İçeriğe atla

Alkame bin Kays

Alkame bin Kays
insan
parçasıTabiin Değiştir
cinsiyetierkek Değiştir
vatandaşlığıRâşidîn Halifeliği, Emevîler Değiştir
ön adıAlqamah Değiştir
doğum tarihi591 Değiştir
ölüm tarihi681 Değiştir
mesleğiilahiyatçı, Muhaddis, mufassir, İslam hukukçusu Değiştir
çalışma alanıFıkıh, science of hadith, tefsir Değiştir
öğrenciIbn Sirin, Ibrahim al-Nakhai Değiştir
kimin öğrencisiAbdullah bin Mesud Değiştir
iş yeriKufe Değiştir
dini veya dünya görüşüİslam, Sünni İslam Değiştir
hastalıklimp Değiştir
eserlerin telif hakkı durumutelif hakkı sona ermiş eser Değiştir

Alkame bin Kays (591 - 680), Tabiun dönemi fıkıh, hadis, kırâat ve tefsir bilgini.[1]

İslam tarihçileri tarafından Kufe Okulu'nun kurucusu olarak bilinen Alkame, peygamber zamanında müslüman olmuş ama onu görememiş kişilerdendir. Aslen Yemen'in Neha kabilesinden olup İbrahim en-Nehai halasının oğludur.

Sahabelerden Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali, Aişe, Abdullah bin Mesud, Hüzeyfetü'l Yemâni, Selman-ı Farisî, Halid bin Velid, Ebu'd Derdâ ve Amr bin Şurahbil'i görüp onlardan ilim almıştır. Ama asıl üstadı Abdullah bin Mesud'tur. Alkame, Hanefi mezhebi kurucusu Ebu Hanife'nin hocası Hammâd bin Süleyman'ı yetiştirmiş böylelikle ileride Irak veya Küfe okulu olarak adlandırılacak olan fıkıh hareketini ilk başlatan alimdir.

Tefsirde rivayet tefsirini ilk başlatan alimlerden birisidir. Onun bu özelliği öğrencilerine de yansıyacak ve İmam- Azam hocasını: Alkame, bazı noktalarda bazı sahâbîlerden daha ileride olabilir; yani fıkıh ve hadîste bazı sahâbîlerden daha derin, daha çok vukuf sahibi olabilir sözleriyle övecektir.

Alkame bin Kays, 680 (hicri 80) yılında Yezid zamanında Kufe'de ölmüştür.

Kaynakça

  1. ^ "ALKAME b. KAYS - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ebu Hanife</span> Hanefî mezhebinin öncüsü ve imamı olan din bilgini

Ebû Hanîfe veya tam adıyla Ebû Hanîfe Numân bin Sâbit bin Zûtâ bin Mâh İslam dininin dört fıkıh mezhebinden birisi olan Hanefi mezhebinin kurucusu ve Sünni fıkhının en büyük üstâdlarından biri sayılan İslam fıkıh ve hadis bilgini. Asıl adı "Nu’man bin Sâbit" olup sevenlerince ismi "İmâm-ı Â’zam" unvanıyla birlikte anılır.

<span class="mw-page-title-main">Şâfiîlik</span> İslamın bir fıkıh mezhebi

Şafiî mezhebi veya Şafiîlik, İslam dininin dört büyük Sünnî (fıkıh) mezheplerinden birisi. Şâfiîlerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Eş'ariliktir. İsmini asıl adı Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs eş-Şâfiî olan kurucusu Şafii'den (767-820) alır. Şafiî mezhebi, Malezya, Endonezya, Yemen ve Doğu Afrika'da yaygın olmakla birlikte, Suriye başta olmak üzere bazı Arap ülkelerinde yer yer mevcuttur. Türkiye'de daha çok Kürtler arasında, Kafkaslar'da Çeçenler ve Avarlar arasında yaygındır. Hanefîlik'ten sonraki en yaygın Sünni mezheptir.

<span class="mw-page-title-main">Mâtürîdî</span>

Mâtürîdî ya da tam adıyla Ebû Mansûr Muhammed bin Muhammed bin Mahmûd el-Mâtürîdî es-Semerkandî,, İslam dininin iki itikadi mezhebinden birisi olan Mâtürîdîlik mezhebinin kurucusu ve Hanefîlik mezhebine bağlı olanların itikad imamı sayılan İslâm alimi.

