İçeriğe atla

Alitretinoin

Alitretinoin
Klinik verisi
Ticari adlarPanretin (gel), Toctino (oral)
AHFS/Drugs.comMonografi
MedlinePlusa601012
Lisans veri
Uygulama
yolu		Topikal, oral
ATC kodu
Hukuki durum
Hukuki durum
Farmakokinetik veri
Protein bağlanmaYüksek[1]
MetabolizmaHepatik (CYP3A4-ile oksidasyon veya tretinoine izomerize olur.)[1]
Eliminasyon yarı ömrü2-10 saat[1]
Boşaltımİdrar (64%), dışkı (30%)[1]
Tanımlayıcılar
  • (2E,4E,6Z,8E)-3,7-dimetil-9-(2,6,6-trimetil-
    1-sikloheksenil)nona-2,4,6,8-tetraenoik asit
CAS Numarası
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
UNII
ChEBI
ChEMBL
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.111.081 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC20H28O2
Mol kütlesi300.435
3D model (JSmol)
  • O=C(O)\C=C(\C=C\C=C(/C=C/C1=C(/CCCC1(C)C)C)C)C
  • InChI=1S/C20H28O2/c1-15(8-6-9-16(2)14-19(21)22)11-12-18-17(3)10-7-13-20(18,4)5/h6,8-9,11-12,14H,7,10,13H2,1-5H3,(H,21,22)/b9-6+,12-11+,15-8-,16-14+ 
  • Key:SHGAZHPCJJPHSC-ZVCIMWCZSA-N 

Alitretinoin veya 9-cis-retinoik asit, A vitamini vitameridir. Ayrıca, ilaç olarak Ligand Pharmaceuticals tarafından geliştirilen bir antineoplastik (anti-kanser) ajan olarak kullanılır. Birinci nesil retinoiddir. Ligand firması, 1999 yılının şubat ayında alitretinoin için Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) onayı aldı.

Sentez

Alitretinoin (9-cis-retinoik asit), all-trans retinoik asitten paladyum katalizörleri ile elde edilebilir:

all-trans-retinoik asitten 9-cis-retinoik asit eldesi

Tıbbi kullanımı

Kaposi sarkomu

Ana madde: Kaposi sarkomu

Amerika Birleşik Devletleri'nde, AIDS ile ilişkili Kaposi sarkomunda deri lezyonlarının tedavisi için topikal alitretinoin (jel biçiminde Panretin markası) endikedir. Kaposi sarkomuna karşı sistemik tedavi gerektiğinde alitretinoin endike değildir.[2] Bu endikasyon için EMA (11 Ekim 2000) ve FDA (2 Mart 1999) onayını almıştır.[3][4]

Kronik el egzeması

Toctino (GSK tarafından pazarlanır, UK) ticari adı altında, İngiltere'de (08/09/2008) kronik el egzemasında oral kullanımı için reçete hakları verilmiştir.[5] Mayıs 2009'da Ulusal Sağlık ve Klinik Mükemmellik Enstitüsü (NICE) erişkinlerde şiddetli kronik el ekzemasının tedavisi için Alitretinoin kullanımına ilişkin ön kılavuz[6] yayınladı. Bu öneri, potent topikal kortikosteroidlere, oral immünsüpresanlara veya fototerapiye yanıt vermeyen şiddetli kronik el ekzeması olan hastaların ilacı alması gerektiğini belirtmiştir.

Etki mekanizması

İnsan alfa retinoid x reseptörü (RXR) ligand bağlayıcı alanın kristal yapısı. Doğal ligandı 9-cis retinoik aside bağlanmıştır.[7] Alitretinoin molekülleri parlak sarı renk ile işaretlenmiştir.

Alitretinoinin, retinoid X reseptörü için endojen ligand (doğal olarak vücutta bu reseptörü aktive eden bir madde) olduğuna inanılmaktadır, fakat aynı zamanda retinoik asit reseptörünü de aktive etmektedir.[1][8][9]

Yan etkiler

Sıklıklarına göre yan etkiler

Sistemik kullanım, kronik el egzaması tedavisinde[1][4]

Çok yaygın (>10%):

  • Baş ağrısı
  • Hipertrigliseridemi
  • Yüksek dansiteli lipoprotein düşmesi
  • Hiperkolesterolemi

Yaygın (1-10%):

Yaygın olmayan (0.1-1%):

Seyrek (<0.1%):

Bilinmeyen:

  • Anafilaktik reaksiyonlar
  • Aşırı duyarlılık
  • Depresyon
  • Ruh hali değişiklikleri
  • İntihar düşüncesi
  • Düşük gece görüşü

