İçeriğe atla

Ali Muhammed Şirazi

Seyyid

Ali Muhammed Şirazi
علی ‌محمد شیرازی
Bab'ın Makamı ve Bahai Bahçeleri
DoğumAli Muhammed
20 Ekim 1819
Şiraz, Kaçar Devleti
Ölüm9 Temmuz 1850
Tebriz, Kaçar Devleti
Ölüm sebebiKurşuna dizerek infaz
Defin yeriBab'ın Makamı
Milliyetİranlı
Diğer ad(lar)ıBab
MeslekTüccar, dinî önder
DinBâbî
EvlilikHatice Begüm (1842–1850)

Ali Muhammed Şirazi (Farsçaعلی ‌محمد شیرازی) ya da bilinen adıyla Bab (20 Ekim 1819 – 9 Temmuz 1850), Babi inancının kurucusudur. Lakabı olan Bab, Arapçada kapı demektir.

Bahailerce Tanrı mazharı[1] olarak kabul edilen Bab, Kaçar Hanedanlığının yönetimi altında bulunan İran'da 9 Temmuz 1850[2] günü Tebriz şehrinde kurşuna dizildi.

Yaşamı

20 Ekim 1819'da İran'ın Şiraz şehrinde doğan Seyyid Ali Muhammed küçük yaşta babasını kaybedince dayısının himayesine kaldı. Kısa bir süre medrese eğitimine devam etti. Ticaretle uğraştı. Bu dönemde, kendisinden kısa bir süre önce yaşayan Şeyh Ahmed Ahsaî ve onun öğrencisi Seyyid Kazım-ı Reştî, Mehdi'nin gelişinin yakın olduğu inancıyla öğrencilerini eğitiyorlardı. Seyyid Ali Muhammed, 1844'te Müslüman dünyasınca beklenen Mehdi (ya da Kaim), yeni bir çağın müjdecisi olduğunu ilan etti. İlk inananı, Seyyid Kazım-ı Reştî'nin, beklenen Mehdi'yi aramakta olan öğrencisi Molla Hüseyin'dir. Molla Hüseyin'le birlikte ilk olarak 18 kişi Bab'a inandı. İran'da ona inanan büyük bir Babi kitlesi meydana geldi. Seyyid Ali Muhammed, Bab, ayrıca bu ilanını yapmak üzere Mekke ve Medine'ye gitti. Hac'da bulunanlara hitap ederek bu iddiasını duyurdu.

Ölümü

Güçlü bir molla kesiminin mevcut olduğu dönemin İran'ında yeni ve radikal görüşlerden dolayı tutuklandı ve 9 Temmuz 1850'de Tebriz'de kurşuna dizildi. Kendisine iman eden İran'daki 10 binin üzerinde Babi de, takip eden yıllarda onunla aynı kaderi paylaşarak yıldırma amaçlı işkencelerle ya da kılıçtan geçirilerek öldürüldü. Naaşından arda kalanlar uzun müddet muhafaza edilip en nihayetinde 21 Mart 1909 tarihinde İsrail-Hayfa'daki altı odalı taştan yapılı bir ziyaretgaha gömüldü. Makamın yapımı 1953'te masrafları dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan Bahailer tarafından karşılanarak Şevki Efendi tarafından tamamlandı.[3]

Eserleri

Bab'ın eserleri arasında, "Kayyumu'l Esma", "Arapça Beyan" ve "Farsça Beyan" vardır. İnananlarına öğütleri, eski şer'î hükümler ile bağlarını yavaş yavaş koparmaları, bu yeni dini her tarafa duyurmaları, yakın zamanda ortaya çıkacak beklenen kişiyi arayıp ona inanmaları idi.

Bahai dinine göre Bab ve onunla birlikte Bahaullah, din ve dünya tarihinde yeni bir çağ başlatan iki ilahi kaynaklı peygamberdir.

Kaynakça

  1. ^ Winters, Jonah (19 Eylül 1997). "Background to Babism: A brief epitome of Babi history". Dying for God: Martyrdom in the Shii and Babi Religions. M.A. Thesis: University of Toronto. 4 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2007. 
  2. ^ MacEoin, Dennis (1989). "Bāb, Sayyed 'Ali Mohammad Sirazi". Encyclopædia Iranica. 
  3. ^ "Golden anniversary of the Queen of Carmel". Bahá'í World News Service. 12 Ekim 2003. 26 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2007. 

