Alevîler ya da Zeydî-Alevîler Hanedanlığı İran'ın bugünkü Taberistan (Mazenderan, Gilan ve Gülistan eyaletleri) bölgesinde 9. yüzyılda kurulan ve tarihte Elburz Dağları ile Hazar Denizi arasında yer alan Zeydî-Alevî olarak da bahsedilen, Caferîliğe bağlı olan Şiî Türkmen bir emîrliktir. Anadoludaki Alevîlerin büyük bir kısmının kökeni, günümüz İran'daki Taberistan ve Horasan bölgesindeki Türkmen Alevî, yani Ehl-i Beyt Hanedanına dayanmaktadır. Çapraz evliliklerle Arap-Türkmen aşiretleriyle Anadolu topraklarına uzanan ve varlıklarını sürdüren Zeydî-Alevîler isimlerini, soyundan geldikleri Zeyd-'ûl Alevî'den almaktadırlar.
Ebû Mûsa Câbir bin Hayyân (Arapça: ابو موسی جابربن حیان, Latince: "Geber" ya da "Geberus"; , Batıda daha ziyâde Geber olarak tanınan, Abbâsîler döneminde yaşamış ve İslâmiyet'te fen bilimlerinin temelini atmış olan Farsî çok yönlü bir fen bilgini; simyacı, kimyacı ve eczacı; fizikçi, astronom ve astrolog; tıp ve fizik tedavi uzmanı; mühendis, coğrafyacı, filozof ve sûfi.
Cahiz veya el-Cahız gerçek ismi ve tam künyesi Ebu Osman Amr bin Bahr el-Kinani el-Fukaimi el-Basri olan, Basra doğumlu Afro-Arap yazar ve bilim insanı.
Ebu Dülef Samanoğullarından en güçlü hükümdarı II. Ahmed oğlu II. Nasr'ın zamanında Çin'e elçilik göreviyle gönderdiği kişidir. Buhara'dan Çin'e kadar bir seyahat etmiş ve bu fırsatla birçok Türk boylarının bulundukları yerlerden geçmiştir.
El Tusi veya Tusi, İran'da Hazar Denizi'nin hemen batısında kalan tarihi Horasan bölgesindeki Tus şehrinde doğmuş Fars kökenli bazı bilim adamlarına verilen bir unvandır. Bilim adamlarının bazıları al-Tusi unvanı ile adlandırılır bunlar:
- Firdevsî Tusi, (935-1020), Farslı şair;
- Şeyh Tusi veya Şeyh Tusi, (995-1067), İslam bilgini;
- Esedî Tus3ı, (?-1072), Farslı şair;
- Nizamülmülk al-Tusi (1018-1092), Farslı Büyük Selçuklu Devleti veziri;
- Şerafeddin al-Tusi veya Şerafeddin Tusi (1135-1213), Farslı matematikçi;
- Nasîrüddin Tûsî (1201-1274), Farslı bilgin;
- Muhammed ibn Muhammed ibn Osman el-Bana el-Tusî
Tus Toos veya Tous veya Tus Tūs olarak bilinen, eski Yunanca Susia olarak bilinen İran'da Razavi Horasan eyaletinde antik bir şehirdir. Eskiden Partlar zamanında şehir Susia ismiyle bilinirdi. Yaşlı Pliny lakabıyla tanınan Romalı subay ve ansiklopedi yazarı Gaius Plinius Secundus'a (23-79) göre Susia, kaliteli ünlü baldıranotu ile tanınmıştır.
Kâşî ya da tam künyesiyle Gıyâsüddîn Cemşîd bin Mes'ûd el-Kâşî 14. yüzyılın son yarısında, Kaşan'da doğmuş hekim, matematikçi ve gökbilimcidir.
Bu liste İranî kökenli bilim insanlarını içermektedir.
İbn-i Mülcem, Havârîc fırkası mensuplarından biri ve Ali bin Ebu Tâlib’in katili.
Üniter Çağrı, İlâhî Dâvet ya da Dâ‘vet et-Tevḥīd; Dürzîlik ile alâkalı olan bir zaman dilimine verilen addır. Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh, Ed-Derezî gibi kendisinin soteriyolojik ilâhiyatına inanarak Dîn-i İslâm'ın resmî hudutları dışına çıkan tâkipçilerini de iknâ etmeği başararak, 30 Mayıs 1017 Perşembe günü gün batımından itibaren tüm dini serbestlikleri arttırdığını ilân eden bir kararnâme ile İlâhî Çağrı'yı resmen başlatmıştı.
