Sarımsak ya da sarmısak, Amaryllidaceae familyasına dahil olan Allium cinsinden, soğanlı bir bitki türüdür. Yakın akrabaları arasında soğan, arpacık soğanı, pırasa, Frenk soğanı ve Çin soğanı bulunur. Orta Asya'ya ve İran'ın kuzeydoğusuna özgüdür ancak birkaç bin yıllık insan tüketimi ve kullanımı geçmişi sebebiyle dünya çapında yaygın bir baharattır. Sarımsak, Antik Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi ve hem gıda aroması hem de geleneksel ilaç olarak kullanılmıştı. Günümüzde Çin, tek başına dünyadaki sarımsak ihtiyacının yaklaşık % 80'ini karşılamaktadır.
Soğan, aynı zamanda kuru soğan veya soğan olarak da bilinen Allium cinsinin en yaygın olarak yetiştirilen bir sebze türüdür. Arpacık soğanı soğan'nın bir botanik çeşididir. 2010 yılına kadar arpacık soğanı ayrı bir tür olarak sınıflandırıldı. Soğan Pehleviceden (sōḥtan) geçen bir sözcüktür, bu sözcüğün yerine eski Türkler kuçgundı demişlerdir.
Allium, Alliaceae familyasına dahil olan ve soğan, sarımsak, pırasa gibi çok bilinen türleri içeren bir bitki cinsidir. İçermiş olduğu 1250 kadar tür ile dünyanın en büyük bitki cinslerinden biri olan Allium, bazı sınıflandırmalarda Liliaceae familyasına dahil edilmiştir. İçerdiği türler çok yıllık ve yumru gövdeli olup, tipik soğan ya da sarımsak koku ve tadını veren kimyasal bileşikler üretirler. Pek çoğu yenilebilir türdür.
Allium schoenoprasum soğangiller (Alliaceae) familyasının Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'ya özgü en küçük türüdür.
Yeşillik, sebze olarak yenen yaprak sapı ve yapraklardır. Yenilebilir yaprakları olan bine yakın bitki türü bilinmektedir. Yapraklı sebzeler çoğunlukla marul ve ıspanak gibi kısa ömürlü otsu bitkilerden elde edilir.
Yeşil soğan veya taze soğan, Allium cepa grubundan bir soğan çeşididir. Bir sebze olarak kullanılmakta olup çiğ ya da pişmiş olarak yenilir. Özellikle Uzak Doğu ülkelerinde yaygın olarak tüketilir.
Allium scorodoprasum, Amaryllidaceae familyasına bağlı, it soğanı olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Avrupa ve Orta Doğu ile Kore'ye kadar olan bölgede yayılış gösterir.
Allium vineale (Sirmo), Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da görülür. Ayrıca Avustralya ve Kuzey Amerika'da da işgalci tür olarak görülmektedir.
Allium ampeloprasum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, pırasa olarak bilinen, bir soğan türüdür. Karadeniz, Akdeniz ve Adriyatik denizleri boyunca doğal olarak yayılış gösterir.
Allium rotundum, Amaryllidaceae familyasına bağlı, deli pırasa olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak İspanya, Fas ile İran ve Rusya'da yayılış gösterir.
Allium neapolitanum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, sarımsak çiçeği olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Akdeniz Havzasının Portekiz ile Türkiye arasındaki bölümünde görülür.
Allium atroviolaceum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, lifli körmen olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Orta Doğu, güneydoğu Avrupa, Balkanlar, Kafkasya, Türkiye, Türkmenistan, İran ve Afganistan'da görülür.
Allium commutatum (İtdirseği), Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Türkiye ile Cezayir arasındaki bölgede yayılış gösterir.
Arpacık soğanı, Anadolu lehçelerinde kullanılan ismi ile göğer, Allium cepa olarak da bilinen soğan bitkisinin bir kültivarı veya varyatesidir. Arpacık soğanı eskiden A. ascalonicum adı altında ayrı bir tür olarak sınıflandırılmıştır, ancak günümüzde bu ad A. cepa ile sinonim olarak kullanılmaktadır.
Allium djimilense veya bilimsel adıyla, Pierre Edmond Boissier ve Eduard August von Regel tarafından tanımlanmış, nergisgiller familyasından bir bitki türüdür. Yaşam Kataloğu'nda hiçbir alttürü listelenmemiştir. Türkiye'ye özgü bir türdür. Rize, Trabzon, Gümüşhane, Artvin, Ardahan ve Erzincan'da görülmüştür.
Allium balansae, Pierre Edmond Boissier tarafından tanımlanmış, nergisgiller familyasından bir bitki türüdür. Yaşam Kataloğu'nda hiçbir alttürü listelenmemiştir. Türkiye'ye özgü bir türdür. Rize, Trabzon, Erzurum ve Erzincan'da görülmüştür.
Taş körmeni veya bilimsel adıyla Allium saxatile, Friedrich August Marschall von Bieberstein tarafından tanımlanmış, Kafkasya, Türkiye'nin Karadeniz bölgesi, Avrupa Rusyası, Beyaz Rusya, Kırım ve Sibirya'nın Altay Krayı bölgesine özgü bir soğan türüdür. 760 ila 2000 metre yükseklikteki taşlı ve kayalı yamaçlar ve fındık çalılıklarında yetişmektedir. Temmuz ve Ekim ayları arasında çiçeklenir.
Allium ursinum, bazı kaynaklarda geçen tercüme ismi ile ayı sarımsağı, Amaryllidaceae ailesine mensup soğanlı çok yıllık bir bitkidir. Avrupa ve Asya'nın nemli, ormanlık bölgelerine yayılım gösterir. Kültür bitkileri soğan ve sarımsak ile akraba olup bu bitkilerle beraber Allium cinsinde yer alır. Gıda maddesi ve baharat olarak kullanımı pek çok Avrupa mutfağında yaygındır.
Aşağıda Türkiye'de görülen Allium taksonları listelenmiştir.
Allium koenigianum veya Dadaş soğanı, Türkiye'nin Erzurum ve Artvin illerinden geçen Çoruh Vadisine özgü bir allium türüdür.
Vikitür'de Allium fistulosum ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikimedia Commons'ta Allium fistulosum ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur