İçeriğe atla

Alma Adamkienė

Alma Adamkienė
Litvanya First Lady'si
Görev süresi
26 Şubat 1998 - 26 Şubat 2003
BaşkanValdas Adamkus
Yerine geldiğiJulija Brazauskienė
Yerine gelenLaima Paksienė
Görev süresi
12 Temmuz 2004 - 12 Temmuz 2009
BaşkanValdas Adamkus
Yerine geldiğiLaima Paksienė
Yerine gelenDiana Nausėdienė (2019)
Kişisel bilgiler
Doğum Alma Nutautaitė
10 Şubat 1927(1927-02-10)
Šiauliai, Litvanya
Ölüm 21 Mayıs 2023 (96 yaşında)
Vilnius, Litvanya
Milliyeti Litvanyalı/Amerikalı
Evlilik(ler) Valdas Adamkus (e. 1951; ö. 2023)
Bitirdiği okul Erlangen-Nürnberg Üniversitesi
Mesleği Dilbilimci, hayırsever, kamu görevlisi ve eski first lady

Alma Adamkienė (kızlık soyadı: Nutautaitė; 10 Şubat 1927[1] – 21 Mayıs 2023), Litvanyalı-Amerikalı dilbilimci, hayırsever, kamu görevlisi ve eski first lady.

Yaşamı ve kariyeri

Adamkienė, 10 Şubat 1927'd3e Šiauliai, Litvanya'da doğdu. Litvanya'nın eski Cumhurbaşkanlarından Valdas Adamkus'un eşi olup çift 1951'de evlenmiştir. Erlangen-Nürnberg Üniversitesi'nde eğitim gördü.

Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olup eşi eski Litvanya Cumhurbaşkanı Valdas Adamkus'un görev yaptığı iki dönem boyunca (1998-2003 ile 2004-2009) "Litvanya First Lady'si" ünvanını taşıdı. 1949'da Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşerek ilk olarak burada bir çelik fabrikasında laboratuvar asistanı olarak çalışmaya başladı. Ardından sigortacılık sektörüne girdi. Aynı zamanda Litvanyalı göçmenlerin faaliyetlerini organize ederek aralarına katıldı.

Litvanya'da gerçekleşen 1997'deki Cumhurbaşkanlığı Seçimleri sırasında eşi Valdas Adamkus aday olan eşinin kampanyasına destek verdi ve eşi başarı göstererek göreve geldi.[2] Eşinin görev aldığı dönemde Litvanya'daki çocukların refahına odaklanan birçok sosyal programda yer aldı.

Özel yaşamı ve ölümü

Evliliğinden çocuğu bulunmayan Adamkienė, 21 Mayıs 2023'te Vilnius, Litvanya'da geçirdiği inme nedeniyle 96 yaşında ölmüştür.[3]

Başarıları

1998 : 1. Sınıf Bilge Prens Yaroslav Nişanı[4]

2001 : Üç Yıldız Nişanı Büyük Haçı[5]

2004 : 1. Sınıf Beyaz Yıldız Nişanı[6]

2006 : Taç Nişanı Büyük Haçı.[7]

2007 : Prens Henry Nişanı Büyük Haçı[8]

2009 : Polonya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı[9]

Kaynakça

  1. ^ "Alma Adamkiene, The First Lady". Office of the President of Lithuania. 13 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2009. 
  2. ^ "Behind the scenes. The nation's First Lady plays a vital role in her husband's career". Office of the President of Lithuania. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2009. 
  3. ^ "Lithuania's former first lady Alma Adamkienė passes away aged 96". Lithuanian National Radio and Television (İngilizce). 21 Mayıs 2023. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Про нагородження відзнакою Президента України "Орден князя Ярослава Мудрого"". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ vestnesis.lv. "Par apbalvošanu ar Triju Zvaigžņu ordeni - Latvijas Vēstnesis". www.vestnesis.lv (Letonca). 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019. 
  6. ^ "Vabariigi President". www.president.ee. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  7. ^ "President of the Republic of Lithuania - the Belgian Royal Couple pays the first visit to Lithuania". 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "ENTIDADES ESTRANGEIRAS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas". www.ordens.presidencia.pt. 30 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  9. ^ "Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 kwietnia 2009 r. o nadaniu orderów". prawo.sejm.gov.pl. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 

