İçeriğe atla

Ali Reşad

Ali Reşad
Doğum1877
Lofça, Bulgaristan
Ölüm1929 (52 yaşında)
İstanbul
MilliyetTürk
EğitimMektebi Mülkiye-yi Şahane
MeslekTarihçi, yazar ve öğretmen

Ali Reşad (d. 1877; Lofça, Bulgaristan – ö. 1929; İstanbul),[1] Türk tarihçi, tarih öğretmeni ve yazar.

Hayatı

1877 yılında Lofça'da doğan Ali Reşad, çok küçük yaşta ailesiyle İstanbul'a göç etmiş ve orada eğitimini tamamlamıştır. Mektebi Mülkiye-yi Şahane'den 1897 yılında mezun olduktan sonra Nezareti Muhasebe Kalemi Katipliğine atanmıştır. 1908'de atandığı Mercan İdadisi müdürlüğünde ilk kez tarih öğretmenliği yapmıştır. Bir sene sonra ise İstanbul Leyli İdadisi (İstanbul Lisesi) müdürlüğüne atanmıştır. Ardından İstanbul Vilayeti Maarif Müdiriyeti'ne tayin olan Ali Reşad, daha sonra 1912 yılında Darülmuallimin-i Âliye (Yüksek Öğretmen Okulu) müdürlüğüne atanmıştır. Fransızca ve Arapça bilen Ali Reşad, 1924 yılında Yeni Matbaa'yı açmış ve ölümüne değin yayın işleri ile de ilgilenmiştir.[2]

Eserleri

1898 ile 1929 yılları arasında 15'i başka yazarlarla ortak olarak toplam 55 kitap ve birçok dizi yazı ile makaleye yazmıştır. Birçok eseri birden fazla baskı yaptı ve bunların bir bölümü ileride Latin alfabesi kökenli yeni Türk alfabesiyle de yayımlanmıştır. 55 eserinin 25'i ilk ve orta öğretime yazdığı ders kitaplarından oluşmaktadır. Tarih ders kitapları bakımından, özellikle de İkinci Meşrutiyet dönemine Ahmet Refik ile birlikte damga vurmuştur. Kitaplarının 16'ı Fransızcadan tercümedir. Bazıları şunlardır :

  • "Bismark; Hayat-ı Hususi ve Siyasisi" (Babanzade İsmail Hakkı ile birlikte) [Matbaa-i Âmire; Dersaadet 1316(H)-1898; 376 sayfa]
  • "Dreyfus Mes'elesi ve Esbab-ı Hafiyyesi" (Babanzade İsmail Hakkı ile birlikte) [Artin Asadoryan - Şirket-i Mürettibiye Matbaası; 1317(H)-1899; 420 sayfa]
  • "Fransa İhtilâl-i Kebiri" [Artin Asadoryan Matbaası; 1327(H)-1909; 184 sayfa]
  • "Türkiye ve Tanzimat, Devlet-i Osmaniye'nin Tarih-i Islahatı" [Ed. Engelhardt'tan Ali Reşad tercümesi; Kanaat Kütübhanesi; İstanbul 1328(H)-1910; 489+7 sayfa]
  • "Avrupa ile Münasebat-ı Hariciyyemiz Nokta-i Nazarından Tarih-i Osmani" [Kanaat Matbaası; İstanbul, 1329(H)-776 sayfa]
  • "Kapitülasyonlar, Tarihi, Menşei ve Asılları" (Yazar adı belirtilmeksizin "Fransız diplomatlarından bir zat" olarak ifade edilen müelliften tercüme edenler Ali Reşad ve Macar İskender); [Kanaat Kütübhanesi; İstanbul 1330(H)-1912; 351+4 sayfa]
  • "Mufassal, Musavver Fransa İhtilâl-i Kebiri Tarihi" (İki Cilt) [Kanaat Kütübhanesi; İstanbul 1331(H)-1913; 479+437(+3)sayfa]
  • "Devlet-i Osmaniye-Rusya Siyaseti" [Rus yazar Serge Goriainov'dan tercüme edenler Ali Reşad ile Macar İskender; Kanaat Kütübhanesi; Dersaadet 1331(H)-1913; 504+7 sayfa]
  • "Faşizm" ["Piyetro Gorgolini, Domeniko Ruso ve İtalikos nam-ı müstearıyla yazan bir Fransız müellifinin neşriyat ve makalâtın(dan) intihab ve bu eserlerin mühim kısımlarının tercümesinden ibarettir." Muharriri: Ali Reşad; Kanaat Kütübhanesi; İstanbul, 1340-1924; 123+2 sayfa][3]