Bibliografya

  • "Nebil Tarihi", Muhammed (Nebil) Zerendî, 1305 Hicri (1887-88), Baha Basım Dağıtım 2. Baskı, 2001. Kurtiş Matbaacılık
  • Bu kitabın İngilizce web versiyonu: http://reference.bahai.org/en/t/nz/DB/2 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Bahá'u'lláh and the New Era, J. E. Esslemont Source: US Bahá'í Publishing Trust.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahâîlik</span> tek tanrı inancına dayalı bir din

Bahâîlik, bütün insanlığın ruhanî birliğini vurgulayan tek tanrılı bir dindir. Üç ana prensip Bahâî öğretileri ve itikadı için bir temel oluşturur: Tanrı birliği, yani tüm yaratılışın kaynağı olan tek bir tanrı vardır, din birliği, yani tüm ilahi dinler aynı ruhanî kaynağa sahiptirler, aynı Tanrı'dan gelirler ve insanlığın birliği, yani bütün insanlar eşit yaratılmıştır, çeşitlilik içinde birlik ile bir araya getirilmiştir; ırkların ve kültürlerin bu çeşitliliği takdire ve kabule değer görülmelidir. Bahâî inancının öğretilerine göre insanın amacı dua, tefekkür ve insanlığa hizmet yoluyla Allah'ı tanımayı ve sevmeyi öğrenmektir.

Seyyid, İslam peygamberi Muhammed'in kızı Fatıma ve torunları Hasan, Hüseyin, Zeynep, Rukiyye, Ali, Ümame ve Ümmü Gülsüm'ün soyundan olduğu inanılanlar genel olarak bu adla anılır. Hanımlar için Seyyide sıfatı kullanılır.

19, 18'den sonra ve 20'den önce gelen sayı. Aynı zamanda bir asal sayı. Bazı kült, inanç veya dinlerde önemli sayılarak üzerine çalışmalar yapılmış, takvim veya sistem oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Babilik</span> tek tanrılı bir din

Babilik, 19. yüzyılda İran'da doğan dini hareket. Bab, İranlı Seyyid Ali Muhammed'in lakabıdır. Seyyid Ali Muhammed 1844'te, yeni bir çağı müjdelediğini ve beklenen kişi olduğunu ilan etti. Bu tarihten sonra İran'da ona inanan büyük bir Babi kitlesi meydana geldi. Dönemin İran'ı gibi güçlü bir din adamı sınıfının bulunduğu bir ülkede yeni ve farklı bir dini inanışa sahip Babiler, bu tarihten ve özellikle Bab'ın 9 Temmuz 1850'de Tebriz'de kurşuna dizilmesinden sonra İran yönetimince büyük bir baskıya maruz kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Kaçar Hanedanı</span> 1789-1925 yılları arasında İranı yöneten Türk hanedan

Kaçar Hanedanı, İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş bir İran Devletidir.

Şiilik veya Şia, Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır. İslam dünyası içerisinde Müslüman nüfusun yüzde 10-15'lik kısmını oluşturur. Siyasi saiklerle ortaya çıkan bu ayrılık, zaman içinde fıkhi ve itikadi bir alt yapı kazanarak mezhepleşmiştir.

Hurûfilik ya da Hurûf'îyye, adını Arapça hurûf kelimesinden alan, kutsal metinlerde harf ve kelimelerin sayısı, sırası ve diziliminin belirli şifreler barındırdığı iddiasıyla bunlardan kelime, cümle veya cümlecikleri oluşturan harflerin ebced değerlerinden metnin düz anlamı ile ilgili olmayan, telmih, ima, işaret gibi ikincil anlamlar çıkartan ve bu anlamlar üzerinden yeni anlayış ve kavrayışlara yol açan yaklaşımlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi</span> İslamda ahir zamanda gelip dünya hâkimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişi

Mehdi, İslam'da ahir zamanda geleceğine ve İslam'ın dünya hakimiyetini gerçekleştireceğine inanılan kurtarıcı kişidir. "Kendisine rehberlik edilen", Allah tarafından yol gösterilen, hususi ve şahsi bir tarzda Allah'ın hidayetine nail olan kişi manasındadır. İnanç Kur'an'da yer almamakla birlikte bazı ayetlerin yorumları, hadisler ve dini önderlerin sözleri üzerinden değişik İslam coğrafyalarında kendisine yer edinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bahaullah</span> Bahailiğin kurucu peygamberi (1817–1892)

Baháʼu'lláh veya doğum adıyla Mirza Hüseyin Ali, Bahailik dininin kurucusu.