Dış bağlantılar

Onursal unvanlar
Önce gelen
Julija Brazauskienė
Litvanya First Lady'si
1998–2003
Sonra gelen
Laima Paksienė
Önce gelen
Laima Paksienė
Litvanya First Lady'si
2004–2009
Boş
Sonraki tarafından düzenlenen makam
Diana Nausėdienė

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Letonya</span> Kuzey Avrupada yer alan bir ülke

Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

Litvanya Bağımsızlık Savaşları veya diğer adıyla Özgürlük Mücadeleleri Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Litvanya'nın bağımsızlığı için yaptığı üç savaşı tanımlar. Bu savaşlar Bolşevik kuvvetlerine, Bermontiyalılara ve Polonya'ya karşı verilmiştir. Savaşlar, bağımsız Litvanya'nın uluslararası tanınmasını ve sivil kurumların oluşumunu geciktirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">FK Sūduva</span>

FK Sūduva, Litvanya'ın Marijampolė şehrinde kurulan bir futbol kulübüdür.

<span class="mw-page-title-main">Valdas Adamkus</span>

Valdas Adamkus, Litvanya eski Cumhurbaşkanı. 6 Nisan 2004 tarihinde ikinci kez Litvanya Cumhurbaşkanı seçilmiştir. İlk cumhurbaşkanlığı 26 Şubat 1998 ve 28 Şubat 2003 arasındadır. Alma Adamkiene ile evlidir. Görev süresi sona erince emekli olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dalia Grybauskaitė</span>

Dalia Grybauskaitė, Litvan siyasetçi. 12 Temmuz 2009'da açılıp Mayıs 2014'te yeniden seçilen Litvanya'nın cumhurbaşkanı. Ülkenin ilk kadın Cumhurbaşkanı olarak art arda ikinci bir dönem için seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Artūras Paulauskas</span> Litvan siyasetçi

Artūras Paulauskas, Litvanya'lı politikacı. 2000-2006 yılları arasında Litvanya parlamentosu Seimas'ın başkanı olarak çalışmış ve 6 Nisan 2004'ten 12 Temmuz 2004'e kadar Litvanya devlet başkanı vekili olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rolandas Paksas</span> Litvan siyasetçi

Rolandas Paksas Litvan siyasetçi. 2003-2004 yılları arasında Litvanya Cumhurbaşkanı. Daha önce 1999 yılında Litvanya Başbakanı, 2000-2001 yılları arasında ise yine Başbakan, 1997-1999 yılları arasında Vilnius Belediye Başkanı, 2000-2001 yılları arasında da Vilnius Belediye Başkanı olarak görev yapmıştır. 2004 yılından bu yana Düzen ve Adalet'e liderlik etti ve 2009'dan bu yana Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapmaktadır.

Rollkommando Hamann Temmuz-Ekim 1941'de kırsalda Litvanya Yahudilerinin toplu katledilmesini ve en az 60.000 Yahudinin ölüm cezasına çarptırılmasını sağlayan küçük bir mobil birimdi. Bu birim, Temmuz 1942'den Ağustos'a kadar Letonya'da çok sayıda cinayetten sorumluydu. 1941 yılı sonunda Litvanya Yahudilerinin tahrip edilmesi, Kırsal kesimdeki Rollkommando, Ponary katliamındaki Ypatingas bûrileri tarafından ve Kaunas'daki Dokuzuncu Kaledeki Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas tarafından. Yaklaşık altı ay içinde tüm Litvanyalı Yahudilerin yaklaşık % 80'i öldürüldü. Geriye kalan birkaç kişi ise işgücü olarak kurtuldu ve özellikle Vilna ve Kaunas gettosu gibi kent gettolarında yoğunlaştı.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Algirdas Antanaitis</span> Litvan siyasetçi

Jonas Algirdas Antanaitis, Litvanyalı siyasetçidir. Litvanya meclisi Seimas'ta uzun dönem delege olarak siyaset yapmıştır. Antanaitis 19 Ağustos 1921'de Rimšiniai yerleşkesi, Pakruojis bölgesi, Litvanya'da doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gitanas Nausėda</span> Litvanyalı siyasetçi, 2019dan bu yana devlet başkanı

