İçeriğe atla

Alkmene

Alkmene
mitolojik Yunan karakteri
cinsiyetikadın Değiştir
ana dilindeki ismiἈλκμήνη Değiştir
defin yeriTomb of Alkmene at Megara Değiştir
babasıElectryon Değiştir
eşiAmphitryon, Rhadamanthys Değiştir
evli olmadığı partneriZeus Değiştir
ibadet edenYunan mitolojisi Değiştir
türetilmiş işAlcmene Değiştir
Alkmene Herakles'i korumaya çalışırken, Bernardo Mei

Alkmene, mitolojik Yunan kahramanı, Roma mitolojisindeki güçlü Herakles'in annesi.[1]

Kahraman Perseus'un soyundan gelen Alkmene güzelliği ve faziletiyle de tanınır. Bir savaş yüzünden yola çıkmak zorunda kalan Amphitryon'la yeni evlenmiştir. Zeus Alkmene'yi baştan çıkarmak için onun kocasının biçimine girerek bu yokluktan yararlanır. Söylentilere göre, Zeus'un emriyle HermesHelios'a güneş ışığını söndürmesini, saatlere dinlenmelerini ve daha sonra Ay'a çok yavaş ilerlemesini, Uyku'ya da olan bitenden kimsenin haberdar olmaması için bütün insanları uyku mahmurluğunda tutmasını emreder. Zeus güneşe bu süre dolmadan görünmemesini buyurduğu için bu sevişme üç tam gün sürer. Zeus, şehrin üzerine altın yağmuru yağdırırken Alkmene, Herakles'e hamile kalır. Ayrıca Zeus Alkmene'ye Karkhesia kasesini de hediye eder. Seferden dönen Amphitryon da sabahleyin dönerek karısıyla yatar ve Alkmene ondan da ikinci bir çocuğa, İphikles'e gebe kalır. Tanrı, Perseus'un soyundan dünyaya gelecek olan bu çocuğun insanlar üzerinde çok büyük bir güce sahip olacağını da söyler. Ancak Hera'nın oyunuyla Perseus soyundan doğacak ilk çocuğun tahta çıkacağını da söyler. Bunun hemen ardına kıskançlıktan kudurmuşçasına Zeus'un karısı Hera hemen Mykenai'ye gelir. Perseus'un oğlu Kral Sthenolos orada hüküm sürmektedir. Hera onun karısı Nikippe'ye Alkmene'ninkinden önce doğacak bir erkek çocuk sözü verir; o çocuk Eurystheus'tur. Bu amaçla doğum tanrıçası İlithya'ya ve kader tanrıçaları Moiralara Alkmene'nin doğurmasını engelleme emrini verir. Bunlar dokuz gün, dokuz gece sarayın kapısı önünde elleri kolları bağlı bir vaziyette, hiç kıpırdamadan oldukları gibi otururlar. Zavallı anne ancak dostlarından Galanthis'in kurnazlığı sayesinde kurtulur: Bu dostu tanrıçalara, kendilerine rağmen Alkmene'nin bir oğlan doğurmuş olduğunu bildirir. Ayrıca Teiresias'ın kızı Historis'in, çocuğun dünyaya gelmesi için onların uzaklaştırmak amacıyla doğum odasından sahte bir sevinç çığlığı atarak aldatır. Tanrıçalar bir an için ürküntü ve öfke ile kalkınca Alkmene gerçekten doğurmak için bundan yararlanır, ancak tanrıçalar kendileri aldattığını anlayınca Galanthis'i gelincik denen hayvana dönüştürürler. Zeus da Alkmene'nin üzerine bir daha hiçbir ölümlü kadınla birlikte olmaz.

Bebeğe Herakles, Hera'nın zaferi adı verilir. Bu, onun hak ettiği bir unvandır, çünkü tanrıça onu, yaşadığı sürece hep insafsızca izleyecek, özellikle de kuzeni Eurystheus'un hizmetine girmesi için zorlayacaktır.

