İçeriğe atla

Alman çoban köpeği

Alman çoban köpeği
Alman çoban köpeği
Diğer adlarAlman kurdu
Deutscher Schäferhund
GSD
Alsatian
ÜlkeAlmanya
Köpek (Canis lupus familiaris)

Alman çoban köpeği veya Alman kurdu, Almanya kökenli bir köpek ırkıdır. Türkçede bazen kurt köpeği olarak da anılırlar. Büyük, atletik ve güçlü olduğu kadar zeki olması, doğru yetiştirildiğinde bu köpeği mükemmel bir aile veya koruma, yahut iş köpeğine dönüştürür. Alman kurtları ikiye ayrılır; iş köpekleri ve şov köpekleri denilen iki farklı versiyonu vardır. İş köpeği olarak üretilen alman kurtları daha yüksek bir kalçaya ve daha uzun bacaklara sahiptirler. Show için üretilen köpekler ise daha alçak bir kalça, adaleli bir vücuda ve çok gösterişli bir posta sahip olurlar. Alman kurtların da en sık rastlanan hastalık kalça çıkığı(kalça displazisi) olarak bilinen eklem rahatsızlığıdır. Ayrıca alman kurtları çok hassas bir mideye sahip oldukları için özel bir diyet ile veya içeresinde fazla çeşit olmayan, aynı zamanda köpeğin alerjisinin bulunmadığı mamalar ile beslenmelidir. Alman kurtları dünyada en çok tercih edilen ırklar arasındadır. İş köpeği olarak, asker ve polis köpeği olarak kullanılmaktadır.

Özellikleri

Dişi cinsiyetli Alman çoban köpeklerinin ideal boyu 57,5 cm, erkeklerde ise 62,5 cm'dir. 2,5 santimetreye kadar olan boy uzunluğu sapması olağan karşılanır. Ağırlıkları ise dişilerde 22–32 kg., erkeklerde ise 35–40 kg. aralığındadır. Yüzü sert hatlı, alnı kubbe şeklinde ve burnu uzundur. Burun mantarı siyahtır. Çenesi güçlü olduğundan, keskin ısırışlara sahiptir. Gözleri orta büyüklükte, kahverengidir. Neşeli, zeki ve kendinden emin bakar. Kulakları geniş ve başa 90 derece dik olacak şekilde birbirine paralel duruşla konumlanmıştır. Boynu uzundur ve kaldırıp indirerek hareket esnasında hızını ayarlar. Kuyruğu uzun ve tüylüdür.

Bu cins kendi arasında 12'ye ayrılır.[] kısa tüylü, uzun tüylü cinsleri vardır. Bazılarının beli boyun yüksekliğinin yarısı kadar düşük olabilir; bunlar genellikle şov köpeği (Show-Line) olarak kullanılırken bazı türlerinin ise beli düzdür(Work-Line) ve düşük bel ile kıyaslandığında daha iridir.

Alman[1] Çoban Kopeklerinin çeşitli renklere mensup olanları vardır. Genellikle sarımsı kahverengi, siyah - kırmızı ve siyah renklerde olurlar. Nadir olarak tümü siyah, gri kırçıllı ve tümü beyaz renklere mensup olanlarda vardır. Aslında eskiden siyah, gri ve beyaz renkli köpekler daha çok bulunurdu.

Alman Çoban köpeği zekası ile meşhur bir köpek ırkıdır.[2] 2000'li yılların başından beri tutulan istatistiklere göre, ABD'de en fazla kayıtlı olarak beslenen ilk 3 köpek arasındadır.[3] Bunda Rin-Tin-Tin ve Strongheart gibi bir çocuk ile (bu ırka mensup) köpeği arasındaki ilişkiyi işleyen popüler filmlerin etkisi olduğu düşünülür.[4]

Yapısı

Alman çoban köpekleri oldukça aktiftirler, tür içi (in-breed) Alman çoban köpeklerinin neredeyse tamamı zihinsel (mental) olarak oldukça kendinden emin bir yapıya sahiptirler. Eğitilmeye heveslidirler ve görevlerini gönüllü olarak yaparlar. Çok vefalı ve sahibine karşı sevecendirler. Eğer sosyalize edilmezse insanlara karşı saldırganlaşabilir.[5] Soğuk bir karaktere sahip olan kişileri dahi kendine çekebilir ve yabancılara karşı sevecendir. Oldukça itaatkâr ve kafası kolay kolay karışmayacak karakterdedir.

