Sarımsak ya da sarmısak, Amaryllidaceae familyasına dahil olan Allium cinsinden, soğanlı bir bitki türüdür. Yakın akrabaları arasında soğan, arpacık soğanı, pırasa, Frenk soğanı ve Çin soğanı bulunur. Orta Asya'ya ve İran'ın kuzeydoğusuna özgüdür ancak birkaç bin yıllık insan tüketimi ve kullanımı geçmişi sebebiyle dünya çapında yaygın bir baharattır. Sarımsak, Antik Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi ve hem gıda aroması hem de geleneksel ilaç olarak kullanılmıştı. Günümüzde Çin, tek başına dünyadaki sarımsak ihtiyacının yaklaşık % 80'ini karşılamaktadır.
Soğan, aynı zamanda kuru soğan veya soğan olarak da bilinen Allium cinsinin en yaygın olarak yetiştirilen bir sebze türüdür. Arpacık soğanı soğan'nın bir botanik çeşididir. 2010 yılına kadar arpacık soğanı ayrı bir tür olarak sınıflandırıldı. Soğan Pehleviceden (sōḥtan) geçen bir sözcüktür, bu sözcüğün yerine eski Türkler kuçgundı demişlerdir.
Allium, Alliaceae familyasına dahil olan ve soğan, sarımsak, pırasa gibi çok bilinen türleri içeren bir bitki cinsidir. İçermiş olduğu 1250 kadar tür ile dünyanın en büyük bitki cinslerinden biri olan Allium, bazı sınıflandırmalarda Liliaceae familyasına dahil edilmiştir. İçerdiği türler çok yıllık ve yumru gövdeli olup, tipik soğan ya da sarımsak koku ve tadını veren kimyasal bileşikler üretirler. Pek çoğu yenilebilir türdür.
İnülinler, birçok bitki çeşidi tarafından üretilen doğal bir bir grup polisakkaritlerdir, endüstriyel amaçlı genelliklehindiba' dan elde edilirler. İnülinler, fruktan olarak bilinen bir diyet lifi sınıfına aittir. İnülin, bazı bitkiler tarafından enerji depolamak için kullanılır ve tipik olarak köklerde veya rizomlarında bulunur. İnülini sentezleyen ve depolayan bitkilerin çoğu, nişasta gibi diğer karbonhidrat formlarını depolamaz. 2018’de ABD’de, Gıda ve İlaç İdaresi, inülini, üretilen gıda ürünlerinin besin değerini artırmak için kullanılan bir diyet lifi bileşeni olarak onayladı.
Allium peroninianum, Amaryllidaceae familyasına bağlı, Kayışdağı soğanı olarak bilinen, Türkiye endemiği bir soğan türüdür.
Allium jubatum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, sülün soğanı olarak bilinen, bir soğan türüdür. 1918 yılında ilk defa Bulgaristan'da keşfedilmiş olmakla birlikte günümüzde Bulgaristan popülasyonunun yok olduğu düşünülmektedir. Doğallıkla tür, Türkiye endemiği olmaya adaydır.
Allium scorodoprasum, Amaryllidaceae familyasına bağlı, it soğanı olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Avrupa ve Orta Doğu ile Kore'ye kadar olan bölgede yayılış gösterir.
Allium vineale (Sirmo), Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da görülür. Ayrıca Avustralya ve Kuzey Amerika'da da işgalci tür olarak görülmektedir.
Allium ampeloprasum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, pırasa olarak bilinen, bir soğan türüdür. Karadeniz, Akdeniz ve Adriyatik denizleri boyunca doğal olarak yayılış gösterir.
Allium nigrum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, kara soğan olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Türkiye, Kıbrıs, Suriye, Lübnan ve İsrail'de yayılış göstermektedir.
Allium pallens, Amaryllidaceae familyasına bağlı, nur soğanı olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Akdeniz Havzası, Orta Doğu, Portekiz, Cezayir ve İran arasında görülür.
Allium rotundum, Amaryllidaceae familyasına bağlı, deli pırasa olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak İspanya, Fas ile İran ve Rusya'da yayılış gösterir.
Allium neapolitanum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, sarımsak çiçeği olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Akdeniz Havzasının Portekiz ile Türkiye arasındaki bölümünde görülür.
Allium guttatum, Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür.
Allium cyrilli, Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Türkiye, Yunanistan ve İtalya'da görülür.
Allium olympicum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, Uludağ soğanı olarak bilinen, Türkiye endemiği bir soğan türüdür.
Allium atroviolaceum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, lifli körmen olarak bilinen, bir soğan türüdür. Doğal olarak Orta Doğu, güneydoğu Avrupa, Balkanlar, Kafkasya, Türkiye, Türkmenistan, İran ve Afganistan'da görülür.
Allium commutatum (İtdirseği), Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Türkiye ile Cezayir arasındaki bölgede yayılış gösterir.
Allium guttatum subsp. sardoum, Amaryllidaceae ailesine bağlı, solgun soğan olarak bilinen, bir soğan türüdür.
Aşağıda Türkiye'de görülen Allium taksonları listelenmiştir.
Vikitür'de Allium denudatum ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikimedia Commons'ta Allium denudatum ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur