İçeriğe atla

Alice Prin

Alice Prin
Alice Prin (Kiki), 1920 civarı, Gustaw Gwozdecki tarafından yapılmış portre resim
DoğumAlice Ernestine Prin
02 Ekim 1901(1901-10-02)
Châtillon-sur-Seine, Fransa
Ölüm29 Nisan 1952 (50 yaşında)
Montparnasse, Paris
Defin yeriMontparnasse Mezarlığı
Takma adMontparnasse'ın Kraliçesi
MeslekModel, ressam, gece kulübü şarkıcısı, aktris, yazar

Alice Ernestine Prin (d. 2 Ekim 1901 - ö. 29 Nisan 1953), takma ad olarak Montparnasse'ın Kraliçesi ya da daha yaygın olan şekliyle Montparnasse'lı Kiki, 1920'li yılların Paris kültürünün belirleyicilerinden ve sembol isimlerinden biri olmuş bir Fransız model, gece kulübü şarkıcısı, aktris, yazar ve ressamdır.

Hayatı

1920'li yılların Paris'in bohem ve sanat yaşamının kalbi Montparnasse semtinde Kiki, iki savaş arası dönemde avant-garde akımın en karizmatik çehrelerinden biri olmayı başarmıştır. Uzun yıllar fotoğraf sanatının öncülerinden Man Ray'in hayat arkadaşı olan Kiki, fotoğrafçının en unutulmaz eserlerine ilham kaynağı olmuş; aralarında Kisling, Foujita, Per Krogh, Modigliani, Calder, Utrillo ve Léger gibi isimlerin de bulunduğu pek çok sanatçı tarafından ölümsüzleştirilmiştir.[1]

Çocukluğu

Alice Prin, Fransa'nın doğusundaki Côte d'Or ilinin Châtillon-sur-Seine kasabasında doğdu. Gayrımeşru bir çocuk olduğundan büyükannesi Maria Esprit Prin tarafından yoksulluk içinde büyütüldü. Yaşlı büyükannesinin tüm sevgisine rağmen Alice'in çocukluğu içler acısıdır. İçki kaçakçısı vaftiz babasından içki içmeyi ve kahvelerde şarkı söylemeyi öğrenir. 1950 yılında yayınlanan anılarında "Annesi uzakta olan ve gördüğü tek şefkat büyükannesinden gelen, babasız bir çocuğun yüreğindeki derin acıyı kimse bilemez." diye yazacaktır.

1914'te annesi tarafından okuldan alınan Alice Prin, I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte asker postallarının tamir edildiği bir atölyede çalışmaya başlar. 16'sında kötü muameleye isyan ettiği için çalıştığı fırın dükkanından kovulan Alice Prin, Paris'te hayatta kalabilmek için heykeltıraşlara 3-5 frank karşılığında çıplak poz vermeye başlar.

Hayatı

Kiki de Montparnasse 1928, Pablo Gargallo (1881–1934) – Louvre Müzesi

Paris'in Montparnasse semtindeki bohem ve avant-garde sanatçılarla tanışan Alice Prin, sahne adı olarak Kiki'yi kullanmaya başlar. Kiki bu dönemde Chaim Soutine, Julian Mandel, Tsuguharu Foujita, Amedeo Modigliani, Constant Detré, Francis Picabia, Jean Cocteau, Arno Breker, Alexander Calder, Per Krohg, Hermine David, Pablo Gargallo, Antoine Malliarakis, Tono Salazar, Moïse Kisling gibi farklı sanatsal akımların öncüsü olan pek çok ünlü ressam ve heykeltıraşın modeli, esin kaynağı olur.

Kiki'nin modellik yaptığı en ünlü eser, hiç kuşkusuz Man Ray'in Le violon d'Ingres'idir.[2]

Kiki, özgür davranışları ile sanat çevresinin el üstünde tuttuğu zeki, güzel ve özgün kadın olmuştur. Ünü sadece Fransa'da değil, magazin dergileri ve gazeteler aracılığıyla İngiltere ve ABD'ye kadar yayılmıştı. Montparnasse'lı Kiki'nin anıları 1929'da yani henüz 28 yaşındayken kitap olarak yayınlandığında, muhafazakâr kesimler tarafından büyük tepkiyle karşılanır. Random House'un çevirtmek için getirttiği kitabın 150 kopyasına New York gümrüğünde el konur. İlk baskıya ait bu kitaplar, 1970'lere kadar New York Halk Kütüphanesi'nin sakıncalı ve yasak kitaplara ayrılmış kısmında muhafaza edilmekteydi.[3]

Kiki'nin anıları 1954'te ABD'de yayınlanmayı başardığında, kitabın önsözü Kiki'nin Paris'ten bir diğer arkadaşı, ünlü yazar Ernest Hemingway tarafından yazılmıştır.