<span class="mw-page-title-main">Enes bin Mâlik</span> Sahabe

Enes bin Mâlik (612-709), İslam Peygamberi Muhammed'in sahabisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kufe</span> Güney Irakta Halife Ömerin emriyle Sa‘d b. Ebû Vakkas tarafından kurulan şehir

Kûfe, Irak'ın Necef ilinde (muhafaza) bir şehir.

İslam mezhepleri, başlangıçta İlk dönemlerde Ali ile Muâviye b. Ebû Süfyân arasındaki savaş ve İslâm toplumundaki bölünme Ehl-i Sünnet, Şîa ve Hâricîler şeklinde ilk mezhepsel ayrışmayı beraberinde getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hanefilik</span> İslam mezhebi

Hanefîlik ya da Hanefî mezhebi, İslam dininin Sünnî (fıkıh) mezheplerinden biri. Hanefilerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Mâtürîdîliktir. İsmini asıl adı Nûman bin Sâbit olan kurucusu Ebu Hanife'den (699-767) alır. Başta Türkiye, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan gibi Türkî ülkeler olmak üzere Balkanlar, Tacikistan, Afganistan, Suriye, Ürdün, Bangladeş ve Pakistan'da yaygındır. Dört Sünnî mezhebin nüfus açısından en genişidir. Takipçileri, Sünni nüfusun yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Hanefîlik, günümüzde en çok bağlısı bulunan fıkıh mezhebidir. Mezhebin görüşleri El-İhtiyar adlı eserde bir araya toplanmıştır.

Müfessir, tefsir ile uğraşan ilahiyatçılara verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Mesud</span> sahabe

Abdullah bin Mesud, sahabi ve ilk dönem müfessir, muhaddis ve fâkihlerindendir.

İbrahim en-Nehai, Tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini. Ebu Hanife'nin zamanında esasları belirlenen ve onun öğrencilerinin temele oturttuğu 'içtihatta akılcılığı' esas alan ve 'rey ehli' olarak bilinen Irak Ekolü'nün kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Muâz bin Cebel</span> Muhammedin sahabisi ve fıkıh bilgini

Muâz bin Cebel, İslam peygamberi Muhammed'in sahabisi ve fıkıh bilgini.

Abdullah bin Mübarek, Türk asıllı Hanefî fıkıh, hadis ve tefsir bilgini. Tebeut tabiindendir. İlk kırk hadisi yazan kişidir.

Irak Fıkıh Ekolü, İslam dininde aklı temel alarak yeni bir fıkıh metodu geliştirmiş olan bilimsel bir harekettir. İlk temellerini sahabe Abdullah bin Mesud'un attığı bu hareket, Kufe ve Basra şehirlerinde şekillenerek, etkisini özellikle Horasan ve Maveraünnehir gibi Arap olmayan bölgelerde göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhtar es-Sekafî</span> Siyasetçi ve teolog (622-687)

Muhtar es-Sekafî, Ali'nin oğullarından olan Muhammed bin Hanefiyye'nin imam olması gerektiğini benimseyen Muhtariyye hizibinin kurucusu.

Beyhakî ya da tam adıyla Ebu Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Ali el-Beyhakî, Şafii fıkıh bilgini, muhaddis. Selçukluların ortaya çıkışıyla ilgili yazılmış en erken tarihli Farsça kaynak Gazneli tarihçi Beyhaki'nin (385/995-470/1077) Tarih-i Mesudi adlı kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Süfyân es-Sevrî</span>

Süfyân as-Sevrî ibn Saîd tebeut tabiinden olan bir İslâm âlimi, hafız, fakih ve Sevrî mezhebi'nin kurucususu. Aynı zamanda büyük muhaddislerdendir.

Abdullah bin Amr (615-684), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

İbrahim bin Musa eş-Şâtıbî, Endülüslü Malikî fakih ve dil bilgini. Fıkıh ve fıkıh usülü alanlarındaki çalışmaları sebebiyle döneminin öncülerinden birisi olarak kabul edilmektedir.