İçeriğe atla

Ali bin Ebu Talib Seferi (Hemdan)

Ali bin Ebu Tâlib'in Hemdan Seferi, 631 yılında (HS 10), Ali komutasındaki bir askerî birliğin Yemen'de bulunan Hemdan kabilesi üzerine yaptığı askeri seferdir.[1][2] Ancak TDV'nın yayınladığı İslam Ansiklopedisi'nde "Hemdan" kabilesinin madde yazarı Mustafa Fayda, zaten kabilenin Tebük Seferi dönüşünde Medine'ye gönderdiği elçileriyle İslam'ı kabul edip bağlılılığını bildirdiğini, Taberi'nin naklettiği bu seferin Ali'yi yüceltmek için yapılan rivayetlerden biri olduğunu belirtir.[3]

Bir askeri seferden çok Yemen halkına İslamı tebliğ için yapılan bir siyasi elçilik göreviydi. Çünkü Ali'den önce, Muhammed Yemen halkına İslam'ı tebliğ etmesi için Halid bin Velid'i göndermişti. Halid bu ülkedeki Hemdan kabilesi içinde altı ay boyunca müslüman olmaları için çabaladı.[2] Ama kabile halkı müslüman olmayı reddetti. Muhammed bu sefer buraya Ali'yi yeni bir birlikle gönderdi ve Halid'in tüm birliğiyle geri dönmesini emretti. Ali kabilenin yurduna ulaşınca burada sabah namazı kıldı ardından Muhammed'in kabile halkına yazdığı İslam'a davet mektubunu okudu. Bunun ardından kabile halkı İslam'ı kabul etti.[4] Bu olayın ardından Yemen'in diğer halklarının müslüman olması hız kazanmıştır.

İslam tarihinin birincil kaynaklarından biri olan Taberi'nin Peygamberler ve Melikler Tarihi kitabında bu olay şu şekilde anlatılmıştır:[5]

"Bera bin Azib anlattı: Halid bin Velid, Yemen halkını İslam'a davet etti ve ben de onunla birlikte gidenler arasındaydım. Altı ay bu meselede ısrar etti, fakat onlar cevap vermediler. Bunun üzerine Resûlullah, Ali bin Ebu Talib'i gönderdi ve Halid'in ve beraberindekilerin geri dönmesini emretti. Ancak içlerinden biri Ali'yle kalmak isterse izin vermesini de emretti. Bera şöyle dedi: "Ben Ali'nin peşinden giden biriydim ve Yemen sınırına vardığımızda halk haberi aldı. Onun etrafında toplandılar ve Ali bize sabah namazını kıldırdı. Sonra önümüze geçerek Allah'a hamd ve sena etti, sonra onlara Resûlullah'ın mektubunu okudu. Bir günde Hemdan'ın tamamı İslâm'ı kabul etti ve Resûlullah'a mektup yazdı. Peygamber, Ali'nin mektubunu okudu ve Allah'a secde etti. Sonra oturdu ve şöyle dedi: "Selam olsun Hamdan'a, selam olsun Hamdan'a" [Hamdan'ın din değiştirmesinden sonra] Yemen halkı İslam'ı kabul etmeleriyle ardı ardına geldiler.

Kaynakça

  1. ^ Abu Khalil, Shawqi (1 Mart 2004). Atlas of the Prophet's biography: places, nations, landmarks. Dar-us-Salam. s. 239. ISBN 978-9960-897-71-4. 
  2. ^ a b Rahman al-Mubarakpuri, Saifur (2005), The Sealed Nectar, Darussalam Publications, s. 290 
  3. ^ "HEMDÂN (Benî Hemdân)". TDV İslâm Ansiklopedisi. 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  4. ^ Playfair, Sir Robert Lambert (1859). A history of Arabia Felix or Yemen, from the commencement of the Christian era to the present time: including an account of the British settlement of Aden. Education Society's Press. s. 79.  Original from: Oxford University (according to Google books)
  5. ^ Tabari, Al (25 September 1990), The last years of the Prophet, Qurban Husayn, Isma'il tarafından çevrildi, State University of New York Press, s. 90, ISBN 978-0-88706-691-7 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Bekir</span> İslam Devletinin ilk halifesi, sahabe

Ebû Bekir ya da tam adıyla Ebû Bekir Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî, İslam peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve Dört Halife'nin ilki. Muhammed sonrası Müslüman toplumda 632-634 arası liderlik ve yöneticilik yapması, bu sebeple Muhammed'in halefi olması kendisine ilk halife unvanını kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hâlid bin Velîd</span> Arap asker ve komutan, sahabe (y. 585–642)

Hâlid bin el-Velîd Seyfullah olarak da bilinen Arap komutan. Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslümanlığı seçene kadar Kureyşlilerin saflarında, İslam dinine geçtikten sonra ise İslam devletinin emrinde savaşmıştır. Kureyşlilerin Uhud Savaşı'nda yenilmemelerinde kilit rol oynamış, emrindeki süvarilere yaptırdığı manevra ile Müslümanların yenilmesini sağlamıştır. Müslüman olduktan sonra Bizans ve Sasanilere karşı zaferler kazanmıştır. Bunların en dikkat çekeni Yermük nehri kıyısında Bizans ordusunu bozguna uğrattığı savaştır. İslami kaynaklara göre katıldığı yüzü aşkın savaşta hiçbir yenilgiye uğramamış nadir komutanlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mus'ab bin Umeyr</span> sahabe

