İçeriğe atla

Alman Yeni Ginesi

Yeni Gine
Deutsch-Neuguinea
Alman Yeni Ginesi
1884-1919
Yeni Gine bayrağı
Bayrak
Kahverengi: Alman Yeni Ginesi; Sari: Alman boyunduruğundaki bölgeler; Kırmızı: Alman Samoası; Turuncu: Kuzey Solomon Adaları
Kahverengi: Alman Yeni Ginesi; Sari: Alman boyunduruğundaki bölgeler; Kırmızı: Alman Samoası; Turuncu: Kuzey Solomon Adaları
BaşkentHerbertshöhe (Kokopo) Rabaul (1910'dan sonra)
Yaygın dil(ler)Almanca
Kral 
Tarihçe 
• Kuruluşu
1884
• Dağılışı
1919
Para birimiMark
Ardıllar
South Pacific Mandate
North Solomon Islands
Yeni Zelanda
Territory of New Guinea

Alman Yeni Ginesi (Alm. Deutsch-Neuguinea) 1884-1914 yılları arasında hüküm sürmüş eski bir Alman bölgesidir. Bölge, Yeni Gine'nin kuzeydoğusu ve birçok yakın ada öbeğini içine almaktaydı. Alman Yeni Ginesi günümüzde tümüyle Papua Yeni Gine sınırları içerisindedir.

Alman Yeni Ginesi'nin ana parçası Yeni Gine'nin kuzeydoğusundaki Kaiser-Wilhelmsland'dır. Kaiser-Wilhelmsland'ın doğusunda yer alan adalar o tarihte Bismarck Takımadası olarak adlandırılıyordu (bölgenin günümüzdeki adı Yeni İrlanda'dır).

Alman Samoası dışındaki tüm Alman adaları Alman Yeni Ginesi tarafından yönetilmekteydiler. Bunlar; Alman Solomon Adaları (Buka, Bougainville ve birçok küçük ada), Carolines, Palau, Marianalar (Guam dışında), Marshall Adaları ve Nauru'ydu. Bu adaların kapladığı toplam alan 249,500 km²'ydi. [1]

Tarihi

Yeni Gine'nin batı bölümü uzun bir süreden bu yana Hollanda denetiminde iken doğu bölümü henüz bir Avrupa ülkesi tarafından yönetilmiyordu. 1883'te harekete geçen Queensland (Avustralya) sömürgesi ülkenin güneydoğu bölümünü ele geçirdi. Bu, Almanları adanın geri kalan bölümünü elde etmek için heveslendirdi. Yakın bir tarihte kurulmuş olan Neuguinea-Kompanie'nin bayrağı 3 Kasım 1884 günü Kaiser-Wilhelmsland, Bismarck Takımadası (eski Yeni Britanya) ve Alman Solomon Adaları'nın üzerinde dalgalandı.

Alman hükûmeti bu bölgenin denetimini 1 Nisan 1899 tarihinde resmen devraldı. 30 Temmuz'da İspanya ile imzalanan antlaşma ile Pasifik'teki birçok ada Alman boyunduruğuna girdi. Marshall Adaları 1906 yılında Alman Yeni Ginesi'ne katılmıştır.

I. Dünya Savaşı'nın çıkmasının ardından Avustralyalı birlikler Kaiser-Wilhelmsland ve birçok yakın adayı ele geçirdiler. Bu arada Japonlar Pasifik'teki Alman etki alanlarını işgal etmeye başlamışlardı. Bölgedeki en büyük savaş Avustralya donanmasının 11 Eylül 1914'te Yeni Britanya (Neu Pommern) Adası'ndaki bir düşük gerilim hattına saldırması sonucunda çıkmıştır. Bitapaka'da meydana gelen bu çatışma altı Avustralyalının ölümü ve dört askerin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır. Bu, Avustralya'nın Birinci Dünya Savaşı'nda uğradığı ilk kayıptır. Bilanço, Alman güçleri açısından daha karamsardı: 31 ölü, 11 yaralı. Bölgedeki tüm Alman güçleri 21 Eylül itibarıyla teslim olmuşlardır.