Topikal kullanımında, kaposi sarkomu tedavisinde[10]

Çok yaygın (>10%):

Yaygın (1-10%):

Kontrendikasyonlar

Hamilelik, diğer A vitamini ürünlerinin çoğunda olduğu gibi mutlak bir kontrendikasyon olup, doğurganlık potansiyeli olan ve hamileliği önlemek için önlem almayan kadınlarda sistemik kullanımından kaçınılmalıdır.[1] Toctino (alitretinoinin oral kapsül formülasyonu) soya yağı ve sorbitol içerir. Yer fıstığı, soya alerjisi veya nadir kalıtsal fruktoz intoleransı olan hastalar bu ilacı almamalıdır.[1] Ayrıca emziren annelerde de kontrendikedir.[1] Alitretinoinin oral formülasyonu şu hastalarda kontrendikedir:[1]

  • Karaciğer yetmezliği
  • Şiddetli böbrek yetmezliği
  • Kontrolsüz hiperkolesterolemi
  • Kontrolsüz hipertrigliseridemi
  • Kontrolsüz hipotiroidizm
  • Hipervitaminoz A
  • Alitretinoindeki herhangi bir yardımcı maddeye karşı aşırı duyarlılığı bulunanlar

İlaç etkileşimleri

Bu ilaç bir CYP3A4 substratıdır ve dolayısıyla bu enzimin herhangi bir inhibitörü veya indükleyicisi, alitretinoinin plazma seviyelerini değiştirebilir.[1] A vitamini fazlalığı olan hastalara verilmemelidir, çünkü retinoid X reseptörü üzerindeki etkilerinin daha da kötüleşmesi olasıdır.[1] Aynı zamanda tetrasiklin ile etkileşime girerek benign intrakranial hipertansiyon 'a neden olabilir.[1]

Doz aşımı

Alitretinoin, A vitamini formudur. Alitretinoin, onkolojik klinik çalışmalarda, kronik el ekzeması için verilen terapötik dozun 10 katından fazla dozlarda uygulanmıştır. Gözlenen yan etkiler retinoid toksisite ile uyumludur ve şiddetli baş ağrısı, diyare, yüz kızarması ve hipertrigliseridemidir. Bu etkiler tedavi edilebilirlerdir.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n "Toctino 10mg and 30mg soft capsules - Summary of Product Characteristics (SPC)". electronic Medicines Compendium. Stiefel. 30 Ağustos 2013. 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  2. ^ "Panretin (Alitretinoin) Drug Information". RxList. 21 Kasım 2000. 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009. 
  3. ^ "Panretin : EPAR - Product Information" (PDF). European Medicines Agency. Eisai Ltd. 14 Eylül 2012. 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018. 
  4. ^ a b "PANRETIN (alitretinoin) gel [Eisai Inc.]". DailyMed. Eisai Inc. Mart 2012. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  5. ^ Ruzicka, Thomas; Larsen, Frederik Grønhøj; Galewicz, Dorota; Horváth, Attila; Coenraads, Peter Jan; Thestrup-Pedersen, Kristian; Ortonne, Jean Paul; Zouboulis, Christos C.; Harsch, Martin; Brown, Thomas C.; Zultak, Maurice (2004). "Oral Alitretinoin (9-cis-Retinoic Acid) Therapy for Chronic Hand Dermatitis in Patients Refractory to Standard Therapy. Results of a Randomized, Double-blind, Placebo-Controlled, Multicenter Trial". Arch Dermatol. 140 (12). ss. 1453-1459. doi:10.1001/archderm.140.12.1453. PMID 15611422. 
  6. ^ "NICE guidance documentation". 28 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018. 
  7. ^ Şablon:Cytuj pismo
  8. ^ Rowe, A (Şubat 1997). "Retinoid X receptors". The International Journal of Biochemistry & Cell Biology. 29 (2). ss. 275-8. doi:10.1016/S1357-2725(96)00101-X. PMID 9147128. 
  9. ^ Dawson, MI; Xia, Z (Jan 2012). "The retinoid X receptors and their ligands". Biochimica et Biophysica Acta. 1821 (1). ss. 21-56. doi:10.1016/j.bbalip.2011.09.014. PMC 4097889 $2. PMID 22020178. 
  10. ^ "Panretin, (alitretinoin topical), dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Astım</span> solunum yolları rahatsızlığı

Astım , küçük bronşların ve bronşiollerin, çeşitli uyaranlara aşırı tepki vermesinin sonucu ortaya çıkan, solunum yolu daralmasına sebep olan kronik bir rahatsızlıktır. Buna hava yollarında iltihap da eşlik eder. Çocukların %10'u, erişkinlerin %6'sı astım hastasıdır. Astım atakları esnasında solunum güç ve hırıltılıdır, çoğu zaman öksürük de vardır. Hastaların bir bölümünde astım, ilaçlarla kontrol altına alınmazsa KOAH hastalığına sebep olabilir.

