İçeriğe atla

Ali Mahdi Muhammad

His Excellency
Ali Mahdi Muhammad
علي مهدي محمد
4.Somali Cumhurbaşkanı
Görev süresi
26 Ocak 1991 - 3 Ocak 1997
Yerine geldiğiSiad Barre
Yerine gelenBoş (3 Ocak 1997 – 27 Auğstos 2000);
Abdiqasim Salad Hassan daha sonra
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Ocak 1939(1939-01-01)
Jowhar, Somali
Ölüm 10 Mart 2021 (82 yaşında)
Nairobi, Kenya
Milliyeti Somalili
Partisi United Somali Congress

Ali Mehdi Muhammed (Somali, Arabic ) (1 Ocak 1939 - 10 Mart 2021) Somalili bir girişimci ve politikacıydı. 26 Ocak 1991'den 3 Ocak 1997'ye kadar Somali Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Aralık 1997'deki Kahire Antlaşması Ali Mehdi'yi bir kez daha cumhurbaşkanlığına taşıdı. Bu mevkiyi 2000 yılında Abdiqasim Salatası Hassan'a devretti.[1]

Muhammad, Birleşik Somali Kongresi'de dahil olmak üzere silahlı muhalif gruplardan oluşan bir koalisyonun başkanı olan Siad Barre'yi görevden almasının ardından iktidara geldi. Bununla birlikte, Muhammed yetkisini başkentin bazı bölümlerinin ötesinde uygulayamadı. Bunun yerine ülkenin güney yarısındaki diğer hizip liderleriyle ve kuzeydeki özerk alt ulusal varlıklarla iktidar için rekabet etti.[2]

Erken dönem

Muhammed 1939 yılında[3] Cevher şehrinin güney bir tarım kasabasında olan Orta Şabel'de doğdu (daha sonra bir koloninin Somali'nin bölge İtalya'da olarak bilinen İtalyan Somaliland). Ailesi Abgaal ve Hawiye kabilelerinden geliyordu.

Kariyer

Birleşik Somali Kongresi

Muhammed iş hayatına Mogadişu merkezli bağımsız bir girişimci olarak başladı ve siyasete ilk olarak 1968'de Mogadişu'da bir parlamento koltuğu için yarışarak girdi.[4]

1970'lerin sonundaki başarısız Ogaden kampanyasından sonra, Siad Barre yönetimi, başarısız 1978 darbesine katıldıkları şüphesiyle hükûmeti ve askeri yetkilileri tutuklamaya başladı.[5][6] Darbeye yardım ettiği iddia edilen kişilerin çoğu kısa süre sonra idam edildi.[7] Bununla birlikte, birkaç yetkili yurtdışından kaçmayı başardı ve Barre rejimini zorla devirmeye adanmış çeşitli muhalif gruplardan ilkini oluşturmaya başladı.[8]

1980'lerin sonunda, Barre rejimi önemli ölçüde popülerliğini yitirmişti. Yetkililer giderek totaliter hale geldi ve Etiyopya'nın komünist yönetimi tarafından desteklenen direniş hareketleri ülke çapında yayıldı. Sonunda 1991'de iç savaşın patlak vermesine, Barre hükûmetinin devrilmesine ve Somali Ulusal Ordusu'nun (SNA) dağılmasına yol açtı. Muhalefet gruplarının çoğu daha sonra, Barre rejiminin devrilmesinin ardından gelen iktidar boşluğunda nüfuz için rekabet etmeye başladı. Özellikle Birleşik Somali Kongresi (USC) komutanları Ali Mehdi Muhammed ve General Mohamed Farah Aidid liderliğindeki silahlı gruplar, her biri başkent üzerinde otorite kurmaya çalışırken çatıştı.[9]

Somali Devlet Başkanı

1991 yılında Cibuti'de Somali üzerine çok aşamalı uluslararası bir konferans düzenlendi. Aidid protesto amacıyla ilk görüşmeyi boykot etti. Cibuti konferansı tarafından Muhammed'e tanınan meşruiyet nedeniyle. Daha sonra uluslararası toplum tarafından Somali'nin yeni Cumhurbaşkanı olarak tanındı. Muhammed'in yönetimine resmi olarak tanınan ülkeler arasında Cibuti, Mısır, Suudi Arabistan ve İtalya vardı.[10] Bununla birlikte, otoritesini başkentin bazı kısımlarının ötesinde uygulayamadı ve bunun yerine ülkenin güney yarısındaki diğer hizip liderleriyle ve kuzeydeki özerk alt ulusal varlıklarla iktidar için rekabet etti.[2] Muhammed ve Aidid arasındaki nüfuz ve kaynaklar için rekabet, 1992-95 BM Somali misyonları (UNOSOM I, UNOSOM II ve UNITAF ) boyunca, Aidid'in 1996'da ölümüne kadar devam etti.