Kaynakça

  1. ^ Morales, Helen (2007). Classical mythology: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0192804761. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Athena</span> Yunan mitolojisinde zeka, sanat, strateji, ilham ve başarı tanrıçası

Athena, Yunan mitolojisinde zekâ, sanat, strateji, ilham ve barış tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde Minerva ile eşit kabul edilir. Babası Tanrıların başı Zeus, annesi ise Zeus'un ilk karısı olan hikmet tanrıçası Metis'tir. Sembolleri, kalkan, mızrak, zeytin dalı ve baykuştur. Mızrak savaşı, zeytin dalı barışı, gök gözlü baykuş da bilgeliği temsil eder. Athena, Atina kentinin baş tanrıçası ve koruyucusudur, kent ismini de ondan almıştır. Athena ve sembolize ettiği karakterler birçok kültürde benzer formlarda bulunur. Athena ayrıca Troya savaşında Akhaların yardımına koşup tahta atın yapılmasına yardım etmiştir. Athena özel bir kalkan taşır. Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmiştir. Kalkanın üzerinde, değişik süslemelerle birlikte Medusa'nın başının resmi bulunur. Bu kalkanın önünde en güçlü ordular bile bozguna uğrar. Zeus'un en sevdiği kızı olduğu için Zeus'un yıldırımlarını da bir tek o kullanabilir. Gigantlar arasındaki karşıtı Enceladus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Herakles</span> Yunan mitolojisinde Zeusun oğlu olan büyük kahraman

Herakles veya Herkül, doğuştan Alkaios, Yunan mitolojisinde Zeus ve Miken kralının kızı Alkmene'nin oğlu ve Amfitrion'un üvey oğlu olan ilahî kahraman.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Hera</span> Yunan mitolojisinde Zeusun eşi ve ablası olan tanrıça

Hera, Yunan mitolojisinde Zeus'un eşi ve ablası olan tanrıçadır. Roma'da Juno olarak bilinir. Babası Titanlardan Kronos, annesi Rhea'dır. Olympos tanrıları arasında kraliçe vasfına sahiptir ve Evlilik Kraliçesi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ares</span> savaş tanrısı

Yunan mitolojisinde Ares, savaş tanrısıdır. Zeus ve Hera'nın oğlu ve On İki Olimposlu'dan biridir. Roma'da Mars olarak da bilinir. Barış tanrıçası olan Athena'nın zıttıdır. Mitolojide Athena ile giriştiği mücadeleler ve sevgilisi Afrodit'le olan kaçamakları ile ünlüdür. Sparta kenti ve Trakya bölgesi tanrının başlıca kült merkezleridir. Gigantlar arasındaki karşıtı Damasen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Atlas (mitoloji)</span>

Atlas, Yunan mitolojisinde Titan soyundan bir kişilik olup, Titanlar ile Olymposlu tanrılar arasında yaşanan iktidar savaşının sonunda Gökkubbe'yi taşımakla cezalandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Perseus</span> Antik Yunan kahramanı ve Mikenin kurucusu

Perseus, Yunan mitolojisindeki önemli kahramanlardan biridir. Herakles'in ataları arasında yer alan Argoslu bir kahramandır.

<span class="mw-page-title-main">Hesperidler</span>

Hesperidler, güneşin battığı yerin perileri, Yunan mitolojisinde nemfler yani periler. Gecenin yani Nyks'in kızlarıdır. Bahçeleriyle ünlü Hesperidlerin bahçelerinin tam olarak nerede olduğu Antik Çağ yazarları arasında tartışma konusudur. Stesichorus ve Strabo'ya göre Hesperidler İber Yarımadası'nın güneyinde Tartessos'da bulunurlardı.

<span class="mw-page-title-main">Leto</span>

Leto, Antik Yunan mitolojisinde gök Titanları Koios ve Phoebe'nin kızıdır. Roma mitolojisinde "Latona" olarak bilinir. Genelde annelik ve çocuk bakımına eğilimi olduğu gösterilen bir tanrıçadır. Apollon ve Artemis'in annesidir. Kaynağına bağlı olarak ya Kos'ta veya Hiperborea olarak anılan topraklarda doğmuştur.

Ate, Yunan mitolojisinde hata ve günah tanrıçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Titanomahia</span>

Titanomakhia veya Titanlar Savaşı,, Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.