<span class="mw-page-title-main">C vitamini</span> turunçgillerde ve diğer gıdalarda bulunan besin maddesi

C vitamini veya askorbik asit, suda çözünebilen ve birçok görevi olan vitamin. Çoğu Hayvanlar ve bitkiler, kendi C vitaminlerini glukozdan üretebilirler. İnsanlar, bazı meyve yarasaları, hint domuzu ve insan benzeri primatlar C vitamini üretemediklerinden bunu besinlerden almak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">HIV/AIDS</span> HIV virüsünün sebep olduğu bulaşıcı ölümcül hastalık

AIDS, ilk kez 1980'lerin başında Orta ve Güney Afrika'da gündeme gelen ve giderek ürkütücü boyutlara ulaşan, etkeni HIV (İngilizce: Human Immunodeficiency Virus / Türkçe: İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü) olan bir enfeksiyon hastalığıdır. HIV, bağışıklık sistemindeki akyuvarların (özellikle CD4+ lenfositler) yapısını bozarak ve sayısını azaltarak vücudun enfeksiyonlara karşı direncini ortadan kaldırır.

<span class="mw-page-title-main">Akne</span>

Akne (sivilce), yüz, omuzlar, sırt ve göğüsteki yağ bezleriyle ilgili bir deri hastalığı. Fransızca kökenli olduğu belirtilen akne sözcüğü Türkçede sivilce ve sızanak olarak da ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zehirlenme</span> Kimyasal bir maddenin canlı üzerindeki patolojik etkisidir

Zehirlenme, kimyasal bir maddenin canlı organizma üzerindeki patolojik etkisidir. Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir hastalık haline ya da ölüme yol açar. Adli tıp uzmanları, zehirlenme olgularını 3 orijine ayırarak inceler:

  1. Kaza
  2. İntihar
  3. Cinayet
<span class="mw-page-title-main">Alerjik konjonktivit</span>

Alerjik konjonktivit aslında bir grup hastalığı tanımlayan genel bir terimdir. Temelde tip I aşırı duyarlılık reaksiyonu ile birlikte görülmekte birlikte, süreğen -kronik- tiplerinde hücresel bağışık yanıt da -tip IV reaksiyon- rol oynamaktadır.

Akut pankreatit, üst abdominal ağrı ve yükselmiş pankreas enzimleriyle karakterize enflamatuvar bir rahatsızlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Diklofenak</span>

Diklofenak enflamasyonu azaltmak ve ağrıyı dindirmek için artrit ve akut sakatlanmalarda kullanılan bir non steroidal antiinflamatuar ilaçtır. Âdet sancısı ve ağrılı âdet görmede de kullanılır. Diklofenak en güçlü analjezik etkiye sahip narkotik olmayan bir ağrı kesicidir.

<span class="mw-page-title-main">Uygulama yolu</span> bir ilaç, sıvı, zehir veya başka bir maddenin vücuda alınma yolu

Farmakoloji ve toksikolojide uygulama yolu, bir ilacın, sıvının, zehrin veya başka bir maddenin vücuda alınma yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Meloksikam</span> non steroidal antienflamatuar ilaç etken maddesi

Meloksikam primer dismenore, ameliyat sonrası ağrı, romatoid artrit ve osteoartrit semptomlarını azaltmak için kullanılan bir non steroidal antienflamatuar ilaç etken maddesidir. Piroksikamla çok benzeşmektedir. Bir selektif COX-2 inhibitörü bir olan non-streoid antienflamatuvar olan bir ilaçtır. COX-2 spesifik ürünler gibi miyokardiyal prostasiklini inhibe etmediği için hipertansiyona ve ödeme neden olmaz. Kardiyovasküler risk açısından oldukça güvenli bir alternatiftir. Meloksikam’ın, bazı klasik NSAİ ilaçlar tarafından indüklenen trombosit agregasyonu inhibisyonu sonucu oluşan kanama zamanının uzaması üzerine etkisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Benzodiazepin</span> benzen ve diazepin halkalarının çekirdek kimyasal yapısına sahip psikoaktif ilaç sınıfı

Benzodiazepin, temel kimyasal yapısı bir benzen halkası ve bir diazepin halkasının füzyonu olan psikoaktif ilaçlardır. Depresan etkiye sahip olan benzodiazepinler, insomnia, nöbet ve anksiyete bozukluklarının tedavisinde kullanılır. İlk benzodiazepin olan klordiazepoksidin (Librium®), Leo Sternbach tarafından 1955 yılında tesadüfen keşfedilmiş, 1960 yılında da Hoffmann–La Roche ilaç firması tarafından satışa sunulmuştur. 1977'de benzodiazepinler dünya çapında en çok reçete edilen ilaç oldu.