2000 yılında Muhammed, Cibuti'de bir başka konferansa katıldı ve burada Barre'nin eski İçişleri Bakanı Abdiqasim Salad Hassan'a karşı yeniden seçim teklifini kaybetti. Muhammed, seçim sonucuna saygı duyduğunu ve yeni gelecek Cumhurbaşkanı'nı destekleyip onunla birlikte çalışacağını belirten bir konuşma yaptı.

10 Mart 2021'de Kenya'daki COVID-19 salgını sırasında COVID-19 nedeniyle Nairobi'de bir hastanede öldü.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Somalia - The warlords make peace at last | International | The Economist". webcache.googleusercontent.com. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 
  2. ^ a b "Somalia: Some key actors in the transitional process". IRIN. 6 Mayıs 2005. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2007. 
  3. ^ Somalia: a country study. The Division. 1993. s. 155. ISBN 0844407755. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014. 
  4. ^ Whitaker's Almanack World Heads of State, 1998, Stationery Office: Roger East, page 222
  5. ^ ARR: Arab report and record, (Economic Features, ltd.: 1978), p.602.
  6. ^ "Brothers in Arms Part I" (PDF). WardheerNews. 3 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2012. 
  7. ^ New People Media Centre, New people, Issues 94–105, (New People Media Centre: Comboni Missionaries, 2005).
  8. ^ Nina J. Fitzgerald, Somalia: issues, history, and bibliography, (Nova Publishers: 2002), p.25.
  9. ^ Library Information and Research Service, The Middle East: Abstracts and index, Volume 2, (Library Information and Research Service: 1999), p.327.
  10. ^ "Harbinger of a New World Order? Humanitarian Intervention in Somalia" (PDF). University of British Columbia. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2013. 
  11. ^ "Former Somali president Ali Mahdi dies in Nairobi". Citizentv.co.ke. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Somali</span> Doğu Afrikada bir ülke

Somali, resmî olarak Somali Federal Cumhuriyeti ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafî bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’de Somali İç Savaşı'nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezî bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükûmeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu</span> Somalinin başkenti

Mogadişu, Afrika'nın doğusunda, Hint Okyanusu kıyısında bulunan Somali'nin başkentidir. Aynı zamanda Banaadir eyaletinin de merkezidir. Piri Reis'in Muğdiş dediği şehre Somali dilinde Muqdisho, Arapça kaynaklarda Makdeşû, İtalyancada Mogadiscio, Türkçe eserlerde Mogadişu (Magdişu) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland</span> Somaliden tek taraflı bağımsızlık ilan eden ancak bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmayan ülke

Somaliland, resmî olarak Somaliland Cumhuriyeti, Afrika Boynuzu'nda tanınmayan fiili bir egemen devlettir. Kuzeybatıda Cibuti, güneyde ve batıda Etiyopya ve doğuda Somali ile sınır komşusudur. İddia edilen bölgesi, 2021 itibarıyla yaklaşık 5,7 milyon sakinle 176.120 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Hargeisa'dır. Somaliland hükûmeti, kısa bir süre bağımsız olan Somaliland Devleti olarak 1960'tan 1991'e kadar Somali Vesayet Bölgesi ile birleşerek Somali Cumhuriyeti'ni oluşturan İngiliz Somaliland'ın halefi devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Ogaden Savaşı</span>

Ogaden Savaşı (1977-1978), Etiyopya ile Somali arasında Etiyopya'nın Ogaden denilen bölgesinde meydana gelen savaş.

Somali 1991'den bugüne uzanan bir süreçte belirli bir hükûmeti olmayan ve bu durum karşısında merkezi yapılanma gibi yetkili organlara sahiplik göstermeyen bir yapıya bürünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Somali İç Savaşı</span> 1991den beri devam eden iç savaş

Somali İç Savaşı Somali'de 1988'den bu yana sürmekte olan bir silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hassan Gouled Aptidon</span> Cibutili siyasetçi (1916-2006)

Hassan Gouled Aptidon, Cibutili siyasetçi. Aptidon, Afrika ülkesi Cibuti'nin 1977 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1977 ile 1999 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Siad Barre</span> 3. Somali cumhurbaşkanı (1915-1995; hd: 1969-1991)

Mohamed Siad Barre, , askerî diktatör ve 1969'dan itibaren 1991'e kadar Somali Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı oldu. İktidarı sırasında kendisini Jaalle Siyaad olarak tanıttı.