İmâmet ya da İmâmîlik İslam'ın bir kolu olan Şiiliğin temel ilkelerinden birisidir. Sünnilik imâmeti imanın esaslarından biri olarak saymaz.

<i>Velâyet-i Fakih yâ Hükûmet-i İslamî</i>

Velâyet-i Fakih veya Hükûmet-i İslamî, İranlı şii dini lider Ruhullah Humeyni tarafından teokratik islam devleti fikri üzerine yazılan ve 1970 yılında ilk baskısı yapılan bir kitaptır. Kitap Türkçeye "İslam Fıkhında Devlet" olarak çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nasıreddin Şah</span> 4. Kaçar Şehinşahı

Nasıreddin Şah, 5 Eylül 1848 - öldürüldüğü 1 Mayıs 1896 yılına kadar İran şahı. Muhammed Şah Kaçar ve Melik Cihan Hanım'ın oğlu ve Sasani Hanedanının II. Şapur ve Safevi Hanedanı'nından I. Tahmasb'tan sonrasında İran'ın en uzun saltanat süren üçüncü hükümdarıdır. Nasıreddin Şah, 50 yıla yakın süren hükümdarlığı süresince, resmi olarak Avrupa'yı ziyaret eden modern ilk İran hükümdarıdır.

Molla Sadra, tam adı Sadreddin Muhammed Şirazi, İranlı filozof, İslam alimi. Meşşaî, İşraki ve Ekberi düşünce ekollerini birleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şevki Efendi</span> 1921den 1957de ölümüne kadar Bahai inancının lideri

Şevki Efendi, Abdülbaha’nın torunu ve halefiydi. 1921 yılında Bahai Dini’nin Velisi olarak tayin edildi ve 1957 yılında vefat edene kadar bu görevi sürdürdü. Bahai Dini’nin birçok yeni ülkeye yayılması için tebliğ planları serisi oluşturdu ve Bahai Dini’nin merkezî şahsiyetlerinin birtakım yazılarını İngilizceye tercüme etti. Vefatının ardından dünya Bahai toplumuna 1963’te Yüce Adalet Evi seçilene kadar Emrin Elleri önderlik etti.

Büyük Ayetullah Seyyid Sadık Hüseyni Şirazi, Iraklı-İranlı taklit merciidir. 1942'de Irak'ın Kerbela şehrinde dünyaya geldi. Kum ve Necef'te dini eğitim aldı. Günümüzde Kum şehrinde dini eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu'l-Kasım Hoyî</span>

Büyük Ayetullah Seyyid Ebu'l-Kasım Hoyî el-Musevi 19 Kasım 1899 - 8 Ağustos 1992) İranlı-Iraklı Şii bir merciydi. Hoyî, en etkili Şii alimlerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Bahai Dünya Merkezi</span>

Bahai Dünya Merkezi, Bahai Dininin ruhani ve idari merkezine verilen isimdir. Dünya Merkezinin kapsadığı alanlar Bahaullah'ın Akka yakınlarındaki Makamı, Bab'ın Hayfa'da Kermil Dağı üzerinde yer alan Makamı ile oradaki bahçeler ve İdari Binaların da içinde bulunduğu çeşitli diğer binalardır.

<span class="mw-page-title-main">Sahife-i Seccadiye</span>

eṣ-Ṣaḥîfetü’l-kâmiletü’s-Seccâdiyye veya Sahife-i Seccadiye, Şiilerin dördüncü imamı, Zeynelâbidîn lakabiyla meşhur olan Ali bin Hüseyin'in dua ve münacatlarını ihtiva eden bir kitaptır. Kitapta 54 dua yer almaktadır. “Al-i Muhammed’in Zebur’u”, “Ehlibeytin İncil’i” gibi isimlerle anılan bu eser, Kuran’dan sonra Nehсü'l Belâga gibi Şiilerin arasında önemli bir yere sahiptir.

Bahai dini, "tüm dinlerin temel değerini" ve "tüm insanların birliğini" öğreten dindir.