Teğmen (daha sonra yüzbaşılığa yükseltilecektir) Hermann Detzner 20 yerli polis memuruyla birlikte kaçmayı başarmıştır. Ne var ki savaş, Detzner'in haberi olmadan başlamış ve Detzner, 1920'de yazdığı kitabı Vier Jahre unter Kannibalen ("Yamyamlar Arasında Dört Yıl")da Kaiser Wilhelmsland'a keşif gezilerine çıktığını öne sürmüştür. Bu iddialar birçok Alman misyoner tarafından geri çevrilmiş ve Detzner, sözlerinin büyük bir bölümünü 1932 yılında geri almıştır.

1919'da imzalanan Versay Antlaşması'yla Almanya, Alman Yeni Ginesi'nin içinde bulunduğu birçok sömürgesini yitirmiştir. Milletler Cemiyeti kararıyla 1949 yılına dek Avustralya denetiminde kalan bölge daha sonra Papua Yeni Gine Bölgesi olarak anılmaya başlamıştır. Bu, çağdaş Papua Yeni Gine'nin kuruluşunu müjdelemiştir.

Posta pulları

20 feniklik "Yat"
5 feniklik pul

Sömürgenin ilk posta pulları 1897 yılında basıldı. 1901'de basımına başlanan yat dizisi ise "DEUTSCH-NEU-GUINEA" yazısını taşıyordu. 5pf, 10pf ve 5m yazıları pullara 1914'te eklendi. Ne var ki, bölgenin işgal edilmesinden sonra dağıtılan bu pullar hiç kullanılamadı.

Pullar günümüzde 1 ila 500 ABD Doları arasında satılmaktadır. Yüksek değerdeki pulların büyük bir bölümü hiç kullanılmamışlardır. Bu pullar, darphanede basılan özdeş pullardan 10-20 kat daha yüksek tutarlara alıcı bulabilmektedir.

Avustralya'nın bölgeyi işgalinden sonra pullar "G.R.I." yazısıyla çıkmaya başlamıştır. Pullar, birkaç şiline satışa konmuştur.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Papua Yeni Gine</span> Okyanusyada bulunan bir ada devleti

Papua Yeni Gine, resmî adıyla Papua Yeni Gine Bağımsız Devleti, Okyanusya'da Yeni Gine adasının doğu yarısı ile Melanezya'daki civar adaları kapsayan bir ülkedir. Yeni Gine adasının batı kısmı ise Endonezya'ya aittir ve sadece Endonezya ile kara sınırı bulunur. Güneyinde Avustralya bulunur. 462.840 km²'lik yüzölçümüyle en büyük üçüncü ada ülkesidir. Başkenti adanın güneydoğu kıyısındaki Port Moresby'dir.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Solomon Adaları, Okyanusya'da 6 büyük ve 900'den fazla küçük adadan oluşan bir ülkedir. Papua Yeni Gine'nin doğusunda ve Vanuatu'nun kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 28.400 km² ve nüfusu 650.000 civarındadır. Başkent Honiara, Guadalcanal adasındadır. Ülke ismini üzerinde bulunduğu Solomon Takımadaları'ndan alır, Melanezya'ya dâhil olan bu takımadalar Solomon Adaları ülkesinin yanı sıra Kuzey Solomon Adaları olarak adlandırılan Papua Yeni Gine'ye bağlı Bougainville'i de içerir. Ancak Solomon Adaları'na bağlı olan Santa Cruz Adaları ile Rennell ve Bellona bu takımadalara dâhil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Mercan Denizi</span>

Mercan Denizi, Büyük Okyanus'un güneydoğusunda, Papua Yeni Gine ve Avustralya'nın doğusunda Yeni Kaledonya'nın batısında ve Solomon Adaları'nın güneybatısında kalan bölgeye verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Melanezya</span> Okyanusya alt bölgesi

Melanezya, Büyük Okyanus'ta Avustralya'nın kuzeyinde ve Endonezya'nın doğusunda yer alan ada öbeği.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Japonya</span>

Japonya, İtilaf Devletleri'nin yanında 1914-1917 yılları arasında I. Dünya Savaşı 'nda bulunmuş ve Güney Pasifik ve Hint Okyanusu'nu Kaiserliche Donanması'na karşı savunmuştur. Japonya'nın amacı Çin üzerindeki etki alanını genişletmek ve savaş sonrasında oluşacak jeopolitik düzlemde bir büyük güç olarak tanınmaktı.