Sağlık

Alman Çoban Köpeklerinin, ortalama ömrü 12 yıl civarındadır.

3 hassas noktaları vardır. Kalça çıkığı, mide ve kulaklar.

Kalça Çıkığı genelde ebeveynlerden geçer, ameliyat ile düzeltilse bile köpekten tam performans alınamaz. Sindirim sistemleri kısa ve hassastır. Kuru mamanın yanı sıra, barf diyetiyle de (çiğ besin) besleyenler vardır. Kulak düşüklüğü istenmeyen bir durumdur. Genellikle genetiktir. Kulağı düşük köpekler ırk yarışmalarına alınmaz ve üremesi için izin verilmez.

Bir köpeğin üretimde kullanılabilmesi için Schutzund ve Körung sınavlarından geçer not almaları gerekmektedir. Dernekler, 3-3'ten yakın kan çakışması durumunda çiftleşmeye izin vermez.

Eğitim

Alman kurtları da diğer tüm köpekler gibi kendilerini kurt sürülerindeki birer kurt olarak görürler ve kurt sürülerinde 1 alfa çifti vardır. Alfa çift ne zaman durmak isterse sürü o zaman durur, alfa ne zaman yemek isterse sürü o zaman yemek yer.  Ama alfa çift karnını doyurmadan diğer kurtlar yemek yiyemezler sadece beklerler.

Köpeklerin atası kurtlar olduğu için yavru köpek yeni hayata başlarken kendine bir alfa arar. Bir alfa bulamazsa kendini alfa kabul eder ve itaat etmez.

Bir köpeğin alfası olabilmek köpek yetiştirmenin en zor kısmıdır.[6]

Kullanımı

11 Eylül 2001 deki Dünya Ticaret Merkezi'ne yapılan saldırı sonrası yıkılan binanın enkazında arama yapan Alman Çoban Köpeği

Alman Çoban köpekleri çok çeşitli alanlarda değişik görevlerde bulunabilirler.[7] Çoğunlukla polis köpeği olarak kullanılırlar. Çünkü, keskin burunları sayesinde patlayıcı, uyuşturucu ve ceset gibi unsurları kolayca birbirinden ayırabilir ve tespit edebilirler. Ayrıca askerler tarafından da benzer görevlerde kullanılırlar. Askerleri bir tuzak veya düşmana karşı uyarır.[8] Ayrıca bu köpekler paraşütten veya uçaktan atlama konusunda eğitim alır.[9] Alman Çoban Köpekleri, görevlerini yaparken ne olursa olsun dikkatleri dağılmaz ve büyük bir ciddiyetle işlerine odaklanırlar. Örneğin II.Dünya Savaşı'nda Stalingrad Savaşı sırasında kullanılmışlardır.[]

Resim galerisi

Kaynakça

  1. ^ "German Shepherd — The Ultimate Service Dog". German Culture. 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008. 
  2. ^ "German shepherd." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
  3. ^ "AKC Dog Registration Statistics". American Kennel Club. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008. 
  4. ^ German shepherd 13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AKC. Erişim: 24 Haziran 2012.
  5. ^ "Change Of Name – German Shepherd Dog". The Kennel Club. 19 Ekim 2010. 16 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2010. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2016. 
  7. ^ "History of the Breed". German Shepherds.com. 1 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008. 
  8. ^ Strickland, p.17-28
  9. ^ "It's a dog's life in the Army". New Zealand Herald. 2008-07-22.[ http://www.nzherald.co.nz/section/2/story.cfm?c_id=2&objectid=10522802]. Retrieved on 2008-08-11.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kangal köpeği</span> Türkiye kökenli çoban ve bekçilik yapan köpek türü

Kangal, Türkiye kökenli bir çoban ve bekçi köpeği ırkı. Adını Sivas'ın Kangal ilçesinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Doberman</span>

Doberman, Almanya kökenli bir iş köpeği ırkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Labrador retriever</span> Köpek ırkı

Labrador retriever, retriever öbeğinden köpek ırkı.

