İçeriğe atla

Alioramus

Alioramus
Biyolojik sınıflandırma
Üst familya: Tyrannosauroidea
Familya: Tyrannosauridae
Alt familya: Tyrannosaurinae

Alioramus ("farklı dal" anlamına gelir), Asya'nın Geç Kretase'sinde yaşayan bir tyrannosaurid cinsidir. Tip tür, Alioramus remotus, ıslak bir çayırda biriken Moğol tortullarından çıkarılan kısmi bir kafatası ve üç bacak kemiğinden bilinmektedir. Bu kalıntılar, 1976'da Sovyet paleontolog Sergei Kurzanov tarafından adlandırıldı ve tanımlandı.[1] Çok daha eksiksiz bir iskeletten bilinen ikinci bir tür olan Alioramus altai, 2009 yılında Amerikalı paleontolog Stephen L. Brusatte ve meslektaşları tarafından adlandırıldı ve tanımlandı. Alioramus'un çağdaş tür Tarbosaurus bataar ile yakından ilişkili olduğu hipotezini destekleyen bazı kanıtlarla birlikte, diğer tiranozorlarla ilişkisi belirsizdir.

Alioramus, diğer theropodların çoğu gibi iki ayaklıydı ve dişleri onun etçil bir dinozor olduğunu düşündürüyordu. Alioramus'un bilinen örnekleri, Tarbosaurus bataar ve Tyrannosaurus rex gibi diğer tyrannosauridlerden daha küçüktür, ancak her iki örnek de yalnızca yavruların veya alt yetişkinlerin kalıntılarından bilindiği için olgun boyutlarını tahmin etmek zordur. Qianzhousaurus'un son keşfi, onun ayrı bir tiranozorid dalının parçası olduğunu gösteriyor. Alioramus cinsi, diğer tyrannosauridlerden daha fazla sayıda diş ve daha küçük bir kafatası ile burnun ucu boyunca sıralanmış beş kemikli çıkıntı ile karakterize edilir.

Kaynakça

  1. ^ Kurzanov, Sergei M. (1976). "A new carnosaur from the Late Cretaceous of Nogon-Tsav, Mongolia" (PDF). The Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition Transactions (Rusça). 3: 93-104. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Tyrannosaurus</i> dev bir teropod dinozor cinsi

Tyrannosaurus, Kretase'nin sonlarında yaşamış, büyük bir etobur teropod dinozordur. Tyrannosaurus, diğer tyrannosauridlerden çok daha geniş bir dağılıma sahipti ve bulunduğu yaşam alanındaki etçillerin en büyüğüydü.

<i>Triceratops</i> kuş kalçalı dinozor cinsi

Triceratops, 68-66 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da yaşamış otobur bir kuş kalçalı dinozor cinsi. Kretase döneminin sonunda pek çok canlının yokolduğu büyük felakete kadar yaşamış son dinozorlardandır. Triceratops, iri, dört ayaklı bedeni; büyük, kemikli bir yaka ve üç boynuz taşıyan başı; günümüz gergedanlarına olan benzerlikleri ile en kolay tanımlanabilen dinozor türlerinden biridir. Ayrıca, bilinen en büyük etobur dinozorlardan olan Tyrannosaurus ile aynı alanı paylaşmıştır ve muhtemelen onunla savaşan hayvanlardandır.

<i>Abydosaurus</i>

Abydosaurus, yaklaşık 105 milyon yıl önce, Kretase döneminde yaşamış sauropod dinozor cinsi.

<i>Tarbosaurus</i>

Tarbosaurus yaklaşık 70 milyon yıl önce Geç Kretase Dönemi'nde Asya'da yaşamış bir tyrannosaurid theropod dinozor cinsi. Fosilleri Moğolistan'da bulunmuştur.

<i>Albertosaurus</i>

Albertosaurus, Kretase devrinin sonlarında Kuzeybatı Amerika'da yaşamış, Tyrannosauridae familyasına mensup bir theropod dinozor cinsidir.

<i>Carcharodontosaurus</i> Teropod dinozor cinsi

Carcharodontosaurus Geç Kretase (Cenomanian) zamanında Kuzey Afrika'da yaşamış Carcharodontosaurid teropod bir dinozor cinsidir. Cins adı Carcharodon'dan gelir, Grekçe karchar[os] ve odōn sözcükleri ve -saurus ("kertenkele") son ekinin birleşmesiyle oluşur. Cins güncel olarak iki tür içerir; C. saharicus ve C. iguidensis.

<i>Qianzhousaurus</i> Çinli tyrannosaur

Qianzhousaurus, Geç Kretase döneminde Asya'da yaşamış, Tyrannosauridae ailesinden bir teropod dinozor cinsidir.

