Alman mutfağı

Alman mutfağı, Alman ulusunun yemek tarzından ileri gelmektedir. Yüzyıllar boyunca bölgeden bölgeye gerçekleşen sosyal ve politik değişiklikler etkisiyle mutfak gelişimini sürdürmüştür. Almanya'nın güney bölgeleri olan Bavyera ve Svabya, birçok ortak yemek kültürünü paylaşmaktadır. Malzeme ve yemekler eyaletlere göre değişmektedir. Hem ulusal, hem bölgesel nitelikte birçok önemli yöresel yemek bulunmaktadır. İlk zamanlar yöresel haldeki birçok yemek, günümüzde değişiklikler geçirerek ülke çapına yayılmışlardır. Alman mutfağı heterojen toplum yapısı ve karışık kültürü ile çeşitlilik göstermektedir.

Eyaletin yarısının tarım için kullanılmasından, Thüringiya için tarımın ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır. Eyaletin merkezi olan Erfurt civarlarında Buğday, şalgam, şeker pancarı ve arpa gibi birçok değişik tarımsal ürün yetiştirilmektedir. Karnabahar (740 dönüm), lahana (kıvırcık, kırmızı, beyaz)(25 dönüm), yer lahanası (37 dönüm), brokoli (37 dönüm) Erfurt bölgesinde geleneksel anlamda yetiştirilmektedir. Domates, marul, bakla, soğan ve hıyar, Jena yakınlarındaki bölgenin doğu bölümünde cam merkezlerinin alt kısmında 12 dönümlük alanda yetiştirilmektedir. Thüringiya, Almanya'da şifalı bitki yetiştiriciliğinde ikinci büyük bölge konumundadır, Kolleda kenti ise "nane kenti" olarak anılıp, nane yetiştiricileri burada nane tarımının nasıl daha iyi yapılacağı konusunda çalışmalarda bulunmak üzere bir araya gelmektedir.^[1]

Thüringiya bölgesinin üçte biri ormanlarla kaplıdır ve bu bölgenin Almanya'nın en iyi avcılık mekanlarından biri olduğu düşünülmektedir. Doğu ve Batı Almanya'nın birleşimine kadar avcılık müsabakalarından elde edilen etler, lüks otellere satılmak veya ihraç edilmek üzere saklanırdı. Günümüzde avcılık iznine sahip herhangi bir kişi; kızıl geyik, karaca, yaban domuzu, tavşan, ördek ve muflon (yabani koyun) avlayabilmektedir. Sülün, yabani tavuk ve siyah keklik ise, tümüyle koruma altına alınmışlardır ve avlanılmaları yasaktır. Ormanlık alanlar kestane mantarı, çörek mantarı ve chantrelle gibi çok değişik türlerde yenilebilen mantarlarla birlikte, geleneksel katık haline gelmiş yaban mersini, kızılcık, ahududu ve böğürtlen gibi yaban çileklerini barındırmaktadır.^[2]

Thüringiya'nın en ünlü yemekleri Thuringian sausage ve Thuringian dumplingdir. Eyalet ayrıca sosislerinin, buğulanmış, ayıklanmış ve tütsülenmiş şekilde hazırlanan çeşitleriyle de bilinmektedir. Ünlü çeşitler arasında Thüringer mettwurst (yayılmış ayıklanmış bir sosis), Feldkieker (tütsülenmiş, sekiz saate kadar havada kurumaya bırakılmış), Thüringer leberwurst (buğulanmış bir domuz sosisi), Thüringer rotwurst (buğulanmış, mesane veya doğal bir kılıfla paketlenmiş sosis) bulunmaktadır.^[3]

Saksonya'da sebzeler, Elbe Vadisinde oldukça yüksek fiyata yetiştirilmektedir. Bu bölgede yetiştirilen sebzeler; yer lahanası, hıyar, domates, marul, fasulye, ıspanak, beyaz ve kırmızı lahana, yabanturpu, pırasa, turp, kuzumantarı ile Leipziger Allerleiye (Leipzig karışık sebzeler) hammadde durumunda olan kuşkonmaz, bezelye ve havuçtur. Saxony'de çevresel bakımdan sıkı sebze tarımı denetiminden geçirilen 1.100'ün üzerinde sebze yetiştiricisi bulunmaktadır.^[4]