<span class="mw-page-title-main">Mastif</span>

Mastif, iri bir köpek grubu.“Masty” kelimesinden türetilen bu ad “güçlü” anlamında kullanılmaktadır. Mastif olarak adlandırılan pek çok ırk vardır. Bunlara genellikle Molossus ırklar denir ve ortak bir atadan geldikleri düşünülür. Mastifler tarih boyunca genellikle savaş köpeği ve bekçi köpeği olarak kullanılmışlardır. Roma İmparatorluğu'nda arenalarda ayılar, aslanlar, kaplanlar, köpekler ve insanlarla dövüştürülmüşlerdir. İngiltere'de boğalarla ve ayılarla dövüştürülmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Köpek ırkları</span>

Köpek ırkı, köpek türünün ırkları.

<span class="mw-page-title-main">Pug</span>

Pug (pag) veya mops, Çin kökenli bir süs köpeği ırkı. Kırışık bir yüze, basık bir burna ve sarmal bir kuyruğa sahiptir. Farklı renklerde görülebilen kısa ve parlak bir kürkü; iyi gelişmiş, kaslı ve köşeli bir vücudu vardır. Pug cinsi köpekler, küçük boyuna ve karakterine istinaden multum in parvo olarak tanımlanır. Antik Çin'de lo-sze olarak bilinen Pug, günümüzdeki modern Pekinez Köpeği ve King Charles spaniel'in atası olabilir. Her ne kadar Çinli kökenlere sahip olsa da, Hollanda'nın Orange hanedanı ve Birleşik Krallık'ın Stuart hanedanı tarafından popülerleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Collie</span>

Collie, bir İskoç çoban köpeği grubu. Birkaç farklı alt türü bulunur. Collie sözcüğü muhtemelen coaly sözcüğünden gelmedir. Bir başka teoriye göre İskandinav dillerinde özel isim olan Colle'den gelmiştir, zira bu isim Orta İngilizce döneminde sıklıkla köpeklere verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rottweiler</span> Almanya kökenli bir bekçi ve koruma köpeği ırkı

Rottweiler, Almanya kökenli bir bekçi ve koruma köpeği ırkı. İsmini Almanya'nın Rottweil kasabasından alır.

<span class="mw-page-title-main">Kaniş</span>

Kaniş, Alman kökenli olduğu düşünülen bir köpek ırkı. Bununla birlikte Fransa'da çok popüler olmuş ve Fransa'nın milli köpeği kabul edilmiştir. Kanişler ilk olarak su retrieverı olarak üretilmişlerdi ve kürkleri sudaki hareketlerini kolaylaştırmak için özel bir şekilde tıraş ediliyordu. Günümüzde sirk hayvanı ve mantar bulucu olarak da kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Çoban köpeği</span>

Çoban köpekleri, sürülerin "idaresinde" kullanılan köpekler. Bu yönleriyle öncelikli görevleri sürüleri "korumak" olan bekçi ve koruma köpeklerinden ayrılırlar. Çoban köpekleri grubu, dünyadaki başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur.

İşçi köpekler veya iş köpekleri; çok çeşitli ve zaman zaman ince detaylı işlerde insanlara yardımcı olmak üzere yetiştirilmiş köpekler. Bekçilik, rehberlik, yakın koruma, yük çekme ve arama-kurtarma gibi işlerde kullanılırlar. Cüsseleri genelde orta boy ile büyük boy arasında değişir. Hemen hemen hepsi sağlam yapılı, kaslı köpeklerdir. İşçi köpekleri güçleri, dikkatleri, zekaları ve sadakatleri ile meşhurdurlar.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya sığır çobanı köpeği</span> Avusturalya kökenli bir sürü köpeği

Avustralya sığır çobanı köpeği, 19. yy.da Avustralya'nın coğrafî koşullarına uygun olarak üretilmiş bir çoban köpeği ırkı. Sığırların topuklarını ısırarak sürüleri güttüğü için topukçu olarak da bilinir. Bu özellik atalarından olan dingodan miras kalmıştır. 1910 yılında doğmuş ve 29 yıl 5 ay yaşamış olan bir Avustralya sığır çobanı köpeği; bilinen, kayıtlı en uzun yaşamış köpektir.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu çoban köpeği</span>

