İçeriğe atla

Alman İmparatorluğu anayasası

1871 anayasasının üzerinde Alman İmparatoru ve Prusya Kralı I. Wilhelm'in imzasını bulunduran ilk ve son sayfası
1871 Alman anayasasının şemalaştırılmış hali

Alman İmparatorluğu anayasası (AlmancaVerfassung des Deutschen Reiches), Alman İmparatorluğu'nda 1871-1919 yılları arasında kullanılan ve 16 Nisan 1871'de yürürlüğe giren temel kanunlardır.[1] Alman tarihçiler bu anayasa için Bismarck'ın imparatorluk anayasası adını kullanır.

Anayasa, imzalayan taraflar Kuzey Almanya Konfederasyonu ile dört güney Alman devleti arasında anlaşma niteliği taşıyordu.[1] Bu devletleri de konfederasyon üyelerine ekleyen anayasa, bu yeni oluşuma Deutsches Reich (Alman İmparatorluğu) adını veriyordu. 1866 Avusturya-Prusya Savaşı, 1866'da Alman Konfederasyonu'nun dağılmasıyla sonuçlandı ve 1867'de Kuzey Almanya Konfederasyonu kuruldu.

Anayasa metni, benzer şekilde Otto von Bismarck tarafından teşvik edilen Kuzey Almanya Konfederasyonu anayasasını temel alıyordu.

Anayasaya göre Prusya Kralı, Alman devletleri temsilcileri meclisi Bundesrat'ın başkanı olarak devletin de yöneticisi oluyordu. Unvanı Alman İmparatoru'ydu. İmparator, hükümetin başı olan Şansölye'yi atıyordu. Kanunlar Bundesrat ve 25 yaşın üstündeki erkek Almanlar tarafından seçilen Reichstag tarafından yapılıyordu.

Ekim 1918'de bu anayasada önemli bir değişikliğe gidilerek Reichstag'a Şansölye'yi istifaya çağırma yetkisi verildi. Bu değişiklik, daha sonra Ekim Anayasası'na yol açacak değişimlerin başlangıcı oldu.

Sonrasında gelen ve Weimar Cumhuriyeti'ni ortaya çıkaran 1919 Weimar Anayasası da aynı adla "Alman Reichı Anayasası" olarak anılmıştır.

Notlar

  1. ^ a b Hayes 1916, s. 397

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Cumhuriyeti</span> 1918/1919–1933 yıllarında Almanya

Weimar Cumhuriyeti, Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir. Parlamenter demokrasiye dayanan bir rejimin kurulmuş olduğu bu dönemde “Deutsches Reich” yani Alman İmparatorluğu adı muhafaza edildi. Almanya'da liberal demokrasi yerleştirmek için yapılan bu ilk girişim, yoğun sivil anlaşmazlıkların ve ekonomik sorunların olduğu bir dönem getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Almanya Konfederasyonu</span> Main Nehri’nin kuzeyindeki Alman devletlerinin Prusya önderliğinde 1867de kurdukları birlik

Kuzey Almanya Konfederasyonu, Prusya'nın Avusturya karşısında kazandığı zaferin ardından, Main Nehri'nin kuzeyindeki Alman devletlerinin Prusya önderliğinde 1867'de kurdukları birliktir. Başkenti Berlin, devlet başkanı Prusya kralı, başbakanı ise Prusya şansölyesiydi. 1871'de Alman İmparatorluğu'na katılan konfederasyonun anayasası imparatorluk anayasasına örnek alındı.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Federal Konsey (Almanya)</span> Almanya parlamentosunun üst kanadı

Federal Konsey, Almanya'nın 16 eyaletinin temsil edildiği yasama organıdır. Eyalet hükûmetlerince görevlendirilen 69 üyesi yasama sürecine katılmaktadır. Federal hükûmet nezdinde eyaletlerin çıkarlarını temsil etmektedir. Her federal yasa Federal Konsey'de de görüşülmek zorundadır. Federal yasaların oluşumuna katkıda bulunur. Federal Meclis ile eşit bir yasa koyucu kurum statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Leo von Caprivi</span> Alman İmparatorluğu’nun ikinci şansölyesi

Georg Leo Graf von Caprivi de Caprara de Montecuccoli, Otto von Bismarck'tan sonra 1890-1894 yılları arasında Almanya şansölyesi olan asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst</span> Alman İmparatorluğu’nun üçüncü şansölyesi

