İçeriğe atla

Allium ursinum

Allium ursinum
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Liliopsida
Takım:Asparagales
Familya:Amaryllidaceae
Cins:Allium
Tür: A. ursinum
İkili adlandırma
Allium ursinum
Sinonimler [1]
Liste
  • Aglitheis ursina (L.) Raf.
  • Allium latifolium Gilib.
  • Allium longipetiolatum St.-Lag.
  • Allium nemorale Salisb.
  • Allium petiolatum Lam.
  • Allium ucrainicum (Oksner & Kleopow) Bordz.
  • Allium ursinoides G.Don ex Sweet
  • Allium ursinum subsp. ucrainicum Oksner & Kleopow
  • Allium ursinum var. ucrainicum (Oksner & Kleopow) Soó
  • Allium ursinum subsp. ucrainicum Kleop. & Oxner
  • Allium vincetoxicum Pall. ex Ledeb.
  • Cepa ursina (L.) Bernh.
  • Geboscon ursinum (L.) Raf.
  • Hylogeton ursinum (L.) Salisb.
  • Moly latifolium (Gilib.) Gray
  • Ophioscorodon ursinum (L.) Wallr.

Allium ursinum, bazı kaynaklarda geçen tercüme ismi ile ayı sarımsağı,[2][3] Amaryllidaceae ailesine mensup soğanlı çok yıllık bir bitkidir. Avrupa ve Asya'nın nemli, ormanlık bölgelerine yayılım gösterir.[4] Kültür bitkileri soğan ve sarımsak ile akraba olup bu bitkilerle beraber Allium cinsinde yer alır. Gıda maddesi ve baharat olarak kullanımı pek çok Avrupa mutfağında yaygındır.[5]

Etimoloji

"Ayı sarımsağı" kullanımı Türkçeye yabancı dillerden çevrilerek alıntılanmıştır. Sibirya Türk halklarının bu bitkiye kalma ya da kalba dedikleri kaydedilmiştir.[3] 1939'a tarihlenen bir eserde bitki için başka bir alıntı kelime olan Çeremşe kullanımı da belirtilmektedir.[6]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Kew World Checklist of Selected Plant Families". 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  2. ^ Bursa defteri. Bursa Kültür Sanat Yayıncılık. 2007. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  3. ^ a b Ögel, Bahaeddin (1978). Türk kültür tarihine giriş: Türklerde ziraat kültürü. Kültür Bakanlığı. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  4. ^ GRIN-CA 12 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Agriculture and Agri-Food Canada
  5. ^ Johannes Seidemann (2005). World spice plants. Springer. s. 27. ISBN 978-3-540-22279-8. Erişim tarihi: 13 Nisan 2011. 
  6. ^ Arsal, Sadri Maksudi (1939). Türk dili için (yazan) Sadri Maksudi. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkçe</span> Türk halkının Oğuz Türkçesi dili

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sarımsak</span> Bir bitki

Sarımsak ya da sarmısak, Amaryllidaceae familyasına dahil olan Allium cinsinden, soğanlı bir bitki türüdür. Yakın akrabaları arasında soğan, arpacık soğanı, pırasa, Frenk soğanı ve Çin soğanı bulunur. Orta Asya'ya ve İran'ın kuzeydoğusuna özgüdür ancak birkaç bin yıllık insan tüketimi ve kullanımı geçmişi sebebiyle dünya çapında yaygın bir baharattır. Sarımsak, Antik Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi ve hem gıda aroması hem de geleneksel ilaç olarak kullanılmıştı. Günümüzde Çin, tek başına dünyadaki sarımsak ihtiyacının yaklaşık % 80'ini karşılamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Soğan</span> Soğangiller familyasındaki Allium cinsinde olan tüm bitkilerin ortak adı

Soğan, aynı zamanda kuru soğan veya soğan olarak da bilinen Allium cinsinin en yaygın olarak yetiştirilen bir sebze türüdür. Arpacık soğanı soğan'nın bir botanik çeşididir. 2010 yılına kadar arpacık soğanı ayrı bir tür olarak sınıflandırıldı. Soğan Pehleviceden (sōḥtan) geçen bir sözcüktür, bu sözcüğün yerine eski Türkler kuçgundı demişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bursa</span> Bursa ilinin merkezi olan şehir

Bursa, tarihî olarak Prusa, Türkiye'de Bursa ilinin merkezi olan şehirdir. Nüfus bakımından İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından Türkiye'nin 4. Büyük kentidir. Aynı zamanda Marmara Bölgesi'nin İstanbul'dan sonraki en büyük ikinci şehridir.