Toma Kuşatması 14 - 17 Eylül 1914 tarihleri arasında yaşanan ve çevresi sarılan Alman Yeni Ginesi'nin geri çekilmeye zorlandığı kansız olaydır. Kuşatma, bölgedeki son direniş noktasını ele geçirmek amacıyla yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alman Doğu Afrikası'nın posta tarihi ve posta pulları</span>

Alman Doğu Afrikası, Doğu Afrika'da şimdiki Burundi, Ruanda ve Tanganyika'yı kapsayan Alman kolonileriydi. 1880li yıllarda oluşan bu durum I. Dünya Savaşı sonunda bu alanın İngilizler ve Belçikalı'lar tarafından alaınması üzerine son buldu. Daha sonra Milletler Cemiyeti manda toprağıydı.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Yeni Britanya</span> Papua Yeni Ginede bir bölge

Doğu Yeni Britanya, Papua Yeni Gine'nin 19 eyaletinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Birleşik Krallık</span>

Britanya'nın Almanya'yla bir savaşa ilişkin korkuları 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla gerçeğe dönüştü. Britanya'nın Almanya ve müttefiklerine karşı savaş ilan etmesi, ölçülemeyecek değerde askeri, mali ve malzeme alanında destek sağlayan koloni ve dominyonları da kapsamaktaydı. Dominyonların ordularında bulunan 2.5 milyon askerin savaşa katılmasının yanı sıra kraliyet kolonilerinden de binlerce gönüllü savaşta yer aldı. Almanya'nın Afrika'daki denizaşırı kolonilerinin çoğu kısa süre içinde işgal edildi, Pasifik'teyse Avustralya ve Yeni Zelanda Alman Yeni Ginesi ve Samoa'yı işgal etti. Osmanlı İmparatorluğu'na karşı 1915 yılında Çanakkale Savaşı'nda Avustralya, Newfoundland ve Yeni Zelanda'dan gelen birliklerin katkıları bu bölgelerdeki ulusal bilinç üzerinde önemli bir etki yarattı ve Avustralya'yla Yeni Zelanda'nın kolonilikten bağımsızlığa geçiş süreçlerinde önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Bu iki ülkede bu olay halen Anzac Günü adı verilen özel bir günde anılmaktadır. Kanadalılar ise Vimy Ridge Muharebesi'ne benzer bir bakış açısıyla yaklaşmaktadırlar. Dominyonların savaşa olan önemli katkısı 1917 yılında Britanya başbakanı David Lloyd George'un dominyon başbakanlarını 1917 yılında emperyal politikaları düzenlemek için toplanan Emperyal Savaş Kabinesi'ne çağırmasıyla hükûmet tarafından da onaylanmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Madang (il)</span>

Madang ili, Papua Yeni Gine'nin bir ili. Yönetim merkezi Madang olan, Yeni Gine adasının kuzeydoğusundaki il 28.886 km²'lik alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Otto Finsch</span> Alman doğa tarihçisi

Friedrich Hermann Otto Finsch Alman etnograf, doğa tarihçisi ve kâşiftir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Solomon Adaları</span>

Britanya Solomon Adaları ya da Britanya Solomon Adaları Himaye Bölgesi, Okyanusya'daki Solomon Takımadaları'nın ilk etapta güney kısımlarının daha sonra diğer adalarında da Britanya'nın 1893'te kurduğu koloni.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda Yeni Ginesi</span>

Hollanda Yeni Ginesi, Hollanda sömürge döneminde Batı Papua (bölge) bölgesine verilen isimdi. Bugün Endonezya'ya ait olan bölge, Papua ve Batı Papua eyaletlerine ayrılmıştır. 1954'te Hollanda Yeni Ginesi'nin nüfusu yaklaşık 1 milyondu.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Yeni Ginesi</span>

