İçeriğe atla

Ali Osman Efe

Ali Osman Efe (Bergamalı Arap Ali Osman Efe), Bergama yöresinin Afro-kökenli Kuvayı Milliye kahramanı.

Bergama'nın Alibeyli köyündendir. 12 kişilik çetesiyle Yunanlı işgalcilerle mücadele etti. Çetesinde onun yardımcısı olan bir başka siyahi efe daha vardı. Çetesi, Yunan askerler tarafından, Mavrolular (Yunanca zenciler) olarak adlandırıldı. Umulmadık yer ve zamanlarda baskınlar yapması ile ünlendi ve bu nedenle Yunan komutanlığı tarafından başına 300.000 drahmi ödül kondu.[1]

Bağımsız bir çete lideri iken, Soma'daki Kuvayı Milliye karargahından aldığı davet üzerine Kuvayı Milliye birliklerine katıldı. Cinge cephesinde görevlendirildi.

Yunan askerlerinin olduğu Bölcek Köyü'ne baskın vermek üzere gitmekte iken pusuya düşürüldü. Halkın Sarı Yüzbaşı olarak adlandırdığı Giritli komutanın emriyle saldırıya geçen Yunan askerleri, Ali Osman Efe'nin yanındaki kızanlardan ikisini öldürüp, Ali Osman Efe'yi yaraladılar. Yaralı halde buğday tarlalarına kaçan Ali Osman Efe, kendisini buğday tarlasındaki kan izlerinden takip eden Sarı Yüzbaşı ile yanındaki üç Yunan askerini vurdu.

Ali Osman Efe, iyileşince 200 kişilik bir kuvvet topladı ve Balıkesir'deki Yüzbaşı Kemal Bey'in emrine girerek müfreze komutanı oldu. Kurtuluş Savaşı boyunca hizmet verdi ve bu hizmetlerinden ötürü gazilik madalyası ve Alibeyli Köyünde 60 dekarlık arazi ile ödüllendirildi.

1951 yılıda Alibeyli'de öldü. Bergama'ya defnedildi. Mezar taşında şu sözler yazmaktadır:


Adına yakılan türkü

Ali Osman Efe'nin Bölcek baskınına atfedilmiş Kırmızı Buğday adlı bir türkü vardır. Sözleri Göçbeyli yöresinde anonim olarak oluşturulmuş, bestesi ise Ayas köyü (şimdiki Ayaskent) imamı olan Ali tarafından zeybek oyunu müziği formunda yapılmıştır. Türkü adını Ali Osman Efe'nin kanı ile boyanan buğdaylardan alır.

Günümüzde türkü, hem İzmir- Bergama, hem de Manisa tarafından farklı sözlerle sahiplenilmiştir. Manisa versiyonunda sözler tarihsel bir içerik taşımaz, Ali Osman Efe' nin adı geçmez. İzmir-Bergama versiyonunun türkünün orijinalini olduğu, Manisa versiyonunun ise türkünün deforme edil iş hali olduğu kabul edilir.[2]

İzmir-Bergama sahiplenmesindeki sözleri şöyledir:


Kaynakça

  1. ^ "İstanbul daki Ödemişli Efeler Kulübü". odemisliefeler.org. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  2. ^ "Tufan Şişli: Kırmızı buğdaydaki kan izleri nasıl silindi?". İz Gazete - İzmir Haberleri-Son Dakika Haberler. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çerkez Ethem</span> Kuvâ-yi Milliye üyesi

Çerkez Ethem, Çerkes asıllı Osmanlı askeri. Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye birliklerinde komutanlık yapmıştır. Kuvâ-yi Seyyâre'nin kurucusu ve lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Yörük Ali Efe</span> Kuvâ-yi Milliye önderi

Yörük Ali Efe veya Ali Efe Yörük, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 16 Haziran 1919'da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vurmak suretiyle Aydın yöresinde düşman kuvvetlerinin ilerlemesini durdurmuş olan efe.

<span class="mw-page-title-main">Ali Çetinkaya</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Çetinkaya , Türk asker, siyasetçi ve devlet adamı. Kel Ali lakabı ile anılır.

<span class="mw-page-title-main">Refet Bele</span> Türk asker ve siyasetçi

İbrahim Refet Bele, Türk asker ve siyasetçi. Kurtuluş Savaşı'na katılan ilk beş generalden birisidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Demirci Mehmet Efe</span> Kuvâ-yi Milliye önderi

Demirci Mehmet Efe, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye önderi.

Çerkez Ethem Ayaklanması, Kuvâ-yi Milliye komutanı Çerkez Ethem tarafından Ankara'da kurulan düzenli orduya karşı gerçekleştirilen ayaklanmadır. I. İnönü Muharebesi sırasında bastırılmıştır. Kuva-yi Seyyare döneminde oldukça başarılı hizmetler veren Çerkez Ethem bu yenilgi sonunda Yunan ordusuna teslim olmuş ve TBMM tarafından vatan haini ilan edilmiştir.