Kahve, Saksonya'da oldukça popülerdir. 17. yüzyıl boyunca kahve, "halk içeceği" olarak biranın yerini almıştır. 18. yüzyılda kahve "Alman değil" şeklinde lanse edilmiş ve bira yeniden ününü geri almıştır. 1908 yılında bir tencerenin ağzına bir tane süzgeç kağıdı yerleştirerek ilk kahve filtresini icat eden, Saxon bir kadın olan Melitta Bentz'dir. Kahve telvesi cezvenin içine yerleştirildi ve sıcak su ile üst seviyeye kadar dolduruldu. Saxonlar kahvelerini tatlı içmekten hoşlanırlardı; popüler kahve içekleri buzlu kahve (vanilyalı dondurma ve çırpılmış krema ile soğuk kahve), kara orman kahvesi (tek veya iki içimlik, kiraz rakısı ve parça buzlu soğuk kahve), baharatlı kahve (karanfil, kakule, tarçın ve krem şanti ile sıcak kahve) ve Dithmarsch kahvesi'dir (yumurta sarısı, rom ve krema ile sıcak kahve).^[5]

Hububatlar Saksonya-Anhalt'ın ekili alanlarının yüzde altmış ikisini oluşturmaktadır. Buğday, arpa, yulaf ve çavdar temel yetiştirilen ürünlerdir ve Borde dolaylarında 1931 yılından beri yetiştirilen çavdar, Burger Knackebrot yapımında kullanılmaktadır. Yetiştirildikten sonra şekere dönüştürülen şekerpancarı, ekili alanların yüzde onunu kaplamaktadır ve bölgede 19. yüzyılda yaşanan ekonomik patlamadan sonra popülerlik kazanmıştır.^[6]

Bir balıkçının 110 yıl önce Arendsee'ye Alabalık'ı getirmesiyle bu ürün bölgesel bir yemek özelliği kazanmıştır. Balıkçılık, bölgede bulunan balık türlerinin 40'ından 33'ünü barındırması dolayısıyla bir zamanlar Elbe nehrinde oldukça önemliydi. Cıva, hekzaklorobenzen ve DDT bileşikleri ve heptaklor Elbe nehrinin kirlenmesine yol açmış ve 1989 yılından beri nehirde ticari balıkçılık yapılması yasaklanmıştır.^[7]

Würchwitzer Spinnenkäse (Milbenkäse), kesmik peynirinin, binlerce toz zerresi içine yatırılarak elde edilen, üretiminin Würchwitz'de yapıldığı bir peynirdir. Bu tozlar peyniri olgunlaştıran bir enzim salgılarlar ve bir ay sonra peynir sarımsı bir renk alır, üç ay sonra rengi kızıla döner, bir yıl sonra ise meraklıları için çok çekici hale gelen siyahımsı hale gelir. Tadını acımsı olmasından alır ve ayrıca peynirin, tüketen insanları ev tozlarının alerjik etkilerine karşı koruyucu etkileri olduğu da bildirilmiştir. Belli tozlar mayalanmasından ileri gelerek peynirin tüketilmesi esnasında da alınmaktadır.^[8]

Domuz, biftek ve kümes hayvanları, domuz en fazla olmak üzere Almanya'da başlıca tüketilen et çeşitleridir. Yılda kişi başına düşen et tüketimi miktarı 33 kg. (72 lbs.)'dır. Kümes hayvanları arasında tavuk en yaygını olmakla birlikte ördek, kaz ve hindi de ayrıca sevilen ürünler arasındadır. Av etleri, özellikle domuz, tavşan ve geyik tüm yıl boyunca bulunabilecek ürünlerdendir. Kuzu ve keçi etleri de bulunabilmektedir fakat çok fazla rağbet görmemektedir.