Britanya Yeni Ginesi, Yeni Gine adasının güneydoğu kısmında yer alan ve 1884 ile 1906 yılları arasında var olan Birleşik Krallık kolonisiydi. Adanın batı kısmı, Hollanda Yeni Ginesi adıyla Hollanda kolonisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kaiser-Wilhelmsland</span>

Kaiser-Wilhelmsland 1884'ten 1919 yılına kadar Alman sömürge imparatorluğuna ait olan Yeni Gine adasının kuzeydoğu kısmına verilen isimdi. Bismarck Takımadaları, kuzey Solomon Adaları, Carolines, Palau, Nauru, Marshall Adaları ve Mariana ile birlikte imparatorluk hükûmetini ve Alman Yeni Ginesi'nin Alman kolonisini oluşturmaktaydı. Aynı zamanda, koloninin alan olarak en büyük kısmıydı.

<span class="mw-page-title-main">Papua Bölgesi</span> 1883ten 1975e kadar Okyanusyadaki Britanya ve Avustralya kolonisi

Papua Bölgesi, 1902'den 1949'a kadar var olan Yeni Gine adasının güneydoğusunda fiilî bir Avustralya sömürgesiydi. Bölge daha önce Londra'dan Britanya Yeni Ginesi olarak yönetiliyordu ve Papua Yeni Gine 1975'te bağımsızlığını kazanana kadar Birleşik Krallık'ın hukuken elinde kaldı. Bölge, şu anda Papua Yeni Gine'nin yaklaşık yarısı olan Güney Yaylaları, Batı, Körfez ve Orta eyaletlerin yanı sıra Oro ve Milne Körfezi'nden oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Papua ve Yeni Gine Bölgesi</span> 1949–1975 arası Yeni Gine adasının doğusundaki Avustralya bölgesi

Papua ve Yeni Gine Bölgesi ya da resmî adı ile Papua Bölgesi ve Yeni Gine Bölgesi İdarî Birliği, Okyanusya bölgesindeki Yeni Gine adasındaki Papua Bölgesi ile Yeni Gine Bölgesi'nin idarî olarak 1949 yılında birleştirilmesi ile oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Gine Bölgesi</span> 1919–1949 arası Yeni Gine adasının kuzeydoğusundaki Avustralya bölgesi

Yeni Gine Bölgesi, 1914'ten 1975'e kadar Yeni Gine adasında Avustralya tarafından yönetilen bir Birleşmiş Milletler vesayet bölgesiydi. 1949'da bölge Papua Bölgesi ile birleştirilerek Papua ve Yeni Gine Bölgesi adıyla idarî bir birlik kuruldu. Bu idarî birliğin adı 1971'de Papua Yeni Gine olarak değiştirildi. Bir idarî birliğin parçası olmasına rağmen, Yeni Gine Bölgesi, Bağımsız Papua Yeni Gine Devleti' kuruluşuna kadar her zaman ayrı bir yasal statü ve kimlik haklarını korudu.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Takımadaları</span>

Solomon Takımadaları, Avustralya'nın kuzeydoğusunda, güney Büyük Okyanus'un batısındaki bir adalar grubudur. Takımadalar, Okyanusya'nın Melanezya alt bölgesinde ve biyolojik bölgesinde yer alır ve Solomon Denizi'nin doğu sınırını oluşturur. Takımadaların birçok adası Papua Yeni Gine ve Solomon Adaları ülkeleri arasında dağılmıştır. Takımadalardaki en büyük ada, Bougainville Özerk Bölgesi'nin bir parçası olan Bougainville Adası, Buka Adası, Nukumanu Adaları ve yakınlardaki birkaç küçük adadır. Geri kalanının çoğu Solomon Adaları topraklarına giriyor ve Ontong Java, Sikaiana atollerini, Bellona ve Rennell'in yükseltilmiş mercan adalarını ve yüksek Choiseul, Guadalcanal, Makira, Malaita, New Georgia, Nggelas, Santa adalarını içeriyor. Isabel ve Shortlands, Santa Cruz Adaları, takımadaların bir parçası değildir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.