Mus'ab bin Umeyr, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesidir. Mekke'deki Kureyş kabilesinin Abdüddar boyuna mensuptur. 614 yılında İslam'ı kabul etti ve 625 yılında Uhud Muharebesi'nde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Mekke'nin Fethi</span> Müslümanların 630da Mekkeyi ele geçirmesi

Mekke'nin Fethi, 10 Ocak 630 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslüman ordusunun, Mekkeli Kureyşlilerin elindeki Mekke'yi fethetmesidir. Bu fetih, İslam tarihindeki en önemli olaylardan biridir. Bu fetih, Müslümanlar ile Kureyş kabilesi arasındaki yaklaşık sekiz yıl boyunca süren savaşların sonunu getirmiş ve Arap Yarımadası'nda İslam'ın yayılışını daha da hızlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Velîd</span> 11. Emevi halifesi

II. Velid veya Velid bin Yezid, on birinci Emeviler halifesidir. Amcası olan halife Hişam bin Abdülmelik'in 743de ölmesi üzerine halife olmuştur. 743 ile 744 yıllarında iki ay yirmi gün süren çok kısa bir dönem halifelik yaptıktan sonra şimdi Ürdün'de bulunan bir kale etrafında yapılan bir savaşta ölmüştür. Yerine halife olarak kuzeni III. Yezid geçmiştir ve o da çok kısa bir dönem halifelik yapmıştır.

Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler, İslam'dan önce Arap Yarımadası'nda yaşamını sürdürmüş Mizrahi Yahudi gruplarıydı. Bu kabilelerin atalarının İbrani olup olmadığı yüzde yüz belli değildir. Yahudi geleneğinde Rehabitler gibi göçebe kavimlerin antik zamanlarda Yahudiliğe geçtiğinden bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

<span class="mw-page-title-main">Ridde Savaşları</span>

Ridde Savaşları, Muhammed'in ölümü sonrasında kitlesel dinden dönme (irtidad) olayları üzerine, ilk halife Ebu Bekir tarafından 632-633 yıllarında yapılan askerî harekât ve savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların Levant'ı fethi</span> 7. yüzyılda Râşidîn Halifeliği tarafından gerçekleştirilen fetih

Müslümanların Levant'ı fethi veya Müslümanların Biladü'ş-Şam'ı fethi ya da Arapların Levant'ı fethi

Mahzum, Mekke'de yerleşik Kureyş kabilesinin kolu olan Arap kabilesi.

Süleym, İslam öncesi dönemde Hicaz'ın bir bölümüne hakim olan bir Arap kabilesidir. Mekke Kureyş'i ve Medine sakinleriyle yakın bağlar kurdular ve 632'deki ölümünden önce İslam'a geçmeden önce İslam peygamberi Muhammed'e karşı bir dizi savaşta savaştılar. Suriye'nin Müslümanlar tarafından fethine katıldılar ve kabilenin bir kısmı Hicaz'da kalırken Cezire'de kendi yurtlarını kurdular. Erken Müslüman döneminde kabile, Safvan bin Mu'attal, Ebu'l-A'var ve Umayr bin el-Hubab gibi önemli generaller yetiştirdi. Arabistan'da kalanlar büyük ölçüde 9. yüzyıldan itibaren Yemen'deki Beni Harb tarafından asimile edildi, Suriye ve Cezire'dekiler 10. yüzyılın sonlarında Karmatileri destekledikleri için Fatımi Halifeleri tarafından Yukarı Mısır'a sürüldüler. 11. yüzyılın ortalarında, Mısır'da uzun süren bir kıtlık kabileyi Beni Hilal ile birlikte batıya Libya'ya göç etmeye yöneltti. Orada, Süleym ve alt kabileleri kendilerini çoğunlukla Sirenayka'ya yerleştirdiler ve günümüze kadar, o bölgedeki Arap kabilelerinin birçoğu kökenlerini Süleym'e dayandırmaktadır.

Usame bin Zeyd'in Seferi, Haziran 632'de gerçekleşen, Usame bin Zeyd liderliğindeki ilk Müslüman Halifeliğinin Müslüman güçlerinin Bizans Suriye'sine baskın düzenlediği bir askeri seferdi.

Mezhic, Yemen kökenli bir Kahtani Arap kabilesi.

Kays Aylân, genellikle sadece Kays olarak anılan, Mudar grubundan ayrılan bir Arap kabile konfederasyonudur. Kabile, İslam öncesi dönemde bir birim olarak işlev görmüş görünmemektedir. Bununla birlikte, Emevi döneminin başlarında (661-750), onu oluşturan aşiretler halifeliğin ana kabile-siyasi hiziplerinden birinde konsolide oldular.

Beni Lahyan, Muhammed zamanında bir Arap kabilesi.

Beni Evs, Medine'de yerleşik iki ana Arap kabilesinden biriydi. Diğeri ise Hazrec'ti ve ikisi de Hicret'ten sonra Ensar'ı oluşturuyordu.

Müreysî Seferi Aralık 627'de Benî Mustaliḳ kabilesine karşı Müslümanların ilk seferidir.

İkrime bin Ebu Cehil Amr bin Hişam, Babası Ebu Cehil ile birlikte İslam peygamberi Muhammed'in önde gelen muhaliflerinden birisiydi. Daha sonrasında Müslüman oldu; Ridde savaşlarında ve Suriye'nin fethinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık yaptı. Muhtemelen Bizans kuvvetleriyle yapılan Ecnadeyn Muharebesi'nde öldü.

Benu Hemdan Yemen'in kuzeyinde yaşayan kadim, büyük ve önemli bir Arap kabilesidir.