Etler genellikle rosto şeklinde yenilmesine rağmen; tavada pişirme de mevcuttur fakat bu tariflerin kaynağı Fransa'dır. Almanya genelinde etler çoğunlukla sosis şeklinde yenmektedir. Almanya'da yaklaşık olarak 1500 farklı sosis tipi bulunmaktadır. (Wurst)^[9]

Alabalık, Alman menülerinde en yaygın olarak tüketilen tatlı su balığı olmakla birlikte bunun yanında turna balığı ve sazan da oldukça sevilmektedir. Levrek de ayrıca sıklıkla tüketilir. Deniz yemekleri geleneksel olarak ringa balığı salamurası (ringa salamurası yuvarlanarak turşu salatası veya soğan etrafında silindirik hale getirilir) şeklinde sunulan ringalar haricinde kuzey kıyı bölgeleriyle sınırlıdır. Günümüzde taze ringa, ton balığı, uskumru, somon balığı ve sardalya gibi deniz balıklarına ülke çapında ulaşılabilmektedir. Sanayi devrimi ve ardından gelen nehir kirliliği öncesinde, somon balığı Rhine, Elbe ve Oder nehirlerinde yaygın olarak bulunmaktaydı.

Sebzeler çoğunlukla yahni veya sebze çorbalarında kullanılır fakat aynı zamanda garnitür olarak da servis edilir. Havuç, şalgam, ıspanak, bezelye, fasulye ve lahananın birçok çeşitleri yaygındır. Kızarmış soğanlar ülke genelinde birçok et yemeğinin yanında yaygın olarak kullanılan bir aperitiftir. Kuşkonmaz, özellikle beyaz olanı, yaygın kullanılan bir garnitürdür veya ana yemek olarak da hazırlanmaktadır. Restoranların mevsimi olduğu zamanlar tüm menülerini beyaz kuşkonmaz yemeklerine ayırdıkları olmaktadır. Kuşkonmaz mevsimi (Almanca: Spargelzeit veya Spargelsaison) Mayıs'ın ortasında başlayıp, 24 haziran'a karşılık gelen St. John's Day'de bitmektedir. Alman mutfağında önemli bir yere sahip olan patates, Almanlar tarafından bir sebze olarak görülmemektedir.

Erişte, İtalyan makarnasından daha incedir ve genellikle yumurta sarısı içermektedir. Özellikle ülkenin güney batı kısmında, Spätzle denilen eriştenin en fazla tüketilen çeşidi, içine fazla miktarda yumurta sarısı konularak hazırlanır. Ayrıca ravioliyi anımsatan Maultaschen adında geleneksel olarak doldurulmuş erişte bulunmaktadır. Eriştenin yanında, patates ve hamur köftesi de (Klöße veya Knödel) özellikle güneyde oldukça yaygındır. Patates Alman mutfağına 18. yüzyılın sonlarında girmiştir ve 19. ve 20. yüzyıllarda ülkenin her yerinde bulunabilir hale gelmiştir. Patateslerin en fazla sunulma biçimi tuzlu suda kaynatılaraktır fakat püre ve kızartılmış patateste önemli yer tutmaktadır ve Pommes Frites (patates kızartması) günümüzde oldukça yaygın olmuştur. "Pommes Frites"ın daha kısası olan Pommes, Amerikan tarzı bir "patates kızartması" olup, McDonalds ve Burger King gibi Amerikan fastfood mağazaları dışında pek yaygın bulunmamaktadır, daha fazla tercih edilenleri ise ketçap veya mayonezle veya "Pommes rot-weiß" de olduğu gibi her ikisiyle beraber servis edilen Hollanda ve Danimarka tarzı kızartmalardır.

Genel olarak sosisler için hardalı bir kenarda tutarsak, Alman yemekleri nadiren acı ve baharatlıdır — en popüler baharatlar maydanoz, defne, kekik, frenk soğanı, karabiber (çok az miktarda), ardıç meyvesı ve kimyon'dur. Yılbaşı zamanlarında yapılan tatlı keklerde ve bazen de sosislerin hazırlanmasında çoğunlukla kakule, anason tohumu ve tarçın kullanılır fakat bu baharatların Alman yemeklerinde kullanımı ise çok nadirdir. Reyhan, adaçayı, keklik otu ve kırmızı biber gibi diğer baharat ve otlar da son zamanlarda popülerlik kazanmaktadır.