Chlodwig Carl Viktor Fürst zu Hohenlohe-Schillingsfürst, Alman imparatorluk şansölyesi, Ekim 1894'ten Ekim 1900'e değin Prusya başbakanı ve İmparator II. Wilhelm'in Chlodwig Amcası. İmparatorun üzerindeki etkisine karşın, aşırılıklarını önleyememiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bernhard von Bülow</span> Alman İmparatorluğu’nun dördüncü şansölyesi ve Prusya başbakanı

Prens Bernhard Heinrich Karl Martin von Bülow, Alman İmparatorluğu şansölyesi ve 1900-1909 arasında Prusya başbakanı. I. Dünya Savaşı öncesinde İmparator II. Wilhelm ile birlikte Almanya'yı genişletme politikası izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Federal Cumhuriyeti için Temel Yasa</span>

Temel Yasa, Almanya'nın mevcut anayasasıdır. Bir önceki Weimar Cumhuriyeti anayasasının nasyonal sosyalizm döneminde fiilen devre dışı kalmasından sonra Müttefik Devletler'in gözetiminde 1949 yılında Batı Almanya bölgesinde yürürlüğe girmiştir. Weimar dönemindeki kötü tecrübeler nedeniyle Cumhurbaşkanı'na sembolik haklar tanınmış ve federal bir yapı oluşturmaya özen gösterilmiştir. İlk 19 maddesi temel hak ve özgürlükleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">III. Friedrich (Alman imparatoru)</span> Alman İmparator

III. Friedrich, Veliaht Prens Friedrich Wilhelm olarak da bilinir, Almanca Kronprinz Friedrich Wilhelm, tam adı Friedrich Wilhelm Nikolaus Karl, 1888'de 99 gün süreyle Prusya kralı ve Alman imparatoru. Liberal ve meşrutiyetçi görüşlerden etkilenmiş, ama Hohenzollern hanedanının krallık ve imparatorluk değerlerine bağlı kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya tarihi</span>

Almanya tarihi, Cermenlerin ilk olarak Roma İmparatorluğu döneminde devlet kurmalarıyla başlar. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu dönemiyle 1806 yılına kadar devam eder. Bu dönemde ulaştığı en geniş sınırlar günümüzdeki Almanya, Avusturya, Slovenya, İsviçre, Çekya, Polonya'nın batısı, Hollanda, doğu Fransa ve kuzey İtalya'yı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Alman Konfederasyonu</span> 1815 Viyana Kongresi ile kurulan ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun yerini doldurmak amacıyla kurulan konfederasyondur

Alman Konfederasyonu Orta Avrupa'da, 1815 Viyana Kongresi ile 1806'da yıkılan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun boşluğunu doldurmak amacıyla kurulan konfederasyondur. 1848'te, liberal ve milliyetçi ihtilalciler birleşmiş bir Alman Devleti kurmaya çalıştılar. Fakat Alman eyaletleri arasındaki görüşmeler olumsuz sonuçlanınca konfederasyon 1848'de dağıldı. Buna karşın 1850'de tekrar kuruldu. İki üstün ülke, Prusya ve Avusturya arasındaki Alman devletçiklerinin lideri olma konusundaki çekişme, 1866 Avusturya-Prusya Savaşı'nın çıkmasına neden oldu ve konfederasyon dağıldı. Böylece 1866'da, kuzey Almanya'da, Kuzey Almanya Konfederasyonu ve birçok devletçik kuruldu ve bunlar 1871 yılına kadar varlıklarını sürdürdü. Bu sürecin sonunda Prusya'nın önderliğinde Alman İmparatorluğu kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Prusya Savaşı</span> Prusya Krallığı ve Avusturya İmparatorluğu arasındaki savaş (1866)

Avusturya-Prusya Savaşı veya Yedi Hafta Savaşı, 1866'da Avusturya İmparatorluğu liderliğinde Alman Konfederasyonu ile Prusya Krallığı ile Alman müttefikleri yanında İtalya ve Alman müttefikleri arasında gerçekleşti. Sonuç olarak Alman devletleri üstünde Prusya egemenliği ve Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı denilen İtalyan birleşmesi süreci gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın birleşmesi</span> Ayrı Alman krallıkların ilk defa Alman İmparatorluğu adı altında birleşmesi

Resmî olarak Almanya'nın birleşmesi ile siyasi ve idarî olarak birleşik bir ulus devletin ortaya çıkması 18 Ocak 1871'de Fransa'daki Versay Sarayı'nın Aynalar Galerisi'nde gerçekleşti. Fransa-Prusya Savaşı sonrası Fransızların silah bırakmasının ardından, Alman devletlerinin prensleri Prusyalı I. Wilhelm'i Alman İmparatoru ilan etmek için bir araya geldi. Pratikte, Almanca konuşan halkların çoğunluğunun birleşik bir devlet altında toplanması, resmî ve soylu yöneticiler arasındaki gayriresmî ittifaklar sayesinde bir süredir düzensiz olarak gelişmekteydi. Ancak birleşme fikirleri, tarafların kendi çıkarları yüzünden Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun 1806'da dağılması ve Napolyon Savaşları'nın gerçekleşmesi üzerine kuvvetlenen milliyetçilik hareketlerine kadar neredeyse yüz yıl gecikerek aristokratik bir deneme olmaktan öteye gidemedi.