Kaynakça

  1. ^ İnönü Ansiklopedisi, 14. cilt, s. 95
  2. ^ Hamza Keleş & Ayten Kiriş, Bir Osmanlı Tarihçisi Olan Ali Reşat'ın Hayatı, Eğitimciliği ve Tarih Öğretimi İle İlgili Görüşleri, Ekim 2006 Cilt:14 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 571-586
  3. ^ Bayram Eyüp Ertürk, Ali Reşat Bibliyografyası Denemesi; Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi (DEÜ Atatürk İlkeleri Ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü yayını), C.3 Sayı 9, s. 205-227

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şinâsî</span> Türk gazeteci, yazar ve şair

İbrahim Şinasi Efendi, Türk gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Refik Altınay</span> Türk tarihçi, yazar, şair, Darülfünun tarih müderrisi ve yüzbaşı (1881- 1937)

Ahmet Refik Altınay, Türk tarihçi, yazar, şair, Darülfünun tarih müderrisi ve yüzbaşı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevdet Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve ilim adamı, tarihçi, hukukçu, şair.

<span class="mw-page-title-main">Babanzade İsmail Hakkı</span>

Babanzade İsmail Hakkı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Muhtar Paşa</span> 211. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Muhtar, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın Kafkasya cephesi komutanı, asker, gök bilimci, yazar, eğitimci ve devlet adamıydı. 1912 yılında kısa bir süreyle Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını da yapmıştır. Darüşşafaka Cemiyeti'nin kurucularındandır.

<i>Mesnevî-i Nuriye</i> Saîd Nursî kitabı

Mesnevî-i Nuriye, İslam Alimi Said Nursi'ye ait kitap, 1920-1924 yılları arasında Arapça olarak yazılmıştır. Eser daha sonra yazarın kardeşi Abdulmecid Nursi ve Abdulkadir Badıllı tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Hilmi Efendi</span> Osmanlı şehzadesi

Piyade Miralay Şehzade Ömer Hilmi Efendi, Osmanlı şehzadesi ve subayı. V. Mehmed Reşad'ın üçüncü oğludur. Annesi Mihrengiz Kadınefendi'dir. Nişan-ı Âli-i İmtiyaz ve Leopold Nişanı sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Necip Asım Yazıksız</span> Türk asker, müderris, tarihçi, Türkolog, milletvekili

Necip Asım Yazıksız, asker, müderris, tarihçi, Türkolog, milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Nesib</span>

Süleyman Paşazade Mehmet Sami, Süleyman Nesib, eğitimci ve edebiyatçı.

Mehmet Kazım Nami Duru, Türk asker, eğitimci ve siyasetçidir.

Abbas Vesim Efendi ya da Kambur Vesim, 17. yüzyılda yaşamış ve Osmanlı Devleti'nin astronomları ve muvakkitleri tarafından kullanılan tercüme ve şerhler yazan Osmanlı astronomu ve hekimidir. En önemli eseri Uluğ Bey'in Zij-i Sultani adlı eserinin Türkçe şerhidir. Çalışma yeri Sultan Selim çarşısındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Pekel</span>

Ali Galip Pekel, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Asım Us</span> Türk siyasetçi (1884-1967)

Mehmet Asım Us, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Lugat-i Nâcî</span>

Lugat-ı Naci, Muallim Naci tarafından başlanıp onun ölümünden sonra Müstecabizâde İsmet tarafından tamamlanan ve ilk baskısı 1891'de yapılan Osmanlıca sözlük.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Naim Baban</span>

Babanzâde Ahmet Naim (1872-1934), Darülfünun'da görev yapmış müderris ve felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fuad Paşa</span>

Hasan Fuad Paşa (Hacemıko) Çerkes (Adige) asıllı Osmanlı askeri, matematikçi ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Bulak Matbaası</span> Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından 1820 yılında Mısırın Bulak şehrinde kurulan basımevi

Bulak Matbaası, Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından 1820 yılında Mısır'ın Bulak şehrinde kurulan basımevi.

Onnik İhsan Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.

Kevakibizade Abdülhalik Mithat Efendi, Türk hukukçu, bürokrat, müderris.

Hasan Tahsin Ayni ya da Aynîzâde Hasan Tahsin, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında önemli görevler üstlenmiş bürokrat, iktisatçı, akademisyen.