Hardal ("Senf") sosisle çok uyumludur ve birçok çeşidi vardır, en yaygın olanı ise İngiliz ve Fransız hardalı arası olan "Mittelscharf"dır. Düsseldorf ve etrafındaki bölgeler kendilerine has hem masa sosu, hem de Senfrostbraten gibi yöresel yemek olarak bilinen baharatlı hardalları ile bilinmektedir (hardal ile kavrulmuş biftek). Ülkenin güney bölgelerinde, özellikle Bavyeran usulü Weißwurst ile servis edilen hardalın tatlı bir çeşidi yapılmaktadır. Alman hardalı, Amerikan çeşitlerine göre daha az asidik özellikte bulunmaktadır.

Yabanturpu, sos olarak kullanılmasının yanında, krema ile zenginleştirilerek ("Sahnemeerettich") veya hardal ile yoğurularak hamur şeklinde de servis edilebilmektedir. Almanya'nın bazı bölgelerinde, hardalın kullanıldığı yerlerde et ve sosislerle beraber kullanılabilmektedir.

Sarımsak "insanların nefesinin kötü komasını sağladığı"ndan dolayı sevilmemekteydi ve bu yüzden Alman mutfağında hiçbir zaman önemli bir yer edinememiştir fakat son on yıldır Fransa, İtalyan, İspanyol, Portekiz, Yunan ve Türk mutfağı'nın etkisiyle popülaritesi artmaktadır. Önceki yüzyıllardan beri bilinen baharat olan sarımsak, 1990'lardan sonra yeniden ününü artırmıştır.

Ülke çapında pasta ve turta bakımından birçok çeşit bulunmaktadır, en fazla tercih edileni ise taze meyvelerden yapılanlarıdır. Elma, erik, vişne ve çilek düzenli olarak pastalarda kullanılan meyvelerdir. Kesmik peynirinden yapılan cheesecake oldukça popülerdir. Schwarzwälder Kirschtorte kirazdan yapılan yine oldukça bilindik bir pastadır. Alman çöreği (deliksizdir), marmelatlı veya diğer tatlı dolgularla yapılan mayalı hamur toplarıdır ve bölgeden bölgeye değişmekle birlikte çoğunlukla Berliner, Pfannkuchen, Kreppel veya Krapfen isimlerini almaktadır. Eierkuchen, Fransız Crèpes'e kıyasla geniş fakat oldukça ince bir pankektir. Şeker, marmelat veya şurupla kaplanarak servis edilmektedir. Peynirli, kıymalı ve pastırmalı olmak üzere tuzlu çeşitleri de mevcuttur (ana yemekler içinde bulunmakla birlikte tatlılardan sayılmamaktadırlar). Bazı bölgelerde Eierkuchen içi doldurulup sonra tekrar sarılırken, bazı yerlerde ise keserek ince küçük dilimlere ayrılır ve bir yığın haline getirilir. Pfannkuchen kelimesi hem Alman çöreği (bkz. Berliner) hem de pankek (bkz. Eierkuchen) manalarında kullanılmaktadır.

Kuzey Almanya'da bulunan popüler tatlı, kırmızı meyve pudingi olup siyah ve kırmızı kuş üzümü, ahududu ve bazen çilek veya kirazın, suyu içinde kalınlaştırı olarak mısır nişastası kullanılarak pişirilmesiyle yapılan "Rote Grütze"'dür. Geleneksel olarak krema ile servis edilirken, bunun yanında vanilya sosu, süt veya çırpılmış krema ile de sunulmaktadır. "Rhabarbergrütze" (ravent puding) ve "Grüne Grütze" (bektaşi üzümü pudingi) "Rote Grütze"ün farklılaşmış halleridir. Benzer bir tat olan Obstkaltschale de, Almanya'nın her tarafında bulunabilmektedir.

