitli topluluklar gey kurtuluş, lezbiyen feminizm, queer hareketi ile transgender eylemciliği dahil olmak üzere bir sürü çeşitli biçimde hem birlikte hem de birbirinden bağımsız bir şekilde çalışmışlardır. Tüm LGBT kişileri ve menfaatlarını temsil eden herhangi bir örgüt yoktur, fakat dünya çapındaki LGBT Onur etkinliklerine eşgüdüm ve ağ iletişimi sağlayan InterPride ve LGBT ile HIV pozitif kişilere karşı işlenen insan hakları ihlâlleri ile ilgilenen ve Birleşmiş Milletler ile birlikte çalışan Uluslararası Gey ve Lezbiyen İnsan Hakları Komisyonu (IGLHRC) gibi LGBT topluluklarını ve menfaatlarını gevşek bir şekilde kapsayan uluslararası örgütler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nda eşcinsellere yönelik zulüm</span>

1920'lerde Almanya'daki özellikle Berlin'deki eşcinseller o zamanki dünyanın en geniş özgürlüklerine ve kabul görme oranlarına sahipti. Ancak Adolf Hitler'in başa gelmesiyle birlikte gey erkekler daha az bir derece lezbiyenler, Nazi Partisi tarafından hedef ve en sonunda Holokost kurbanları arasında yer alan gruplardan ikisiydi. 1933 yılından başlayarak gey organizasyonları yasaklanmış, eşcinsellik ve cinsellik hakkındaki bilimsel kitaplar yakılmış ve Nazi Partisi içinde yer alan eşcinseller öldürülmüştür. Gestapo "Alman normları"na uygun yaşamak zorunda olan eşcinsellerin listesini derlemiştir.

Dünya çapında LGBT hakları örgütleri listesi. Bir bölümü genel LGBT haklarını savunurken bazıları çeşitli uzmanlık alanları dahilinde çalışmakta olan örgütlerin listesidir.

LGBT sembolleri, Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transgender birliğini göstermek ve cinsel kimlik ve cinsel yönelimleri tanımlamak için semboller kabul edilir, semboller gey gurur, değerler ve tanımlamaları temsil eder. II. Dünya Savaşı'nda Naziler tarafından kullanılan pembe üçgen de bir eşcinsellik sembolüdür ancak Nazi Soykırımı'ndaki çağrışımları yinelemektedir.

LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.

<span class="mw-page-title-main">LGBT ebeveynliği</span>

LGBT ebeveynlik, bir veya birden fazla çocuğu ebeveyn veya koruyucu aile olarak yetiştiren lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender kişileri ifade eder. Buna şunlar dahildir: Eşcinsel çiftler tarafından yetiştirilen çocuklar, bekar LGBT ebeveynler tarafından yetiştirilen çocuklar ve en az bir eşin LGBT'li olduğu karşı cinsten bir çift tarafından yetiştirilen çocuklar.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi</span>

Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi, Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihini konu alır. Sovyetler Birliği'nde eşcinselliğin durumu üç ana dönemde incelenir. Ekim Devrimi sonrası dönemde 1917-1933 arasında homoseksüellik suç olmaktan çıkarılarak eşcinseller kanun önünde önceki ve sonraki döneme göre daha avantajlı bir konuma sahip olmuştur. Bu yılların akabinde Stalin döneminden itibaren kanunlarca "hastalık" olarak nitelendirilmiştir. 1934-1986 yılları arasında yeniden suç kapsamına alınarak kamuoyuna duyurulmaksızın kovuşturma ve hukuki süreçlere tabi tutulmuştur. 1987-1990 yılları arasında ise kamuya açık tartışmalara izin verilmiş; bilim, akademi ve edebiyatta çeşitli konularla ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi, 20. yüzyıla kadar cezai takibat, toplumsal kınama ve ayrımcılığın karşısında kendi cinsel yönelimlerini çoğunlukla ancak gizlice ifade edebilen kişilerin tarihidir. İngilizcede "in the closet" ifadesine sebep olan bu gizlilik nedeniyle tarih araştırmacıları çoğunlukla yetersiz kaynaklarla çalışmaya zorundalar. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar eşcinsel kadınların hayatları yeterince belgelenmemiştir. Eşcinsel topluluğu, eşcinsellerin kendilerini ifade edebildikleri altkültürel ortamlardan oluştu ve bunun daha 20. yüzyılın ilk yıllarında var olduğu tespit edilmiştir.

İsraildeki Gey Erkek, Lezbiyen ve Biseksüeller Derneği (İbranice:  אגודת ההומואים, הלסביות, הביסקסואלים והטראנסקסואלים בישראל, Agudat HaHomoseksualim, HaLesbiyot, HaBiseksualim, VeHaTranseksualim BeYisrael, genelde bilinen adıyla Aguda, gay, lezbiyen, biseksüel ve transgender kişilerin haklarını geliştirmeye yardım etmek için temel düzeyde çalışan ulusal bir kâr amacı gütmeyen İsrail örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan'da LGBT hakları</span>

Türkmenistan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan bireylerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir.

İkili cinsiyet, sosyal sistem veya kültürel inanç yoluyla cinsiyetin iki farklı, zıt maskülen ve feminen formda sınıflandırılmasıdır.

Kuir Anarşizm ya da anarko-queer, gey kurtuluş ve homofobi, lezbofobi, transmisojini, bifobi, transfobi, heteronormavite, ataerkillik ve ikili cinsiyet sistemi gibi hiyerarşilerin kaldırılmasının aracı olarak anarşizmi ve toplumsal devrimi savunan anarşist düşünce okuludur. Anarşist ve LGBT hareketlerin hem dışında hem içinde LGBT hakları için mücadele eden insanlara: John Henry Mackay, Adolf Brand ve Daniel Guérin dahildir. Bireyci anarşist Adolf Brand Berlin’de 1896’den 1932’ye kadar, gey sorunlarına adanmış ilk sürekli dergi olan Der Eigene’yi yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuir çalışmaları</span>

Kuir çalışmaları, cinsel çeşitlilik çalışmaları veya LGBT çalışmaları, lezbiyen, gey, biseksüel, trans, cinsiyet disforisi yaşayan, aseksüel, kuir, cinsel kimliğini sorgulayan, interseks insanlara ve kültürlere ve bunlarla alakalı konulara odaklanan cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ile ilgili konuların incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Schwules Müzesi</span>

Schwules Müzesi, Berlin'de LGBTQ+ tarihi ve kültürüne odaklanan koleksiyonlara sahip müze ve araştırma merkezi. 1985'te açıldı ve dünyanın eşcinsel tarihini anlatan ilk müzesi oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.