<span class="mw-page-title-main">Alman sorunu</span> 19. yüzyılın ortalarında Almanyanın birleşmesine ilişkin tartışmalar

Alman sorunu, 19. yüzyılda, özellikle de 1848 Devrimleri boyunca süren Almanya'nın birleşmesinin en iyi yolu hakkındaki bir tartışmadır. 1815'ten 1871'e kadar, Alman Konfederasyonu'nda 37 bağımsız Almanca konuşulan eyalet bulunuyordu. Großdeutsche Lösung tüm Almanca konuşan insanları bir devlet altında birleştirmeyi amaçlıyordu ve Avusturya İmparatorluğu ile onun destekçileri tarafından benimsenmişti. Kleindeutsche Lösung ise Avusturya'yı içermeyecek şekilde sadece kuzey Alman eyaletlerini birleştirmeyi amaçlıyordu ve Prusya Krallığı tarafından benimsenmişti.

<span class="mw-page-title-main">Zollverein</span> Genellikle Alman kökenli devletlerin kurduğu gümrük antlaşması

Zollverein ya da Alman Gümrük Birliği, bölge içindeki gümrük ve ekonomi politikalarını yönetebilmek amacıyla Alman eyaletleri arasında kurulmuş bir koalisyon. Birlik, 1818'de kurulduğunda çeşitli Prusya ve Hohenzollern toprakları arasındaki ekonomik bağları güçlendirdi ve aynı zamanda Prusya'yı da yöneten Hohenzollern ailesinin komşu olmayan toprakları arasında ekonomik temas kurulmasını sağladı. 1820'den 1866'ya kadar çoğu Alman eyaletini içine alacak şekilde genişledi. Avusturya sıkı korunan endüstrisi sebebiyle dışarıda bırakıldı; bu ekonomik dışlama özellikle 1850'ler ve 1860'larda orta Avrupa egemenliği için Avusturya-Prusya arasındaki rekabeti alevlendirdi. 1866'da Kuzey Almanya Konfederasyonu'nun kurulmasıyla Zollverein yaklaşık 425.000 kilometrekarelik bir alana ulaştı ve İsveç, Lüksemburg gibi Alman olmayan ülkelerde ekonomik anlaşmalar yapılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Frankfurt Meclisi</span>

Frankfurt Meclisi, tüm Almanya'yı temsil eden bağımsız ve seçilmiş ilk meclisti. Oturum 18 Mayıs 1848'den 31 Mayıs 1849'a kadar Frankfurt'taki Aziz Pavlus Kilisesi'nde gerçekleştirildi. Meclisin kurulması Alman Konfederasyonu devletlerindeki "Mart Devrimi"nin bir parçası ve sonucudur.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag (Weimar Cumhuriyeti)</span>

Weimar Cumhuriyeti'nin Reichstag'ı (1919–1933), Almanya parlamentosunun alt meclisiydi; üst meclis, eyaletleri temsil eden Reichsrat'tı Reichstag ilk kez 24 Haziran 1920'de toplandı ve Kasım 1918'de Alman İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından geçici bir parlamento görevi gören Weimar Ulusal Meclisi'nden görevi devraldı.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Anayasası</span>

Alman Reich Anayasası, genellikle Weimar Anayasası olarak bilinen, Weimar Cumhuriyeti döneminde (1919–1933) Almanya'yı yöneten anayasaydı Anayasa, Almanya'nın nisbi temsil ile seçilen bir yasama organı ile demokratik bir parlamenter cumhuriyet olduğunu ilan etti. Asgari oy verme yaşı 20 olacak şekilde genel oy hakkı tesis edildi. Anayasa teknik olarak 1933'ten 1945'e kadar Nazi dönemi boyunca yürürlükte kaldı, ancak pratikte 1933 Yetkilendirme Yasası ile yürürlükten kaldırıldı ve bu nedenle çeşitli hükümleri ve korumaları Nazi yönetimi süresince uygulanmadı.