<span class="mw-page-title-main">Retinoid</span> A vitamini benzeri kimyasal maddeler

Retinoidler, A vitamini vitamerleri olan veya kimyasal olarak benzer özelliklere sahip olan kimyasal bileşiklerin bir sınıfıdır. Retinoidler tıpta, epitel hücre büyümesini düzenledikleri için geniş bir kullanım bulmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">İzotretinoin</span> kimyasal bileşik

Accutane markası altında satılan izotretinoin, esas olarak şiddetli akneleri tedavi etmek için kullanılan bir kimyasal ilaçtır. Ayrıca bazı cilt kanserlerini önlemek veya tedavi etmek için de kullanılır. İnsan bedeninde tabiatı gereği az bulunan bir kimyasal olan retinoid içerir, yani vitamin A ile ilgilidir. İzomeri tretinoin de bir akne ilacıdır. En yaygın gözlemlenen yan etkileri, akneler üzerinde geçici bir kötüleşme, nemsiz kuru dudaklar, kuru ve kırılgan cilt ve güneş yanığına karşı artan duyarlılıktır. Yaygın olmayan veya nadir görülen yan etkiler arasında kas ağrıları ve baş ağrıları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tretinoin</span> kimyasal bileşik

Tretinoin, all-trans retinoik asit (ATRA) olarak da bilinen, akne ve akut promyelositik löseminin tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Akne için cilde krem veya merhem olarak uygulanır. Lösemi için üç aya kadar ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Asitretin</span> kimyasal bileşik

Asitretin ikinci jenerasyon retinoiddir. Oral olarak alınır ve tipik olarak sedef hastalığı için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Tazaroten</span> kimyasal bileşik

Tazarotene krem, jel veya köpük olarak satılan üçüncü jenerasyon reçeteli topikal retinoiddir. Tazaroten, asetilenik retinoid sınıfının bir üyesidir. Bu ilaç sedef hastalığı, akne ve güneşte zarar görmüş cildin tedavisi için onaylanmıştır. Genellikle iki konsantrasyonda satılır:% 0,05 ve% 0,1.

<span class="mw-page-title-main">Beksaroten</span> kimyasal bileşik

Beksaroten, kutanöz T hücre lenfoma (KTHL) için bir tedavi olarak kullanılmak üzere ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA)(1999'un sonlarında) ve Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanmış bir antineoplastik (anti-kanser) ilaçtır. Üçüncü jenerasyon retinoiddir.

<span class="mw-page-title-main">Larenjit</span> Üst solunum yolu enfeksiyonu (Gırtlak iltihabı)

Larenjit, gırtlak iltihabıdır. Belirtiler genellikle kısık bir ses içerir ve ateş, öksürük, boynun önündeki ağrı ve yutma rahatsızlığını içerebilir. Tipik olarak, bunlar iki hafta sürer.

<span class="mw-page-title-main">Dolama</span>

Dolama veya paronişi, el ya da ayak tırnağının tabanında veya yanında tırnak ve deride görülen el veya ayağın sıklıkla duyarlı olduğu bakteri veya mantar enfeksiyonu olan bir tırnak enfeksiyonudur. Enfeksiyon birden veya yavaş yavaş başlayabilir. "Paronişi" sözcüğü; Yunanca παρωνυχία sözcüğünden gelmekte olup para "çevre" ile onyx "tırnak" sözcüklerinin birleşiminden ve soyut adlara gelen -ia son ekinin birleşiminden gelmektedir.

Duloksetin; majör depresif bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, fibromiyalji ve nöropatik ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağız yoluyla alınır. Yaygın yan etkiler arasında ağız kuruluğu, mide bulantısı, yorgunluk hissi, baş dönmesi, ajitasyon, cinsel sorunlar ve terlemede artış bulunur. Şiddetli yan etkiler arasında intihar riski, serotonin sendromu, mani ve karaciğer sorunları sayılabilir. Kullanımı durdurulursa antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir. Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde kullanımın bebeğe zarar verebileceğine dair endişeler vardır. Bir serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörüdür.Nasıl çalıştığı tam olarak net değildir. Duloksetin, 2004 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği'nde tıbbi kullanım için onaylanmıştır. Jenerik bir ilaç olarak mevcuttur. 2017'de, on altı milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen 46. ilaç olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.