Dondurma ve meyve püresi tatlıları da oldukça popülerdir. İtalyan işletmeli dondurma salonları, Almanya'daki yabancıların işlettiği yiyecek sektörü mekanlarının ilk ciddi girişimleridir ve 1920'lerde yaygın hale gelmiştir. Diğer bir ünlü dondurma zevki de Spaghettieis adlı üründür.

Ekmek konusunda Alman mutfağı, Doğu Avrupa'ya Batı'ya kıyasla daha yakındır. Tanımına bağlı olarak, beyaz buğday ekmeğinden gri (Graubrot) ve "siyah" (Schwarzbrot) ekmeğe kadar, özellikle de koyu kahverengi çavdar ekmeği olmak üzere 300-600 arasında farklı ekmek çeşidi bulunmaktadır. Birçok tür ekmek hem buğday, hem de çavdar ununu beraber barındırmaktadır (Mischbrot denen karma ekmek), bunun yanında kepekli ekmek ve kepek tohumları (keten tohumu, ayçiçeği tohumu veya bal kabağı tohumları) da bulunmaktadır. Vestfalyan siyah ekmek olan Çavdar ekmeği, fırınlanmadan buharda pişirilir ve kendine özel tatlımsı bir lezzete sahiptir.

Ekmek özellikle sabahları kahvaltıda yenmesi ve akşamları da sandviç olarak tüketilmesiyle Alman mutfağında önemli bir yere sahiptir fakat nadir de olsa ana yemek yanında yardımcı besin olarak tüketildiği de görülmektedir. Alman mutfağında ekmeğin (Brot) önemi Abendbrot (akşam yemeği manasında, literatürde Akşam Ekmeği) ve Brotzeit (aperitif, literatürde Ekmek Vakti) gibi kelimelerle ifade edilmeye çalışılmıştır. Aslında, Alman gurbetçilerinin dünyanın dört bir yanında dile getirdikleri en önemli şikayetlerden bir tanesi, kendilerine uygun yerel ekmek bulma konusunda çektikleri zorluklardır.

Almanya, ekmek çeşitliliği en fazla olan ülkedir. 6,000 çeşit ekmek ve yaklaşık 1,200 farklı türde pasta, 17,000 fırın ve 10,000 fırın ve satış yeri olarak hizmet veren yerlerde üretilmektedir. Ekmek neredeyse her tür yemekle (ana olmayan) beraber sunulmaktadır. Ekmeğin sağlıklı beslenme açısından çok önemli olduğu düşünülmektedir.

Almanya'nın en popüler ekmekleri:

1. Çavdar-buğday ("Roggenmischbrot")
2. Tost ekmeği ("Toastbrot")
3. kepekli-taneli ("Vollkornbrot")
4. Buğday-çavdar ("Weizenmischbrot")
5. Beyaz ekmek ("Weißbrot")
6. Çok taneli ("Mehrkornbrot")
7. Çavdar ("Roggenbrot")
8. Ayçiçeği tohumu ("Sonnenblumenkernbrot")
9. Balkabağı tohumu ("Kürbiskernbrot")
10. Soğan ekmeği ("Zwiebelbrot")

Daha koyu, çavdar barındıran Vollkornbrot veya Schwarzbrot ekmekleri Alman mutfağına özgüdür. Buharda yapılan Çavdar ekmeği uluslararası bilinirliğe sahiptir fakat tamamıyle Alman siyah ekmeğini temsil etmemektedir. Birçok Alman ekmeği maya ile yapılmaktadır. Kepekli tahıl yüksek lif açısından tercih edilmektedir. Almanlar ekmeklerinde neredeyse tüm tip tahılları kullanmaktadır — buğday, çavdar, arpa, kılçıksız buğday, yulaf, darı, mısır ve pirinç. Bazı ekmekler de patates unundan yapılmaktadır.

İsimleri Brötchen, Semmel, Schrippe, Rundstück veya Weck / Weckle / Weckli olacak şekilde bölgeye göre değişen küçük ekmekler, Alman mutfağında geniş yer tutmaktadır. Bu ekmekçikler, genellikle ortadan ikiye kesilerek peynir, bal, et, balık ile birlikte sandviç hâline getirilir.