İttifaki-Müslimin veya İttifak-el-Müslimin, 1905'te Rusya İmparatorluğunun yasama organı olan Rusya İmparatorluğu Devlet Duması'nda Rusya'da yaşayan Müslüman Türklerin Dumaya seçildikten sonra Duma'da kurduğu ittifak veya siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Sadri Maksudi Arsal</span> Türk tarihçi

Sadri Maksudi Arsal, Türk-Tatar devlet adamı, hukukçu, akademisyen, düşünür ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yetkin Dikinciler</span> Türk oyuncu

Yetkin Dikinciler, Türk sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Yaşmak</span> Osmanlı kadın giyim (örtünme) unsuru

Yaşmak, Osmanlı İmparatorluğu zamanında Müslüman kadınların ferace ile birlikte giydikleri, yalnızca gözleri açıkta bırakan ince kumaştan iki parçalı yüz ve başörtüsü. Türk-İslam kültüründe, özellikle Anadolu'da, kadınların baş örtülerinin alt ucu ile ağızlarını kapatmalarına da denir.

<span class="mw-page-title-main">İdil Ural Devleti</span>

İdil Ural Devleti, 12 Aralık 1917 yılında Rusya Müslümanları Kurultayı'nda Tatar, Başkurt ve Çuvaş Türk halkları bir araya gelerek; “Milli-Medeni Muhtariyet” Projesini kabul etmişlerdir. 1917'de Ufa'da, ilan edilen "İç Rusya ve Sibirya Milli-Medeni Türk-Tatar Muhtariyeti" adlı özerk devletin anayasası hazırlandı. Kasım 1917'de oluşturulan Millî Meclise Sadri Maksudi Arsal başkan seçildi. Devlet işlerini yürütmek üzere kurulan ve üç bakanlıktan oluşan Millî İradenin de başkanlığını üstlendi. 1 Mart 1918 de devletin ilan edileceğini haber alan Bolşevikler, Kızıl Orduyu bölgeye göndermişlerdir. 1 Mart 1918 de ilan edilen devlet Kızıl Ordu bölgeye hakim olunca 28 Mart 1918'de yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hacıköy, Biga</span> Bigada bir köy

Hacıköy, Çanakkale ilinin Biga ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Türk Eğitim Derneği</span>

Türk Eğitim Derneği, yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti'nde özel kişi ve kuruluşların eğitime katkı vermesi amacıyla 1928 yılında Ankara'da kurulmuş bir sivil toplum örgütü.

Ayça Bingöl, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısıdır.

Melis Birkan, Türk dizi ve sinema oyuncusu.

Adile Ayda, Türk diplomat, akademisyen ve yazardır.

Ahmet Hâdi Maksudi, pedagog, dil bilimci, yayıncı.

<span class="mw-page-title-main">Algı Eke</span> Türk oyuncu

Algı Eke, Türk oyuncudur.

Türk Dünyası Kültür Başkenti, her yıl TÜRKSOY tarafından belirlenen Türk dünyasından bir şehrin ev sahipliğinde gerçekleşen organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Saadet İshaki Çağatay</span>

Saadet İshaki Çağatay, Tatar asıllı Türkolog.

Gönül Ayda Pultar, Türk yazar ve akademisyen. Adile Ayda'nın kızı ve Sadri Maksudi Arsal'ın torunudur.

<i>Allium cyrilli</i> bitki türü

Allium cyrilli, Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Türkiye, Yunanistan ve İtalya'da görülür.