Kiki sanatsal anlamda elde ettiği yerden ziyade korkusuz tavrı ve kendisine tanıdığı cinsel özgürlüklerle, 20. yüzyılda kadının özgürleşmesi adına önemli adımlar atan kadınlardan biri oldu. Montparnasse'lı Kiki, özgür ve göçebe yaşamıyla tanınırken hiçbir zaman kendine ait bir mülk edinmedi. "Biraz soğan, biraz ekmek ve bir şişe kırmızı şarap. İhtiyacım olan tek şey bu ve bunları ısmarlayacak birini her zaman bulurum" diyerek yaşamını Montparnasse'deki sanatçı atölyelerinde ve bar taburelerinde geçirmiştir.[4]

Ölümü

Alice Prin 1953 yılında, evinin balkonunda sarhoş ve neşeli bir şekilde şarkı söylerken ansızın öldü. Son yıllarında uyuşturucu ve alkolün yıpratıcı etkisiyle şişmanlamış, hatta tanınmayacak hale gelmişti. Cenazesinde Paris'in ressamları, sanatçılar ve hayranlarından oluşan büyük bir kalabalık bir araya gelmiştir. Montparnasse Mezarlığı'ndaki mezar taşında "Kiki, 1901–1953, şarkıcı, aktris, ressam, Montparnasse'ın Kraliçesi" yazmaktadır.

Filmleri

  • 1923 : L'Inhumaine, yönetmen Marcel L'Herbier
  • 1923 : Le Retour à la Raison, yönetmen Man Ray, kısa film
  • 1923 : Ballet Mécanique, yönetmen Fernand Léger, kısa film
  • 1923 : Entr'acte, yönetmen René Clair, kısa film
  • 1923 : La Galerie des Monstres, yönetmen Jaque Catelain
  • 1926 : Emak-Bakia, yönetmen Man Ray, kısa film
  • 1928 : L'Étoile de mer, yönetmen Man Ray
  • 1928 : Paris express ya da Souvenirs de Paris, yönetmen Pierre Prévert ve Marcel Duhamel, kısa film
  • 1930 : Le Capitaine jaune, yönetmen Anders Wilhelm Sandberg
  • 1933 : Cette vieille canaille, yönetmen Anatole Litvak

Kaynakça

  1. ^ Catel & Bocquet (2011). Montparnasse'lı Kiki. Ankara: Bilgesu Yayıncılık. ISBN 978-9944-795-29-6. 
  2. ^ "Le Violon d'Ingres". Le Violon d'Ingres. 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2013. 
  3. ^ Blume, Mary (12 Haziran 1999). "Kiki of Montparnasse Is Brought Back to Life". The New York Times. 27 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2013. 
  4. ^ Altaş, Cansu. "Özgür Kadın Kiki de Montparnasse". 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhsin Ertuğrul</span> Türk oyuncu, yönetmen ve yapımcı (1892–1979)

Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, oyuncu ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Charles Baudelaire</span> Fransız şair (1821-1867)

Charles Pierre Baudelaire, Fransız şair, deneme yazarı ve sanat eleştirmenidir. 19. yüzyılın en önemli Fransız şairlerinden olmasının yanı sıra Edgar Allan Poe'nun eserlerini çeviren öncü sanatçıdır. En ünlü eseri olan lirik tarzdaki Kötülük Çiçekleri'nde; 19. yüzyılın ortalarında Paris'te yaşanan hızlı sanayileşmenin, güzelliğin doğasını nasıl etkilediğini yansıtan şiirlerine yer vermiştir. Baudelaire'nin son derece özgün nesir şiir tarzı; Verlaine, Rimbaud ve Mallarmé gibi kendinden sonraki dönem sanatçılarını da oldukça etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Wim Wenders</span>

Ernst Wilhelm ("Wim") Wenders Alman film yönetmeni, oyun yazarı, fotoğraf sanatçısı, yapımcı.

Abidin Dino Türk ressam, karikatürist, yazar ve film yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Dziga Vertov</span> Sovyet Yönetmen

Dziga Vertov, Rus film yönetmeni ve sinemada "Sine-göz" akımının kuramcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Angel Asturias</span>

Miguel Angel Asturias Guatemalalı yazar ve diplomat. Kızılderili-Maya mitlerini konu edinen "Guatemala Efsaneleri" ile adını duyurdu. 1967'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Alice Guy-Blaché</span> Fransız film yönetmeni (1873 – 1968)

Alice Guy-Blaché Fransız film yapımcısı ve yönetmeni, çocuk kitapları yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Simone Signoret</span> Fransız oyuncu (1921 – 1985)

Simone Signoret, gerçek adı, Simone Henriette Charlotte Kaminker, Fransız oyuncu ve yazardır.