Küçük ekmekler, Bratwurst veya Brätel gibi aperitiflerle sandviç şeklinde de tüketilmektedir.

Kahvaltı (Frühstück) genel olarak ekmek ve/veya reçel, marmelat, bal yuvarlak ekmekler (bölgeye göre değişmekle birlikte en yaygın isimleri Brötchen, Semmeln, Schrippen, Wecken veya Rundstücke), marmelat veya bal, yumurta ile kahve veya çay (çocuklar içinse süt, kakao veya meyve suyu) içermektedir. Jambon, tuzlu et ve salam gibi et ürünleri de çeşitli peynirlerle birlikte sabahları kahvaltıda yaygın olarak tüketilmektedir. Leberwurst (karaciğer ezmesi sucuğu) gibi etten yapılan ürünler de kahvaltı esnasında yenmektedir.

Genellikle günün ana öğünü, öğle vaktinde yenmektedir (Mittagessen). Akşam yemeği (Abendessen veya Abendbrot) ise çeşitli ekmekler, et veya sosis, peynir ve sebze çeşitleri, sandviçler gibi daha az miktarlarda yemekle kahvaltıyı andırmaktadır. Fakat Almanya'da da Avrupa'nın diğer bölgelerinde olduğu gibi akşam yemeği alışkanlığı son 50 yılda değişiklik göstermiştir.

Günümüzde birçok insan çalışma günlerinde iş yerinde yalnızca ufak bir öğün öğle yemeği yiyip, akşamları evlerinde tüm aile ile beraber doygun bir akşam yemeğinin keyfini sürmektedirler. Bu da ofislere yakın ucuz restoranların varlığının ve fabrika kantinlerinin açılmalarının nedenidir. Yani geleneksel yeme alışkanlı hala sadece köysel bölgelerde sürmeyip, her yerde etkisini sürmektedir. Kahvaltı hala oldukça popülerdir ve haftasonları da misafir olarak arkadaşlarla beraber daha özenli ve uzun bir öğün haline getirilmektedir. 1990'lardan beri şehir kafelerinde pazar günleri brunch keyfi de yaygınlaşmaya başlamıştır.

Bira, birçok yerel ve bölgesel mükemmel kalitede üretim yapan bira fabrikalarıyla Almanya'nın her bölgesinde oldukça yaygındır. Bira diğer ülkelerde olduğu kadar pahalı olmamakla birlikte bir de oldukça kalitelidir. Pale lager pilsener ülkenin her yerinde yaygın olmakla birlikte, buğday birası (Weissbier) ve diğer çeşit biralar özellikle Bavyera'da çokça bulunmaktadır. Bölgelerin birçoğu kendi ürettikleri biralarla Weissbier gibi özel tatlara sahiplerdir. Bu tatlara örnekler Rhine kıyılarında bulunan koyu bira Altbier, Köln bölgesindekinin aynısı olan Kölsch ve Berlin'de imal edilen ahududu şurubuyla karıştırılıp, düşük alkollü ekşi bira olan Berliner Weiße'dir. 1990 yılında yeniden birleşmeden sonra, önceleri Doğu Almanya'da yaygın olup Batı'da bulunması oldukça zor olan Schwarzbier, Almanya'nın bütününde sevilen bir bira haline gelmiştir. Bira ayrıca farklı tatlarla karıştırılarak da tüketilmektedir:

• pils veya lager ve limonata: Radler
• pils veya lager ve kola: Diesel, Schmutziges veya basitçe Colabier
• Altbier ve cola: Krefelder
• buğday birası ve kola: Russ veya basitçe Colaweizen

Geçmiş yıllarda birçok bira üreticisi biranın diğer içeceklerle karıştırılarak yeni bir içecek oluşturma trendine ayak uydurarak şişelenmiş karışım içecekleri satmaya başladılar. Bunların örnekleri Bibob (Köstritzer'den), Veltins V+, Mixery (Karlsberg'den) ve Cab'dir (Krombacher'dan).