<span class="mw-page-title-main">Eş-Şebab</span> Somali merkezli İslamcı terör örgütü

Hareket eş-Şebab el-Mücahidin veya kısaca eş-Şebab, Somali'de Federal Geçiş Hükûmeti'ni ortadan kaldırmak için savaşan bir silahlı örgüt. 2011 yılı itibarıyla ülkenin güneyinin çoğunu kontrol etmektedir. Bu bölgelerde sıkı bir şeriat uyguladığı bildirilmektedir. Mayıs 2011 itibarıyla gücü 14,426 militan olarak tahmin edilmektedir. Örgütün şu anki lideri Ahmed Ömer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Somali İtalyan Vesayet Bölgesi</span>

Somali İtalyan Vesayet Bölgesi ya da Somali İtalyan Mutemetliği (Mütevelliliği) Britanya Somalisi ve destekleyen kuvvetler tarafınca yıkılan İtalyan Doğu Afrikası'nın, İtalyan Somalisi Bölgesi'nin, 8 yıl boyunca (1941-1949), Büyük Britanya kontrolünde kaldıktan sonra, Birleşmiş Milletler'in toplu kararıyla Birleşmiş Milletler Vesayet Bölgesi haline getirilen ve yönetimi bizzat İtalya'ya verilen; bir referandum kararı sonucu, bağımsızlığını 5 gün yaşayabilmiş Somaliland Eyaleti ile birleşerek, ilk Somali Federal Cumhuriyeti'ni oluşturana kadar 1949-1960 yılları arasında var olmuş yönetimsel bölge.

Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Somali Silahlı Kuvvetleri</span> Somalinin ülkeyi savunmakla görevli askeri grubu

Somali Silahlı Kuvvetleri, Somali Federal Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleridir. Silahlı kuvvetler Cumhurbaşkanı'nın başkomutanlığında anayasal olarak ulusun egemenliği ile ülkenin bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü korumakla görevlidir.

<span class="mw-page-title-main">Fartuun Adan</span>

Fartuun Abdisalaan Adan Somalili sosyal aktivisttir.

Etiyopya-Rusya ilişkileri, resmi olarak 21 Nisan 1943 yılında Sovyetler Birliği'nin Addis Ababa'da büyükelçiliği açmasıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

29 Ekim 2022 tarihinde Somali’nin başkenti Mogadişu’da yaşanan iki arabalı bombalı saldırıda 121 kişi hayatını kaybederken 300 kişi de yaralandı. Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud saldırı için Sunni cihatçı Eş-Şebab grubunu suçladı. Açıklamadan kısa bir süre sonra Eş-Şebab saldırıyı üstlendi. Bu saldırı 14 Ekim 2017’de Mogadişu’da aynı kavşakta gerçekleşen saldırıdan sonraki en çok ölümün yaşandığı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkran Tahlil Farah'ın ortadan kaybolması</span>

İkran Tahlil Farah uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası ilişkiler üzerine çalışmalar yürüten ve Somali Milli İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı'nda çalışan bir Somali vatandaşıydı. Haziran 2021'de kaybolan İkran SMİGT'nin siber güvenlik departmanında çalışıyordu.

Somaliland'daki Hristiyanlar, sayıları 100 ila 200 kişi arasında değişen küçük bir azınlıktır. Somaliland Hristiyanları, çoğunlukla dinlerini gizlice uygulamaya devam eden komşu ülkelerden gelen mültecilerden oluşur. Ülkedeki Hristiyanların çoğu yabancı kökenlidir. Hristiyan demografisi, Birleşmiş Milletler çalışanlarını veya Hargeisa'da üsleri olan diğer insani yardım kuruluşlarını içerir. Ancak 2021 itibarıyla, Somaliland'da en azından bazı bilinen yerel Hristiyanlar bulunur. Kilise ve Caritas International gibi kurumlar da yardım ve hayır işleri yürütür ve ayrıca okulların ve hastanelerin tamiri, gıda yardımı ve yoksul çocuklara yardım gibi programlar yürütür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.