Anadolu çoban köpeği, dünyadaki tüm önemli köpek kulüpleri tarafından tanınan, mastif türünde bir köpek ırkı. Batılı devletlerde Türkçe imlâsıyla çoban köpeği olarak da bilinir. American Kennel Club'a göre işçi köpekler grubunda, Merkezi İngiltere'de bulunan The Kennel Club'a göre çoban köpeği grubunda ve Dünya Köpek Federasyonuna (FCI) göre 2. grupta bölüm 2.2'dedir. Kangal, Akbaş, Karabaş ve Anadolu çoban köpeğinin ayrı ırklar olup olmadığı mevzuu tartışmalıdır ve Türkiye'deki otoritelerce Kangal'ın da dünyada safkan bir ırk olarak tanınması için çalışmalar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bekçi köpeği</span>

Bekçi ve koruma köpekleri, canlıları veya gayrimenkulleri korumak üzere yetiştirilen köpekler. Bu gruba örnek olarak doberman, bulmastif, Anadolu çoban köpeği, Kangal, akbaş, Napoli mastifi, Saint Bernard ve rottweilerler verilebilir. Alman kurdu, çoban köpeği kategorisinde değerlendirilmesine rağmen dünyada yaygın olarak kullanılan polis, asker ve bekçi köpeklerindendir. Bazı ufak ve gürültücü ırklar da fiziksel koruma sağlamasalar da uyarı görevini yerine getirebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Border collie</span>

Border collie, İngiltere-İskoçya sınırında yaklaşık 300 yıldır koyun çobanı köpeği olarak kullanılan sıra dışı bir collie ırkı. En zeki ırklardan biri kabul edilen border collie yetenek yarışmalarında da çok başarılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jack Russell teriyer</span> 19. yüzyılda İngilterede tilki avlamak için üretilmiş bir köpek ırkı

Jack Russell teriyer, 19. yüzyılda İngiltere'de, yer üstünde ve yer altında tilki avlamak için üretilmiş bir köpek ırkıdır. İlk olarak, pek çok köpek ırkı üretmiş olan avcılık tutkunu papaz Jack Russell tarafından, muhtemelen fox terrier, eski tip bulldog, lakeland teriyer'ın yanı sıra bazı diğer ırklar karıştırılarak oluşturuldu. Eskiden adı içinde geçen "Parson" sözcüğü İngilizcede papaz anlamına gelir. Maske filminde yer alan köpeğin ırkıdır.

Parson Russell Teriyeri, orijinali 18. yüzyıl Foksteriyeri olan küçük beyaz bir teriyer türüdür. Cins bu tarz köpek üretimiyle ilgilenen köpek yetiştiricisi rahip John ''Jack'' Russell'dan sonra isimlendirilmiştir. Jack Russell teriyer cinsinin bir köpek gösterisi çeşidi olarak tanınmıştır. İlk olarak 1990 yılında Birleşik Krallık'ta Jack Russell Terrier olarak tanınmıştır. Amerika'da ilk olarak 1997'de Jack Russell Terrier olarak tanındı. İsim 1999'da Birleşik Krallık'ta bugünkü haliyle değiştirildi ve 2008'de yeni isim tüm uluslararası köpek kulübesi kulüpleri tarafından tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Boston teriyeri</span>

Boston teriyeri, Amerika Birleşik Devletleri menşeli bir köpek ırkıdır. Bu "Amerikan Beyefendisi", 1893'te American Kennel Club tarafından sportif olmayan bir cins olarak kabul edildi. Bu cinsi AKC standardından ayırt ederken renk ve işaretler önemlidir. Siyah, çizgili (brindle) veya beyaz işaretli olmalılar. Boston teriyerleri, kısa kuyruklu ve dik kulaklarıyla küçük ve kompakttır. AKC, çok zeki olduklarını ve çok kolay eğitildiklerini söylüyor. Arkadaş canlısıdırlar ve bazen inatçı olabilirler. Bir Boston teriyerinin ortalama ömrü yaklaşık 11 ila 13 yıldır. Kısa burunları vardır, bu genellikle yaşamın ilerleyen dönemlerinde solunum sorunlarına neden olabilir, bu da düşük bir yaşam beklentisine neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü çoban köpeği</span> Köpek ırkı

Gürcü çoban köpeği, Nagazi veya Georgian Shepherd, Gürcistan'a özgü bir bekçi köpeği ırkıdır.