İçeriğe atla

Aliye Rona

Kontrol Edilmiş
Aliye Rona
DoğumAliye Dilligil
1 Ocak 1921(1921-01-01)
Dera, Fransız Suriye Mandası
Ölüm29 Ağustos 1996 (75 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiBeyin kanaması
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
41°00′47″N 29°01′22″E / 41.012947°K 29.022669°D / 41.012947; 29.022669
MilliyetTürk
MeslekOyuncu
Etkin yıllar1947-1993
EvlilikZihni Rona
Ebeveyn(ler)Ramiz Bey
Servinaz Hanım
Akraba(lar)
Liste
ÖdüllerTüm Liste

Aliye Rona doğum adıyla Aliye Dilligil (1 Ocak 1921, Dera - 29 Ağustos 1996, İstanbul), Türk sinema ve tiyatro oyuncusu.[1]

Türk sinemasında çok sayıda karakter rolünde oynamış, özellikle sert Anadolu kadınlarını canlandırmıştır.

Yaşamı

İlk yılları

1921 yılında günümüzde Suriye sınırları içinde kalan, o zamanlar Fransız Suriye Mandasına bağlı Ürdün sınırındaki Dera şehrinde doğdu.[2] Babası, Trabzonlu demiryolu işletmecisi Ramiz Bey, annesi Servinaz Hanım'dır. Tiyatrocu Avni Dilligil ve gazeteci Turhan Dilligil'in kardeşidir.

Beyoğlu Akşam Kız Sanat Okulu'nda okudu. 1930'ların sonlarında Kadıköy Halkevi'nde amatör olarak tiyatro oyunculuğuna başladı. Ulvi Uraz ve Avni Dilligil ile Arena Tiyatrosunda sahneye çıktı. İzmir Şehir Tiyatrosu'nda birlikte çalıştığı Zihni Rona ile evlendi.

Sinema kariyeri

Sinema oyunculuğuna 1947 yılında Kerim'in Çilesi filmiyle başladı. Sanat hayatı boyunca 204 filmde rol aldı; çilekeş, direnen, dikbaşlı, hakkını hukukunu arayan, kavgacı, töreci köylü kadını ve ana rollerini canlandırdı. Oyunculuğun yanı sıra seslendirme de yapmıştır.

Rona, 1965'te Hepimiz Kardeşiz, 1967'de Zalimler, 1968'de Son Gece ile Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "En Başarılı Yardımcı Kadın Oyuncu" ödüllerini aldı. 1969 Adana Altın Koza Film Festivali'nde Kuyu filmiyle "En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu" seçildi.

Son yılları ve ölümü

Aliye Rona'nın; abisi Avni Dilligil, yengeleri Belkıs Dilligil ve Nezahat Tanyeri ve yeğeni Erhan Dilligil ile birlikte yattığı Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanıAliye Rona'nın; abisi Avni Dilligil, yengeleri Belkıs Dilligil ve Nezahat Tanyeri ve yeğeni Erhan Dilligil ile birlikte yattığı Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanı
Aliye Rona'nın; abisi Avni Dilligil, yengeleri Belkıs Dilligil ve Nezahat Tanyeri ve yeğeni Erhan Dilligil ile birlikte yattığı Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanı

Ömrünün son yıllarında sağ tarafına felç inen ve tekerlekli sandalyeye mahkûm olan Rona, İstanbul'un Pendik ilçesindeki bir huzurevinde kalmaya başladı. Rona, bu huzurevinde yaşanan sağlık ve şiddet olayları televizyon haberlerinde gündeme gelmiş ve Aliye Rona burada kötü bir hâlde bulunmuştur. Yine bu huzureviyle ilgili haberler sırasında son isteğinin "Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ı oynamak" olduğunu belirtmiştir.[3]

Sanatçı, 29 Ağustos 1996'de kaldığı huzurevinde geçirdiği beyin kanaması nedeniyle 75 yaşında öldü. Cenazesi Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanına defnedildi.

Özel arşivi İstanbul'da Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı'nda bulunmaktadır.[4]

Filmografisi

Ödüller

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Sinematürk' te Aliye Rona". 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  2. ^ Mesut Kara (24 Ocak 2021). "Aliye Rona 'sert' ve 'kötü'ydü ama hep çok sevildi". Evrensel. 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2021. 
  3. ^ Nedim Şener "Uğur Dündar: İşte Hayatım" Doğan Kitap, İstanbul, 2011, s. 230
  4. ^ "Özel Arşivler Koleksiyonu". Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi web sitesi. 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Zuhal Olcay, Türk oyuncu ve şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Atıf Yılmaz</span> Türk yönetmen, yapımcı ve senarist (1926–2006)

Atıf Yılmaz Batıbeki Türk film yönetmeni, yapımcı ve senarist ve akademisyendir.

Fikret Hakan, gerçek adıyla Gaffar Bumin Çıtanak, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Kenter</span> Türk oyuncu ve tiyatrocu (1928–2019)

Yıldız Kenter, tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör, Türk oyuncudur. Aynı zamanda Devlet Sanatçısı ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

Şerif Sezer, Türk sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Damla Sönmez</span> Türk oyuncu

Tilya Damla Sönmez, Türk dizi, sinema ve tiyatro oyuncusu, seslendirmen. Gece Gündüz, Türkan, Bir Aşk Hikayesi, Güllerin Savaşı ve Çukur dizileri ile adından söz ettirmiş ve tanınırlığı artmıştır.

Serkan Ercan, Türk sinema, tiyatro oyuncusu ve TV programcısı.

<span class="mw-page-title-main">İzzet Günay</span> Türk oyuncu

İzzet Günay, Türk oyuncu, antikacı ve filatelist.

Meral Onuktav Kosak Çetinkaya, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Avni Dilligil</span> Türk oyuncu, senarist ve yönetmen

Avni Dilligil, Türk oyuncu ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">Güler Ökten</span> Türk oyuncu

Güler Ökten veya tam adıyla Servet Güler Kıpçak Ökten, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">İsmet Ay</span> Türk aktör

İsmet Ay, Türk tiyatro oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Civan Canova</span> Türk oyuncu, oyun yazarı ve yönetmen (1955–2022)

Ahmet Civan Canova, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, oyun yazarı, senarist ve tiyatro yönetmeni.

Olgun Şimşek, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu.

Senan Kara, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Duru</span>

Yılmaz Duru, Türk oyuncu, yapımcı, yönetmen, senarist ve dansçı.

<span class="mw-page-title-main">Sevda Ferdağ</span> Türk oyuncu ve şarkıcı

Sevda Ferdağ, gerçek adıyla Lütfiye Dumrul, Türk oyuncu, tiyatro sanatçısı ve şarkıcı.

Nergis Öztürk Toktaş, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu.

Nihal Yalçın, Türk sinema ve dizi oyuncusudur.

<i>Zalimler</i>

Zalimler, 1966 tarihli sinema filmi.