<i>Camptosaurus</i>

Camptosaurus, Batı Kuzey Amerika'nın Geç Jura dönemi'nde yaşamış, Kuş kalçalı dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauroidea</span> teropod dinozor kladı

Tyrannosauroidea veya tiranozorlar, Tyrannosauridae familyasını ve daha bazal akrabalarını içeren, teropod dinozor üst familyasıdır. Tyrannosauroidler, Jura döneminden itibaren Lavrasya süper kıtasında yaşadı. Kretase döneminin sonunda tyrannosauroidler, Kuzey Yarımküre'de devasa Tyrannosaurus ile bilinen baskın büyük yırtıcılardı. Fosil buluntuları; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya ve Avustralya kıtalarında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauridae</span> teropod dinozor familyası

Tyrannosauridae, Geç Kretase döneminde Asya ve Amerika da yaşamış teropod dinozorları kapsayan ve genellikle göreli olarak büyük boyutlara ulaşan bir Coelurosauria familyasıdır.

<i>Prorastomus</i> tarih öncesi deniz ineği cinsi

Prorastomus sirenoides, 40 milyon yıl önce Jamaika'da Eosen Çağı'nda yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel deniz ineği türüdür.

<i>Raptorex</i> teropod dinozor cinsi

Raptorex, kuşkulu bir tyrannosaurid dinozor cinsidir. Fosil kalıntıları, muhtemelen Moğolistan'da veya kuzeydoğu Çin'de bulunan tek bir genç örnekten oluşuyor. Tip türü, 2009 yılında Sereno ve meslektaşları tarafından tanımlanan R. kriegsteini'dir. Cins adı Latince: raptor, "hırsız" ve Latince: rex, "kral" dan gelir. Tür adı, oğlu Henry Kriegstein'ın örneği bilimsel çalışma için Chicago Üniversitesi'ne bağışladığı Holokost'tan kurtulan Roman Kriegstein'ı onurlandırıyor.

<i>Conchoraptor</i> maniraptoran dinozor cinsi

Conchoraptor, Asya'da geç Kretase Dönemi'nde yaşamış bir oviraptorid dinozor cinsidir.

<i>Augustasaurus</i> tarih öncesi sürüngen cinsi

Augustasaurus, plesiosaurları ve yakın akrabalarını içeren bir dal olan Pistosauria'ya ait bir suda yaşayan sauropterygian sürüngen cinsidir. Pistosaurus ve Augustasaurus'un Pistosauridae ailesinin bilinen tek üyeleri olduğu düşünülüyordu. Bununla birlikte, bazı son kladistik analizler, Augustasaurus'un Plesiosauria takımının bir kardeş grubu olarak daha gelişmiş bir pistosaur olduğunu buldu. Augustasaurus'un bilinen tek türü, ilk kez 1997 yılında tanımlanan Augustasaurus hagdorni'dir.

<i>Alwalkeria</i> Triyas devrinde yaşamış kuş kalçalı dinozor cinsi

Alwalkeria, Geç Triyas'ta Hindistan'ta yaşamış bir bazal saurischian dinozor cinsidir. Küçük, iki ayaklı bir omnivordu.

<i>Nanuqsaurus</i> teropod dinozor cinsi

Nanuqsaurus, Geç Kretase'de Alaska'nın kuzeyinde yaşamış tyrannosaurid teropod dinozor cinsidir. Bu cins tek bir tür içerir. Nanuqsaurus parçalı bir kafatasının yanında tanımlanmamış dişler ve postkranyal iskelet parçalarından bilinir.

<i>Proceratosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Proceratosaurus, İngiltere'nin Orta Jura (Batoniyen) döneminden küçük boyutlu etçil teropod dinozor cinsidir. Cins adı Proceratosaurus, kafatası tepesinin kısmen korunmuş kısmı yüzeysel olarak Ceratosaurus'un küçük tepesine benzediği için, başlangıçta Ceratosaurus'un atası olduğunun düşünülmesinden kaynaklanır. Ancak şimdi, özellikle Proceratosauridae familyasının bir üyesi ve Tyrannosauroidea kladının bilinen en eski üyeleri arasında bir coelurosaur olarak tanımlanır.

<i>Sinoceratops</i>

Sinoceratops, yaklaşık 73 milyon yıl önce Kretase Dönemi'nin son bölümünde şu anda Çin'in Shandong eyaleti olan yerde yaşamış soyu tükenmiş bir ceratopsian dinozor cinsidir. 2010 yılında Xu Xing ve ark. tarafından Zhucheng, Çin'den üç kafatası için adlandırıldı. Tip türünün adı Sinoceratops zhuchengensis, keşfedildiği yerden dolayı "Zhucheng'den Çin boynuzlu yüzü" anlamına gelir.

Sergey Mihayloviç Kurzanov, Rusya Bilimler Akademisi Paleontoloji Enstitüsü'nde bir Rus paleontolog. Moğolistan ve Orta Asya'daki eski Sovyet cumhuriyetlerindeki çalışmalarıyla tanınır. 1976'da Alioramus'u, 1981'de ise Avimimus'u keşfetti.

<i>Zhuchengtyrannus</i>

Zhuchengtyrannus, Çin'in Shandong Eyaletinde, Geç Kretase'nin Kampaniyen döneminden bilinen bir tyrannosaurid teropod dinozor cinsidir. Tyrannosaurinae alt familyasına aittir ve tek bir türü, Zhuchengtyrannus magnus, içerir.