Bira genellikle şişelenmiş olarak veya fıçı ile satılır. Kutu biralar da bulunmaktadır fakat kutularda ortaya çıkan depozito ücretinden sonra neredeyse piyasada kalkmak üzeredir.

Şarap da ülke genelinde yaygın olarak tüketilir. Alman şarabı baskın olarak üst ve orta Rhine ve ona bağlı bölgelerden gelmektedir. Riesling ve Silvaner, beyaz şarabın en iyi örneklerinden olurken, Spätburgunder ve Dornfelder de önemli Alman kırmızı şaraplarıdır. Tatlı Alman şarapları Almanya'da nadiren bulunabilirken, İngilizce konuşulan ülkelerde bulunan yabancı marketlerde çokça görülebilmektedir.

Korn Almanya'nın orta ve kuzey bölgelerinde fazlaca tüketilen malttan (buğday, çavdar ve/veya arpa) elde edilen bir Alman içkisidir. Diğer bir yandan Obstler, elma ve armut ("Obstler"), erik, kiraz (Kirschwasser) veya sarı erikten damıtılır ve güney kısımlarda daha fazla rağbet görür. Schnaps kelimesi her iki tür sert likörleri ifade etmektedir.

Kahve, sadece kahvaltıda değil, aynı zamanda öğleden sonraları bir parça kekin yanına eşlik ederek veya pazar günleri, özel günlerde ve doğum günlerinde yaygın olarak tüketilen bir içecektir. Genel olarak tüketilen filtre kahve, alışılmış kahveden daha sert fakat espressoya göre de daha yumuşak bir içim tadına sahiptir. Çay özellikle Kuzeybatı'da yaygındır. Doğu Frizyeliler geleneksel olarak çaylarını krema ve akide şekeri ("Kluntje") ile içerler.

Popüler yumuşak içecekler arasında elma suyunun gazlı su ya da maden suyu ile karıştırılmasıyla elde edilen Apfelschorle ve kola ve portakal aromalı Fanta benzeri içecekle elde edilen Spezidir. Almanlar komşuları arasında yüksek karbonatlı şişe suyu ("Sprudel") karbonatsız olana tercih etme bakımından tektirler.

Mükemmel kalitede içme suyu Almanya'da ülkenin he yerinde herhangi bir zaman temin edilebilmektedir. Kamu su sanayiinden sağlanan su, musluktan tereddüde düşmeden tüketilebilmektedir. Klor eklenmemektedir. İçme suyu, devlet görevlileri tarafından insani tüketime uygunluk konusunda emin olmak adına kontrol edilmektedir. Yönetmelikler şişelenmiş su için daha sıkıdır. (bkz. Trinkwasserverordnung). Almanya'da sağlık konusunda tereddütle şişelenmiş su almaya gerek yoktur fakat musluktan temin edilen suyun tadı değişiklik göstermektedir, bunlardan en iyi tada sahip olanları da kırsal bölgelerde olanlardır. ^[]

Ayar çizgisi, satışlardaki her türlü ölçümün kontrol edildiği kamu kuruluşudur, örneğin, bir Alman kasap dükkânında yapılan her ölçümde Ayar dairesine (~ Ölçü ve Ağırlık Bürosu) ait son kullanma tarihi ve mamülün ağırlığını gösteren bir mühür bulunmaktadır.

Bar ve restoranlarda satılan tüm soğuk içecekler, gelen müşterilerin menüde sunulan miktarlarda hizmet almasını sağlamak amacıyla Ayar dairesi tarafından sıklıkla kontrol edilen üzerlerinde kalibrasyon işareti (Ayar çizgisi) bulunan bardaklarla sunulmaktadır. Eğer sunulan içecek bu gösterge çizgisinin altında ise, müşteri ürünü reddedebilir veya doğru bir şekilde doldurulmuş olanıyla değiştirilmesi gerekmektedir. Köpüklü — birada — genel kural; sıvı-köpük-çizgisi Ayar çizgisinden bir santimetre daha aşağıda olmaması gerekmektedir, aksi takdirde bir Münihli Bira bayramı'nda bu ölçüye itirazda bulunabilir. Bu işaretleme Almanya'ya özgüdür.