<i>Troyalı Kadınlar</i> Evripides trajedisi

Troyalı Kadınlar, MÖ 415 yıllarında Euripides tarafından kaleme alınmış tragedyadır. Euripides’in Truva Savaşı'nı konu alan üçlemesinin üçüncü kitabı olan eser, Atina ve Sparta halklarını karşı karşıya getiren ve on yıl süren Peloponez Savaşı ortamında yazılmıştır. Bu oyun, şehirleri yağmalandıktan, kocaları öldürüldükten ve kalan aileleri köle olarak götürüldükten sonra geriye kalmış Troyalı kadınların kaderini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Euristeus</span>

Eurystheus, Yunan mitolojisinde Argos Kralı Sthenelos ve Nikippe'in oğlu. Herakles efsanesinde büyük bir rol oynayan zalim kral. Eurystheus, Amphitryon'un kuzeni ve onun gibi Perseus'un torunudur. Zeus, aklındaki şampiyon için Alkmene'yi Herakles'e gebe bırakınca, kıskanç Hera'nın oyunuyla Perseus torunlarından ilk doğacak olanın krallık elde edeceğini bildirir. Hera da doğacağını bildiği Herakles'in kral olmasını önlemek için, doğum tanrıçası Eileithyia ve Moiraların yardımıyla Eurystheus'un yedi aylıkken doğmasını sağlar. Zeus'un bunu görmemesi için de Ate'yi görevlendirir. Böylece Perseus soyundan doğan ilk çocuk Eurystheus Tiryns, Mykene ve Argolis bölgesine kral olur ve Herakles'i buyruğu altına alarak, onu Herakles'in on iki görevi denen bir sürü güç işler başarmaya zorlar. Herakles büyük kahramanlıklarını hep Eurystheus'un emriyle ve Eurystheus'un çıkarlarına yapar. Onu kıskanan aman vermez kral Herakles'e eziyet etmekten hoşlanmaktadır. Herakles öldükten sonra, Eurystheus onun soyunu Mykene'den kovar. Hyllus liderliğindeki birçok Heraklesoğullarını Atina'ya kaçmaya çalışırken öldürür. Bir süre sonra Heraklesoğullarının savaş ortağı olan Atina'ya karşı sefere çıkar, ama Ioalos tarafından öldürülür. Zalim kralın kafası Alkmene'ye getirilince, gözlerini oyar. Yaygın inanışa göre öldükten sonra kafası buruş buruş olmuş ördek yavrusunun kafasına benzemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Teiresias</span>

Yunan mitolojisinde, Thebaili Teiresias, ayrıca - Odysseia'de 6 kez kullanımı ile - Tebaili tanımı Teiresias'u tarifler, durugörüye sahip olması ve 7 yıl kadına dönüşmesiyle bilinen kör kâhin, çoban Everes ve nemf Chariclo'nun oğludur.

Yunan mitolojisinde ensest temaları bolca görülür. Ensest kelime anlamı olarak yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişkidir. Antik uygarlıklarda ensest sıkça görülür. Antik Yunanistan'da Leonidas tarihte ensest ile anılan liderlerden biridir. Mısır'da ise Firavunlar genellikle akrabaları ile evlenirdi, bu durumun sebebi ise kanı korumak ve iktidarı güçlendirmektir. Ensest, bazen Yunanistan'da tiranlığın olumlu bir işareti olarak kabul ediliyordu. Yunanlar ensest temasına günümüzden farklı bakıyordu. Dolayısıyla Antik Yunan dinin temeli olan sözlü anlatımlarda ensest görülmesi gayet normaldir. Yunan tanrıları hasta olmadıkları için ensest kökenli hiçbir hastalık görülmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amfitrion</span>

Yunan mitolojisinde Tiryns kralı Alcaeus'un oğludur. Electryon'un kızı Alkmene'nin kocasıdır. İfiklis'in öz, Heracles'in üvey babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Herakles (oyun)</span> Evripides trajedisi

Herakles, Euripides tarafından yazılmış Atina trajedisidir ve yaklaşık M.Ö.416 sahnelendiği düşünülmektedir. İlk kez Dionysia festivalleri esnasında gösterilmiştir. Oyun bir prologos, bir parados, beş epeisodion, beş stasimon ve bir eksodostan oluşur. Oyun sonunda, kurguyu sonuca bağlayan bir tanrı değildir. Oyun boyunca intiharın ahlaki ölçüsü tartışılır. Ölümsüzler bile yüz kızartıcı suçlar işlemesine rağmen bununla yaşayabiliyorlarsa, insanların da yaşayabileceği belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">Kreon</span>

Kreon ya da Creon, Yunan mitolojisinde Thebai hükümdarı olarak bilinen bir figürdür.

<span class="mw-page-title-main">Admete</span>

Admete Samos efsanesinin kahramanı.

Yunan Mitolojisinde Megara, Thebai prensesidir ve Yunan kahraman Herakles'in ilk karısıdır.