Gitanas Nausėda, Litvanyalı siyasetçi. Nausėda, Avrupa ülkesi Litvanya'da 12 Temmuz 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Bu görevi önceli Dalia Grybauskaitė'den devralan Nausėda, 12 Temmuz 2019 tarihinde yemin ederek görevine başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandras Stulginskis</span>

Aleksandras Stulginskis Litvanya'nın 1920-1926 yılları arasında görev yapan ikinci Cumhurbaşkanı. Stulginskis, selefi Cumhurbaşkanı 1926'da Antanas Smetona tarafından yönetilen ve Stulginskis'in halefi Kazys Grinius'u göreve getiren bir askerî darbeye kadar Litvanya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya cumhurbaşkanı</span> Litvanyanın devlet başkanı

Litvanya cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Litvanya'nın devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Litvanya Cumhuriyetinin 7. seçimleri

2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimleri'nin ilk turu 12 Mayıs 2019'da yapıldı ve ikinci tur 26 Mayıs 2019'da yapıldı. Görevdeki cumhurbaşkanın iki dönemlik anayasal sınırı nedeniyle, cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaitė 2009 ve 2014 seçimlerini kazandığı için bir daha aday olamadı.

Litvanya Yahudileri veya Litvaklar, bugünkü Litvanya, Belarus, Letonya, Kuzeydoğu Suwałki ve Polonya'nın Białystok bölgesi ile Rusya ve Ukrayna'nın bazı sınır bölgeleri arasında bölünmüş eski Litvanya Büyük Dükalığı topraklarında yaşayan Yahudilerdir. Terim bazen, etnik kökenleri ne olursa olsun, "Litvanyalı" bir yaşam ve öğrenme tarzını izleyen tüm Ortodoks Yahudileri kapsamak için kullanılır. Litvanyalı Yahudilerin yaşadığı bölgeye Yidiş'te (טעיטע) Lite, dolayısıyla İbranice Lita'im (לִיטָאִים) denir.

<span class="mw-page-title-main">Amadou Mahtar M'Bow</span> Senegalli siyasetçi (d. 1921)

Amadou-Mahtar M'Bow, Senegalli eğitimci ve UNESCO eski Genel Direktörü.

<span class="mw-page-title-main">Carmen Dolores</span>

Carmen Dolores Cohen Sarmento, Portekizli tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Japonya-Litvanya ilişkileri</span>

Japonya-Litvanya ilişkileri, Japonya ve Litvanya arasındaki ikili dış ilişkilerdir. Japonya'nın Vilnius'ta bir elçiliği var. Litvanya'nın Tokyo'da bir elçiliği var. Japonya, Litvanya dahil Baltık ülkelerinin Sovyet işgalini tanıyan birkaç ülkeden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Litvanya ilişkileri</span>

Çin-Litvayna ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 14 Eylül 1991 tarihinde kuruldu. Çin'in Vilnius'ta bir maslahatgüzarı var; Litvanya ise Pekin'deki büyükelçiliğini 2021 yılı Aralık ayında kapattı. Bunun dışında Litvanya'nın Hong Kong'da oturan ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgelerindeki temsilcisi olarak çalışan bir fahri konsolosu var.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya'da Holokost</span>

Litvanya'da Holokost, Nazi işgâli altındaki Litvanya SSC'nde kurulmuş Reichskommissariat Ostland'a bağlı Generalbezirk Litauen alanında yaşayan Litvanya (Litvak) ve Polonya Yahudileri'nin neredeyse tümünün imha edilmesine sebep oldu. Yaklaşık 208.000-210.000 Yahudinin arasında tahminen 190.000-195.000'i, çoğu Haziran ile Aralık 1941 arasında öldürülmek üzere İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan önce öldürüldü. Üç senelik Alman işgâli boyunca Litvanya'daki Yahudi nüfusunun %95'inden fazlası katledildi; bu, Holokost'un yer aldığı tüm diğer ülkelerden daha eksiksiz bir yıkımdı. Tarihçiler, bu imha oranını Yahudi olmayan yerel paramiliter oluşumlarının soykırımda Nazilerle kitlesel oranda işbirliklerinde bulunmalarına bağlamıştır, ancak bu işbirliklerinin nedenleri tartışılmaya devam etmektedir. Holokost, Litvanya tarihinde bu kadar kısa bir sürede şimdiye kadarki en büyük can kaybıyla sonuçlandı.