Demirci Mehmet Efe Ayaklanması, Yunan kuvvetlerinin Bursa-Uşak-Sarayköy hattına kısa sürede ulaşabilmeleri, düzenli ordunun yetersizliğine bağlanmaktadır. Ankara Hükûmeti, 9 Kasım 1920 tarihinde aldığı bir kararla Batı Cephesi'nin ikiye ayrılmasına karar vermişti. Bu karar aynı zamanda milli kuvvetlerin de bu ordu bünyesinde yer almasını öngörmekteydi. Bu karar gereği olarak Güney Cephesi komutanı Albay Refet Bey, Demirci Mehmet Efe'den, 300 adamından kurulacak bir süvari alayının komutanı olarak düzenli orduya katılmasını istedi. Demirci Mehmet Efe'nin savaşabilecek durumdaki diğer adamları düzenli orduya ihtiyat birlikleri olarak katılacaklar, savaşamayacak durumda olanlarla suç işlemiş olanlar terhis edilecekti.

Balıkesir Kongresi, 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi'nden TBMM'nin kurulduğu 23 Nisan 1920 tarihine kadar geçen süreye "Kongreler Dönemi" denilir. Bu süre içindeki 30 dolayında kongrenin "beşi", 1919 ve 1920 yıllarında toplanan Balıkesir kongreleridir. Bunlardan 1, 4 ve 5. kongreye Karesi (Balıkesir) Mebusu (Milletvekili) Mehmet Vehbi Bolak, 2 ve 3. kongreye, harekete sonradan katılan Balıkesir eski Mutasarrıfı Hacim Muhittin Çarıklı başkanlık etmiştir. Bu kongreler, 15 Mayıs 1919'daki İzmir işgalinin hemen ertesi günlerinde Balıkesirliler'in Mehmet Vehbi Bolak önderliğinde kurdukları direniş teşkilatıyla başlattıkları hareketlerin birer parçasıdır. İçlerinde, sadece üç asker vardır: Miralay (Albay) Kazım Özalp, Askeri Kaymakam (Yarbay) Ali Çetinkaya ve Yüzbaşı Kemal Balıkesir. Balıkesir hareketi Millî Mücadele'nin başarıya ulaşmasında önemli rol oynamış; İzmir'den Anadolu içlerine yürümek isteyen Yunan kuvvetlerini engelleyerek, Millî Ordu'nun hazırlanması için Mustafa Kemal Paşa'ya, her saniyesi altın değerinde on üç ay kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'in Kurtuluşu</span> İzmirin Yunan işgalinden kurtuluşu

İzmir'in Kurtuluşu, 26 Ağustos'ta başlayan Büyük Taarruz harekâtı sonucu Türk ordusunun Yunan işgali altındaki İzmir'e 9 Eylül 1922'de girmesini belirten tarih terimidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuvâ-yi Milliye</span> Mütareke döneminde direnişçi paramiliter gruplar

Kuvâ-yi Milliye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisini takiben Mütareke döneminde ortaya çıkan milis gruplarıdır. Kuvâ-yi Milliye, Kurtuluş Savaşı'nın ilk silahlı savunma kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Zaimler</span> Türk asker ve siyasetçi

Hüseyin Avni Paşa Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İzmir yöresi halk oyunları</span>

İzmir yöresi halk oyunları, İzmir ili ve çevresinde halk tarafından oynanan kendine özgü karakteristik yapısı olan oyunlar.

<span class="mw-page-title-main">Gördesli Makbule</span> Kurtuluş Savaşı direniş gönüllüsü

Gördesli Makbule Hanım, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Anadolu'yu işgal eden Yunan kuvvetleri ile savaşırken ölen bir Kuvay-ı Milliye neferidir.

<span class="mw-page-title-main">Urla Olayları</span>

Urla Olayları, Yunan kuvvetlerinin İzmir'e çıkmasından kısa süre sonra Urla'da gerçekleşen olaylardır. Yunanlar İzmir'in işgalinden sonra zaman kaybetmeden Bornova ve Karşıyaka'yı işgal ettiler. Buraların işgalini tamamladıktan sonra, Seferihisar, Urla, Karaburun ve Çeşme ilçelerinin bulunduğu yarımadaya yöneldiler. O tarihte Urla kasabasında 1914 istatistiklerine göre 9.321 Müslüman ve 24.711 Rum yaşamaktaydı.

Edip Bey Kurtuluş Savaşı yıllarında İzmit'te Jandarma Yüzbaşı olarak görev yapan ve sonrasında Gazi Paşa'ya karşı girişilen suikast girişimi sonrası İstiklal Mahkemesi'nin kararıyla asılarak idam edilen Türk komitacı.

<span class="mw-page-title-main">Çete Ayşe</span> Türk ulusal kahraman

Çete Ayşe, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Aydın'ın Yunan işgalinden kurtulmasında rol almış kuvâ-yı millîyeci.

Balıkesir'in Kurtuluşu, Türk ordusunun Balıkesir'e girmesi ile 6 Eylül 1922 tarihinde, Balıkesir'in Yunan işgalinden kurtulması olayıdır.

Parti Pehlivan veya Soyadı Kanunu'ndan sonra Mehmet Baskak, Makedonya dağlarında Türk komitacı ve pehlivan, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusunda subay, Batı Anadolu Kuvâ-yi Milliyesi'nde çete lideri.

Kemal Balıkesir , Kuvayi milliyeci Türk askeri.

Çiftlikli Çete Kübra Efe, Millî Mücadele yıllarında Aydın yöresinin kurtuluşu için mücadele etmiş kuvâ-yı millîyeci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.