<i>Montparnasse 19</i>

Montparnasse 19 1958 Fransa - İtalya ortak yapımı biyografik dramatik filmdir. Özgün adı Les Amants de Montparnasse olan film, ABD'de sinemalarda Modigliani of Montparnasse, İngiltere'de ise The Lovers of Montparnasse adlarıyla gösterime sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fernand Léger</span> Fransız ressam (1881 – 1955)

Fernard Léger, 20. yüzyıl Paris Ekolü sanatçılarından başta gelen ressam, heykeltıraş, seramikçi ve film yapımcısıdır.

<i>Pariste Gece Yarısı</i>

Paris'te Gece Yarısı, 2011 yapımı romantik komedi-fantezi filmi. Owen Wilson, Rachel McAdams, Marion Cotillard, Kathy Bates, Adrien Brody, Carla Bruni ve Michael Sheen'in rol aldığı filmin yönetmenliğini Woody Allen üstlenmiştir. ABD'de 20 Mayıs 2011'de vizyona giren film, Türkiye'de 30 Eylül 2011'de sinemaseverlerle buluşmuştur.

<i>Hugo</i> (film) 2011 Martin Scorsese yapımı tarihi drama filmi

Hugo, 2011 yılı Birleşik Krallık-Amerika-Fransa yapımı 3 boyutlu tarihi macera türündeki Martin Scorsese filmidir. Brian Selznick'in grafik romanı The Invention of Hugo Cabret'ten uyarlanan film 1930'lu yıllarda Paris'in Gare Montparnasse tren istasyonunda yaşayan yalnız bir çocuğu konu almaktadır. Graham King'in GK Films şirketi ve Johnny Depp'in Infinitum Nihil şirketinin ortak yapımı olan filmin başrollerini Ben Kingsley, Sacha Baron Cohen, Asa Butterfield, Chloë Grace Moretz, Ray Winstone, Emily Mortimer, Jude Law, Helen McCrory ve Christopher Lee paylaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Musée National d'Art Moderne</span>

Musée National d'Art Moderne Fransa'daki bir modern sanat müzesidir. Müze Paris'teki Centre Pompidou'da, 4.arrondissement'ında bulunur. 1947 yılında aslen Palais de Tokyo'da kurulmuştur ama 1977 yılında müze şu anki yerine taşınmıştır. Müze dünyadaki çağdaş ve modern sanat müzelerindeki ikinci en büyük koleksiyona sahiptir. En büyük modern ve çağdaş sanat koleksiyonu ise New York'ta bulunan MoMa'dadır. Müzenin koleksiyonunda 70,000'den fazla sanat eseri vardır. Bu koleksiyon resim, mimari, fotoğrafçılık, sinema, yeni medya, heykel ve tasarım gibi birçok alandaki eserlerin derlenmesi sonucu oluşmuştur. Bu koleksiyonun bir kısmı iki kattan oluşan 14,000 metre karelik bir alanda sergilenmektedir. Bu sergi alanı Centre Pompidou'nun 4. ve 5. katlarında bulunur. Bu iki kattan biri modern sanat(1905'ten 1960'a kadar, 5. kat)'a ayrılmıştır. Diğerinde ise çağdaş sanat(1960'tan beri, 4.kat) eserleri yer alır. Koleksiyonda yer alan daha değerli çağdaş ve modern sanat eserleri ise binanın 6.katında sergilenir.

<span class="mw-page-title-main">Albert Bitran</span> Fransız ressam (1931 – 2018)

Albert Bitran ressam ve heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Claude Autant-Lara</span> Fransız film yönetmeni (1903 – 2000)

Claude Autant-Lara Fransız yönetmen ve Avrupa Parlamentosu milletvekili.

Jacques Becker, Fransız film yönetmeni. Gerçekçi bakış açısı ve insancıl yorum ile çektiği yeraltı dünyası filmleri ve güldürüleriyle tanınır.

37. Cannes Film Festivali 11 - 23 Mayıs 1984 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Altın PalmiyeParis, Texas, Wim Wenders tarafından yönetilen Paris Teksas'a gitti.

57. Cannes Film Festivali 12 Mayıs - 23 Mayıs 2004 tarihleri arasında yapıldı. Altın Palmiye, Michael Moore tarafından yönetilen Amerikan filmi Fahrenheit 9/11'e gitti.

58. Cannes Film Festivali 11 Mayıs'ta başladı ve 22 Mayıs 2005 tarihine kadar sürdü. Yarışmak için 13 ülkeden yirmi film seçildi. Ödüller 21 Mayıs'ta açıklandı. Altın Palmiye, Dardenne kardeşler tarafından Belçika filmi L'Enfant'a gitti.

<span class="mw-page-title-main">Fernando Arrabal</span> İspanyol ressam ve yazar

Fernando Arrabal Terán, İspanyol oyun yazarı, senarist, film yönetmeni, romancı ve şairdir. Melilla'da doğdu ve 1955'te Fransa'ya yerleşti. Uyruğu ile ilgili olarak, Arrabal kendisini "desterrado" veya "yarı gurbetçi, yarı sürgün" olarak tanımlamaktadır.