Alman Demokratik Cumhuriyeti mutfağı (DDR veya Doğu Almanya), batı Almanya veya günümüz Alman mutfağından birçok yönden farklılıklar göstermektedir.

Doğu Alman mutfağı çoğunluk olarak Rus, Macar, Bulgar ve diğer Doğu Avrupa ülkelerinden etkilenmiştir. Bu ülkelere tatil için giden Doğu Almanlar ve bu ülkelerden Doğu Almanya'ya gelen göçmenler vasıtasıyla yemek kültürü yayılmıştır. Doğu Alman mutfağına bu yolla giren önemli bir yemek Soljanka'dır.

Diğer bir ayrım da DDR'de şu an kullanılan baharatların eksikliğiydi. Örneğin keklikotu hiç bilinmemekteydi ve sarımsak ve Worcestershire sosu çok değerliydi. Limon suyu sirke ile yer değiştirecekti ve geberotunun yerini de salamurada bezelye almıştır. Şarapla pişirme yapılırken (özellikle şarap üretici olan Franconia ve Hesse bölgelerinde), Doğu Almanya marketlerinde iyi şarap eksikliği bulunduğundan özel günler için şarap saklanırdı. Bu sebepten dolayı, Ragout fin (Würzfleisch olarak bilinir) oldukça aranan bir ürün olmuştur.

Doğu Alman kafeteryaları birleşik bir mutfağa sahipti. Ülkedeki şirket ve okullarda bulunan tüm kafeteryalar aynı yemekleri bulundurmaktaydılar. Kafeteryalar genel olarak ulusal HO (Handelsorganisation) organizasyonu tarafından işletilmekteydiler. Ellerinde tarifleri standartlaştırılmış tatları neredeyse her yerde aynı olan yaklaşık olarak 300 yemeklik bir liste bulunmaktaydı. Tedarik sıkıntısı ve kalabalık sayıda insanlara yemek sağlama konusundaki zorluklar yemek konusunda belli başlı Doğu Alman yöntemlerinin doğmasını sağlamıştır, bunlardan biri Jägerschnitzel'dir ve geniş ve ince Jagdwurst dilimlerinin ekmek kırıntılarıyla kaplanıp, kızartılması ve domates sosu ve erişte ile birlikte servis edilmesinden oluşur.

Bu kültürel Doğu Alman mirasını koruma adına gayretlerde bulunulmaktadır ve Almanya'da Doğu Alman HO tariflerini online olarak bulabilmek mümkündür [1]18 Eylül 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi .

II. Dünya Savaşı'ndan sonra yabancı işçilerin etkisiyle, birçok yabancı yemek kültürü Alman mutfağına girmiştir— spagetti ve pizza gibi İtalyan yemekleri dishes like Alman mutfağının temel besinlerinden olmuştur.Türk göçmenler'in Alman yiyecek alışkanlıkları üzerinde oldukça önemli etkileri bulunmaktadır— Berlin'de Türk göçmenler tarafından yapılan bir etli sandviç türü olan Döner Kebabı, Almanya'daki burger zincirinin (Almanya'da yaygın olarak burger zincirini McDonald's ve Burger King oluşturmaktadır) satışlarını ikiye katlayacak şekilde rağbet görerek Almanya'nın en sevilen fast food'u durumunda bulunmaktadır. Çin ve Yunan yemekleri de yaygın ve popülerdirler. Hint, Thai ve diğer Asya mutfakları popülerliklerini gün geçtikçe artırmaktadırlar. Avusturya mutfağı son zamanlarda birçok restoranda örneğin schnitzel gibi Avusturya tatlarının sunulmasıyla özellikle Berlin'de popüler hale gelmektedir. Pahalı restoranların birçoğu onyıllardır Fransız yemekleri servis etmektedir fakat 1990'lardan beri bu yemekler Alman mutfağına daha uygun hale getirilmektedir.

Wikimedia Commons'ta Alman mutfağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Metzger, Christine (ed.) Culinaria Germany. Cambridge: Ullmann, 2008.