Baha'ud-Dîn ʿAli ibn Ahmed ibn ed-Deyf, El-Mu'tenâ Bahâ'ud-Dîn, Bahâ'ed-Dîn el-Mu'tenâ, Ali ibn Ahmed, Ali ibn ed-Deyf, Ali bin ed-Tâ'i ya da Bahâ'ud-Dîn es-Sâmmukî On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlîlerinden ve Dürzîliğin başlıca kurucularından biriydi.
Hikmet Risaleleri ya da Risalet'ûl-Hikmet ya da (Arapça: Rase’il el-Hikme Dûrz’îyye inancının kurucuları Târik’ûl-Hâkim, Hamza ibn Ali ibn Ahmed ve El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn gibi din uluları tarafından yazılmış mukaddes metinler ve pastoral şiirler içeren dini kitaplardır.
İslam'ın Altın Çağı'nda matematik, özellikle 9. ve 10. yüzyıllarda, Yunan matematiği ve Hint matematiği üzerine inşa edilmiştir. Ondalık basamak-değer sisteminin ondalık kesirleri içerecek şekilde tam olarak geliştirilmesi, ilk sistematik cebir çalışması (Hârizmî tarafından yazılan Cebir ve Denklem Hesabı Üzerine Özet Kitap adlı eser ve geometri ve trigonometride önemli ilerlemeler kaydedilmiştir.
Amajur el-Turki (Majur, Anajur ve Majura olarak da bilinir), Abbasi Halifeliğinde bir Türk askeri subayıydı. El-Mu'tamid'in halifeliği sırasında 870'ten yaklaşık olarak ölümüne kadar Şam valisi olarak görev yaptı.
Abul-Hasan Kūshyār ibn Labbān ibn Bashahri Daylami (971–1029), Kûşyâr bin Lebbân, İran'ın Hazar Denizi'nin güneyindeki Deylem'den İranlı matematikçi, coğrafyacı ve astronomdur.
Abu-Abdullah Muhammed ibn İsa Māhānī Mahan'da doğan ve Abbasi Halifeliği Bağdat'ta aktif olan İranlı matematikçi ve astronomdur. Bilinen matematiksel çalışmaları arasında Öklid'in Elementleri, Arşimet'in Küre ve Silindir Üzerine ve İskenderiyeli Menelaus'un Sphaerica üzerine yorumları ve iki bağımsız inceleme yer alır. Arşimet'in ortaya koyduğu, bir küreyi belirli bir oranda iki cilde bölme sorununu çözmeye çalıştı, bu daha sonra 10. yüzyıl matematikçisi Ebu Ca'fer el-Hazin tarafından çözüldü. Astronomi üzerine hayatta kalan tek çalışması azimutların hesaplanması üzerineydi. Ayrıca astronomik gözlemler yaptığı biliniyordu ve arka arkaya üç ay tutulmasının başlangıç zamanlarına ilişkin tahminlerinin yarım saat içinde doğru olduğunu iddia etti.
Ebu Ca'fer Muhammed ibn Hüseyin Hazin (900-971), el-Hazin olarak da anılır, İranlı Horasanlı Müslüman astronom ve matematikçi. Hem astronomi hem de sayılar teorisi üzerinde çalıştı.
Ali ibn Buya, genellikle Arapça isim İmâdüddevle, 934'ten 949'a kadar emir olarak hüküm süren Fars Bölgesinde Kurulan Büveyhî emirliğinin kurucusudur. İki küçük erkek kardeşi Rüknüddevle ve Müizzüddevle ile birlikte Rey, Şiraz ve Bağdat merkezli bir üçlü hükümdarlık kurmuştur.
Şihâbüddîn Muhammed en-Nesevî Farslı münşir, biyografi yazarı, tarihçi ve devlet adamı. Horasan'da Nesâ kentinde doğmuş. 1225 yılından ölümüne kadar Celâleddin Harezmşah'ın yanında bulundu. Vezir ve elçilik görevleri yaptı. Celâleddin Harezmşah'ın vefatından sonra Meyyâfârikîn’e gidip orada Eyyübî Hükümdarı'nın hizmetine girdi. Burada kaldığı süre içinde Nefs̱etü’l-maṣdûr adlı eserini tamamladı (1234-35). Daha sonra Halep'e gitti ve oranın Eyyübî Hükümdarı'na hizmet edip (1246) Moğollar’a elçi olarak gönderildi. Hayatının son yıllarını Halep’te geçirdi ve orada vefat etti.
Rayta bint el-Saffah, ilk Abbasi halifesi el-Saffah'ın kızı, ikinci Abbasi halifesi el-Mansur'un yeğeni ve üçüncü Abbasi halifesi el-Mehdi'nin ilk karısı olan bir Abbasi prensesiydi.
